장음표시 사용
621쪽
Picardiae.& mu torum oppidora erat praesectus: &ἱ morte Caroli, eandem apκd regem obtinuit administrationem. Rebus Atrebati consectis, Hesdinum rex illico circuin sedit.& erat cum eo Cordarus, qui ante treis modo dies, eius arcis & oppidi praesecturam Rcilerat, & suorum militum praefidio tenebatur adhuc locus. Qui intus erant, prae se serebant inito non velle mutare imperium, eo quod religione & fide essent d Dincti puellae. Sed cum per dies aliquot impetum sistinuissent: in collocutionem cum Cordaeo, sub cuius imperio nuper fuerant, veniunt, ac deditionem paulo post faciunt. Nam cosulto gerebantur omnia. Boloniam deinde rex pio ficiscitur, & simili plane ratione occupat, tametsi periculi plenum erat hoc inlii tutum, si modo praesidium ulla in oppido fuisset. Dum ii, per quinq; circiter dies in oppugnatione comoratur: Atrobates incipiunt agnoscere & videre periculum: nam undique cincti erant hostibus. Via cinas igitur urbes, Douacum & Insulas, de auxiliis interpellant. Douaci erant aliquot equitum cohortes.&cum his Vergaeus, nobili tenere natus. Hi omnes euaserant ex
praelio Nanceno. Costituunt igi rur Atreba- tum proficisti, coactis circiter trecetis equi.
622쪽
COMMENT. LIB. VIII. ssstibus, & iexcentis peditibus. Douacenses' oppidani, serociores id temporis, cogebant eos inuitos, meridiano tempore di scedere, stulto plane consilio. Nam omnis illa regio
est planissima, & longe lateque patet prospectus, & est interuallum quinque milliarium. Quod si de nocte suissent profecti: perfecissent quod cogitabant. Qui Atrebati erant in praesidio, Ludeus & alu nonnulli,
certiores tacti de illorum aduentu, statuunt obuiam eis properare, & omnia potius peraclitari, quam ut sinant eos in urbena ingredi. Videbant enim, se non posse alioqui alteram oppidi partem , quam custodiendam acceperant a rege, tueri. Et licet pericul sum esset ipsorum inceptum: strenue tamenec magna cum virtute hostem adoriunturdi probigant, plerisque omnibus aut intersectis, aut captis, in quibus fuit etiam Ver-gaeus. Postridie rex i lluc accessit, magnopere exhilaratus eo nuncio. Captiuos om ne is in suam potestatem recipit, & ex peditu nu mero multos interfici iubet, ut aliis. qui circum erant , terrorona atque metum inferret. Vergetum autem in carcere diu detinuit, qui tametsi arctissime custodiretur & vinctus erat: adduci tamen non potuit, ut ei fi
623쪽
in vinculis precibus matris. morem gessit,& prudenter quidem. Rex & amissas facultates ei restituit omneis, & quas ad se pertinere dicebat, concellit.& auxit annuis prouetibus ad decem fracorum millia, & munera multa pu blica donabat. Qui in eo praelio fuga euaserant in oppidum peruenerunt. Rex igitur tormentis, quorum vim maximam habebat, eos oppugnat, & quia milite carebant atque praesidiis, magnus eos timor incessit. A Cordaeo plerique oppidani erant no ali ni : deinde, fieri non poterat, ut cum unam oppidi partem rex teneret: altera sese tuer tur diutius. Faciunt igitur deditionem ce tis legibus. quae rarum tamen religiose suerunt seruatae. Lud ei praesertim eulpa. Plurimi enim ciues,& alii honesti homines, in ipsius conspectu supplicio fuerunt a Tecti. . &Ludeus ipse mihi cofirmauit. se tum fuissse . auctum viginti aureorum millibus. Oppidani praeterea mutuo regi dabant ad sexaginta aureorum millia, sed opinor eam pe-- .cuniae summam eis suis te redditam, ut Cameracensibus, qui quadraginta millia prius
dederant. Interea dum Atrebatum obsidetur: filia Caroli erat Gandaui in potestate ciuium, imagno certe suo cum detrimento.
624쪽
& regis maximo commodo Sic enim eo
paratum est, ut quod viri prodest, alteri fere
noceat. Nam Gandauenses, nunciata Car
ii morte, insolentiores facti, quod extra periculum se positos esse credebant: seditiosed proterve multa designabant, senatoribus praecipuis, numero viginti sex, intersectis. Eius rei caussam bane adserebant, quod pridie capitis poena mulctassent quendam plebeium. ac licet eam prenam i lle meritus eGset: dicebant tamen eius rei potestatem ad ipsos minime pertinere, extincto Carolo, per quem suissent in eum ordinem astiti. Ex necessari is quoque Caroli multos assiciebat supplicio, quorum nonnulli, me praesente, Carolum aliquando placaverant, ne, quod constituerat, eius urbis bonam partem vastaret. Ab his suppliciis ad puellam transe ut, α cogunt, ut priuilegia, quae de pater & amisPbilippus ademerant. confirmaret. Ea priuilesia perpetua ipsis materiam ii iis & cou ,
tentionis praebent aduersus Principe suum. Natura enim student suorum Principum vires infirmare,quos, dum paruuli fiunt,amate grandiores autem auersantur. Mortuo Carolo, si motus omneis vitassent. & Reipubl.
salutem spectassent: praesidio militum baud dubie niuali ssent Atrebatu,& fortasse Per
625쪽
nam. Sed ad ciubas tantum & tcbeIlionem, animum habebaut intentum.Verumtamen eum obsideretur Atrebatum, venerunt ad
regem legati. Nam ex omni populodelectisuerunt nonnulli , qui de summa Reipubl.
tractarent. Gandauenses tame.qui puellam haberent in potestate, pro suo arbitratu omnia gerebant. li legati, inter alia commemorabant ea quae de copositione propotuit .sent. a puella esse prosecta, quae in rebus omnib. decies isset obtemperare consilio α' authoritati delectorum populi. Petebant i litur, ut a bello tam B urgundico, qua Atre. atens abstineret: ut ad certum diem inά, ceretur c5cilium,& de pacificatione ageret, atque ut interea belli administratio omniscosisteret. Rex,quonia & se peruenisse putabat,quo volebat, & milites omnes atq; duces non ignorabat vel occisos esse, vel grauiter afflictos: & quia multi puella deseruerant in primis autem Cord ui quod summi erat momenti. Nam huius opera paucis. - dieb. plus profecit, qua alioqui longo tem pore potuisset vi armorum.) His, inquam. de causis.legatora postulata leuiter aestimabat. Deinde si Gandauenses principatum &administrationem obtinerenti non dubitabat; quia reliquoa omnes perturbaturi es.seo
626쪽
sent,quo nianus recte & felic ter bellu gere rei. N.im homines vii tute ali La praeditos,& iiii apud principem, honestum obtinuissent locum . non modo non adhibebant illi suis consili is, verum etiam acerbe pe rsequebantur Burgundiones autem in primis, eo quod in honore suissent apud Carolim atque Philippum oderat innitissimae. Ad haec. sciebat quo essent ingenio. & quemadmodum cuperent. singulis temporibus priacipum suorum pote iam debilitari, modo ne derii mentum aliqa , aut incommodum ipsi acciperent. Constituit igitur alere seditionem, & ipsos, ut tumultuose omnia facerent, impellere. Nam erant imperiti rerum plerique omnes, nec ullum habet bant usum, praesertim in negociis tam arduis, quit ipso interim nihil estet acutum magis & prouidum. Dixerant legati, ut supra docuimus, puellam velle morem gerere consiliis &stare voluntati delictorum. Eum sermone rex. veluti sundamentum aliquod sibi sumpsit actionis. assirmans, non recte i plos, quae vel puellae mens esset. vel eorum. a quibus illa penderet, accepisse: certo sibi constare, il- Iam ex arbitrio paucissimorum quoru
dam eme facturam omata. qui pacis mi
nime tat cupidi, & sore, ut Iaac ipsorum
627쪽
orationem, illa non habeat ratam.
ditis, legati, ut homines parum exercitati, subito respondent: costare ipsis eorum, quae dixi sient, rationem, & si res ita postulet. e hibituros quae accepissent a suis, mandata. Huic obiicitur proberri posse literas , quae confirment, puellam omnia sua commisissequatuor duntaxat hominibus, quorum s qui velit authoritatem. Quum illi in sente-tia persisterent: rex monstrari literas iubet, quas Cancellarius & Imbercortus attulerant , quo tempore apud ipsum Peronae se runt. Fae luerae scriptae erant, partim a puella, partim ab eius nouerca, Eduardi Angliae regis sorore, partim a Rauesteno: sed exierrant nomine & mandato puellet, sc quo maior esset earum vis atque lides: tilplici erant seriptura notatae. Earum haec erat sententia: primum,ut iis, quae Cancellarius & Imbe cortus dicturi essent rex fidem haberet: deinde, hanc suam esse mentem, ut negociora adni inistrationem omnem,uellet esse penes nouercam suam, & Raueste num,& Cancellariumn Imbercortum. ideoque petebat a
rege, ut per eos qηatuor tantum. ageret se
cum de rebus omnibus. His literis inspectis, valde fuerunt illi commoti, & vehementer offensi, eama; indignationem nostri etiam
628쪽
COMME NT. LIB. VIII. cosidoneis vocibus augebant. Tandem si eis potestas literarum, ac nihil praeterea cum ipsis actum fuit. Neq; vero ipii multum de eo solliciti erat , & ad res nouas tantum spectabant, nec qui futurus esset exitus, praeuidebat. Vrbis Atrebati iacturaru&amissio-Mem debebant potius deplorare: sed quantum accepissent vulnus. Ob imperitiam αrerum novandarum studiu non sentiebant. Candauum igitur redeunt, ubi cum puella tunc erat Dux Cliueo lis,eius propinquus .ae late grauis, qui & in ea familia suerat educ tu sin pensionem annuam habebat, sex au reorum millia.&srequenter ibi versabatur, honoris & ossicii caussa. Per id vero temporis ibi haerebat, spe matrimonii. Cupiebat enim in primis puellam nubere filio tuo: de fimores ill iis placuissent, facile, ut opinor,
impetrasset: verum erat domestice notus,
ac fieri potest, ut ea quoque rea impedimentum aliquod attulerit. Praeter hunc aderat etiam Leodiensis Episeopus. e familia Bor-boniorum,& alii complures. lndicto igitur concilio, cui puella prasidebar, legati quid egissent,exponunt: & illud in primis, quod ad ipsi cum institutum pertinebat, quemadmodum inter ipsos & regem, magna fuisset cris, de ν pluuiale pucolae discet: alio, α
629쪽
quid tandem accepi ssent ab eo responsi. Eo sermone offensa puella , quum existimaret
Iiteras non fuisse exhibitas, constanter negat. Ibi statim ex ipsis quidam e sinu proserteas literas, & palam in conspectu omnium dat puellae. Quo sane facto, quam esset illiberali ingenio, clare docebat, nempe qui modestillimam virginem ad eum modum pudefaceret. Nam etiamsi quid illa peccaret: ad ipsum tamen castigandi paries non pertinebant. mantus autem suerit puellae pudor. facile quiuis intelligat. Diuersum enim apud omne is dixerat, & ii, quorum facta fuit in literis mentio. Rauestenus &nouerca, & Cancellarius, & imbercortus aderant, Clivensi & aliis nonnullis iniecta fuerat aliqua spes matrimonii: hi singuli magnopere fuerunt ossensi.& tunc pi imum
graues ortae sunt inter eos dissensiones. Cliuensis putauerat Irribercortum suis rebus fauere: cognitis autem his literis, aere desperata: quod se ludificatum esse videbat, odium in illum concepit. Sed & Leodiensis Episcopus. propter superiorra bella
minus amabat eum. Connestabili vero fi
lius, sanctopauli Comes, & ipsum & Cancellarium, eo quod parentem suum Peronae tradidissent in potestatem regis, oderat
630쪽
Infestissime: deinde Gandauenses erant inimico in ipsos animo, nulla de causa, nisi quod apud Caiolum in summosuissent honore. Nocte igitur illa, quae concilium hoe est insecu a. capti sunt ambo,& licet praemoniti fuissent, periculum tame vitate non poterant, quod aliis multis saepe accidit. Vt autem caperentur, opinor aduersariorum impulsu aliqua ex parte factum suille. Gandauenses, obseruata aliqua iuris formula, praeter morem suum . e senatu nonnullos deligunt, qui de causa cognoscant. Et primum quidem interrogatur, cur Atrebatum
regi per Cordarum tradidi sient Et quaestioni non multum inhaerebant. Nam neque mouebat eos debilitata potentia puellae,neque detrimenti magnitudinem intellis bant. Postposita igitur ea quaestione, auo potissimum obiiciebant: primum . quod inruadam controuersia & lite, sentetia secunum ipsos & Rempubl. lata pecuniam accepissent. Ad hoc illi prudenter re ondebant. se iudicasse in ea lite secundum ipsos, quod aequitate & iure vincerent: no se prostituisse iudicium, nec ullum affectasse munus: obi
tum vero no recusasse. Alterum crimen erat.
eique potissimum insistebant: ipsos & prae- seate Carolo, & per eius absentia multa s*-