Pastor sive pastoris optimvs vivendi agendique modvs, per Nicolaum Hemmingium

211쪽

ttur, opus habent asperiore curatione. Si quis ergo facit iusi crimen perpetrauerit, pastor facinorosum ad conuersionem, seri, grauiter hortabitur cidi non semel aut iterum, sed saepius mec aspere nimis, sed paterne, indicato periculoriscandalo. Deinde, si frustra laborem admonitionis paternae suscepisse videtur, alia tentanda est via vocabitur facinorosus ad consistorium, in quo ad minimum sint duo aut tres vicini parochi, aliqui ex honestioribus parochi aniS. In hoc consistori, admonendus est facinorosus grauiterri ostendendum est ei, quanto scandalo Deum Ecclesiam offenderit. Hic aut resipiscit facinorosus , aut manet contumax in suo peccato. Pro hac diuersitate poenitentis, aut non poenitentis,

agendum est cum illo Quomodo agendum est cum facinoroso poenitente Facinorosum, qui post ad-Πaonitionem promittit emendationem, pastor non facile recipere debet, sine singulari exploratione. Exploratio autem

haec fieri potest hoc modo. Aliquot diebus post promissam emendationem, pastor vocabit poenitentem ad se,

212쪽

scuere eum monebit, de irasci aduersus

peccatum, ad veram poenitentiam eum

adhortabitur , donec viderit certissima poenitentiae vera signa. Nam qui simulantes poenitentiam admittunt , ad publicam absolutionem , magno periculo reum X- ponunt, non satis grauiter officio fun

guntur.

Deinde reo significabit, cum Ecclesiam scandalo conturbarit, publice veniam ab Ecclesia petendam esse. Quod si se libenter id facturum promiserit, constituet ei diem certum, qua assumtis aliquot honestis viris coram se appareat. Adhaec praesentibus testibus interrogandus est reus, an magistratum politicum, aduersam partem c si scelus cst commisium publicum, ostendens magistratum, proximum laedens iniuria, o placauerit. Quodsi ait, producet testimonia. Si neget mittendus est ad magistratum M ad partem laesam, priusquam ad publicam absolutionem admittatur.

His iam rite Mordine peractis, constituet pastor facinoroso diem, qua compareat in coetu Ecclesiastico, si publice factum ipsius innotuit: alioqui in consistorio aut priuata domo praesentibus testibus potest

fieri absoluti, ibi pastor facinorosum collocatum

213쪽

t eleurificia

DE PASTORE. 89 Iocatum ante altare, finita concione Z admonita plebe, interrogare poterit hoc Ordine a P an fateatur a se commissum, quod illi obiectum est, cuius m nomine publice accusatur. o, an peccati commissi cum poeniteat, quodvi voce signis testabitur. I o, an cupiat redire in amicitiam cum Ecclesia, quam scandalo laserat, cupiat absolutionem. o, an serio constituerit adiuuante Deo, vitam suam emendare, dia hoc se facturum promittat.1 an serio ab Ecclesia petat

veniam.

Hic potest reo mandari, ut catechesin recitet quo facto vertat se reus ad populum, lac oratione petat veniam. G o miser peccator, fateor me Deum Ecclesiam meo peccato offendisse. Quare o rogo omnes , ut mihi hunc meum lapsum propter Christum condonetis. Promitto adiuuante Deo emendationem. Huc addat pastor admonitionem , de voluntate Dei recipientis peccatores , de gaudio, quod est angelis in coelo super uno peccatore poenitentiam agente, tortabitur populum ut ex animo ignoscat

quod

214쪽

quod commissum est , iubebit ut cum ala gelis Dei gaudeant, quod qui perditus erat

redierit. His peractis, interrogabit pastor constentem, an vere statuat Deum stibi remittere peccatum suum, cum respondet vere se id credere iubebit pastor ut genua sectat poenitens, ac ita eum absoluat.

ci minister Dei in Evangelio P s CHRISTI, autoritate Euangelii, mandato Christi, te poenitentem: confugientem ad misericordiam Dei propter Christum, pronuncio receptum esse in gratiana a Deo, he absolitium ab omnibus peccatis tuis testor in nomine Patris, Filii Spiritus sancti, Amen . ades noli amplius peccare, ne tibi aliquid deterius fiat. Haec disciplina utilis videtur, digna quae in Ecclesia prudenter seruetur, ubi facinorostis admonitus agat seriam poeni

tentiam.

Huc tamen addo, quod interdum circumstantiae personae, facti requirant aliquam mitigationemri videlicet ut pastor tantum deprecetur ab Ecclesia commissum

sceliis, idq; nomine ipsius qui peccauit. Sed hoc relinquo prudentia pastoris, qui aedi

lta cent

215쪽

scationem quaeret, non destructionem quem in grauibus causis consilio superattendentis regi cupio.

TE POENITEN ΤΙΑΜ

post admonitionem imo facinorosus conuictus non agit poenitentiam , sed pergit in sua contu-naacia, debet pastor subinde eum admonere, ut tandem poenitentia ducatur. Quod si frtistra fecerit, ad extremum remedium nempe ad excommunicationem confugiendum est. Est autem ut communio, ita eXcommunicatio multiplex, nec melius quae sit ratio excommunicationis intelligitur, quam ex comunionis collatione. Est itaq345muniotiis lex Spiritualis, acramentalis, moralis. M DR IT V A LI s communio , est quacum omnibus renatis communicamus, participes sumus Spiritus Christi, ut eiusdem mystici corporis membra, cuius caput est Christus. In hac communione est, qui-cunci credit in Iestim Christu, retinet si- denari bona conscientiam. In hac fuit Naaman Syrus, etsi corpore erat na impia aula. SACRAMENTALIS tantum, est hypocrit

216쪽

critarum , qui in sacramentis nobiscum communicant, icut Iudas coenae DonamIcae cum reliquis discipulis particeps fuit. M , A L 14 est qua homines in citaui bus moribus inter se sociantur , siue eiusdem sunt religionis, siue diuersae. Huic triplici communioni opponitur triplex excommunicatio Spiritualis, Sacramentalis, Moralis.

τ1 , est qua excluditur homo a communione corporis Christi mystici , hoc fit naufragio fideiri mala conscientia.

SACRAMENTALIS EX COMMVNICATIO est qua alicui interdicitur sacrae coenae usus quod fit propter impceniten

qua is qui scandalo Ecclesiam ostendit, a societates familiari cum pijs conuictu

arcetur.

Primum genus penes solum Deum est, qui membra mortua abscindit a corpore fili sui. Secundum penes pastorem est, qui non porriget sacram coenam, quos nouit tuere sine poenitentia. Tertium est censurae Ecclesiasticae, qua senatus Ecclesiasticus ordine & modo seruato,

217쪽

trato, excludit aliquem ex suo coetu per sen

tentiam.

Quantum ad primum excommunicationis genus attinet, parochi siue pastoris officium est, perpetuo hortari suos auditores , ut studeant retinere fidem tonam conscientiam ne se ipsi a corpore Christi abscindant. Quarum illa retinetur, meditatione beneficiorum Christi, irecatione haec fulcitur quatuor veluti fulcris, Gducia Christi, qua statuitur peccatum remissum esse: bono proposito, quo abiicitur peccandi voluntas ardenti desiderio, vitam in posterum approbandi Deo: Tancta vocationis cura. Vt in hac communione corporis Christi spirituali, maneant sui auditoreS, pastor excubias aget, nihil non faciens, quo eos exhortationibus imonitionibus contineat in officio. Verum cum aliquod facinus commissum deprehenditur incerto autore, Vt furtum, homicidium, aut quodvis damnum clam perpetratum, pastor debet post concionem, primum narrare factum, quod designatum est. Deinde, summa cum grauitate deplorare , quod autores talium facinorum delitescant in Ecclesia, tenditent se pro ovi

bus Christi, vivis Christi membris, qui

tamen

218쪽

tameta rellera mortui sunt, e exuerunt se Christo suo scelere Terti, publice te stabitur eum, qui facinus perpetrauit, se mancipasse Satanae, cum quo aetern Um peribit, nisi per poenitentiam fuerit Deo reconciliatus . Quarto, sub ijciat exhortationem, ut quisquis sit, damnum resarciat, ac redeat ad Deum per veram poenirentibam, quo rursus vivunt Christi membri mfieri possit. Quod si is qui facinus perpetrauit aliquando resipiscat , ac ad pastorem venia , cupiens consilium : Pastor hic singillari prudentia aget, ac inprimis cauebit, ne prodat aliis quod sibi soli innotuit. Si furtum designatum fuit, interrogandus est reus, an res adhuc salua sit, an perierit. Si fatua et , hortabitur ut restituat clam, quod clam abstulit sit periit, interrogandus ell, an sit soluendo , an non . Si sit soluendo, pastor circumspecte aget cum eo, qui rem amisit, petet accepta fatisfactione sit contentus. Hic si voluerit esse contentus, pastor a reo acceptam solutionem tradat ei qui damnum passus erat. At dicas. Quod suades habet periculum non leue coniunctum. Sit sane ita. Quis, quaeso, potest curam Ecclesiae habere, & rationem salutis singulorum membrorum in Ecclesia sine periculo si quis velit

tussi

i lati

219쪽

DE PASTORE.

velit te cogere, ut reveles quod tibi innotuit, potius morteat oppetito, quam Vereum prodas Verum si reus soluendo non fuerit, ad poenitentiam tamen et excitandus,5 monstrandum, si viderit reum duci seria poenitentia, quod gratia superet peccatum, cmultis scripturae testuDoniis Lexemplis est erigendus, ne desperet qui cum fateatur se credere remissionem peccatorum , absoluendus est priuatim, monendus, ut in posterum sibi caueat a Satanae laqueis. Porro, si damno satis faetum fuerit, po

test pastor publice significare , quod qui

furtum aut damnum commisit , ducatur poenitentia, hortabituri populum adgratiarum actionem , quod is qui e corpore Christi mystico se exchiserat, iam resipiscat. corpori Christi rursus insertus sit. Caeterum si homicidium eli commissum, pastor rem occultabit quidem , sed hortabitur reum, ut amicorum opera studeat amicos occisi placare. Quod si voluerit, debet pastor dare operam apud magistratum, eos qui laesi sunt , ut admittant transactionem. Qui si hoc facere noluerint,pastor illis omis Sis, debet cum reo agere, clongo tempore explorare, an Vere

eum poeniteat, qui homicidium perpetra O a uit.

220쪽

uit. Quod cuin deprehenderit pastor, absoluat reum ad misericordiam confugiente. Neq; enim debet curator animarum, regimen Ecclesia mpoliticam administrationem confundere. Non debet alterum pedem in suggesto, alium in curia habere: sed suum officium esse cogitabit, omneSDeo lucrificare, cimitari bonum pastorem, qui non mox mactat aegrotam oui culam, sed fanat quantum in se est: qui contra facit, non pastor est, sed lupus potius. Qitantum autem ad secundum excommunicationis genus, quo quis arcetur a sacramento sacra coenae, attinet, sciat pastor , quod in poenitentibus, qui consuetudinis causa fac ramenta percipere volunt, non debeat porrigere sacrum corpus Christi, Tacrum eius sanguinem quemadmO- dum supra admonui. Exempli causa. Si quis vel potator est, vel auare agit, vel durius cum uxore aut famillia versatur, aut etiam aliquod aliud, quod non decet Christianum, sectatur studium talis si venerit ad pastorem, non debet ad communionem coenae recipi a pastore, priusquam pastor viderit emendatio nem. Non hic habebit rationem personae, sed ministerii sui, non timebit inimicitiam, non odium, non amissionem facultatum,

tati trac