장음표시 사용
131쪽
l ilai tis: D PASTORE. Io Titi Tertium contumeliae: Quartum insaniae esse dixit. Atque ideo non immerito Pythagoras , ebrietatem insania meditationem affirmauit. Non igitur oportet bibendi modum excedere iustae hilaritatis limites. Homerus hilaritatem conuiuiorum incantu de altatione collocauit, quae Vocat
αναθ μ ατα -ος, ornamenta conuiuii ad
exhilarandos conuiuas adhibita. Syracides cap. i. potum vini ad hilaritatem non vituperat, cum ait Laetitiam animii hilaritatem pari potus vini iussus opportunus. Iustum vocat, qui modum non excedit Opportunum, qui temporis habet rationem Homerica illa anathemata, si fuerint moderata, pastor
in aliis ne reprehendat sed ipse a ijs prorsus abstineat. Quid ergo de philothesiijs et symperiphoris sentiendum Θ philothesias, quae sunt cum in amicitia signum praebibimus alicui, ac deinde poculum porrigimus , laudo:
naodo ad exhauriendum nemo cogatur. Nec symperiphoram, cum ordine dicitur, canitur, bibitur, in honesto consortio reprehendendas iudico modo conuiuae maneant intra modesti e terminos.
Sed quia difficile est modum seruare,
132쪽
suadeo ut pastor Socratem imitetur, qui ait Ali vivunt, ut edant bibant, ego vero edovi bibes, ut vivam. Ego soleo inter piorum Epicureo rum conuiuia, hoc discrimen statuere Boni virio integri, saepe bibunt ut sedeant diutius, hone tae, pice collocutionis ergo. At porci de grege Epicuri, hoc est, homines ventri deditiis voluptatis mancipia, sedent diutius, ut bibant copiosius. Hinc saepe accidit , ut nonnihil hilaritatis modum excedantiis boni viri, quod in illis
tametsi vicio omnino non caret: non tamen est temere damnandum, modo in Cedam ebrietatem non fuerint prolapsi. Nam illud Pauli praeceptum Catholicum est , seruandum in omnium piorum conuiuijs: Ne inebriemini vino, in quo luxus est sed ii pleamini spiritu loquenteS inter VOSmutuo per psalmos hJ in nos cantiones spirituales, canentesin psallentes in corde vestro Domino. Hic apollo tu ec θηιατα recitat conuiui Christiani, ignota Homero, quae sunt Psalmi, hymni,in cantiones spirituales antithesin facit inter hilaritatem ex ebrietate ortam, 'ilaritatem sanctam, quae ex piis carminibus4 psalmis in piorum coetu oritur. Cum autem in corde dicit, non hoc vult apostolus, ut quis UintuSi il
133쪽
intus: apud se sine lingua canat, sed seri- una cordis affectum requirit.
Duo ergo in cantionibus piorum coniungi debent, pius cordis affectus, clingua quae aflectibus excitandis seruit. Haec
de hilaritatis modo sint dicta.
n j j, sed tantum ad hilaritatis medium praeseri flet tim pastori, in quem alij oculos coniiciunt. 2i Nihil foedius esse, aut dici potest, quam in illi pastorem insaniae pocula exhaurire, io- : tael; stremum esse qui domum abeat. Qui talis hille est, mihi videtur indignus , qui caprarum , curam habeat, nedum ovium Christi. Hu- iusmodi a Iuda apostolo , maculae in fram ternis conuiuijs dicuntur ut qui pr9vo- luptate ducentes in diem frui deliciis, tae stim misere maculant, Malsis macularum occa- Onem praebent.
Iam locus postulat, ut disciplinam praescribamus, quae in contractibus pastori est
seruanda Primum itac caueat pastor, ne quaerat
sordidum quaestum, seu, ut Paulus loqui- tur, ne sit ιυχ οχ δὴ ζ, hoc est, turpiter lucri
cupiduS. Deinde, ne implicet se negotiis ad se huiu pertinentibus, qui hoc faciunt, πολυ-ia: S
134쪽
μιχα- sunt, quos Vel Isocrates damnari qui πολυ παγμοσι 'ipponit ησυ αν ad quana
Pauliis Thessalonicenses hortatur , obtestans eos per Dominum nostrum Iesum Christum. Tum, ne suo exemplo comprobare videatur , quae in aliis culpet ne sit caupo
non exerceat mercaturam non emat ut maioris rursus vendat sed sit α τα ρκ ης,
sua vocatione contentus vitiat ex suis decimis, Magris. Si quid autem supersit, pa rem iuste vendatri partem reseruet in uxoris xliberorum usum partem eroget, sicuti supra dictum est, in usus pauperum. Caveat ne quicquam cuiquam debeat, nisi quod naturali iure debeat omnibus, hoc est dilectionemri beneuolentiam. Vice plurium praeceptorum, sint honestorum pastorum exempla-Praeterea, pastor fugiat forenses lites, ac potius mediocrem patiatur aetiiram, quam ut lites sequatur, quae ministerio non parum obfuturae sunt. Breuiter, in omnibus actionibus, contrae tibiis sit pastor candidus, nihil auaro agat Debet enim auaritiae non solum crimen, verum etiam suspicionem magis fugore, quam ullam pestem Avaritiae enim labes, cum ministros ipsos exponit obtrectationibus
135쪽
tioniblis hominii, tum ministerio ipsi probrum conciliat Minuidiam . Caueat igitur pastor ne sita auaritiari seipstim perdat, ministerium reddat hominibus inuisum. Hactenus visi sumus nobis satis dixisse, de disciplina seruanda pastori in communi vita, .familiari hominum consuetudine. Nam de ostendimus quomodo agendum sit cum singulis hominum generibus, de qualis esse debeat moderatio in vestitu, gestu, verbis, conuitius. Atq; etiam declarauimus qualis candor requiratur a pastoribus in omnibus vitae actionibus4 contrae tibus. Nunc proximo loco sequitur, ut explicemus , qualem se pastor exhibere debeat, in Ecclesiiastico piorum coetu .
Cos Tu, Ecclesiasticum voco , congregationem Ecclesiiar, ad audiendum verbum, ad precandum, ad percipiendum sacramenta, congregatam. Sunt enim hi tres
fines, curii in aedibus sacris seu templis
Ex quo patet, qua in re oporteat excellere pastorem in coetu Ecclesiastico Nam, ut Augustinus ait, ita oportet pastorem excellere
136쪽
lere in omnibus, ut caeteri prae illo grex esse videantur. Primum ergo sciat pastor, quod in templo, ubi congregatur Ecclesia, debeat quam attentissime verbum Dei audire, quoties concionatores audiendi sunt. Quidam inepti totum tempus quo praedicatur Verbum,consumunt nunc colloqui;s, interdum lectionibus, saepe somno, ac si ad se non pertineret mandatum Dei, quo omnes iubentur ipsius audire verbuli orum error est corrigendus, nisi iram Dei velint incurrere, maiorem damnationem.
Quidam autem hoc faciunt, ne videantur ab illis discere. Horum superbia odio digna est. Quidam alias forte causas praetendunt. Verum pio pastori consulo, ut omnes suos auditores pietatis declarationei absq; tamen hypocrisi in audiendi diligentia superet. Hinc enim copiosissimum percipit fructum. Prinatim enim confirmatur voce docentis indoctrina.
Deinde etiam discere potest aliquando ab eo, qui prae ipso idiota videtur. Saepe enim Deus per infimos ea mysteria aperit, quae sapientissimi suo acumine non potue
Mos fuit beato Luthero, lanctissimae
137쪽
memoriae Philippo Melanthoni , diligentissime atidire concio natores. Et saepe confessi sunt sed consolationibus erectos, in doctrina confirmatos aliorum voce. Praeterea gratum est Deo officium audiendi verbum. Postremo exemplum prodest. Nam cum homines pastorem ipsum avide audire verbum animaduertunt , ipsi ad diligentiam
Deinde pastor meminerit, & sui muneris sie, in coetu Ecclesiiastico, una cum E cletia precari. Hic veniat ei in mentem n cessitas Ecclesii cogitet de publicis priuatis calamitatibus: cogitet de hostibus Eceseliae, Diabolo, tyrannis 4 haereticis, flagitiose viventibuS. In his cogitationibus ardenter cum E clesia Deum invocet, ut ipse mitiget publica dc priuata mala: ut reprimat hostes Diabolos ut hommes hostes, haereticos, S tyranno S, aut sua bonitate conuertat, ut sal- uentur, aut suo iudicio coerceat, ne Ecclesiae ruinam inserant ut scandala tollat doctrinae horum Lut Ecclesiae largiatur pacem: ut confirmet fideles in pio sancto proposit, ut doctores Ecclesiae suo spiritu regat ut magistratum nostrum conseruet
in vera pietate ut omnes status Mord mesi homi-
138쪽
hominum, vinculo pacis conitingat V E clesiastico , politico, oeconomico statui assit Breuiter ut suum regnum lieadaugeat, regnum Satana magis magii . destruat. Haec petat pius pastor quam ardentissime, .suo Ecclesiam exemplo ad precandum invitet. Adhaec cum Ecclesia congregatur etiam ad participationem sacramentorum,
si quoq; pastor in hac parte diligens de
claret suam fidem edat confessionem: percipiat coenam Dominicam sape cum alijs, ut auditores ipsius exemplo confirmati
moti, pluris faciant sacramenta Ecclesiae. Qui autem pastores raro communicant, exemplo suo faciunt, ut sacramenta veniant paulatim in contemtum. Propter haec tria, hoc est, verbum, preces, sacramentorum participationem, habet .Ecclesia congregata certa ceremonias, recitantur Psalmi, canuntur 3 alia pia cantica quae omnia adhibentur, ut sint
veluti flabella quaedam , quibus spiritus hominis ad pietatis meditationem excitetur. His quoiceremoniis pius pastor adesse debet Canat ergo cum aliis, Mostendat se istis carminibus affici. Impleamini, inquit Apostolus, spiritu, loquelites inter vos mutub per Psalmos&hym-
139쪽
hymnos cantiones spirittiales, canentes S psallentes in corde vestro Domino. Cum dicit, canentes in fallentes in corde, nota prohibet ore canere is allere sed significatoris cantum nihil prodesse, nisi ex corde proficiscatur. Ex corde ergo prouenire debet: dum ore canitur , cor magis ad pietatem veluti flabello excitatur. Haec sint breuiter dicta de discipli: napastoris in Ecclesiastico coetu seruanda. Sequitur de consilias deliberationibus.
CONSvLTATIONE Ecclesias icae, aut doctrinae controuersae causa, aut ministerij gratia, aut eorum ergo , quae vel ad doctri nam,vel administeriti pertinent, fieri solent. Ad doctrinam examinandam collationes de controuersis articulis, iijudicatio necessariae sunt. Administerium pertinent, ministrorum electio, vocatio, approbatio ordinatio. Ad virum ceremoniae , disciplina, de redituum Ecclesiasticorum dispensatio referuntur.
Existimo nullam causam offerri posse senatui Ecclesiastico, quin sub his generib.
140쪽
Contineattur. Dicam igitur qualis disciplina pastor sit commoda in his iudici E
clesiastici partibiis. Consultatio de doctrina controuersa, modesta debet escte, in qua pastor non tam victori Ua quaerat, quam veritatem, imitatus Socratem, qui suum aduersarium ante disputationis ingressum admonuit hac sententia mon tam quaeratur ter nostriunvincat, quam inquiratur veritas. Q Jando ita pastor animo af ictus est, audiat aliorum sententias, .collationes scripturarum. Ipse autem modeste , cum rogatus fuerit, suam dicat sententiam. Qui collationes scripturarum non admittunt ex illis nolunt interpretationem, quae sit consentanea cum tota scriptura, peti, in multa absurda incidunt.
Qui legit Pauli dictum : Qui laborat
manducet, cita his verbis adhaeret, ut ex collatione non ferat interpretationem v l-Iam, quae generale dictum, ad certam speci-eni restringit, is infantibus, qui agere nihil possunt, negabit victum. Quo facto quid potest esse immanius Sic multi saepe num dictum arripiunt, cuius cum verba mordaciter retinent, vim faciunt interdum articulis fidei. Quare in controuersiis articulis, Opus