Pastor sive pastoris optimvs vivendi agendique modvs, per Nicolaum Hemmingium

151쪽

atqire ostenderentritice sit regula bene sancte vivendi, commendarent cultuna Dei, Vicia quoq; reprehenderent, nulla adhibita vehementia, quid esticerent apud hypocritas Meminerint ergo ministri verbi, quod sint veluti tuba quaedam, qua Vocantur homines, ad bellum aduersus Diabolumin peccatum. ΡRAECONE DE dicuntur , iuxta illud , 4ατε , hoc eli, veluti praecones proclamate. Hac voce admonentur , quod praedicatio Euangeli sit uniuersalis , quod miniserorum iri hanc praedicationem non celare quosdam, tali)s reuelares sed debent toti mundo Euangelium praedicationis poenitentiae proponere, inanibus poenitentibus remissionem peccatorum in salutem an nunciare. Legati praeterea Servi Dei di un

tur.

L CG Ani quidem , quia nihil de suo D serent, sed tantum quod habeant in mandatis an nunciare debent: idq; h ad quos

missi sunt. Qui enim sua an nunciant, aut quae Deus non mandauit, Satanae sunt legati, non Dei. Ei v I vero, ut quae Domini sunt curent, non propria agant.

I 44444 adhec appellatur Eritis, inqt, mihi

152쪽

mihi testes in omni Iudaea. Nam clam Verbum Domini in scripturis testimoniti Domini dicitur, recte qui istud an nunciant testes Dei appellantur. Dicitur autem Verbum testimonium, quia nobis de Dei voluntate testatur. Hinc tres admonitiones sumat pallor. Primam, quod voluntas Dei

non aliuncessiit quaerenda, quam ex eius testimonio, hoc est, verbo tradito in propheticis r apostolicis scriptis. Secundam, quod secure damnetur, quicquid de reli

gione censent homines , vel praeter vel cori-tra verbum Dei. Tertiam, ut caueat pastor, ne hoc testimonium occultet, aut nota

recte applicet sed et operam , ut sit testis Dei fidelis, sicuti te itimonium ipsum fidele est, sapientiam praestans paruulis.

Et Psae o mi generale quoq; hoc nomeri est omnium ministrorum verbi , tametsi usus iam obtinuit, ut ijs, qui ad alios respe-ectum habent, ut recite faciant ost cium, hoc nomen tribuatur. Qua re nonnihil videtur contemni lingua Spiritus sancti. Quod enim is commune facit omnibus, usu tribuit quibusdam. Nomen autem Episcopi, intentum notat, apud Platonem praesidem in speetorem operarum m singulis hominum ordinibus4 statibus significat. Unde nomen translatum est ad iministros orbi,

quiali e

153쪽

quia

quia eorum munus est inspicere curare, ut de doctrina sana conseruetur,4 moreS secundum doctrinae normam forment auditores Apud Homerum o Iliados: squi alio ad cxplorandum quid agatur mittitur, voce Episcopi significatiir. Apud Indos Episcopi fuerunt, quorum erat Videre, quid in qua Φ regione fieret , ut cognita ad magistratum referrent. Fuit de Atticus magistratus Episcopus, hoc est, praetor, qui mittebatur ad ius dicendum, maea oppida, quae sub ditione Atheniensium erant. Ciceroni ad Atticum , Episcopus est ad quem delectus, negoci summa refertur Andromacha apud Homerum, Hectorem Vocat Troiae Episcopum, hoc est, defensorem praesidem Atque haec significata apte transferuntur ad eos, quos hodie vocamus

Episcopos. Hi enim mittuntur alio , ad explorandum quid 'uomodo agatur, in usparochiis , quae suae fidei sunt commissae. Penes hos ius dicendi autoritas est, iurata Verbum expressum, si disciplinae regulam rid* in iis dioecesibus , quae ipsis commissae sunt. Ad hos delectus negotii

summa pertinet. Hi sunt defensores & praesides Ecclesiarum, sed nequaquam απιυ ταθυν i. Debent enim summo monarchae Christo rationena suae adminiitxationis reddere.

154쪽

Og c o mi , idc mysteriorum Dei, dicunttir, I Cor. . Sic vos existimet homo ut ministros Chriiti, Moeconomos mysterior tim Dei. Priam vi Paulus hic Euan geli praecones, ministros appellat. 4 1 D ministeri genus exprimit, cum OS inconomos vocat, id i mysteriorum Dei: quo significatur, non latius patere eorum officium , quam vi mysteria Dei dispensent hoc est, quae Dominus illis mandauerit, de manu , quod aiunt, in manum tradant, non autem quod ipsis libitum fuerit. Et quia oeconomi suorum dominorum claues habent , ut pro arbitrio dominorum claudant, aperiant , dicuntur ministri verbi claues a Domino accepisse, quibus claudituris recluditur regnum coelorum, quod hac fit ratione. Quando praedicatur Euangelium poenitenti aevi remissionis peccatorum per Christum, applicant oeconomi Dei unam clauem, qua aperitur regia una

coelorum. Quψd si illi qui audiunt verbum, adhibent verbo fidem, accedit etiam clauis altera. At si auditores fidem non adhibent, dicuntur oeconomi claudere regnum coelorum, iuxta dictum: Qui non crediderit condemnabitur. Haec clauium Ecclesiae

spiritualis potestas est , de quibus posteatursiis dicentur plura.

155쪽

piens architectus fundamentum posui, secundum gratiam Dei mihi datam, allius autem siner aedificat. Porro unusquis a videatqtio modo aedificat. Fundamentum enim aliud nemo potest ponere, praeter hoc quod positum est, quod est Iesus Christus. Haec collatio tria docet Christum esse fundamentum Ecclesiam esse aedificium: ministros verbi esse architectoS. Hi ergo monentur, ne extra fundamentum aedificent, sed omnia ad normam fundamenti exigant. Proinde hic non solum dignitas ministrorum verbiri officium indicatur, veru metiam aedificandi modus. LV M v NDI, Matthaei s. Vos estis lux mundi Etsi autem omnes conuersi, di luce coelestis doctrinae illuminati, fili hicis dicuntur iubentur lucernas ardentes manibus: stare, ne errent in tenebris tamen quia prae alijs lucere debent ministri Euangelii, tribuit eis Christus hoc elogium, quibus praecipit, ut suam lucem sinant lucere. Sic luceat, inquies, lux vestra coram hominibus. Est autem lux doctrinae,3 tu morum utraq; lucere debet insis, qui legitimi ministri haberi volunt. A L T EAE AE: hic titulus signiscat munus ministroru verbi esse salire terra quia a scili-

156쪽

DE PASTORE.

scilicet, nihil nisi insipiduin habent homi-IaeS , donec sale doctrinae coelestis conditistierint. Catieant ergo ministri verbi, ne

ipsi in salsi sint, qui alios salire sale doctrinae vitae debent. De salis metaphora supra

dictum est . PISCATORES HOMINUM, Matth. . Sequimini me, faciam vos pis ratores hominum. Rete verbum , piscatio ira dicatio, pistratores praedicatorei, mare mundus , inter se analogiam habent. Vt rete multas maculas habet ita verbum multa testimoniari exempla.

Vt in pis alio ne capiuntur magni parui piscesse ita praedicatione sapientes insipientes, nobiles designobiles , diuites δίPaupere , conuertuntur ad Deum.

Vt piseatores tota laborant nocte, ut capiant pisces ita ministri Euangeli toto vitae tempore conabuntur homines adducere Christo. Vt mare est procellosum, saepe pistatoribus minus propitium ita mundus nolice a minis ris Euangelii negociis facessere. Admoneantur tacta ministri Euangelij, ct summa industriae in officio adhibendae, periculi a fluctibus mundi scd nihilominus retia sua iaciant in nomine Christi.

Is enim faciet ut piscatio non sit sutura ina

157쪽

Esse DE PASTORE. SEMINATORES ET AGRICOLAE.

Hic titulus de quatuor admonet. Ῥ- Μ Vm, quod homines comparentur agi O- SECUNDUM , quod verbum Dei seminis rationem habeat I M, quis dseminatores, agricolae symbolice praedicatores notent M, quod si minis vis .incrementum, hoc est, verbi Dei efficacia a Deo sit. Vt enim agricola perfunctus est suo munere , postquam ita terram iecit semen. non potest facere, ut semen fructum ferat ita verbum praedicatum non fert fructum, nisi diuinitus rigatum fuerit aquis coelestibus. Et ut agricola debet terram subigere, stercorando, aran do, occando, plantando icvi res se habet ministrorum. Debent enim corda hominum legis praedicatione arare, captare ad recipiendum semen coeleste. PRESBYTERI, hoc est, seniores. Hic non tam aetatis quam honoris, ordinis titulus est Monentur igitur hac appellatione praecones verbi, ut iuuenilem inconstanti amis leuitatem fugiant, eam sectentur grauitatem, quae poterit ipsis autoritatem apud populum conciliare. PASTORE deniq; statissime in scripturis dicuntur ministri verbi quemadmodum etiam rectores erumpublicarum

158쪽

apud prophetas Homerum. Haec appellatio iis ictum curam, quae varia multiplex est, conditionem eorum , qui Euangelium audiunt, exprimit. F Fi cavi, est pascere gregem Christi pabulo coelesti, quod est verbum Dei.

C, A , est ne vel a lupi rapiantur oues, vel morbis infestentur, sed id tutae sint in ovili, Tanae hoc est, minime in f Oae Veneno peruersae doctrinae, aut labe

morum prauorum.

Conditio auditorum verbi, similitudine ovium indicatur, quarum aliae alijsimplicantur incommodis. Qtice libet enim stios patitur hostes suas insidias, sua certa mina. Hanc vepres, spinae , sentes' dilacerant. Hanc aestus urens, hanc bruma rigenS discrutiant. Haec infixa est in limo profundi. Haec ex altis rupibus praeceps ruit. Ad haeret huic veterna scabies. Alteri contagiosa societas morbum ast,icat. Sicque fascinatio morbidarum transit in teneriores agniculoS.

An non hic actum est de ovibus, nisi peritia pastorii cura succurrat

Non aliter se habet res, in coetu hominum audientium vocem Euangelij. Hic

opinionum varietate veluti laceratur. Hunc tentationes transuersitim agunt alius im-

159쪽

rtico a

patientia frangitur nonnulli immersi voluptatibus haerent: non pauci quotidie in noua ruunt flagitia sunt qui assuetis pec-zatis ita induruerunt, ut ab eis liberari non possint. Nam , ut Augustinus ait, natura .consuetudo, haec duo dia iuncta robustissimam faciunt minuictissimam cupiditatem. Multi proh dolori, aliorum inficiuntur contagione, at cita morbus perua-dit etiam in pueros , qui statim cum lacte parentum vicia imbibunt. Cum ergo tanta sit ovium Christi infirmitas , oportet sane haud segnem esse pastorem, qui his omnibus malis perite medebitur . Neq; quisquam fideliter praeficio uili Christi poterit, nisi qui his malis pro-sigandis totis viribus, nocte die , Voce, exemplo, & precibus laborat. Incumbit profecto bono pastori,non solum ut oves aggreget sed etiam ut lupos abigat. Quid enim profuerit Euangelii vocem interdum proferre , si ad manifestas Satana impos uras conniueat pastor. Sed unde pas ori tanta alacritas, thuic tam difficiliis periculosae se committat functionio Vnde tam serium pascen di oues Christi hidium irofecto quicuram ovium Christi in se recipit, non impulsus vera causa, quae sola constantem, labo-

160쪽

riosum, Malacrem in subeundis tot pro Ouibus Christi molestus reddere potest, non solum deficiet pertaesus molestiae , eruimetiam cura ovium abiecta se ipse potius curabit quam oves quemadmodum multi qui de pastorii titulo gloriantur, hodie faciunt. Quaenam ergo est sola illa causa , quae

hanc diligentia pastor paries Amor principis pastoris nostri Domini Iesu Christi, qui dedit semetipsum pro ovibus suis. Hic

enim, ut est Ioannis at Petro dicit Amas me. Et respondet Amo te. Fici refertur: Pasce agnos meos. Et hoc iterum, hoc

terti, significans neminem aptum esse ad pascenda oues Christi, nisi qui Christi amore ducatur. Hinc Augustinus : Sit amoris officium, pascere Dominicum gregem, si fuit timoris indicium negare pastorem. Qui hoc animo pascunt oues Christi , ut suas velint esse, non Christi, se conuincuntur amare, non Christum vel gloriandi, vel dominandi, vel acquirendi cupiditate, non obediendivi subueniendi, meo placendi charitate. Contra hos ergo vigilat toties culcata ista vox Christi, quos Apo- solus gemit sua quaerere , non quae Iesu

Christi. Nam quid est aliud, diligis me,

Pasce oves meas , quam si diceretur si me

diligis, non te pascere cogita , sed oties me-