장음표시 사용
231쪽
S. 6. Duplex quorundam Vaticiniorum senἡ .
liori sensu erant Assyrii, proprie autem Syri. - Id amplius confirmatur, quod Deus in omnibus vaticiniis quaelibet in individuo desinita intenderit, quae interpretatione evolvenda sunt; etsi Vates haec non perceperit.' Sic si prophetae propagationem Verae religionis in alias gente, praedicunt, Dei profecto consilium erat, et gensus
oblectivus est, hunc Propagationem eo BeVO, Per eos viros. et ea ratione aliquando ei e tum Sortituram esse. Pro ut deinde. Praecipue per Optimum Salvatorem, et ' usO8tOlog ejus, evenit, prophetae Vero o ο g i t a r in t vel, de Victoriis Hebcaeorum, per quas idololatrae excitati. . . Deum hunc potentis Aimum agnituri essent, vel de eae OnVer8ioni R ratione , . quum posthac Maccabaei lenta runt. Quare regula hermeneulica, qua praedi Pitur , novum foedus in interpretatione antiqui foederis prorsus Sesonendum e S, e, rejicienda est, nisi ea vere qUO-
que Veiis . ne in locum tenebricosum ulli lucis radii . VBumitiantur, quod non nisi coecutientibus et infirmis oculis prosicuum e8se PObsit. et et . Objectum vaticiniorum.
Scripta prophetarum, quae supergunt, nequaquam sola complectuntur Vtilicinia, sed et alia plura, uti doctrinum de Deo, religione et moribus; exprobratiOnes idolotti triae et scelerum; exhortationes ad religionem et probittitem, et monita quoque de statu civitutis et administratione reipublicae, quae in theocratica regiminis larina, per prophetas tanquam regis Dei legatos. regibus et principibus Hebraeorum missa fuerunt. Qui
ero nostra aetate ex hac Parte argumenti concluserunt. Vaticinari idein valere, ac quidpiam sapiens Proserre; et vas Mei ges sugen, iiI etymologiu vocis leutoni- eae rivis A agen, pueriliter tu Serunt, quum vocis Hebraicae eo in On longe aliam vim habeat. Nec minus er Tarunt, qui in de magogos transmutarunt pronii et as
quippe non Populu. ne utunt, sed P0Pulum aeque av
232쪽
. S. 77. Objectum Vaticiniorum.
reges, Principes. et sacerdotes arguunt, immo et aliis quoque gentibus exitium intentant, et mulso frequentius de religione et moribus, quam de reΡublica, Ρraecipiunt, ut taceam , plureg prophetas, uti Jesaiam et Jeremiam mox initio a Deo monitos suis e , per Omnia vaticinia nihil profecturos, ut neque in mentem et 8 Venire potuerit , demagogos agere. Hoc denique vaticiniorum Objectum non est quoque ejus generis, ut deside xio noscendi sutura satisfaceret, vel absque ulteriori consilio non nisi certis necessitatibus consuleret, sed est huiusmodi, quod cognitionem Dei ab interitu vindicaret.
mo, Arabibus est' s ubmiss ani vel occultam Τ ο- eem edidit, e. g. canis sine latratu murmurans, Onoma-
topoeticum a sono ba, ut dRI: Arabibus D est suspira-
vit, anhelando spiravit, a sono am, Vel nam lainc utrumque verbum primo translatum est ad sonos manium, qui a nec romantis excitati; nonnisi submissa voce loqui posse credebantur; dein haec verba, sine ullo ad olymon respectu, translata sunt ad revelationes divinas. Hinc etiam generatim est annunciavit. Itaque R Id non est, qui sapienter dicit, sed vir, qui divinas revelationes oblinet et annunciat Id quoque innutriat alia prophetarum nomina, ut Videns, prospiciens, vir Dei, non eo Son su, quo Plato dictus fuit divinus , sed Dei familiaris, a Deo edoctus, legatus Dei. Nomen prophetae primum Abrahamo Gen. 2Ο, 7. tribratum legimus, Postquam 'plures revelationes divinas obtinuisset , et domesticis suis. nn nunciasset , Gen. 12, 1 - 3. 7. 13, 14. 17. IS, 1 - 21.37, 1 - 21. 13, 1 - 3 i. Haec. vocis notio clarissime expressa est Exod. 4, 15. I 6. Omnes denique prophetae se tales gerunt, qui consiliorum divinorum participes lacti sint, et vaticinando mandata divina exsequantur. Haec propria est Verborum RAI, NIII, vis et indoles, cui ἱn est simul notio annunciandi, ol docendi; nam Pro Phetae, mandata divina an nunciantes, simul docebant, et ad pietatem movere satagebant. Aliae notiones sunt tropicae, ut, Pa
233쪽
g. 77. Objectum Vaticiniorum. 22et
cons. 2 Reg. 3, Ic - 2I.; porro canere et tractare Instrumenta musicia, i Sam. Io, 5-6. IO. 19, 2O- 2έ. Paral. 25, 1 - 3. Ast M Adm de Saulo insano, ISam. 18, 1 o. , significationem reciprocum suae formae propriam obtinet, se gerere prophetam; Sauli nempe insania erat idea fixa, se esse prophetam, ideoque insaniens prophetam agebat, et sibi jacturam regni vaticinabatur. CLC almo i praelat in Prophet., et Comment. ad I Sam. 18 . 10.
S. et 8. Lex Musis de prophetis.
Quum vaticinia an liquo aevo ad conservationem cognitionis Dei necessaria essent: prophetae Deiat. 18. 9- 22., non, ut quidam opinati sunt, in republica He-hraica tolerati, sed promissi sunti ne Hebraei hariolos, consulerent, qui idololatrae erant, et ad idololatriam seducebant. Ad excludendos autem pseudoprophetas, lex Mosaica Imposioribus extremum supplicium decrevit, atque judicibus duo indicia, quibus pseudoprophetas dignoscerent, prodidit: I. Propheta, qui alios deos laudas, pro Veteratore habendus, et tanquam rebellis in Deum Regem, morte plectendus est. De ut. 23. 2 - 6. II. Qui, etsi auctoritate Jellovae, quidpiam PraediXit, quod eVentu comprobatum non suis, tanquam falsarius, qui sigillum Regis Dei mentitus est, , mortis Teus est, De Ut. 18. 20 - 22.; Unde patet, Ρrophetas non suisse Viros sagaces, qui perspicaela sua sutura praesagiebant; horum enim error innocens nequaquam t3ntum meruisset supplicium i
g. 79. Indicia legationis divinae. Propheta itaque, qui legationem divinam obire pa-
rabat, rem plenum aleae adibat, nisi argumentis indubiis cognovisset, mandatum divinum sibi obtigisse, ne os e Propria imaginatione delusum esse. Qualia fuerint haec argument8 vel indictu, literis consignatum non est, quaepiam iamen leguntur, vx quibus colligitur, IirOphetas his indiciis miuime caruisse, uti quum refertur
234쪽
e28 S. 79. Indicia legationis divinae.
1 Sam. 3, 7., Samuelem Dei Vocem primi tug non agnovisse, et Ieremias latetur, se ex eventu intellexisse, consilium emendi agrum Ρropinqui sui, suisse afflatum divinum. Quibus argumentis Moses de legatione divina certior lactus sit, legitur EXOd. 5, - 4, II. Pros hetae alioquin revelationes divinas a Ρropriis suis cogi lationibus accurate discernere norunt, I Sam. 16, 6 - et.. 2 Sam. T , I - II. 1 Parol. II, 1 - 17. Jes. 38 , 1-8. R Reg. 20, 1- II. Interdum tam Vehementes erant im-
Pressiones, ut de Origine divina dubitare nequirent; quare latentur, se germones Suos retinere non POS8e, Jer. 20, 7 - 10. Medium is sum, quo sua cogitata a divinis revelationibus discreverint, Verbis exprimi non Poterat, sicut rudi eXplicari non potest, qua ratione ex pictura Pictorem, ex stilo auetorem Cogno8Cas. Auditoribus et primis lectoribus prophetarum, legatio divina, si non aderant Praedicta et Opore eo m-Ρleta miracula, ex eventu dijudicanda erat. Vaticinia nempe alia de rebus Proximis , alia de remotioribus
ngunt. Illa, quae clara, et pluribus adjunctis rationi humanae impervii8 vestita erant, et demum eVentu com- Pleta sunt, argumento erant coaeVis, prophetam esse Dei legatum, et vaticinia ejusdem de temporibus rem Olioribus aeque ex revelatione divina descendere, quae demum rursus Posteris, quorum aeVO Completa Sunt, argumento erant, auctorem fuisse legatum Dei, quod
adeo manifeste patuit, ut non pauci quoque ethnici con-xinc Drentur , et hunc Vaticiniorum auctorem, unum
Verum Deum, agnoscerent, inter quos Cyrus eminet. Itaque per vaticinia de lactis Proximo secuturis, s rQ-phetae sibi fidem coaevorum Pro reliquis, tempora re motiora respicientibus, conciliare debebant. Hinc .liquet, quare ProPhetae nonnunquam proxima etiam levioris momenti, eadem gravitate praedixerint, a Sam. 12, 14. 24, 11 - 14. I Reg. 11 , EI - 52. 13 , 5.
235쪽
g. 8o. Indoles revelationis divinae. 29I -33, CL B e cani Analogia V. ac N. T. Cap. 8.
g. 8O. Indoles revelationis divinae.
Quae suerit in mentibus prophetarum operalio divina , desectu experientiae nec dici, neque perspici Potest, neque ipsi quidem prophetae desectu verbo-
xum dicere potuerunt. quod non est mirandum, quum et illa, quae ordinis sunt naturalis, perfecte explicari nequeunt, et Ρermulta prorsus incomprehensibilia sunt,
nec tamen minus certa, ut commercium animae cumeorpore, libertas hominis . creatio, et quae alia sunt hujus generis. Qui nec animum nostrum, neque Potentiam Dei comprehendimus: demonstrare quoque non Possumus, Deum in animam nostram operari nihiI posse; neque ostendere, qua ratione in animam hominis operetur, Vel si alterutrum tentamus, verbis inani hus ludimuq. Quaestio, an divina in animis prophetarum efficacia fuerit ordinis naturalis vel supernaturalis, Dincilius terminaretur. si adverteretur, ex parte Dei unum esse oper3ndi modum, neo lacum habere hujusmodidistinctionem; ex nostro enim cogitandi modo orta est, quo operationes in con notatis diversissimus confundere nec debemu8, neque s Og sumus. Quare revelationes iΙ- Ias recte a naturalibus cognitionibus distinguimus. Aliquae fortasse, quae de suturis propioribus agebant, explicari possent ex operatione divina, qua propheta ex illis, quae sibi aliunde cognita erant, ad alia inde eoncludenda ducllis sit, ubi tamen di Vinae opera. lionis sibi conscium fuisse prophetam, necesse est, ut de suturis . etsi proximis, tanta cum fiducia et a cis euratione loqui potuerit. Aliae autem, vel potius lareumn eg revelationes hac. ratione explicari nequeunt, praesertim illae, quae de temporibus remolis agunt, et quae de proxime instantibus EXOd. T-II., c. 14.., 19, 20 - 20, 18. Nunt. Is , 8. leguntur. Quae do
236쪽
23o g. 8ο. Indoles revelationis divinae.
ratione revelationum literis consignata sunt, ad se. quentia redeunt. I. Alloquium et apparitio Dei in symbolo quodam, sine extasi et absque gomnio; hoc reveIali O-nis genus Num. I 2, 6. seqq. laudatur ut Praecipuum et .summum. es. Gen. 18-l9. II. Re Velatio in exta si, in qua phantasiae prophetae objiciebantur notiones et symbola, et sutura in prospectibus exhibebantur, unde Vaticinia dicuntur ' i g i O n e g, seu P r O 8 Ρ e e t u F, et prophetae appellantur speculatores, Reu Vidente 8. III. Somnia, quae explanatione indigebant, et quibusdam . qui prophetae non erant, obtigerunt, ut Pha-
raoni, Gen. 41. . et Nebue ad negari Νubuchodonosor O , Dan. 2 et 4., Occasionem duntaxat Ρraebebant prophetis, suas relevatione g an nunciandi. Somnia aliquantum clariora, quae Prophetis obtigerunt. a visionibu8 Vix
disserebant; quore nomina. , ΠΗΠΠ, Vigio Pro spectus, et Fn somnium, Num. 12.6. . uti R ad propheta, et qui somnium habet, De ut. I, 2. 4. 6. Dermutantur, et si ius quoque somnium . et ro, Visio, Synunyma sunt, de8. 29, 9.J o el. 3, I. J e r em. 23 , 25 - 52. Z a ch. 1, 7. 8. 10, 2. Interdum prophetae vigilantes hujusmodi repraesentationes in phantasia obtinuerunt, o O n s. 1 B e g. 22, 19 - 25. IV. Vox de coelo et e regionibus aeri κ. quae articulatis tonitrihus , imi is suisse Videtur, Gen. 22, 11 - 12. 15- 9. EX O d. 20. I O h a n n. 12, 18. M a t th. 3, 1 . Iri , 5. u Petr. I, 7. Aet. A post. 9. In Thalmu- de vocatur ,'pria, filia Vocis, et resertur, sub Se -
cundo templo desectum prophetaeum suppleVisse. In- 'terim Τbalmudici in sua rip na more ethnico ludunt, et Verba a quocunque, certo sensu prolata, et ab alio inopinate alio gensu exceptu, v uerna de coelo esse sta tuunt, quod cum ominibus ethnicorum Ρrorsuq idem est, Τ h a l m. I e r o s o l. t r a c t. S o h s h b a t h. p. 8.
Cicer, de Divinat. I. 46, Accedit ambiguilas b93Rs
237쪽
l. 80. Indoles revelationis divinae.
dictionis , siquidem ny, Chaldaice vel et Syriace p r , non modo ut d d, e cli O,
8ed simpliciter quoque Vocem, imo et Vocabulum denotat, Buxtors. Lexic. Cha Id. Thaim. Rah hin. col. 32O. Verg. Phe Schito Rom. 1O . t 6
- 28. Gal. 4, 2O. Hebr. 3, 15. V. Interna revelatio
Vaticinia pleraque stilo poetico eXarata sun . Multa in vaticiniis itaque ad ornatum orationis spectant, non ad vivum rege canda. - Aliqua tamen orationes rosa scripta sunt, ut quae in libro Geneseos, excepto capite 49., et quae Lev. 26. Deut. 28 - 3O. leguntur. et quaepiam recentiora, ut in Malachia, Haggaeo, Zacharia C. I -8., et in Daniele; ast et in his oratio interdum altius assurgit. - Symbola, quae a Ρrophetis Proponuntur , . et Vis ion e s seu pro spe o t u 8, 'sti- Ium poeticum non lacile serunt; quare prosa narrantur, - Actio nes symbolicas, quas prophetae descri- hunt, non fuisse peracta8, Sed tanquam Parabola Ri Usurpatas, contendit Staeuillin, Beytrage gur Erlii uter ung der Propheten S. 125-240. Id fortaqso in quibusdam, uti Jer. 15, 1 - 19. 25, 15-29. ΕZech. 24, 3 - 12., locum habet; quasdam autem vere peractas suisse. Stae udi in ipse, evidentia narrationis convicinius, sateri debuit, ut Ier. e. 27 - 28. c. 52. e. 35. E. 45. EZech. 24, 15- 27. 12, 15--28. ; Θtque in plerisque aliis idem obtinuerit, EZech. 4, 3-IT. 5, I 4. la,1 - . 24, 15 - 27. HOS. I et 3. Ieg. 8, 2-u. 29 , Exorbilanths ejusmodi actiones prophetarum, attenti O-nem coaevorum excitabant, ut vati Pinra eo magis divulgarentur. Si quaepiam minus decero videntur, cogitandum est, alium fuisse olim in oriente decoris ra-
238쪽
232f. 8 i. Elocutio prophetica.
ionem , ut iaceam . quaepiam a Sta studi in non fuisse infellecta, uti si Iega iam c. 20. existimat prorsu fi nudum incessisse, quum nudum esse, orientalibus nihils liud sonet, quam sola veste Bhram cinctum esse, qua sola hodie dum orientales ruri Iahorantes, et nobiles quoque religiosi peregrina fore q. quando ditionem Mez- canam attingunt, citra laesionem verecundiae Vesti Untur. - Prophetis illas visiones, quas de 'cribunt, minime obtigisse, sed esse quoddam elocutionis genufl, Pulla ratione evinci potest, quippe qui constanter B8pe Verant, haec si hi visu oblata suisse; nec apparet, Cur revelationes talibus in volueris texissent. si eas alia sub larma recepissent. Id vero minus sollicitum tenet interpretem. quia prospectu g hi, eodem prorsus modo explanandi sunt, ut symbola, in quihu non omnia Bdjuncta quidquam certum designant. sed plura ad integritatem duntaxat imagini q spectant; quare eo Prae
sertim enitendum est, ut perspiciatur, quid sit in reprae gent3tione Vigionis praecipuum. et quid per illud designetur, quod plerumque vel aliquitas nutibus et indiciis, vel expressis etiam verbis indicatur. 'g. 82. De eventu Vaticiniorum.
Quae agitatur gravissima quaestio de eventu Vaticiniorum, Bbsque magno molimine solvitur, si distinguantur illa prophetarum essuta, de quorum objecto nulla, Vel non nisi manca adest historia . uti de illis, quae praedicta sunt Philistaeis, Moabitis. Aegyptiis,
et Aethiopibus, etc., quorum eventuη ostendi nequit, neque tamen negari jure potest. De in observandum est, Plura Vaticinia praecinere eventus, qui perlongum tem- Poris spatium sucoeg qive contigerunt, ut reditus decem tribuum ex exilio, plena eversio Babylonis, etP.; com plementum horum vaticiniorum habuit initium tenue ,
quod succrevit, et pluribus interdum seculis persectum
239쪽
SES. 82. De eventu vaticiniorum. suit. Quorundam Vaticiniorum eventus nondum Ompletus est, uti propagatio Verae religionis. et Ponversio Iudaeorum ad regem suum DaVid seu Meqgiam, cons. BOm. I 1. 23 - 28. De hi g Vaticiniis aequeisici nequit. eventu earuisse. Denique erant quoque Vaticinia hypothetica, quae, conditione non posita, implenda non erant. His observatis non erit Vaticinium, cujus even- us ostendi nequeat.
De prophetis sub regibus Amazia , UZZia, JOtham, Achaz et ΗiZkia.
Jonas si Ius Amilthai ex Galli Hachepher in tribu Naphtali Ios. I9, 133 oriundus. Vaticinatus est 2
Beg. 4 , 25. . Bntiquos regni Israel limites restituendos esse, quod gub Ieroboamo II. conligit. Vixit igitur circannnum 8 et g ante Christum, Igo post schisma. Hoc aevo in urbe Nineve, in quam Ionas mittitur, Phul, primus Tex nOVae monstrehiae Assyriorum, regnaverit a Beg. 5. I 8 - 2O. 84. Argumentum libri Ionae. Ionas in a Deo Nineven proscis ei juq sus, in civitalem Joppe abit, et navim conscendit, Tartessum in Hi-8paniam navigaturus. Deus vero immittit mari terribi- Iem tempestatem, ut naufragium immineret, et Omnes in navi implorarent deorum auxilium; Ionas autem in
240쪽
234 g. 84. Argumentum libri Ionae.
angulo quopiam navis incurius stertit, donec excitaretur. ut et ipse Deum suum invocaret. Conjiciunt denique sortes, ut manifestaretur, cujus caugga numen .
tantam et' tempestatem immisisset; et sors cadit in Jo-Nam. Interrogatus'. proPheta, quis esset, et quidnam commisi Rset, re8pondet. Hebraeum se esse, et servum
Dei coeli; nunc autem ab eodem sugere; porro interrogatus, quid de se ipso statui vellet, respondet, iΡgum in mare projiciant, et snem lare tempestatis. Verentes nautae, servum tanti Dei exilio dare. tentant, ad littus reverti; ast contrariis ventis orientalibus impediti, depreconlur IehOVum. ne illis mortem hominis imputaret. et Ionam projiciunt in mare. - Deus Vero Prae- Paraverat Piscem grandem, qui Jonam deglutivit. In ventre hujus animalis Ionas precatur Deum, et canti-
cum componit. Tertia demum die piscis, a Deo jussus
Jonum in se continentem evomuit. Propheta nunc
jubenti Deo paret, Nineven venit, et, itinere unius diei ingressus, annunciat, urbem post 40 dies
terituram. Omnes ad poenitentiam eonvertuntur, et Deus civitati parcit. -- Quapropter Ionas ira exardescit, mortem exoptat, et cum Deo altercatur, id ipsum fuisse, quod Veritus suerat, et ideo in Hispanium sugere Voluisse. Nam in monte ad Ortum civitatis honsederat , ibique umbraculo exgtructo eX-εyeetaVerat, quaenam sors urbis sutura ζsset. Deus Ve-TO 'rapparavit ricinum, quae Ionae Umbram gratissimam Praebebat. Cum autem Deus juggisset Vermem, laedere ricinum. ut exaresceret: Ionas, ardoribus solis ex. POSitus . , id rursu8 aegerr e sert, et mortem sibi exoptat; quare a Deo reprehenditur, quod ob interitum asscini tantopere commoveretur, et nihilominu8 se teret. ne Deus moveatur poenitentia urbis, in qua ultra 12000O in sente 8, usum rationis nondum adepti, et tot pecudes degunt. - . Docetur hac historia magni momenti veritas , supremum humani generis judicem ad gentium mo-