장음표시 사용
201쪽
LIBER II. et Ghabedt,utru placeat equi poset. Deinde rem, βopus erit,narrabimu3s non erit, omni ex parte confutabimu3,ita ut nulla ex parte consilium eius procedere posse uideatur. Tum nos tirum consiliaum exponemus,multus id rationibus confirmabimM:er quid inde bonisequatur,m mali declianetur,aperiemus. in ad id paulatim hominem alliciemus, cohortabimur :σ quid inde cosicuaturus sit, multis verbis colligemus. Quanquam aut haec praeceptio existimari posset magis ad alienus res, quam ad nostras res, potivis ad dandi, quam ad cupiendi consilii rationem'pertinere: tamen quoniam nostri confiiij continet expositio. nem, ιneas magna ex parte uersatur epistola, hoe potifimum loco tractanda mihi est visa. Sed redeo ad incoeptum.Quum consultatio talis erit, ut quid facturi simus, omnino dubitemus, consisIiums ab amico requiramus, eius in principio prudentiam dem,probitatem,csteros partes commendabimu3,quae ad confiiij dandi rationem pertinere uidebaturidicemusque et quo pacto inealijs confideres oleat, er quantum nos in eius conflio si ei,Meis repositum habeamus, quantus
in omni re homini si per tribuerimus: deinde, quanti momenti ea res si de qua confisium petismus,exponemus:attentumq; ad eum cognosce dum,consideraniamin reddemus.Deinde rem deo
202쪽
-s DE RATIONE sc RIB. lucide,breuiters narrabimus,omnesq; cause parres,Cr quasi latebrM,ut inde confibu elici posit, referablinus. Tum ea costilia,quae capi po*e uideo tantur,percofututione excludemus,rems inans omni ex parte ambigua, discite reddemus, ita Mi quemadmodum insuperiori consultatione nquam in comoedia,certa omnia σ parata resinaquebamus:nuc incendi atq; implicita omnia, tunquam ιnsne tragoediae relinquamus. Rogabimus deinde amicum, G per res ei charisimas, ut per deum,perfluam fidem,per nostram amicitia obtestabimur,ut recte nobis ex Meliter consulatino straeci; huic uel sollicitudini,uel curae, uel dignit ti,uelsaluti ubueniat. Quantum momenti sit in consilio capiendo ad res uel bene uel male geren das,ostendemus. Postremὁ,quantum illi debituri
simus, quantis hoc coctiliu facturi, declarabimus noscs idi ustifim er nostra omnia singillatim pol bimur. Atq; haec stre in nostris reb. Feruadabunt De optandi ratione.
In alienis porro,quae futurae, incertaes sint, varie allicimur. Sed quod ad huc locum lectat
in primis optamus. Optandi autem ratio duplex est. Aut enim rem quampiam optamus,ut opes,dignitates,ualetudinem, vitum:aut in re,quae parta
It,aliquid euenire cupimus,ut in opibuε con
203쪽
LIBER II. et seruationem. crementum,ufium: in dignitatibus gloriam,honorem,autoritate: in uita tranquilli, ratem,scutiamfuritate, Cr quae in caeter us rebMoptari solent. Atq; in priori quidem genere ante omnia uidendum est,ut boni aliquid optemus, ne ei sui optumus,aut noceat, aut certe non prosit: quale esset,si auaro pecuniae magnitudinem, aut serioso insanis materium optaremus. Deinde, ut
id quod optamus, po ibile er uerisimile sit, ne
aut non sacerdoti pontificatum, aut priuato homininisummum imperium optemus: quae quidem tametsi seri quoquo modo possent, tamen quos niam iis ordo rerum humanarum, curseues repugnato fauero longisime absent,ita debent a borini uiritum animo,tum scriptis abesse quam plurimum. Danda praeterea opera est,ut non uersumitia modosed conuenientia etiam pejsonis optem ut ciui insua patria magistratus,principi regnum,pontificatum maximum episcopo:quae ii
solia ejeposunt ea frequenter quos eueniunt.
In primis uero in optando modesti esse debemus, ne blandiri magis,quam optare uideamur. Gramisimum autem stoerimus,si ulcus; aliquid moxime cordi est,ita id isi optabimus. Nobis tamen in optando grauitas iner prudentia retinenti:
204쪽
363 DE RATIONE ScRIB. suasione confirmem et ste uana impleamus.It posteriori genere er eadem honestilo ibilis, uerisimilis er congrui ratio seruanda est: σprea
rationes siti partim ex ipsarum rerum natura, partim ex uirtutum osci', er bene beates vis hendi ratione ducendae fiunt. Ex ipseram rem natur ut quum opes ad Uum,non ad possion optantur:γκm magistratus adpublicam utilitatem,non ad eorum qui illos gerunt , cupiditates explendis bonis ciuibus optantur. Ex uirtutum vici', Gr bene uiuendi ratione ducimus precautiones,quum opes ad liberalitatem, magistratus ad iustitiam, lignitates ad uirtutem quampia exaercendam siue adglorium,aut beatitudinem comparandum optamus. Ais hae potomum nostris precationibus sub ci rationes debent. frustra Otiim optumus, nisi rationes qgos nostrorum uoutorum ubiungamus. Precationibus autem cohortationes adiungi debent ,ne optare tantum eius Ni,quam volumus, entum, sed iuvare quoque amicu ad eam rem consequenda , er manuducere quodammodo uideamur.Hoc aut genus raro epistolam per se facit ed aut gratiarum actioni, aut
gratulationi,aut laudi,aut alijs generibus adiuna
gi,ais admisceri solet. tamen si quando accidat,m hac solum de causa scribere uelimus , si qua dera artastes, At opinio erit,dicenim nos ea de re
205쪽
LIBER II. et ς ινῆ se aliquid: ut, proximis comitijs eum Praeatorem,Pontificemue creundum. Quo loco,quanagratum id nobis, si eveneri futurum sit, tum ab eius,tum a nostra personu,tum a re ipsa ostendeo mus:ub eius personas eius uirtuti,dignitati, nos hilitati,ineritis consultum iri dicemusti quae mira. disnitas, torito,gloria,item quae opes, copiae, sicultates,quae denis rerum ommu actiones corrsequentur,indicabimus:a nostra persona, si qua utilitas,dignitas,laetitia ortunae,dignitatis ue accesto sit inde consecutura,demonstrabimus iare ipsas tum demum recte administrandam, curaudams ostendemus: si dicemus rem illam lassi uiro indigere,nes tam uiro quam rei consultum iri. Quae quum fecerimus, optabimus, ut ita ueniat: rationes s,quusuperius docui, ubiungemus . tabominem hortabimur,rogabimuss, ut spem aisque expectationem tum nostram,rum eorum per quos dignitatem,aut rem illam consecuturus est, tum caeterorum omnium non modo non frustreatur,uerumetiam augeat dis accumulet. Quod sinula certa res uotis nostris erat praeposita, eunt
initio laudabimus ab his potifimu partibus, quo consentanea videbuntur ei rei, quam illi ut re uolumus:utsi magistratum optauerimus, o iustitia ex integritate laudemus: si sacerdotiunt. - allit moraris probitatia religione, σωt L s m
206쪽
ητο DE RATIONE sc RIB. vis eiusde generis rebus: deinde ostendemus,quid meruerint, atq; illi virtutu et uitae praemia digna
optabimmines optabimu3 folii, ed si em quoque
eadem de re ostendentus:tum ob cosnitam omniatas em uirtutem,er probitatem: tum ob temporum principus natura: tum ob aliaue causus, quae in unaquasi persona excogitari possunt.Ηorta. bimur postremo eu,er rogabimus,ut ab eo vitae instituto non disicedat. Nam ex satis magnu prionilum recte fuctorum in praesentia conficientiam esse, rin posterum a Deo omni ste aut cogita, tione indius dis augustius expectari. Ac si graudoseparatim est per epistolam optandum,hac ratione,meo iudicio,optundum est: n uota nostra cum laude, aut gratulatione coniungemus , R
eadem fere,fed breuius, contractiusque feruiliamus.Sed de optandi ratione hactenus.
De praedicendi, in terpretandi, opinandique ratione. Cap. XXIX.
Illa quos,praedicere o lcere,interpretari,etsi qua fiunt alia eius generi , quae in opinione posita sunt,qμαηq raro perbe epistola,aut iud scribendi genus faciunt, possuntq; epistolaru magis loci. quam genera uocari, tame Cr quonia possunt aliquando persie epistola facere,er habent bub se ut docebimus alios atque alios locos separatim mihi breuis
207쪽
LIBER D. 27ι breuiter tracta da ui afunt. Igitur praedicere qui nolet, siue ille arte aliqua,er scientia, siue ex pru
deliae ratiocinatione praedicat,ante omnia memi
neritbe nihil certi, nιhil particuluris praedicere di bere,uel poste. Atq; maxima imprudentia argumentum est,quum ea quae uel in homiliu uoluntate,uel in uarietate 'rtunae tota sita sunt, putat se qui piam aut prudentiae,aut scientiae ratisane praedicere posse. ltas uidendum in primis est, quid posimus,quid debeamus praedicere. Quu autem ad ribendum accedimus,tria in exordio faucienda sunt: proponenda res, de qua dicturi siuomus um allectione lectorum:quo pacto eum aut praedicere posimus,aut ursimus,ostendemus: rea mouenda omnis tum temeritatis, tum diuinatio.
nissuspicio, ne aut ea quae stiri a nobis non posis sunt, temere nobiis arrogare:aut diuinandi peristium, quae ab homine docto ex sapiente dis det plurimum, simulare uelle uideamur. Sed ostens dendum,quicquid nos dicimus, amici gratia, Crbenevolentiae magnitudine adductos dicere,iit itile vel tutior in periculis, uel in rebus gerendis confideratiorier prudentior possit esse. Deinde ad causam paulatim accedendum,et partim ex un):teuctis,partim ex praesentibus futura per silmilis tudinciet comparatione rationu,quoda quasi diosito demonstranda. addendae singulio rebus proobabiles
208쪽
ενα DEaRATIONE SCRIB. babiles rationes: addendusigna , argumenta, re caetera omnia,quae pobsunt id quod uolumus,alia qua ex parte comprobare. Quod fi discrime aut periculum amico praedicamus, omnia metu duagenda fiunt:exemplis praeterea eorum, quibus ideaccidit,multis, illustribMs utendum. His, prout
opus estir uidebitur u o,uel diggusio, uel admonitio subiungenda. Proxima,er pene coniuncta praedictioni coniectura est, in qua primum nos rerum incertitudinem, T ignorationem excusarabimus. Deinde in eum,quam superius dixi, amici gratiam Cr beneuolantiam,ea quae scribimus,r stremus. Nonnunquam illa Ciceronis retentia in exordijs uti poterimus,ut dicamus,lau praesintvi quidem rerum uel publicarum, uel domesticaava habere alios er scriptores,er nuncios:a nobis uer),quae incoiectura posita fiunt,quaeq; nobis uidentur fore,funquam ab homine eius amBfimo Cr non imprudenter monente,expectare opomtere.Deinde re si 'qua incidit, narranda, conteacturas explicandae,Cr signi argumentis, caeterurbs locis,quos in causaegenere docuimus, confirmandae.Quo loco magna tum prudelia,tum ino deratione utendum,ne quid temere, aut arrogante aut inconsiderate, aut imprudenter de rebus personis ue dicimus:ne non tam amici rem agere,qum duranare aliquem,et in odium adducere
209쪽
LIBER II. a 3 tuae uideamur. in res similibus,vis exemplius opus fueri confirmabiturisipericulosa erit, fusticionibus tota respergetur. Deinde omnia ad eum,qui propositus erit,adhortandi, dehortanad rogandi,aut rem aliquam obtinendisnem dea commodabuntur. Eiuslem quos generis est inoterpretatio non quaestionum , quae ad studiosium illud,er contemplatiuum scribendi genus pertionent,sed negotiorum: quum aliqua signa rerum
futurarum videmus, quae dubios atque ancipites rerum euentus faciunt:lit quam uel hominum uoluntates,uel actiones aliquae,uel fiententiae ita duobis dis obscurae sunt,ut in utrans partem acciepi positit. Q quum inciderint, ut amici graistia interpretaturi simus,primum quidem de eare,siue persona in uniuersum disseremus: r quid in ea boni,quid mali cognoscamus,ex ipsius natur π con uetudine ostendemus.ut si quis taciturnus sit natura,er nobis de amici causa breuiter, obscures restonderit:id nos non superbiae, aut
iracundiae,aut malae in nos uoluntati,sed natura
tribuemus.item si qua res ob discultatem,aut ob naturam fui generis,lardius quam uolumus expediatur, id nos, quum ad amicum scribemus, non odio personarum,aut rei taedio, sed ipsius natu. rae, discultatis tribuemus. omnia vero in merusiorem partem semper interpretabimur,ne amis
210쪽
eum in discrii ueti,aut delerationem adducamus.
Quod si quid in peius interpretari necesse sit, quoad eri poterit, bono animo amicum epe tuabebimus,no trumq; illi Mem,operam ex diligentiam pollicebimur. Si autem incerta sint omnis, ut neq; coniectura, neq; interpretatione aliquidcobequi facile si de toto rerum aut personarunt genere in uniuersum distutubimus:σ quid in se milibus rebus euenerit, aut quid aliae persionae inissdem rebus,dut quid in alijs eaedem personae stis cerint,sendemus Cr,quantum licebit,per simia litudines,aut comparationes idem fore urgumentabimur. in quid inde euenire posit,omni ex parte considerabimus:Gr quid nobis faciendum, aut quo pacto cuis parti occurrendum uide tu quantu opinione 4equi poterimus, ostendemus:ad euinq; rem nos,no iraq; omnia,ut supra docuimus, premus. De ijs quidem quae in coniectura cir opinione postasiunt,haec mihi praecipi uidentur posse. caetera tum aetu,tum doctrina, tu prudentiu optima reru omniv,actionus magistra acile ad scribendi ratione accommodabit.
De cositu dandi ratione. C. XXX.
Reliqua est ex hoc uniuerso genere dandi confiiij ratio tam certis quam incertis rebus communis:quae quidem tametsi cu suadendi er dissuadendi ratione comuncta est,tamen quonia alia quandana