장음표시 사용
91쪽
hera mea errans mea domo egerret pede Medea' animo aegra,amore sevo sauciu. time dure ue mihi uidetu probatur res ex coparatione, με maiora minoribus,minora maioribus,paria par bin comparantur. mibus quide argumentsi non
epistola tantu, scripta omnia, est 'mo etiam
comums refertus est. Probantur aute maiora a minoribus*: Qui alienos ais ignotos iuuus, tuos tibi coianctifimos no iuuabut item, qui moiletur meretricis morte ob parua con uetudine,quid mihi Iuciet patriminora ex maioribus siccisi patri mortem moderate tulisti,quo tunde animo Mendum amici mortem putiantem: si totius reipub interitum ferre potuisti, in unius muliercula an mula quid tantopere commoueri 'Qui locuspiacherrimus est apud seruium Sulpitium in confovisione Ciceronis. Puria ex paribus sic:Q3α po na interfictori patris costituta est, eadem matris intermori constituta is debet. Item: Si magna praemia musicis debensur, poetis cur no eade deinbeantur Ais hae comparationes amplifimam in omni genere argumentandi multeriam praebennqημ quia natura unicuis facile subministrati plurib.eus uerbis no explicabo.Ducunturpostremo etiam a fictione ut mintillanus appella rargumenta,quu fuimus,id est proponimus aliga, q-is re ipsa ue AE e lesie sim nostra uehementer
92쪽
LIBER L nteractuuaret. utiti arbores et saxa uoce haberet, id indignusecinus detestarentur. Que quide ego iocum non magnifacere, nisi eo sepsime cicero
uteretur,nes ιn orationibus modό,verum etia in
epistolis. ut ad Appia Pulchra:Si tibi res ub.narrare posbet,quomodo se haberet,no melius quum ex ipso Phannia intelligeres. cuius quidem laci, quoniam totide possent esse steries fictae, quot uerciso feci eiuε cu Adiunctis negotio metionem.
De his quae negotium conis quuntur. Cap. XXI II I.
Restant ea quae gestu negonu cosequunturiqua pos ex his, quae negotio attributa unt, quarta est,et a cicerone cost fio appellaturi in hac primum cosiderandu est id quod factu est, quo nomine appellari conueniat.ut quu amicu per epistola excusabimus,qui alium dicatur ostendificiostendamus no δῶ esse offensum alterius abes fui dejenseane appellanda. Ut ocero fecit adestieati,quu inis inuo no fratrem tuum oppugnari, sitastatrituo repugnari. Deinde eius sum qui fuerint autores,qui coprobatores,qui imitatores,qui cotra id φderis fugiat, testenturiut quu dicimus, fucultate dicendi a sapient imis ais antiqui, imis reorumpub.conditorib fuisse inuenta, a summis postea uiris coprobato,ab optimo quos siemper expetitum: quam non nisi ignari ex stagitiosi deleo D 4 stentur,
93쪽
DE RATIONE sc RIB stentur. Videndum postea, quid de ea re sit legi fautum,quid iudicatum, Did confiuetudine stoque t um, quid arte aut scientia praeceptu:itent
migo ne et frequenter ea res fa an insiolenter et raro.Postremoique rem honestis, utilitas, lam, gloria,conbequutur:quae omnia facile possumusitu proximo exempla confiderare.sunt alite ps ras a Seruio Sulpitio in ciceronis consolatione tractata.ut quum di tot oppida, tot claros μι sinterklbe, ex quotidie interire: item ortunamvςsse,qui liberos uel no genuerint eo tempore, uel amiseritit: postremo,quum ostendit, quae ignoraminia Ciceronem ex eo luctu,quae hominum opta iis, quod denis periculum consequa tur. Atque haec de locis,a quibus argumenta ducuntur, bremi iter dixisse i sciat. Si qhis plura desiderabit, a
cicerone er Mintiliano accipiat. Nos ea tan ti m prosequimur,quae adscribendi rationem nemcessaria esse arbitramur inunc quomodo assi mentis uti conuenia paucis absolvemus. De usu argumentorum.
Omnis igitur argumentatis,que ex bis locis' scitur,quaes ab oratore fumitur,aut ita necesissaria est,ut probandum sit:aut ita probabilis, uet ulla ei nec itas adiungatur. Nam quae tantum
94쪽
imaticarum est disiciplinam propria. Necessaria igitur, quae assensione hominum habet adiuncta,
actutur aut per complexioncin,aut per enumeratione,autpersimplice conclusionem. compleri
xio est,quae ex duabus partibus propositis utras ueἰ interrogando,uel negando concludit.Interrogandosic:Si uirtus bona est,curseus mala,cur Iaudiss Negando: uirtus bona est,no est fugiendas mala,non est laudanda.Enumeratio est,qua multis propositis partibus, caeteriss refutatis, . extrema necessario probatam relinqui hoc moado:Ηuc librum necesse est uel emptione, vel commodato,ues dono,uri haereditate,uel furto habueris:nam antinac non habuith te illum, plane fateri .sed nes emisti: quia pecuniam nulla habebas.
nes ab amicis aut commodato,aut dono accepi. 'i:quoniani nemo in hac ciuitate te nouit omniatio. neque rursus aut testamento, aut haereditate cuiusqualia habuisti: uu ex tuis definctus sit nemo. relinquitur ergo,ut illum ex s*rto habeas. Sim. plex coclusio sit hoc modo:Si quo tempore tu ad me Romήm scripsilli,ego Romaeno fui, accipere tuas literas proficto no potui. Ea uero argumet talis,quae solam assensionem requirit, freque tiari; in epistola uenit,persimplice usumptione, G coclustionem,quod entismema appellari dixist M item per intacti odis exemptu frequen
95쪽
33 DE RATIONE SCRIB.tifime tractatur. Nam ratiocinatis,nili necematon habeat acillime refellitur.Omnis aut asse
se,uel a natura ordine,uel ab hominu opinione. Mela rara coparatione colligitur. Naturae ordo ersienses omnes, er iura naturae comprehendit.
Nam quaesensu aliquo percipimus, bis facillime
assentimur: ut quae videmus, audimu tangimus. Item quae naturae consentanea fiunt:ut,riter est tiberos igitur amat: er quae fiunt generis eiusdem. Quae opinione hominu collant, ea partim legib. probantur:ut, qui homine occiderit, morti subiacere. Partim sententijs hominu:ut, quae princeps aut senatim decreuit,eu seruanda esse.Partim consuetudine: ut, maioribus natu agurgendum.Purtim comuni quoia hominu cosissu:ut bonis praea mia, malis poenas post mortem esse praeparatas. Quae aut ex copuratione probantur,ea uel cotrariam ratione exigui,uel simile,uel maiore,uel minore. QMm partium omniu ex lusuperius posuimus. Hoc aute uniuersum,quod probabile adipetamus,cietro in plures species subtilius diutisdit quas,quonia ad bac institutione no pertinent. praeterm .Quis aut ordo in argumetis collocandu seruandus fit,praecipi satis certe no potest.Ns enim uel in omnibuε orationibusues epistolisua
scriptis unus idem,semper est seruandus. Alia enim caψs leui ima quis argumenta in princi
96쪽
rio marinie desiderant:utconsolationes, quae sem,im irrepere so statim irrumpere per uim in hominu mente debent. Aliae a firmi Rimis argumetis incipietifunnui erimina, quae minime videmur polle de derrilaud tame perpetuo tenenduenui optimis in sine argumentis utamur. Nam er
quae 'infima sunt a faciendum Adem plurima
costrunt:et qua ultimo loco uni dicta, memoria audientium magis inhaerent.Muiora uero in medio commodi me collocuntur. Nam et antecedentibus, er cosequentibus uim non mediocre addiu:
et ipsa, firmioribus utrinq; munita,ualidior graviora, rediatur. Illud in omni argumentatione seruandum inprimisaenendums est,intuarietauti instruimus:ut nes bisdem argumentora ino. dissemper utamuri quale esὶ,si semper inducti
ne ut ratiocinatione uteremur. eadem ara
gumenta eodem semper modo conficimus:qua is est,si mater est, filios diligit: mater autem eri filios igitur diligit. Sed nune a conclasione inelapiamus, e modo:Diligit sine dubis oberos,quia mater est. nam diligi a matribuι liberos, natura sentaneu est. Nune ab assumptione, hoc pacto: QAia mater est,riligere eam liberos credibile est quod omnibus matrisus est naturais,ac propriEIta denis tum argumentoruyrma tum modos,
uram, uolam, ut ipsa uarietas homines
97쪽
M DE RATIONE sc RIB. ad nostra legenda,audiendas alliciat. Nes in ommnibus caussfue negotijs,omnes quos supra memorauimuUocos aut quaeremus,aut assumemus:
sed eos poti fimum deligemus, qui Croptimi, ermaxime nec drij ad nostram causum esse uidem tantur. Ac de confirmatione quidem satis dixismus. nunc de consutatione disterumus.
confutatio est alienorum argumentorum,dictorum ue destructio. Ea duplex est:generalis, imqua tota uersetur oratio necesse est quae aduocantorum,sive patronorum,et eorum qui causas de
studunt,propria est. Etlectulis,fue particuloris, quae ad singulas orations,uelfermonis parrites pertinet:.quae propria est epistolam. Vtras; tamen ab eisdem locis oritur, quibus oritur cor firmatiosed ex contraria ratione. Num quibus lacu illa ad confirmandum, isdem haec ad infirmatidiam utitur.Sed quantum disten ab oratione epim toti,tantum prioris confutationis ratio a postemriore Afri.lti enim aduersarium habet,haec nobilet:illa in criminibus tota uersatur, c in causi plerans honestifimis: illa ea tantum quae diricta fiunt confutat: haec etiam quae dici possent ininiis κtulla obiectis plerans ex tempore respondet,haec ad restondendum satis oth habetalla d
η , futuram iudiciu pertrisit, de hae nullum fgturum
98쪽
quam accusandi ratione ueteres disticiliorem putabant,quod accusandi ratio simplex esset, Disrindi multiplex. Nositus omissa illa patron rum confutatione, de qua satis abundeq d Cicerone ex Quintiliano tractutum est, de hac quae ad nostram institutione magis pertinet,braeuiter disseramus. Haec igitur in deliberatius cur fis,hoc est
in suadendo er dissuadendo tota stre posita est.
nes quid dictum si tantum considerat: sed mutito magis , quid dici posit,explorat.Quid auterudiciposset,per eosdem,quos supra diximus locos personarum inquirit. Personarum quidem , ut si te taborter ad studia literaru ,ostendamq; te ne saetatem,nes ingeniu,nes aliud quicquam , quod inpersonis consideretur,quo minus id fucius, exiscusare posse Rerum uero nes tempus res t cum,nes facultates ad eam rem tibi deesse signi,
ficem. confutandι ueris duplex omnino ratio est, honorum π mulorum. Vtras cruera Gr falsa esse possunt. Bonorum ratio ita tractanda erit, primum ut ostendamus,quae ei ad quem scribis. mu bona uidentur,mala esse: idsi non possumus,
i non esse bona,aut non magna bona esse contena
dumus. deinde maiora ,s posumus, aut similui
proponamu3,aliquodq his commodum adiungarum:uis par bonu ex utras re consequatvr,hoc
99쪽
epistola sinterpretari, quam tradere assedi ratiotre uidear. Accidunt aut epi totis nonnunquartia crimina ,siue calumniae,uel ad nos,ael ad amicos pertinetes,quae a nobis per epistola uel defindendae, uel refellentis lat. Crimen de dere quiuola factu t,cur idβcerit,ostedat necesse est. Si causam probabile no habebit, me neget: finegare totu non poterit,parte neget:Cr aut no esse id facta,cum arguat:aut no eo modo βctum se contendat. Sin id quo no poterit,culpa omne in aetate,in ignorantia,in negligentia,tu occupati nes insocios,in alia denis omnia transferat,qua aut leuare fictu, t uentia impetrare aliquo modo possunt:quae in epistola decet in oratione non decet. Allia praeterea crimina leuiora,ulla minora molliendo,excusendo,minuendo facimus: quaedavero despicimus,ac pro nihilo bilemus: quaedura per ioclet er cauillationes irridemus: nonnulla iis Hum ipsium qui obieci retorquemus: quod lepiadi emi cicero, quu ad curionesicribens ait: Equidem nemine praetermisi,quem ad te peruetum putare,cui literas non dederim:abs te uer5 bis, ter ue ad summu,er eas perbreves, accepi. Quodppergis iniquus esse in me iudex,eode ego te criamine codemnabo. Amb μή uero omnia in meliorem parte accipiuntur,ita ut quae ei ad que Araimus Adgrauia,uel luctuosa,vel dura κάenim, hos
100쪽
ε4 DE RATIONE sc RIB.no; grauiora comparatione ,quae ille aut tuis aut nisi hoc ei accuset,in postera potuisset ferre leuiora, tolerabiliora, reddamus: quod optime fecit Sulpitius,qui ut ciceronem de morte filiae Asotiretur,eipatris,dignitatis,honestatis, caeterarums rerum,quae multo ei debebant se,quam uberi,cariores,iactura comemorat.Sed haec omnia
facile confici emur,si qua upra memoraui bonor malorus comparationu recte adhibebim De dissetutione argumentorum
ouoniam aute qua ratione ferent argumetit supra docuimus,confientaneu uidetur,qua ruritione dissoluantur, etiam docerevit quae uitia iuistis esse possunt,ea er ipsi in nostris argumentis
magnopere fugiamus er in alienis cognita re prendere facilius, er confutare posemus. Qus quidem locus tametsi est ita late a Cicerone, diis lucides tractatus,ut a nobis nes copiosior, nec dilucidiorestici ρο it:eum tamen, te uel ignoro se et neglexisse uideamur, quam brevisime distingemus. Omnis igituν arguesentatio dissolutata quum aut aliqua pars ipsius,aut tota uitiosa esse ostenditur: aut contra eum alid uel firmior. uel aeque strina argumentatio collocatur. Partes eius uel ut minimeprobabiles,uelut minime fieri cessaris reprehenduntur. Minime probabilis avgumentatis