장음표시 사용
271쪽
3. Ilo. Editio libi Iesaiae. S. 11 o. Editio libri Iesaiae.
Quamquam Omnia Vaticinia sunt Iesaiae, quaeri 1amen Potegi, an Volumen, quale nune est, ab eodem editum sit. - Iesaiam non omnia , quae per reVelati omnem edoctus suit, mox chartae mandasse, liquet ex in-gcriptione 6, I.: anno mortis UZZiae, quod ante hanc mortem, quum nondum constabat, regem
moriturum egge. scribi non potuit; neque etiam Visio haec post mortem Uzgiae contigit, quo casu dictum egisset: anno primo regis Iotham I. Inscriptio innuit, jam aliquod temporis spatium, cum scriberet Iesaias, Praeterlapsum suisse, quocum congentis inscriptio T, I.: 'accidit tempore Λchagi silii Iothami filii Uggiae, quod aeque aliquod temporis intervallum inter lactum et scriptionem indicare videtur. - Hinc explicandus est turbatus ordo Vaticiniorum, quae ita collocanda suis gent, ut caput 6 tum inchoaret librum, dein sequeretur c. 2 - 5., tandem C. T- 2. eum c. I. Quidquid sit, Iesaias videtur edidisse vaticinia sua singillatim, ut D. 6.; c. 2-5.; c. 7-12. et D. I.; etc. 24, 24 - 27. 28 - 50. et sic porro. Haec deince Ρη, probabilius jam defuncto propheta , in nostrum Volu men collecta sunt. Hinc quaepiam Vaticinia deperdita, et quaepiam manca esse Vidimu g. Qua autem aetate
collectio facta sit, dici nequit. Qui plura vaticinia Iesaiae abjudicant, contendunt, ea sub finem exilii Babylonici, vel post reditum Iudaeorum in patriam, collecla suisse, quod idoneis argumentis evinci nequit. Veriis
similior est gententia, minores collectiones, ut c. I S. e. 6- I 2. c. 15 23. e. 24 - 35, moriente Prophe
la jam adsuisse, quae Paulo Post in nostrum Volumen
272쪽
De prophetis, quorum aetas literis consignata
l. III. De prophetis incertos aetali genero tim. Aetas prophetarum Ioelis, Nahumi, IIahahulii, et Obadiae, memoriae prodita non est, ideoque eX argumen to librorum eruenda; res plena aleae, inprimis quia exiguae molis libelli pauca, non omni ambiguitate . exemta, aetatis indicia sistunt. Quare eruditi in diversas quidem abeunt gententias, prope omnes tamen conVeniunt, Ioelem, Nahumum et Habal ullum illo tem- Poris spatio, quo Iligkias, Amon, Manasses et Iosias regnarunt, id est, seculo ante Christum sere septimo, Tao - 6 Ia ante Chr., 255 - 368 post schisma floruisse , Obadiam aliquanto post Vixisse.
S. 112. Argumentum libri Io Ul.
Ioel, I, 2-2, 11. Iuctuosam Iudaeae, Perquatuor species Iocustarum sese insequentium, V a Stationem describit, quae, ut I, 15. 2, - 2. IS 14 disertis verbis annotatur, suturo aevo Imminet. ΗOrtatur Ioel ad poenitentiam, et ad Prece8, qua8 Pro Pheta Verbis praeit, 2, 19 - 4, 21. Deu8 resspondet, finem fore locustarum, et annos sertiles redituros esse; addit, donum prophetiae aliquando largius distributum iri, et secuturum magnum Dei judicium, novam lugubrem rerum conversionem , fideles autem Dei cuΙ-tores eripientur; exarsurum scilicet esse bellum hor-
273쪽
g. II a. Argumentum libri IOVI. ridum, quod rursus, ut magnum quodpiam Dei iudicium in valle Iosaphat et in , Deus judicat , describitur; has calami cates denique beatior rerum lacies consequetur. - Praedicta, Iudaeae, Ρer Iocustas Va statio non est illa sterilitas, quae aetate Eligaei contigit; neque ea penuria pluViae . quae Ierem. I 4 legitur; sed est illa fames, quae tempore Maccabaeorum accidit, I Maoc. 9, 23 - 27. Nam propheta non re gem, sed seniores et sacerdotes memorat; de Idololatria, quae ante exilium nullo unquam temΡOre Prorsus desiit, altum silet; regni Israel non meminit, sed nonnisi Iudam et Ierosolyma commemorat, atque 4, 2. Hebraeos omnes Israe 1 compellat, ut solent prophe tae de temporibus post exilium loquentes; imo 4, 1 - 2. exilium, dispergionem populi. occuΡationem regionis Per alias gentes, Otque etiam reditum jam dudum contigissse Ponit. Hostibus Hebraeorum 4, 4. accenset Τyrios et Si donios, qui Hebraeos vendunt Graecis. Haec manifeste produnt aetatem Maccabaeorum, I Μ a c e. 9 , 23 - 27. 5, 24 - 15. IoseΡh. Archaeo I. XIII. I. 1. - Quae e. I. de dono Ρrophetiae, hominibus omnis generis Iadigiendo. leguntur, possent quidem Macca haeorum aeta ii accommodari, si de sola agnitione Dei intelliguntur; juxta propriam Vero Verborum Vim, in ea, quae Aet. ΑΡ. 2, 14-2I. narrantur, tendunt. Quae 3, 4 - 5. sequuntur, ultimum bellum Iudaicum concernunt; ast c. 4. Propheta redit in tempora Mae
Lingua Ioelis pura, stilus elegans, et elocutio gublimis proxime ad Ilogeam et Micham accedit. Descriptio ocustarum, ingentis luctus, et aetatis aureae, est ad mirabilis , neque minus placent imagines Vallis Iosaphat et sontis, ex templo orituri. 4, 2. 12. 18 cons. EZech. 4et. et Zach. 14, 8.
274쪽
Qua aetate Ioel, filius Phelvelis, floruerit, ambi-
gua quidem est quaestio; attamen linguae puritas et
elocutionis elegantia argumento est, eum non PO8t regem Manassem scripsisse, nec quidquam aliud Occur-Tit, ex quo recentior aetas concludi posset, nisi distantia eventuum, qui praedicuntur, qua tamen sola
nihil evincitur. g. II 5. Argumentum libri Nahumi. Nahum , I, 2-7. describit Dei solentiam, qua hostes puniet, et suos tuebitur; nam I , 8 - 2,
14.3 Nineven per hostes vastabit, monarchiam Assyriorum, qui Hebraeos Oppresserant, eVertet, et regnum Iuda rursus sublevabit. Expugnatio et vastalio Nineves C. 3. aeeuralius degcribitur. - Nineve, prout Diodorus Siculus L. II, c. 32. ex Elegia reseri, Primum hub Sardanapalo, ab Arbaee, rege Medorum, et Belesy , praeside Babyloniae, anno 877 - 867 ante Christ. , 99-I 8 post schisma, expugnata et excisa, paulo Ρost restaurata, et sedes secundi regni Assyriorum, quod in Bibliis celebratur, facta est. Demum rursus sub Chyniladano, a Cyaxare I. et Xabo potassare Chaldaeo, anno 625 ante Chr. , 350 post schisma, eVerga, ne C un quam amplius restituta fuit. - Sunt, qui Nahumum primis duobus capitibus de primo Nineves excidio, et capite tertio de altero loqui existimant, et prophetam nostrum in aeVum ante annum 87T ante Chr. remo ent, quod argumenta, in hanc sententiam allata, minime eVincunt. Nahumum de eodem ubique urbis excidio secundo vaticinari, liquet ex I, 9- I. 14. 2, I. l4, ubi Hebraei jam ab Assyriis pregsi, sistuntur, et irruptio quoque Sancheribi, ut jam lacta, memoratur, at- siue 2, 12. manifeste ultimum excidium indicatur.
275쪽
i S. 116. Elocutio Nahumi. 269
Elocutio vix ulli minorum prophetarum cedit; gli-Iuq est ornatus, et tropi sunt audaces et elegantes; hinc inde lamen sententiae sunt minus plenae, quae quidpiam supplendum relinquunt, ut 2, 8. s. 3, 16. De scriptio divinae potentiae et expugnationis Nineves omnibus orationis luminibus splendet. Quaepiam , nostro prophetae Propria, Occurrunt 1, lo. 2, 4-9. S.IT. Lingua est pura, nec eXOlicum quidpiaIn occurrit, ni8i c. I, II. nomen quorundam magistratum Aggyriorum.
g. III. Aetas Nahumi. Nahumus a loco nativitatis dicitur. D e Ε Ι-
hosch in Assyria, 3 horis a Nunia pago qui locum
antiquae Nineves occupat , ubi geΡulcrum nostri prophetae esse Ρerhibetur, silent antiquiores, et memorant Ellios ch in Galilaea. Hieronymus 'Pro Oem. in Nahum, et Eusebius in Onomastico sub voce Eλὐσjia Nahum itaque Galilaeug. everga republica Israelitica . in regnum Iuda transierit, ubi cognomen a nativitatis loco. Et Logo hila, nactus fuerit;
Unde patet, qua ratione ejus Vaticinia in regno Iudaeon servata fuerint, quod Vix Percipi posset, si propheta in Assyria scripsisset. - Aetatem quipiam ex S , 8-i o. colligere tentarunt ; Verum expugnatio urbiqNO-Ammon, in hoc loco memorata, Vix certae aetati assignari Potest, nec de ea Je8. 2 O sermo est. Ex Nah. a. S. autem liquet ἐν decem tribus iam in exilium fuisse Bbductas; ex I, II - II, 2, 1. 14. colligitur, irruΡ- tionem Sancheribi jam accidisse; ex 2. I, patet, ab hac irruptione non adeo longum tempus suisse elapsum; de nique ex 2, 23. elucet, regnum Iuda quidem humiliatum fuisse, sed rurηus eluctaturum esse . quod deiusub Josia contigit. Nahumus itaque ante Iosiam quidem,
276쪽
non longo tamen tempore post irruption8m Sancherihi, adeoque ultimis Higkiae annis vaticinatus suis. f. II 8. Argumectum libri Hahahuli. Habali uli. I, 2-4. queritur, prece8 guas κ
contra injustitiam, violentiam, et oppressiones non exaudiri, et I, 5-I1. divinum obtinet responsum, Chaldaeos haec scelera vindicaturos. Propheta demum invisione cernens strages a Chaldaeis edendas. Orat x, et-II. Deum. ut hi hostes crudeles coerceantur, et respondetur 2, 2 - 2O., Chaldaeiss quoque imminero exitium, idque, etiamsi tardaverit, certo geluttu um. Caput tertium est ode, qua Ρropheta Dei auxilia, po-Pulo suo praestita , celebiat, et vastationem Ρer ChaΙ-daeos quasi praesentem describit. Vide praestantem comment. Sancti i in ΡrOph. min. P. II 91 sqq. '
EIocutio Haballulii plerosque Prophelas superas. Quaepiam quidem cum aliis vatibus communia habet, ut a, 12. cum Nich. I, Io. . et 2, 14. culti Ieg. I 1, s.; sed et haec quoque peculiari modo in sua convertit. Prae ceteris excellit canticum c. 3. 4. 12 O. Aetas Hahahuhi.
Qua aetate Haballuli , ixerit, Variant quidem gen- lentiae , ast primis annis regis Manassis Vaticinatum fuisse, prodit initium vaticinii I, 2-4., ubi sistuntur
primi anni hujus regis, de Chaldaeis enim, ut quipian, arbitruti sunt, haec explicari non possunt, quia isti I, 5-II. dicuntur illos, I, 2-4. memoratos injustos
castigaturi, et Ρropheta pro Chaldaeis nequaquam illas 1, Ia- T. Preces inferposuisset. Cum hac aetate conspirat sublimitas elocutionis. quae eX recentiori ae-
VO eX8Pectanda non est. Accedit, quod Chaldaei id temporis no Va8 Sedes quaesiverunt, quod, ut gupra diX mus, longiori temΡoris intervallo, et jam sub Bigicia
277쪽
I. 121. Argumentum Obadiae. 2 Iet Μanasse secerunt, diu antequam thronum suum Babylone stabilirent, eons. Ies. RI, II.
q. 12 1. Argumentum obadiae. Obadias, , Abdias, a quo fragmentum
vaticinii restat, arguit, sicut Am Os c. I, II., Ieremia. D. 49, 2., Ezechiel e. 25, Ia -- 14., et auctor pgalmi 147., Edomitas de hostili in Hebraeos animo, monetque, ne mala horum fratrum suorum augeant, quia et ipsi eandem sortem experturi sint. Sion autem aliquando restituetur, et Hebraei, ipsae quoque decem tribus. regionem suam rursus recipient, atqus Edom et etiam
Philistaeam occupabunt, quod I 25 ante Chr. sub Johanne Hyrcano contigit. q. 122. Eloculio Obadiae. 'Elocutio variis quidem luminibus nitet, antiquiores tamen Prophetas non assequitur, inprimis interrogationes sunt frequentiores. g. I 25. Aetas ob adiae. Plures in Bibliis occurrunt viri nomine Obadias,1 Ρarat. E, 21. 9, 16. 2 Parall. 17, et. 14, 12. 1Beg. 1T, I 3. An propheta sit illorum aliquis, et sortasse ille, qui a Paral. 34, I 2. , sub Iosia, reparationi templi praesectus suit, expediri nequit. Aetas quoque dubia ligi, id taesen ex V. 20 elucet, Ierosolyma jam fuisse sub ditione Chaldaeorum, atque etiam cives Plures fuisse deportatos, ut Obadias vaticinatus sit post deportationem Jojachini, seu post annum Imum captivitatis, a Beg. et4, 8 -II., ΡOst annum 599num ante Chr., 376tum post schisma). Ante excidium Ierosolymo
ubi Edomitas monet, ne porro hostiliter agant in Iudaeos.
278쪽
De prophetis ab aetate Iosiae usque in eXI- Iluma f. 124. Aelas Zephaniae.
Zephanias, Sophonias , dicitur filius Cugchi, filii Gedaliae, silii Amariae, filii Iligkiae, qui celebris
quidem fuerit, Vix tamen erat celeberrimus rex hujus nomini8, quia additum non est; Higkiae regis. PrOpheta vaticinatus est sub Iosia adhuc juvene, quum Tex sub tutela es 8et, I, I. 9.. post primam tamen resor maiionem ; nam reliquiae cultorum Baali8 1, 4, magnae Iis 5 - 6. 8 - 9., quales post secundam Tel Ormationem anno I 8vo Iosiae non fuissent. Post 12muna igitur annum regni Iosiae ante Chr. 630, Ρost schisma 545 , quando mo gnates adhucdum regi praevalebant, I, 9., ZePhanias munus suum auspicatus est. Haec temporis definitio firmatur et, 13 - 15. , ubi urbi NineVes Praedicitur excidium, quod anno 18 Iosiae, dab ante Chr. , subsecutum efit.
,125. Argumentum Zephanicte. Primis duobus capitibus deportatio omnium incolarum Iudaeae. et depopulatio regionis, atque excidi.
um Philistaeorum, Noabitarum, Ammoniturum, Cu-gchaeorum. Assyriorum, et Nineves praedicitur; attingitur z. T. quoque reditus Iudaeorum in patriam. Capite tertio vates vitia Iudaeorum, quae Vu Stationem il- Iam meruerunt, arguit, et Ρromittit, post reditum ex
279쪽
g. 126. Elocutio Zephaniae. 273 captivitate propagationem Verae religionis, constantiam Hebraeorum in ς ultu Dei, et laetius aevum. I. 126. Eloculio Zephaniae. Oratio Zephaniae non quidem humilis, antiquioribus tamen prophelis non est aequo lis Plura usurpat ex aliis prophetis depromta, et lingua exoticis quibusdam Verbis permixta est.
S. I 27. I eremi RS. Ieremias salius Chilhiae , Π ', 'sacerdos erat ex oppido Anathoth, quod, in tribu Benjamin silum, S milliarit, ns Romanis distabat Ierosolymis , Ier.
I. I. 29. 27. Jos. 2I. I 8. Eusebius in Onomast. Hieronymus Cominent. in I e r e m. C. I. P. II.
c. Ar . an puter Ieremiae fuerit ille Chilhias, qui 18vo
Iosiae anno eNemplar legiq Mosis in templo invenit,duhitatur. Vaticinabatur Jeremias primum Anathothi, aut saltem non semper degebat Ierosolymis, 2, 2. . donec cives Anathothenses et etiam ejus consanguinei ipsi insidiarentur, II, 21 - 22. 12, 5-6. Demum Ierosolymis munus suum obibat, ubi et carceres et vinen-la perpessus, et saepius de Vita periclitatus est. Ad munus vocatus suit juvenis. anno 23lo ante initium captivitatis Babylonicae, et 4 Inio ante eversionem seros Olymorum, I Atio anno J08icte I, 2 - 3. : et munere stanctus est usque ad tempora Post incendium Ierosolymorum; occiso demum Ged alia, a reliquit Judaeorum coactus, in Aegyptum commigravit. et ibidem destinctu R est . quo anno . ignoratur. Vaticinia Ieremiae de γο- annis captivitatis, legit Doniel C. 9, 12.
f. 128. Argumentum libri Jeremiae.
Praeei Dua, quae Ieremias, sibi I, 10. Coll. I 8, T. Q. SI, 18.42. U. 46, 4. de mandata, Praedicit. sunt: I. Eversio regni Iuda, incondium Ierosol morum, de-
280쪽
ffeti S. I 28. Argumentum libri Ieremiae. portatio civium . et reditus post Oo captivitatis annos ,
C. :λ5ι 1 - 2. e. 29, 1 O. , restaurulio reipublicae et Ierosolymorum , constantia Hebraeorum in religione, felicitas Iudaeorum, aeVum Maccabaeorum, eXPugna tio gentium Vicinarum per succe8s Ores Maccabaeorum, et magnus ille Davidis filius, seu M es gias. II. Euergio omnium regnorum Vicinorum per Ne huc adnegarem, ae ΙΙΙ. c. 50 - 51. eversio Babyloni8, et Omnibus adjun iis Vestita, quae succe88iVe per longiorem seculorum
geriem subgecuta est. IV. Plures eventus Propiores, sed accurate determinali, uti c. 22, 13 - 19. 56, NO. S. 129. Elocutio Jeremiae. Sermo Ieremiae simplieior, Vel, ut Hieronymus Praes. in Iere In. ait, rusticior, Chaldaicis VO- cibus, sormis, notionibus et expressionibus Ρermixtus est. Frequentius repetit quaepiam Verba, et in Ρ nimis, imo etiam aliquas sententias iisdem verbis. Stilus nonni-i hinc inde vehementiam poeticam spirat, ceterum lacilis, exceptis vaticiniis contra gentes exteras, in quibus plura ex antiquioribus prophetis Verbolenus.
In coordinatione vaticiniorum Ieremiae sere nulla ratio temporis, quo edita sunt, Ob8ervatur. Prima quidem 35 capita, cum c. 36. jussus esset scribere, eo Ordine, quo in memoriam redibant, dictaverit; ast in sequentibus quoque ordo temporis desideratur. Ratio hujus confusionis hucusque latet. S. I 31. Ieremias in versione Alexandrina. In versione Alexandrina ordo Vaticiniorum. a c. sis, 15. usque ad libri finem, est prorsus alius; nam Vaticinia contra gentes, quae in textu Hebraeo extremum locum, e . 46 - 5I., occupant, in Versione ale