Commentarius in utramque epistolam Pauli ad Thessalonicenses scriptus a Nicolao Hemmingio.

121쪽

E PII T. II AD stum est iudicium Dei, Igitur uobis qui ob pietatem hic affligimini, relmationem, affligentibus uos poenam reddetiustus

Cum manifestabitur domunus Iesus de coelo.

Amplfficat a tempore, simul indicii non esse ph sperandam in hoc mundor . quiem securitatem firmam Nam tu' demum salus nostra apparebit, quanti filius hominis uenerit ad iudicium.

Cum angelis potentiae sua in igni flammae.

alisnam sit iudicis aduentus natumsindicat,quo terrorem incutiat imprjs stadsortitudinem animet pios. Angelos potemtiae uocat, per quo Deus suam potentiam exequetur. Ignis flammae adferet ardorem

tu incendium imPus iiijs uero stilaor in lucem ut in hunc locum scribit Athanasius Plura de hoc igni uider Petri s.

Qui ultionem insigit iis, qai

non nouerunt Deum, 8 non

obedi,

i licita s

122쪽

: thediunt Euangelio domini nil nostri Iesu Christi, qui poenam

dabunt, interitum aeternum, a

facie dominivi gloria potentiae ipsus.

r. mnis aduentus ad iudicium, Quo ada φῆ -ios attinet, nempe ut eos domu Σῶγl 'sternis supplichs subncia puniendos. Non nosse Deum, non obedire Euangelio, ad pro eodem ponuntur. Verba enim noti consequentes effectus denotant. Ei igitur nosse Deum scire quod sit , scire quae sit eiuS uoluntaS,eique iuxta uerbum fidere,

i a quod sane nihil aliud est, quam obedire 1 ii Axςnxiae rius, in quando dominus adueniet iudicaturus, suamque uirtutem declarat rus Alludit autem Paulus ad dictum Psalmi 6 . Sicut tabescit cera a lacte ignis, Sic impn pereant a facie Dei.

Cum uenerit ut glori liceturior in in sanctis suis,in admirabilis iis reddatur in omnibus credentio

123쪽

bus, quod fides habita sit esse

monio nostro erga uos in die ib

Eini aduentus domini ad iudiciun

quo ad Pio attinet,quales sunt credentes' hoc est , qui testimonio apostolorum d Christo fidem adhibent, conuertend0 si uera poenitentia ad dominum Indule γ rificabitur dominus id est sancti asserit orificabunt S apia osten Taesa st , Vlia aughcarem, qui mirabiliter hunc p.,

sentem miseriae statum aeterna commui

hit gloria, Ideoque admirabilis seu admbrandus merito habebitur.

Ad quod etiam oramus Mipe pro uobis, ut uos dignos lia, beat ista uocatione Deus noster,&implaat omne beneplacitum bonitatis Scopus fidei in potentria. Nunc preces addit Paulus, ut Thessalonicenses perseuerent in uocatione quo fit cum

ies tib

124쪽

ΥΗEssAL N. sit cum Deus implet suam paternam bene uolentiam, qua inuocatis opus fidei potenter absoluit. Vt enim sua mera bonitate nos uocat Deus, ita 8k fidem infundit ei incrementa largitur sua potentia. Opus autem fidei uocat respectu Dei, fidem in nobis efficientis Admoneatur ergo hic unusquisque nostrum , ne lacrilege opus Dei in se inchoatum destruat, sua ingratitudine sibi accersat iram Dei.

Ut glorificetur nomen dos mini nostri Iesu Christi in uoabis,&uos in eo, iuxta gratiam

Anem duplicem perseuerantiae in fide& uocatione addit Unum quidem,utio mendomini nostri Iesu Christi glorifico tur in credentibus dituum uero, utiPricredentes in ipso Christo glorificentur,

Idque iuxta gratiam Dei de domini Iesa Christi,ne quis hoc suis adscribat uiribus, sed soli potius bonitati Dei, merito Christi attribuasi Porro ut Christus dici-

125쪽

EPIST. II. Aiturin iis glorificari, qui eius gloriam fide,

confessione, tolerantia ac innocentia uitae illustrant Sic in Christo glorificatur,quos Christus post multas hic exantiatas aerumnas aeternitatis gloria donabit. Admoneamur igitur hoc loco, quo uitae nostrae om. ne actionesis studia referri oporteat.

CUNDUM SUMMA SECUNDI

GA P UT I S. TI Oxx tu Thessalonicenses, ne sinantu Idecipi, ab hs qui extremum diem

iam in foribus esse praedixerunt. Nassit Christus non adueniet priusquam iam ius in desectionem Prolapsus fuerit istichristus regnum Palam obtinu is, idquepropter inRratitudinem hominum, qui noluerunt ueritati credere.

ORDO ET PARTES

126쪽

DOterit hoc caput in quinque partes di- stribui: quarum prima est eXhorrato ria propositio ad constantiam, ne sinant se lotiti qui a Thessalonicenses seduci ab hs qui intre R Raj si diem iam ceruicibus imminere clam '' hant. Cunda est ratio propositioni a ua' - αφὶρ, ticinio apostasiae 8 regni Antichristi sumpta Tertia consolatoria est, ne fran-

gantur Thessalonicenses ob tantam rerum eonfusionem. Quarta exhortatio est ad

dat perseuerantiam. Postrema uotum Scir tionem pro Thessalonicensibus continet.

ne doctrinar .

ilaiiei Rogamus autem uos ras tres super aduentum domini

n stri Iesu Christi aggregr

uit, tionem nostri in illum, ne cito a sus dimoueamini a mente, neque Laeo turbemini uel per Spiritum uely per sermonem uel ex Episto XII lam tanquam per nos, quasi ins tria et dies domini.

127쪽

E UI S IL AD Exhortatoria propositio.Hortaturenim Thessalonicenses ad constantiam , ut perstent firmi in fidei doctrina, quam di dicerant. Mens enim hic signincat ceditam de ueritate Dei persuasionem mente conceptam Solet enim saepe subiectum pro adiuncto Metonymicos poni. Porro hic quatuor observentur. Primum, ipsa obtestatio Pauli, Deinde obtestandi modus, Tum duplex metaphora, postremo fallendi uiae , quas vult Thessalonicenses

cauere obtestatio non solum constantiam auditoribus uerbi commendat, Verunti etiam indicat quam solicitus praeco uesti diuini pro suorum auditorum salute esse debeat: ne quo modo per errores cyphanaticos homines puritas doctrinae turbe libr. Hoc enim Sathan quaerit,Ut cum cur sum doctrinae impedire non possit, admisceat sordes suas, ad turbandum doctrinae sontem , ne cultus Dei purus maneat. axe iniths occurrendum est, nec qui quam tanquam leue contemnendum, un' de possit expectari periculum , uel in spes em minimum obtestandi modus quod

ipsos obtestetur per aduentum dominiae nostri aggregationem in ipsum Solemus enim in obtestationibus non solum a

charas

ra Issa

128쪽

testis

charas,Verumetiam quae ad praesens nego. tium facere videntur proponere. Hoc enim pacto affectus magis mouentur ad soriam de rebus propositis cogitationem. Est igitur sensus praesentis obtestationis: Si vobis animo chartis est aduenitis domini. Si desiderabile est uobis ad ipsuπdominum colligi , ut aeternum beati cu πillo uiuatis , persistite firmi in doctrinae sinceritate Metaphora prior est interho dimoueamini, graece σαῖ Κεκvω - estque sumpta a maris iactatione, quod pro Uentorum ratione nunc huc, nunc illuc fluctuat Vult igitur Paulus, ne Christiani sint adeo inconstantes, ut ad omnia quae dicuntur,serantur cu propellantur,nunc in hanc nunc in illam opinionem. Discatur igitur solide uerbum Dei, ne phanaticis opinionibus sit locus obfirmato corde, ritate Dei. Metaphora posterior, inue boturbemini, graece mota ,estque sumpta a rumorum inconstantia, quibusfui fidem pro sua leuitate adhibent, προδαὶ hoc est turbari rumoribus,dicuntur. Uare Paulus hac metaphora monet, ne simi lessimus leuibus hominibus, qui adque uis rumorem trepidant. Fallendi uias hic

tres Ponit, Spiritum,sermonem, --

129쪽

E PI S T. L. NI Diam supposititiam, Spiritus nomine prophetias fictas intelligit, quibus ideo Spiritus nomen dederunt, ut facilius fallerent. Sic hodie papistae Spiritui sancto adscithunt suas imposturas, ut eo citius ea tamquam oracula diuina recipiant homines. Quare sequendum consilium Iohannis. Probate Spiritus,num a Deo stat sermo hoc loco disputationem significat deceptoriam. Sic enim saepe λογω graecis accipitur. Sive mauis per sermonem garrulitatem tilem ad fallendum idoneam, intelligere Epistola supposititia fraudes Sathbnicas indicat, quibus ille hanc ad fallem dum technam inuenit, ut sub nominibus apostolorum mendacia Obtruderentur Ecclesiae iserinde atque hodie Papistae s

o errore sanctorum patrum titulis dr nant Moneamur itaque hoc loco, ut caue amus omnes praestigias Sathanae, utqui lucernam uerbi Dei solam in salutis nego riosequamur, memores regulae Ambrosanae, quae lib. I. Officiorum in hunc modum legitur. Nos noua omnia,quae Chrystus non docuit, iure damnamus, quia fi

delibus uia Christus est. Si igitur Christus non docuit, quod docemus, etiam nos adde stabile iudicamus. Ne

irae a

130쪽

Ne quis uos decipiat ullo

modo.

Repetitio est propositionis cum asseu ratione, quae enim tenacitis hominum mentibus haerere cupimus,saepius inculca

Ratio propositionis a uaticinio desectionis praecessiirae aduentum domini. Esi autem defeetitia oratio, Nam subaudiendum est, Non ueniet dies dornini , Sic ergo ordina,quia non ueniet dic domini, nisi prius uenerit απο, ασια, cu est propo sitio hypothetici syllogismi loco integri argumenti a positione antecedentis ad positionem consequentis in hunc modum. Si non uenit αποsα α, nondum ueniet dies domini. Atqui non uenit α ros ασια igitur nondum ueniet dies domini. Describiacitem hic desectionem, qua pere rota in Ecclesiam orassabitur,ut fit ueluti quocida uniuersale impieratis diluuium quo enipropior est aduentus domini, e magomnia miscet Sathan, turbandae Eccleti causa