Commentarius in utramque epistolam Pauli ad Thessalonicenses scriptus a Nicolao Hemmingio.

61쪽

EPIST. I. in igitur se mutuo agnoscanti' ministri, ab que alius alium propter dignitatis gra. dum tanquam ex alto ne despiciat.

Vt confirmaret vos con, solaretur uos de fide nostra, ne quisquam commoueatur in asfietionibus his.

plex. Prior confirmatio de consolatio Thessalonicensium, petenda ex fide Pauli,d constantia in ferendis afflictionibus. Multum enim doctoris fides Sc constantia in periculis adeundis auditorum animos confirmat dic consolatur, conxra autem fractus aduersis docentis animus,haud raro auditorum fidem extinguit Alter finis est cui subordinatur prior ne quisquam in Pauli adeoque Ecclesiae periculis commo-Ueatur, a diabolo, mundo quietem stolium blande suggerentibus deceptus, ac ita deficiat ab Ecclesia. Est enim σανε θα, qua uoce Paulus hic utitur, cum quis blandith dc illecebris motus, mutat sententiam Metaphora a canibus sumpta, qui caudae motu blandiuntur.

Ipsi

62쪽

et ut t

posti

ae N

Ipsi enim scitis quod in hocati sumus.

Ratio a communi piorum conditione sumpta, quam dicit eo non ignorare. In hoc, inquit, positi sumus, id est, Haec est piorum conditio,iat perpetuo in hoc muna do cum uarηs afflictionibus sit ipsis certamen. Quod enim praecessit in capite Chri sto, sequetur in membris, quemadmo dum luis praedixit Dominus dicens: Si quis uult me sequi, abneget semetipsum, di tollat crucem suam quotidie, se quatur me. Vnde Paulus inlotquot uolunt pie uiuere in Christo, persecutionem

patientur.

Etenim cum apud uos esse, mus, praediximus uobis, quod essemus amur afflictiones, quemadmodum maccidit scitis

Eos praesciuisse probat ex eo quod a se

antea praemoniti erant de futuras afflictionibus. Haec praemonitio non parum fecit

ad roborandam fidem ipsorum,qui haec in s Paulo

63쪽

EPIST. I. ADPaulo tanquam certissimo Vate accepti ant. Nam praedictiones, cum euentus reo spondet, piritum diuinum coarguunt.

Propter hoc & ego non amaplius institiens, misi ut cogno

scerem fidem uestram, ne forte tentaveritiosis qui tentat,&m uanum fiat labor noster.

Repetit quod in principio propo sui de legatione Timothei, addit camsam legationis impulsivam, nimirum ut cognosceret fidem illorum,an per crucem Satanae tentationem esset labefactata. Quod superius dixit, ne quisquam commoueatur. Hoc idem nunc repetit,sed alia Merborum forma, nempe, ne forte tenta- Uerit os is qui tentat, scilicet propositis quiete,securitate in uita selici successu, quae cum homines quaerunt, Satana tenatari dicunturi Cuius tentationibus si se cumbunt, totus docentium labor fit inavis. Onemur Itaque hoc loco perpetuo excubandum esse, ne nos incautos opprimat diabolus. Non enim frustra praecipit dominus, uigilate orate,ne intretis in

tentacionem.

Nuper

Pana tri

64쪽

is id a q

Nuper autem cum uenisset Timotheus ad nos a uobis, Rannunciasset nobis fidem. di lectionem uestram, & quod hasbetis memoriam nostri bonam, semper desiderantes nos uidere, quemadmodum & nos vos.

Secunda pars praesentis capitis est . ut autem in prima parte de legatione Timothei ad Thessalonicenses egi et Ita hic de psius ad se reditu tractat a quo tria de Thessalonicensibus percepit, Nimirum dem, charitatem 5 affectum pium e gasuum doctorem quae lane tria Praecipi a sunt religionis capita. Fidei nomine etiam confessionem cucullum Des, qui necessario cum fide coniunctus est,i telligo Charitas necessarius est fidei fructus,quae chim friget, fidem extinciam esse necesse est. Ex affectu pios desiderio usedendi Paulum, cum eorum gratitudo, tum uerbi diuini amor colligitur. Os Thessalonicenses imitari omnes decet,qui bus sua curae est salus. Porro quod addit

65쪽

EPIST. L A Dquemadmodum nos, non blumsuuiha tectum erga ipsos indicat, Uerumetiam

exemplo docet,qitalis coniunctio ahim,rum mutua debeat esse inter docentes' auditores,modo fructus ministere aliquis consequetur. Vbi enim parum inter ipsos conuenit Modri Malevolentiae sunt se spiciones, ubi catuliniaeo obtrectationes, Ibi spiritus Satanae semen uerbi cocleius sutacat,quo minus suum huc'um dei ipossiti

Ideo conseiati semus fratres in uobis in omni amietioned necessitate nostra, per uestram fidem ΦQuantum solatri perceperit Paulus ex eo Ddd Thessalonicenses fidem, diloctionem seruauerint, ostendit, uidelicet, quod in medij afflictionibus , quibus

quodammodo obrueretur , consolationem , audita ipsorum fides, admiserit. Quae sane res non blum summum affo I 'Il

etum Apostoli erga Thessalonicenses de rities clarat, Uerumetiam multo magis ardens studium gloriae Christi per Euangelium illustrandae coarguit. Quod sane Gem' plum

66쪽

Quoniam nunc uiuimus si uos statis in domino.

Ratio consolationis. Nunc UiuimUS, hoc est,quam optime res nostrae se habent, de rectissi me valemus, si uos statis in D mino. Stare autem in Domino,nihil aliud est quam credere,& ex fide sincere diligere, nihilque magis optare,quam in cultu uni us Dei ad finem usque perseuerare hinc collige, quod ueluti mors quaedam pinsministris sit, si sui auditores a fide defici

unt.

Quam enim gratiarum aetiuonem possumus Deo reddere pro uobis super omni gaudio, quod gaudemus propter OS coram Deo nostro, noete 8c die

abundantius precantes,ut uides

amus uestram faciem&suppleamus quae desunt fidei uestraer

67쪽

Preterquam qu0d suum affectum palmius erga Thessalonicenses ullus aperit, quatuor loci insignes sese offerunt. Primus, quod soli Deo adscribendus sit pro seclus uerbi. Etsi enim Paulus magniscem taminibus iecerit semen uerbi coclesiis Thessalonicae Tamen hic uni Deo acceptum seri,quod suus labor non fuerit inbnis. Secundus, quod non solum sit mini strorum uerbi sincere docere, uerumetiam serio agere Domino gratias,laetaric,quo ties fructum aliquem ministren conspic, Unt.Tertius,quod quo magis crescit Christi cognitio, eo magis sit orandum,ne inbmicus homo iactis zizanhs in agrum Domini,semen honum suffocet. Quartus, quod fides nunquam ita in hoc mundo absolui possit, quin suis incrementis per Petuo indigeat. Quare perpetuo annitem dum est, ut indies magis magisq; per auditum uerbi, aliaque pietatis exercitia in Domino grandescat.

Ipse enim Deus sater& Dominus nostcr Iesus Christus dirigat uiam nostram ad uos.

68쪽

H TAE ALOM.' i' Tertia huius capitis pars est,conimens' uiu precationem Pauli, cum pro aduentu suo

di, uti ac ipsos Thessalonicenses, Um pro incre- hic tibii mento P confirmatione eorundem in ue paullisiti, a sanct itate, usque ad aduentum Christi, pia ues atque ita habet haec pars duo membra. t hic uti θ prioris membri circumstantis diligenteri homotis perpensae multas doctrinas asserunt. Pri-lvthlut imum enim cum dirigat Paulus orationem ad Christum, agnoscit ipsius diuinam p emi3jsu renitam,qua patri aequalis sit. Deinde cum

ζαὼ separatim dicit Deus SP pater, de duabus

id a se rebus no admonet. Ut enim Dei mentio, fonti se Mestatem Momnipotentiam declaratrIta patris appellatio fauorem Dei erga ho ih imm credentes eXPram1 t. la igitur, quem lita si host

inuocamus, non tantum Ut Ueru Deus

aestimandus , Uerumetiam ut henignissi tua My π diu pater est agnoscendus, ac amandu ,' si quo omn: optima cum sit c Omnipo' pis gi I tens S paterno erga nos animo sperare ii t , β 'φ ceat per Iesum ChristusTu Praeterea cOm' mendatur hic nobis prouidentia Dei poculiaris in administranda Ecclesia. Non

huella enim iam Pauli in austris quam prouis dentiae Dei fuit,ad Thessalonicenses uenire

aut non uenire.

69쪽

Vos autem Dominus ina, pleat,&abundare faciat chari, talem mutuam inter uos & erga omnes, quemadmodum nos

erga VOS.

Posterius membrum precationis Palli, in quo precatur,ut in mutua chalitas S peneuolentia crescant . Vbi primuin gradus, deinde exemplum nobis coah mendatur Gradus quidem, dum inquit inter Uosia erga Omnes Charitas enim quae a fide proficis*itur, primum ad fiddesse extendit. Deinde ad alios quoque.Nam Charitas secundum Deum, non hunc uel illum,sed omnes complectitur: Ita ut se in omnes et fundat, principio facto a domosticis fidei. Exemplum uero cum inquit. Quemadmodum nos erga VOS. Hic Paulus Thessalonicenses suo exemplo stimulat ad mutuum amorem , dc profecto nihil pulchrius est quam in doctoris uitaean dem est pietatem dc innocentiam quam uox docer Exemplum sane imitatione imprimis dignum.

Ut confirmet corda uestra

70쪽

1 THESSALOMyRi r irreprehensibilia, in fanctitate R da i coram Deo latre nostro, in lituost aduentu Domini nostri Iesu ad Et Christi cu omnibus sanctis tuis.

li a diiudi

Quid charitati uera ex fide mananti coniunctum sit ostendit. Nam ut sine charitate nihil est irreprehensibile iurum coram Deo: Ita ubi charitas adest,sincera corda, irreprehensibilia in uera sanctitate, idque coram Deo Sepatre, existunt. Non quod illa innocentiai sanctitas sint effectus charitatis. Fide enim corda purita

cantur,Sed quia mutua charitas uerae sanctimoniae indicium est. Hoc cum reuel tum iri monet in aduentu Domini cum suis sanctis,fortius eos stimulat ad mutuae dilectionis studium.Hic rursus monemur, quibus in rebus potissimum occupari de heant Christiani nimirum in mutua ex fide dilectione, studioq; innocentiae,adeoque omnium uirtutum. Hic enim sanctitatem omnibiis quae cum fidei charitate uera pugnant, opponit Praeterea obse uandum est, quod monet Ambrosius, a Deo esse principium dc profectum,cons mauonenam uirtuturru

Caput