Commentarius in utramque epistolam Pauli ad Thessalonicenses scriptus a Nicolao Hemmingio.

161쪽

E PII T. II. Deiam renunciamus Sathanae Se peccato, Iconfugimus ad misericordiam Dei, certa fiducia in Christum, passii pro nobis tiresuscitatum . recubentes Euangelista limni cante uoce titur cum propheticam appellationem uidelicet conuersionem transfert μετανοιο : qua uoce significatur

non simpliciter quaevis conuersio, sed e ta quaedam conuersionis forma uid licet animi. Idque iuxta regulam Euangelii. Vulgo redditur μετανοια poenitentia: quae appellatio hona sorina conuersonis sumitur,sed a parte antecedente seu a comversionis initio. Sunt enim tres conuersio nis partes, uidelicet contritio, cui proprii conuenit poenitentiae apphllatio, lides, sthonum propositum, seu noua obedienda. Contritione dolemus nos peccasse, 6 pa nitetnos facti. Fide conuertimur ad mi sericordiam, quam offert Euangelium in Christo mediatoreis reconciliatore γstro. Cum hac fide necessario coniunctum est honum propositum, seu noua obedi entia. An se edens proinde pars conuersi onis est contritio, forma conuersionis est ipsa fiducia in Christum, confestiens pari est noua obedientia seu bonum propos tum Hoc cernitur clare in omnium hom

ata ita

162쪽

et lolii far M scotti THESSALOM. num conuersione, Id quod paucis exem plis ostendam. David primum tangitur sensu peccati, obiurgatus a propheta Deinde erigit se fide promissionis, quam concepit m concione prophetae, tum se gratum Deo oste dit omni genere obedientiae. Aeto: 2 dum arouuntur Iudati a Petroueniunt primum in cognitionem peccati, o iusti iudicii Dei ob peccatum, Unde compunguntur corde, Sc dolent se Deum offendisse Deinde in hoc ingenti dolore dicunt ad Petrum, Sc reliquos apostolos: Qtiid faciemus viri fratres quibus Petrus respondit. μετανοὐ loc est couertimini, scilicet ad Deum fiducia mediatoris Iesu Christi. Et baptizetur unusquisque Vere strum in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum uestrorum, Se accipietis donum Spiritus sanct i. Hoc exemplum facile ostendit quid sit proprie conuersio, quam ut necessario praecedit noticia peccati&dolor ob peccatum, Ita necessariosequitur noua obedientia , quae est actio Spiritus sancti in credentibus. Haeterius quid requirat Euangelium ab homine dictum est uidelicet conuersmonemdi

163쪽

onem, Nunc sequitur quid conuersis oli rat. Ita enim habet dennitio Euangelium est praedicatio conuersionis e remissionis Peccatorum. Offert ergo Euangelium omnibus hominibus, qui conuertuntur seu credunt, remissionem peccatorum. Haec remissio nihil aliud est quam obligali mi, ad aeternam mortem c damnationem se lutio, d locnse debitae condonatio. Fitai tem haec rem1iso, ut dictum est, quando in conuersione credimus nobis Deum esse Pr pirium propter mortem Seresurrectio nem Christi Huius remissionis pulcherrima imago proponitur Matia i in deb, rore, qui debuit suo creditori decem milia talentorum Qui cum non habuit quod solueret, remissum c condonatum est dtotum debitum ex mera misericordia. Porro in fide remissionis peccatorum Plura coniuncta sunt. Videlicet expiatio Peccati, per solum anguinem Christi, im- Putatio iusticiae, cu acceptatio hominis ad Uitam aeternam gratis propter Christum et haec tria iustificationis nomine saepe intelli

Guntur,c eius quidem partes censentur.

De his benefici j ita Paulus scribit Iusticia Dui per fidem telu Christi in omnes qui

164쪽

i aer credunt. Non essenim distinctio. Omnes in i id ii enim peccauerunt,4 egent gloria Dei. Iu- RG stificantur autem gratis per gratiam ipsius per redemptionem, quae facta est in Chri io aeret stolasti, quem proposuit Deus propitiati xta picta onem per fidem in sanguine ipsius, aditia ii ostensionem iusticiae suae propter remissio

' nempeccasoriam Praecedentium, quae De

us tolerauit, ad ostentationem iusticiae eius

in praesenti tempore,ut sit ipse iustus &4ustificans eum qui ex fide est Iesu Christi. Vbi ergo gloriatio j clusa est, per quam te em c operum non sed per legem fidei Arbitramur igitur iustificari homi

nern iusticiae, acceptationem gi aruitam ad uitam aeternam.De quibus tribus nunc e plicatius dicemus, ut manifestum fiat quam insigni conxumelia papa, qui hanc agili inam doctrin in obruit , filium Dei aDficito biadi Primo ergo loco in remissione peccato F rum est expiatio peccati:quae fit,ut Paulus Pauli docet, per sanguinem Christi. Dum uide-

165쪽

E PIAE T. L A DIicet Christum per fidem induimus, 'Christi membra evicimur. Huc pertinent multa dicta scripturata Iohannes ait: ecce agnus Dei qui tollit peccata mundi. I. I, hanesi Sanguis Iesu filh eius emundat nos ab omni peccato. I. Iohan: 2. Si quispe cauerit aduocatum habemus apud patremisum Christum iustum, de ipse est propitiatio pro peccatis nostrisci non prono, stris autem tantum, sed etiam pro totius mundi. Haec testimonia Sc multa alia tosiantur nulla alia re expiari purgari,Sici Ii peccata omnia,quam sola sanguine Christi in mortuus est, ut PauluS ait, propter peccata nostra scilicet expianda pulaganda, SP tollenda. Secundo in remissione peccatorum climputatio iusticiae Nam, ut omnis qui credit habet expiationem peccatorum ilia etiam habet imputationem iusticiae Vil ipsum damnare non possit, cum habe a quod illa requirit. Quod autem haec iusticia sit iusticiae imputatio testaturPau lus Romes . his uerbis: credidit Abraham Deoc imputatum est illi ad iusticiam Bautem qui operatur, merces non impulvtur secundum gratiam, sed ex debito dὸ

tur.

166쪽

Qititur ei uero qui non operatur, creditam iutat 3 rem in eum qui iustificat impium, impu-RR iani fides eius in iusticiam. Sicut &Da- au uid definit beatitudinem hominis, cui Do tu iis imputat iusticiam sine operibus, Beati Ih quorum remissae sunt iniquitates quo-zlatu a trum tecta sunt peccata. Haec iusticia Dei L na, ii 'licitur, quia non est hominis propria, sed Titan Liam fide Iesu Chiiliti, ideoque Deo accopia de grata. Ita enim Paulus Philippen. seipsum statuens exemplum, hanc iustici- incipui mi hominis Propria quae est ex lege distinguit sunt autem haec uerba Pauli Ex- immo omnia detrimentium esse propter eminentem scientiam Iesu Christi Domini

mei,propter quem omnium iacturam iaci,&arbitror esse resecetamenta, ut Christum lucrifaciam, ut Sc inueniar in iis non ha

bens meam iusticiam, quae ex lege est: Sed ' illam, quae ex fide est Christitis, quae mDeo est, iusticiam in fide ori. Quid quaeso clarius dici potuitae Paulus hic primum l25Ni prodit nudus in conspectum Dei, mi it omnem opinionem iusticiae propriae, qua t est ex lege, ut possit fieri capax iusticie Dei. lcis aut que est ex fide Iesu Christi. Proinde iusticia nititia qua consistimus cora Deo, no est hominis. tit. ρ ραμ non est legis, non est ultorii operum,sed est:

167쪽

E I s T. Ir DDei est fidei est Iesu Christi, quem induit omnis qui credit in illum, adeo ut Chrisiusticia illi imputetur, Ut ea censeaturi situs coram Deo, ac si ipsius propria eis chaec Christi iusticia, quae nobis imputatur definitur Rom. s. obedientia Christi ubi collatione facta inter Adama Christum in hunc modum loquitur Apostolus. Quemadmodum per inobedientiam abus hominis peccatores constituti sunt multi, Sic etiam per obedientia in unius uaconstituentur multi . . Corinth. s. eum qui non nouit peccatum, fecit peccatum, Ut nos fieremus iusticia Dei in ipso. Exhaconcluditur, quod iusticia Christiana,qua consisitimus coram Deo, sit obedientia Christi credenti imputata nam ut obesi entia crucis Christi, est expiatio a peccato, ita Obedientia legis in Christo, est usucia nostra quae obedientia ideo omnibus subficit, quia est obedientia hominis qui te Deus. Nam ex illa admiranda Sadoran da unione diuinae Sc humanae naturae a Christo, est precium Sc aestimatio infini et omnium operum in humana natusa Christi. Cum ergo homo hac obedientia sei tu

latera

litici

168쪽

i Dei, iustus censetur, ita ut lege Dei sit oma

is Τῖ nino satisfactum. Nam habet quod lex, 'i quirit,nempe iusticiam non quidem sor- malem in se, sed in Christo, quae credenti Ny imputatur. Vnde Paulus Rom. Io finis legis Christus in iusticiam omni credenti. R Hoc est, omnis qui credit in Christum,ha- he finem legis id est, quod lectit sum n papa num requirat, nempe iusticiam Sc cum

P si Ptia iusticia uitam. Hinc facile patet, quia Christus uoluerit, cum interroganti cuidam quid faceret, ut haberet Uitam beatam responderit. Si uis ad uitam ingredi serua mandata Nam qui seruat mandata

habet quod lex requirit, nempe iusticiam, cui beata uita debetur. Ita rectissimam uiam monstrat Christus, dum ad obedie tiam mandatorum mittit uerum si hic dolescens in se descendisset, agnouisset suas maculas deplorasset suum peccatum,&nudum se cum Paulo coram Christo prostrauisset, monstrasset sane illi alium m

dum consequendi finem legis, iussisset salum in se credere, ut in se inueniret quod ipse non haberet, nempe iusticiam quam

uex requiris.

Tertio loco in remissione peccatorum taceptatio gratuita credentis homunis

169쪽

ad uitam aeternam. Haec cum remission peccatorum Musticia imputata cohasti D quae ab illis dependeat. Haec acceptatio in dilactione qua nos in dilecto charos lia. Det pater, fundata est. Porro duplexa ceptatio hominis est coram Deo, una id est uidelicet cum gratis propter Christunaccepta muta altera obedientiae est, uidet, cet cum credens persena propter suam o hedientiam accepta est, adeo ut etiam prae illaeta linium obedientiae recipiat. Sed de prior acceptationis genere hic agitur. Hactenus simpliciteria perspicue, ut spero, proposui doci rinam sponsae Chiil de Euangelio nunc quomodo huic doctrinae se opPonit aduersarius Christi DLadareuiter expediemuS. pro an p

i restiti alaba Euanpellum Panistis noua Ie o custi eadem praeci2iat SP prohibeat quae se a =Pus. Sed lenius Lombardus libro te' tio distine': o. exemplum sumit de nost oechando,cui praecepto dicit superaddi ionem factam in Evangelio,in quo omni

roncupiscentia moechandi prohibetur.3reuiter illis te uetus comprimit manu', lex noua seu Euangelium comprimitari

mim. Quid hic dicemusae an non inio' laabilis res an

170쪽

Ra ' is quein nouum legislatorem constitu i , in Christus corrigit errorem Pharisai- , Ppum de lege Dei, S mentem legi mponit. Ioc Papistae putant esse nouum legislato-ae em fiet Sed toto cccio errant,& satis con-THESsALOR trabilis iniuria est, qua Christum assi s

utamur sententa Ecclesiae, quat supra

Nam si Euangelium est doctrina

onuersionis, o remissionis peccatorum It ac 2

n nomine Christi, sicut ipse Christus d init, salsissima profecto erit Papistarum sertio, quae Euangelium definit nouam legem moralium praeceptorum decalogi tLe. Orninde tru De Hlsum est illelicet SPI quoclaicunt Euangelium notiam loesse δε suosastirmentilenius coni, 'bpaecepta in Iavanget mo barbarico coeno obruit

missionem peccatorum in nomine Chri sti, seu ut Paulus loquitur Euangelium est hominem gratis iustificari fide abse, Ll, que operibus legis, profecto anathema est dicere Euangelium esse operum doctri nam, quibus homines coram Deo iustiti- centur. Praeterea si plenius continentur