장음표시 사용
181쪽
stet. Editio Pentateuchi. I et 5
Mosen Esse, qui hae e monumenta collegit, jam supra g. s.
Mosen scripsisse commentarium rerum gegiarum, patet ex Exodi. let, 14, 34 , 27. Num. c. 33 , 1 - 2. et aliquas etiam partes mox edidisse, colligimus ex Exod. 24. 7. et ex accuratis illis praefinitionibus totius apparatus ad cultum divinum EXOd. 25. I - 31, 18., quae forma ne torum exaratae sunt . . et quibus artifices alio- quin sine scripto documento satisfacere non potuissenti eandem actorum formavi refert etiam tabula receptarunt partium sacri tabernaculi Exod. 56, 1 - 40ix hest hsu' Ρopuli, relatio donorum, et descriptio castrorum ac orilinis tribuum Num. 1, i - 4; ει 26- 65. Haec, et fortasse quaepiam alia, a notariis scripta. Moses ad Optundo, sua secit, et scriptis fluis adjecit. Ita etiam illu, quae sacerdotibus mandala erant. mox eisdem scriptu tradi et ita edi debebant. Ultimis . autem annis Moses pro singulari plia cura, qua suturis quoque aetatibus providebat, omnia digessit, atque aliquα addidit. aut in alium Iocum conjecit, uti leges de ses to Paschalis, Exod. 12, 15 --2O., et a88erValionem Munnite in subernaculo, EX Od. I 6, 3 2-34. - Deute ron Omium exaravit anno quadragesimo; saepius enim meminit victoriae, quam hoc anno Israelitae de Sichon et Og retulerunt, I e ut. .4.2, 24 - 3, 19. 4,I- έ. 46-49.. Ρrout et haesitationem suam ad aquam contradictionis, Nutra. 20. 7- 3., saesius deplorat, De ut. I, 57. 3. 23-et 9. 4. al-22. 3l, 2. Totum autem opus edidit paulo ante mortem, quum illud sacerdotibus et principibus populi traderet, ut in adyto tabernaculi penes arcam laederis asserVaretur, De ut. 3I, 9 - 13. 24 - 26.
Divisio scriptorum Mosis in quinque libros, commemoratui primum a Josepho Flavio, facta autem esse videtur, quum
182쪽
126 S. 22. Editio Pentateuchio
post exilium Pentateuchi lectio in Synagogis institueretur. Hinc jam in versione Alexandrina observatur. In antiquis foedere perpetuo nomina ε ingularis numeri usurpantur.
3. 25. Argumentum libri Iosuae. Liber Io quae narrat res gestas post obitum Mogis, nem se explorationem urbis Jericho, transitum populi seu
Jordanem, circumcigionem eorum, qui, ob incommoda itineris per Arabiam, non fuerant circumcisi, celebrationem primi Paschatis in regione Canaan, cte Oceu Palionem urbis Jericho, quae diris devota fuit; c. I - 6. - Repulso assultu urbis Ai, et animis populi dejectis, sorte deprehensum est sacrilegium Achanis, quo lapidato capta est Ai, atque demum mandato De ut. 27. satis suetum, D. 7 - 8, - Foedus, ad quod Gibeonitae Ob- reΡserunt, Occasionem ulterioribus praeliis praebuit; nam quum novis his sociis hellum a rege urbis Jebuq seu Jerusalem ; et a reliquis Canaana eorum australium regibus immineret; Iosua suppetias tulit, et omneΠχsere Canaan australem devicit. Paulo post reges Canaana eoru in borealium, . bellum parantes , PraeVenit, et ingenti clade Prostravit, qua totam sere aquilonarem Canaan cepit, c. 9 - 12. - Anno et mo Vel 8VO PO8t j- : . ruptionem, regio geographice de8cripta, et per sortem in tribus divisa fuit, qua occasione partitio regionis trans Jordanem repetitur. Designatae gunt urbes asyli. ubi rursus u Pheg asyli trans Iordanem repetuntur. Levitis traditae sunt urbes ex quibus 14 in australi regionis parte cesserunt sucerdotibus; c. 13-22. Denique reseruntur duo comitia et Obitus Ioguae c. 23--24.
183쪽
S. 24. Scopus audi Oris. 177q. 24. Scopus auctoris.
Ex hac expositione argumenti Patet, auctorem voluisse edocere lectores, qua ratione illae Patriarchis toties repetitae promissione8 de PO88essione Canaan, opere completae luerint, et quaenam pars cuillhet tribui obvenerit; hinc etiam antiquiorem Occupationem et partitionem regionis trans Jorda em repetit. Jos. 12, 1 - 6. II, et- 55. 2O, 8. Reeentio rein mutationem partitionis non attingit; nam occupatio urbium Hebron et Debir per Calebum, Io s. I 5, 13 - 19. . sub
Jo sua contigit, et Jud. I, 10 15. 20. dunta Xat ex a liquiori aevo in memoriam revocatur. Quae de tribubus Juda, Ephraim, et Manasse IO8. 15, 65. 16, 1 O. IT, 12 - 13. leguntur, non arguunt re Centiorem aetatem. Denique loca Jos. 15,. 9. 18, 25. , quibus urbes
Gibeo nitarum ; nempe Atriath Jearim tribui Iuda , Gibeon vero, Beeroth et Kephira tribui Benjamin adscribuntur, haud respiciunt historiam et Sam. 4. 2. et
17. sacerdotibus traditur; unde liquet, has urbes Gi-heonitis, qui servi erant sacri tabernaculi, relictas quidem, sed tamen ditioni certarum tribuum addictas fuisse.
S. 25. An Iosua libri Auctor 8
Quum lingua non solum a Chaldaicis et recentiori bus verbis immunis, sed etiam linguae Pentateuchi a Rsinis sit: nonnulli arbitrantur, librum esse ipsius/JO-guae, idque sequentibus argumentis evincere conten- , dunt. I. I Ogua dicitur C. 24, 26. Ρertractata libro legis divinae adjecisse, ut liber Ioguae sit quasi continuatio quaesiam Deuteronomii; cujus postrema duo capita ab
eodem Iogua adiecta videri possunt. - Αst JO8. 24. 26. non de libro nostro, sed de sola restauratione laede-xis cum Deo agitur. II. Ubi mors et sepultura Iosuae, . e. 24. 29. seqq. , resertur, stilus Variat, non secus us ἐ
184쪽
in narratione mortu et sepul turae Mogis, et Iosua, prout ibi Moges, ser Vus Dei salutatur, quod urgumento est, haec ab alio scriptore sacro adjecta esse.
III. Auctor se gestorum fuisse participem innuit, I o g. B. 1. IV. Liber lotus spirat legem Mosis, quod pro Io sua, individuo Nosis ministro, apprime facit. f. et 6. Liber est aetate JOsuae recentior.
Qui statuunt librum esse an ullo recentiorem, plura adducunt, quibus nihil evincitur, non desunt tamen aIia, ex quibus id verisimiliter concluditur. Nam I. legitur Jos. I 5, 63. , Iudaicos, seu ex tribu Iuda oriundos, habitasse Ierosolyniis cum Iebusaeis qui a tribu Iuda devinci non potuerant. Iloe incolarum consortium ortum est expugnatis post obitum Iosuae Ierosolyinis; tum enim sedes ibi figebant Iudaici, atque Iebusaei quoque, ex arce Sion quae intacta manserat descen dentes, domicilia sibi vendicabant. Id quidem solum. non penitus evincit, librum post mortem Ju suae scrip
tum esse, quia, quod Jud. I, 8. Post mortem JOsuae narratur, ex JOsua repetitum essu posset. Venum II. οὐ contestandam illam cladem Canaana eorum australiumve sertur JO8. 1O, 12-I5. aliquid libro juglorum l. e. Victorum, quo testimonio de gestis, quae erant ea aetate Omnisus notissima, nec JOsua, neque alius aequalis, sed auctor duntaxat recentior uti
Librum scriptum esse ante Imum annum regni Daildis, liquet ex Jos. 15, 63. , ubi resertur , a tribu I ea non potuisse derosolymis eliminari Iebusaeos, et bino eo A cum Iudaicis hanc urbem incolere, quin ulla fiat mentio de expugnatione arcis Sion sub Davide; qui hostes imbecilles et innocuos ex Contem tu non expulit.
185쪽
Reeentior aetas ex mentione monitum I u d a et Israel. Jos. II, 16. 21., nequaquam eVincitur , nam haec nominum oppositio non modo primis septem annis regni
Davidici, sed aevo quoque antiquiori locum habuiti, et ex eo primitus orta est, quod Iuda, Gen. 49, 3 - 1ο a Patre Praerogativam primogeniti accepit. Hinc aliis quoque locis ante schisma, Iuda ab Israel discernitur. et Iuda opponitur tribui Ephraim seu Ioseph, quae alteram primogeniti praerogatiVam obtinuerat, I Sam. 11, 8. 15, 4. - Si porro liber Iudicum non post septimum regis Davidis annum , Vel, Ρrout deinceps Og-lendemus, non post primos annos regis Sauli scriptus fuit; liber Iosuae ante hoc tempus scriptus sit oportet ; auctor enim libri Iudicum maniis ste librum Iosuae editum ponit, nam Jud. c. 1, i. et c. 2, 6. 8.exorditur ab obitu Iosuae, quo liber Jo quae clauditur, et . nIsi liber Iosuae adsuisset, auctor libet
Iudicum ab occupatione et partitione Canaan, quae Consilio ipsius accomodala erat, exorsus suisset. - Qua vero aetate, et a quo scriptus fuerit liber, expediri nequit; nomen autem a gestis Ioguae, quae narrat.
Samaritans satius duxerunt, duos sibi novos libros Iosuae cudere, quam a Iudaeis unum librum genuinum recipere. Primus orditur ab obitu Μ osis , et desinit in Alexandro Se-Vero, Append. ad II ottina eri Exercitat. An l imor in ian. Tig. I 6ήέ. Alter orditur ab Adamo, et definit anno 898. Hegjrae, i. e. 1έ92., Sam a r i t an i s ch e r A r i eia H e c h s e l irr Eich horna R e p e r l. su ν B l b I. v n dΜorgen land. L i t e r al. I. Th. S. III - 159.
S. 23. Liber Iosuae ex documentis antiquis ex
cerptus est.. Librum Ioguae ex antiquis et coaevis documentis excerptum esse, sequentia comprobant. I. EXem plum Mogis, res gestas literis mandandi,
exspectare jubet, historiam quoque de gestia graVissi
186쪽
mis, quibus promissiones Patriarchis lactae, Opere completae sunt, mox scripto exaratam fuisse, inprimis quum desinitio limitum inter divergagiribus, ne temporis progressu lites et bella intestina orirentur, scriptum documentum exigeret. Id II. confirmatur disertis testimoniis; nam Josuam geographicam descriptionem regionis curasse , legimus Io 8. Id, et restaurationem foederis cum Deo, Iiteris
mandasse, narrat auctor IOs. 24, 25.; unde recte conclu-
ditur, etiam reliqua hujus aetatis gesta gravissima in commentarium relata fuisse. III. Auctor libri absque commentari O authentico et coaevo non potuisset tot minutas desinitiones limitum cujusvis tri-h u g referre, nec Sermones C a I eb i c. I 4, 6 - 12., Phine chagi Phinees) c. 22. I 8 -- sto. , tribuum
trans Iordanem c. 22, 2I-50. , atque i Psius I O s u a e c. 23 et 24., indoli cujuslibet tanta accuratione accommodare, neque Omnia ita disponere, ut legem Nos uica in spirarent; denique sine documento c. 5, 1. non suisset locutus ut gestorum p a rit o e Ρs, ne que scripsisset, meretricem Rahab usque ad hodie
num diem habitare inter Israe 1itas, quin denuptiis ejus cum Salmone, silio Nahas sonis, mentio nem saceret; quae omnia simul arguunt, documenta illa fuisse gestis coaeva. IV. Ipse auctor libri disertis quoque Verbis allegat librum j v s t O r u m, JO8. IO, 13.
Ex notatione, quae saepius recurrit: in regione canaan, JOS. 22, 9-II. 32., apparet, auctorem documentorum fuisse genealogum vel Levilum spectabilem trans Iordanem, nam etiam de erecto altari diligentius agit, et sermones Phinechagi et tribuum trans Iordanem, plenius refert, ac si Praesens fuisset; e contrario relationem Phine chazi in eo mitiiου paucis absolvit. Ex plenioribus sermonibus Jos. 23 Et Σή. colligitur auctorem etiam comitiis intersuisse. Hinc ap- , Paret, eX notationa: in regione Canaan, inepte con-aludum fuisse, auctorem vixisse exulem in captivitate IIa-
187쪽
3. 29. Liber Iosuae fide dignus.
bylonica; nam illa notatio est auctoris documentorum coaevorum non redae loris nostri libri. '' .
. - 6, 20. Liber Iosuae fido dignus..
Auctorem illa documenta religiose excerps Igsff, Bl-que fide dignum esse, indubia indicia docent. Nam L sermones Rahabae . Calehi, Phine chagi , tribuum trana Iordanem. et Iosuae characteribus personarum
adprime convenientes, auctor eX DOmmentario suo ad
verbum descripsit, atque in reliquis quoque, more historicis orientalibus consueto . adeo Verborum tenax erat, ut c. 5, 1. scriberet: donec transit 8s e m us, etc. 6. so, Rahab habitat inter Israe Iitas usque ad hunc diem. Hinc etiam tribus non adducit ordine geographico, sed ordine illo. quo indocumento sege sequebantur, nempe eo, quo partem Tegionis Per hortem acceperunt, JOs. 5-I6. et 18- I9. Pluribus quoque Vocibus et phrasibus utitur. quae in .Pentateucho leguntur , in sequentibus autem libri raro aut nunquam recurrunt , et aliis, quae in libris sequentibus frequentes sunt, non utitur. Denique Iosuam sine ulla mentioni honorifica usque post obitum. nominat, prout in documento suo inVenerat, neque Jos. ret, I 5. adjicere ausua fuit, Hebraeos demum a Canaanaeis, quos tribularius secerant. in idololatriam inductos fuisse, unde liquet. Commentarium scrip trim suisse, antequam id accidisset. II. Liber ab Hebraeis ea aetate receptus fuit, qua, quia ille e Ommentarius adhucdum aderat, fides auctoris explO-
rari Poterat, et gesta erant notissima, uti etiam resertur occupatio et Partitio regionis ab Asapho Ps. 78,55 -65. cons. Ps. 44. 2-4. clades Canaana eorum a coaevo Davidis Ps. 68, deficientes aquae Iordanis Ps. ab; 3 5. 66, 5 - 6. Habali. 3, 3. tabernaculum Siluvie Jud. 18, 3I. 20, h. 13. 26.l Sam. 5, 2I. III. Deniquo omnia illi aetati accurate respondent.
188쪽
Sermones Iosuae c. 23 2έ sere nynnisi phrasibus Mosaleis. praesertim iis, quae in Deuteronomio oee runt, cootextrsunt, quod in sermone Calebi c. Iέ, 8- 2. Phinechazi e tribuum trans Iordanem c. 22, 1 -3έ. non Ob8ervatur ἐeuilibet autem singularis character loquentis impressus aesti
S. 3 o. indoles textus libri Iosuae.
Dissicultates ex mendis nascuntur, quae textus Pas sim contraxit , quod in libro tantae antiquitatis Hiter cadere non potuit, th primis in tot nominibus propriis urbium , 'in quibus errores, praegertim omi8giones, faci te committuntur . et . non Deile observantur, ut cor rigi possent. Sio log. IS,' do. versio Alexandrina II. urbes addit, quue in Hebraico textu desiderantur; Ios. 16, 32. numerantur 29 urbes , ubi Prius o. 15, 20 - 5 . nomina 36 urbium adducta fuerant; c. I 5, 13 35. urbes L5 nominantur, et c. 15, 36. numerantur duntaxat 14.'Vi d e Ρ orr o Ios. I 5, 15. 3O. 18. et cons. Jο8. 19H 6. cum 1 Paralip. 4, 32. ἔ Jos. 29, 22. euum :1, Ρ .arati P. 6 . 62. II os. 19, 7. cum I Paral. 4, 32. 'Mahora injuste damnat duos Ver8us Iog. RI,
5 , - 37., qWos non tantum 58 4. codices, et quidem optimi ei antiqdissimi, 14 editiones, et. omne g quo..q e antiquae Versiones , in Bibliis Ito 3 glottis Londinensibu8 excusae, excepta unica Ρhq schito, reserunt, sed etiam locus parallelus 1 Paralip. 6, 63 -64. exhi-het, et contextus quoque jure suo reposcit. Accedit, omissionem ob similitis' 'deliinens suisse facillimam.
translationem Vero ex x Parat.' 6,- 64. In librum
I Oguae, ideo non esse Probabilem, quia series oratio- nis absque illis duobus versibus sibi non constat.
189쪽
f. 5 1. Argumsntum libri Iudicum. Tres partes libri Iudicum: c. I - 16.; c. II - 13 ; et
C. I9-2I. . inter se non cohaerent, nisi quatenus ge- ta ex aevo Iudicum reserunt, et eatenus etiam liber
Bulli liuo pertinet. Auctor partis Primae eXPOnit e. t. , quaenam tribu g post obitum Josuas Canaanaeos expug-maverint, et quae eosdem solummodo tributarios sece-xint, ideoque per legatum clivinum annunciatum suisse, Paulo ΡOSt suturum esse, ut canaanaei Hebraeosin idololatriam inducant, et ipsis praevaleant. IIoc d-Iuguat auctor c. 2, 7 -3. 6. ex historia. et incipiens ab ultimis Iosuae comitiis observat, Hebraeos, quamdiu regi Deo fideles erant, hostibus superiores, et Te-hus Prosperis usos fuisse; quando Vero Canaanaeis Ρa webant, et matrimonia cum ipsis contrahebant, ab ipsis ad idololatriam fuisse inductos, et tandem ab aliis gen- . tibus victos et sub iugum missos; si vero his calami latibus oppressi, abjecta idololatria, rursus ad Deum Onversi erant, Oecurrisse Virum, qui eos devictis hostibus, rursus . in libertatem asseruit. Atque id demum auctor c. S, I -- 16, 3 i. 4ingularibus histortia
. xx enarrato argumento liquet, consilium auctoris misse per historiam docero, Israolitas toto illo temporis spatio a r Ne Deo juxta illam legis Eanctionem
190쪽
384 f. 32. Scopus libri Iudicum.
ΕXOd. 23. LeV. 26. De ut. 23 - 52., gubernatos fuisse, et calamitates, quas tolerarunt, neglectui legis imputandas esse; quare sutura meliora sibi promittere non possint, nisi caveant ab illis, quae hucusque feliciorem sortem impediverant.
Hinc liquet, nequaquam, ut ehronologi opinali sunt, nudi ο-ris interfuisse, universam hujus aevi historiam recensere inam ex longioribus intervallis nec minimum quidem reseri, neque annos numerat; et non narrat, nisi quae possent Hebraeos monere de cultu Dei et cus india mandalorum divinorum. Hinc anni, quibus haec contigerunt, ad amussim computari nequeunt: aetate Pauli Act. Ap. 13, 2o., ab obitu Iosuae usque ad regem Saulum numerabantur 4etio anni,
quod argumento libri congruit. Si enim a 45o subduxeris O annos Heli, sto annos post mortem ejus, et έο anno a Samuelis, residui sunt anni 35o., qui concordant cum lud. 11, 26. , ubi aetate Jiphthach seu Jephte, ab obitu Mosia
Librum non esse. ut quispiam opinatus est, in exilio Babylonio congcriptum, ipse character linguae evincit, quae Chaldaica et plura alia Verba recentiora non habet, contra autem plura habet verba cum Pentateucho et Iosua communia et in recentioribus libris non ob Ita, quae recensere, angustia libri prohibemur.5 eo ulla alia recentioris aetatis indicia occurrunt. Αeias recte arguitur ex silentio de expugnatione Ierusa lem Per Davi dem, quae e. I, 2. 21. praeteriri non PO tuisset. Nec nomen Ierusalem, quod his locis occurrit, recentiorem Davidica urbis expugnatione aetatem innuit; nam quum a Sana. 5, 6 - IO. 1 Parali P. IL, 4 - 9. 8OIum legatur, Davidem arcem Sion cognominasse urbem Davidis, de nova autem denominatione urbis Iehusaeorum inina fiat mentio ; nomen antiquius egi, ductum a quieta possessione, quam situs in monte, et viniuimenta insignia prae-