Observationum et curationum medicinalium de febribus ephemeris et continuis libri duo

발행: 1584년

분량: 326페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

121쪽

Ira AD LECTOREM.

v υτ quibus ea studio, calectia corpori

o nosse,

Ingenij captus sepe quod 'β negat. Omnu at hoc βeciat studiosi cura Forsio sibi simi hominum, corpora nota probe. Hinc methodo facili docet hac, doctisve ca

uenda,

Sint quoque curanda,qua ratione, febres. uod bene quo dextre, certofaciat s scienter Turpiter ignauum non sinit ire diem. Scrinia compilat Coryphaesuo arte medendi,

Et nihil occultam suctinet esse sis M.

Tatus amor primu varios cognoscere morbos,

Auxilio summi tostere deinde Dei. Ias. Lahg. Imp

122쪽

HENDECASYLLABO Nis

C L A R v s Paeonia Forestin arte Praestantis θecimen sui dat isto, Instre ingen, senex labore.

Hunc non barba probat, nitorve vestis

Commendat, monet annuta verendum

Restiendens adamante, seu coruscansdqua mel cunque alia micante gemma. Vt passim medicantium videre est,

Annonam nimis obuiam atque vilem'.

ueis tantum fudis, leuipopesio Caeco iudiciofere probanti, Damnanti quoque plurima imperite, irari, celebrare ubique taleis Sueto, decipier, dolumque amanti, Se comto bene venditare cultu. At docrrina, ides, labor, Forsum AEtas, quam medicando longa triuit, in continum, scientia artis Annorum statio ista plurimorum Confirmata iubet, quodipsa dictans Extorquet ratio, pro inferendum Multa laude se honore ramissique Ornandum meritas. Sit ergo se inter Ponendus numero, gregί que et Isia Hero que sui ordinis colendus, Clarus Paeonia For in arte.

123쪽

OBSERVATI ONVM

ET CUR ATIONUM

MEDICINALI UM DE F Ε

BRIBVs CONTINUIS, LIBER SECUNDVS.

OBSERVATIO I. DE FEBRE Ρ

ΤRI CONTINUA, IN IUVENE

bilios quamuis robusto.

V v E N 1 s biliosus circiter annorum viginti quinque, licet robustus ac rusticus, cum tempore verno a cibo, opere rustico valde intentus esset,infebrem continuam eamque

putridam incidit: capite dolebasios amarum erat, sitique valida premebatur , multum Ceressiae tenuioris vltra modu bibebat. Secundo die a morbi initio ad hunc accitus fui mane, ad quem ac cedens cum aluum strictiore haberet, minoratiuum medicamentum sequens propinaui na Electuarij knitivi Diacatho. anas iij. syr. Ros . Solitivi δ h. aquae cichorij j iiij. quo multa biliosa euomuit, simulq. ter aluum excreuit, quae etiam biliosa spectabantur. Se quenti vero die unciae octo sanguinis ex vena inter na brachij dextri extractae sent, cum robustus esset& bene ferret. Hora quarta' pomeridiana hunc symrupum ebibit.Rt syr. de endiuia viol. orizach. simpli r

124쪽

As ana aquae lactu. cichorij endiuiae an a j j. micPro capitis dolore, licet nunc remissior erat, OXyr dinum tamen fronti apposui. Cumque male do miret tempora inungebam sub noctem oleo viol. &papaueris simul mixtis: postea cum a sanguinis de tractione aliquantalum sedasset, & bene egessisse quarto die melius habere visus est, quinto autem die cum signa coctionis in urina apparerent,neq. aluum

deponeret Rhabarbari infusum seques dedi. v Rha bar. selecti ferat enim hic rusticuς satis diues) s j usi. spicae B si. infunde per nocte facta prius leui ebulli tione in v. Me endiuiae fortissimae expressioni ad de Myr.ros solutivi L ij.misce quo optime excreuit ita ut febris sexto die minus illum amigeret, &vrini crassior facta valde subsideret. ueptimo autem die, per sudorem crisis subsecuta est ; & sanitati restit

HAE c erat febris continua putrida, licet proxime asecederet ad continentem: nam una cum bile eti m sanguis ex maiore partesuperabat, cum . contiis 'Ungeretur aeger, febre vix remissa ub noctem: tamen cum esset biliosus ac Filem euomeret ad continuam eam referre libet . Iicet ad continentem accederet se ad Onochon pu trem. de quikus quidem febribu3 cum satis dictum futtili' p.bH hohu bro praecedente, nunc autem de continuis putridis 'mo- nua. nem habituri flumus. Agemus itaque de ea febre, quae Latrinis continua, Gracis dicta est, qua non antequam ex toto fuerit solata,ad in febricitationem desinit, remisio

nem tamen aliquam stolam in fingulis accessionibus obli Det omnibus perssimum sit cyt antea ad ηVM J pεses f. F- es συνε FP hoc est continentem se continuam febres inter se disserta. Siquidem in unocho continente Ue να .nulla

125쪽

mssa fit femoris remisio, donec demere incipiat. Θη chvs aute ae continua in fingula ac fonibus remisso-D quibM nem sensilem habet. Item onochus unicam dumtaxat achin, ce'onem obtinet, γηρors vero plures. alij τπὸ barbaram sectantes medicinam, cum continens etiam ebris continua Alia entiti fit subdiuidunt continuas prout materia putrescit: in v

inq*h nis magnis seu principalibus aut cordi propinquis, funis

bres continentes, quae etiam sunt ex genere continuarum,

sed ad disserentiam cotinuarum proprie dictarim quidam

appessaηt eas continentes continuas, vel conclusas: sp tresiit materia in venis paruis θ a corde remotu, sunt co-tinue proportionata a barbaris sc dicta,cum habeat periο- dos quae, proportione restondent cum periodis febrium intermittentium, quamuis ad in febricitationem omnino non perueniant. vride ct istafebres proportionata secum dum aliquos habent naturam quandam Mediam, inter continentes ct intermittentes . inter continentes verori iamateria putrescit invenis: inter intemittentes, quia sint intermittentes habent intentiones ct remissiones. ct ita aliqua ex his magis accedunt ad continentes, in quibus materia putrescit in venis remotis, non tamen remoti mis. Aliquae vero ad intermittentes, in quibus materia putrescit in venis remoti l s: haec enim conducunt ad carationem, nu-quid magis proxima sint continentibus vel magis τicinae intermirtenribus, aut potius in me ' onsistant, ingc tinua proprie dicta Gracis iuxi materiam putrescentem in venis diuiditur si bilis in tertianam conti Iliam, qua alternis diebu3 exacerbatar, quibus is ardens seu causis adiungitur se pituita, continuam quotidianam,

qua quotidie: s melancholia, quarta quoque die exacerribatur. Es ct aba continua bilios τριταιαφυει dicta ter riana Mitima , qua omnia postea Gemptis magis ela

126쪽

OBSERUATIO II. DE FEBRE

calida vini potatione Oborta. IV V E N i s viginti sex annorum Delphis habitan', quamuis satis abstemius, cum in nuptiis saltando dc choreas ducendo, plus aequo incalui get, cumque immoderate bibisset, quo vn minirne consueuerat, die subsequenti in capitis dolorem incidit,quem non adeo magni fecit; domumque egressus aeri sese exposuit: at mox calidior factus febre putrida correptus est, quae continuo hominem amigebat, capitis . que dolore magis magisque incrudesicente , ita Vitandem decumbere coactus fuerit. Ad hunc, die si quenti vocatus, & cum hic vino liberaliore, eoque

vetusto usus esset, oculos autem rubros biliosque ii beret, totumque corpus graue esset, venasque lati res & earum torulos plus quam antea tumidiores conspicerem, urinam rubram , turbatam, putrem,

multumque acrem, & eo die aluum per se deposuisset, venae sectionem statim adhibui, sanguine ex vena brachij dextri interna, copiose satis exstram: qui tamen cum aliquantulum postea bilios is,in homine utcunque bilioso, inter manandum videre tur, iusti ut venam Chirurgus constringeret: cumque pulsus aliquo modo commutaretur, statim Vero &hunc sympum refrigerantem a venae sectione pr pinaui. Nstr. acetosi simplicis syr. vita. ana fi L aquae lactucae endiuiae aceto ana g j. mis . capiti autemoxirrhodinum admoui, quo etiam dolor capitis mitior esse coepit. Ad sitim & calorem febrilem piis Dam vulgarem umebat, Quantum vellet:Qb noctem

deinde melius quieuit & sudauit. Die sequenti cum redirem

127쪽

redirem qui tertius dies erat atque aluus strictiores set hoc leniens medicamentum exhibui.-Thama rind. J f. prunor. damas numero v.bulliant in aqua communi q.f& huius expressionis accipe L iiij. syr. ros. Qiutiui iij. mis . quo bene excreuit. In quarto sudauit, meliusq.habuit, calore febrili nondum ceusante.Rursus haec alteratia praescripsi. N Oxi ach .sim plicis, syr. acetosi simplicis, syr. viil ana g j. aquarum end. cicor.lupui .ana L ij missi pro ij .dosibus. Et cu m circa renes doleret ob calore febrilem unguentoros. & cerato infrigidante Gai. simul mixtis lumbos inungi fecimus. Sexto die cum aluum non depons ret, hoc insusum dedi. 33ι Rhabar.optimi s j.1 schoenanti By. ebulliant in L v. decocti communis facta infusione deinde per noctem, sortiss. expressioni addendo syr. vita. ros .solutivi ana δ j. misce. ex ea potione multa biliosa excreuit. septimo die ut si1dor magis prouocaretur & urina melius efflueret, syr cetosi simplicis ' j. cum k iiij.decori. hordei mundati & seminum quatuor frigidorum maiorum e hibuimus. & cum nono die magis sudasset 1 . die hic sanus factus est.

QV i N QV E sunt cosse generales, quibus omnes

febres generantur, propter motum immodicum, exsilio calor in torum extenditur corpus, ct continuatim

dictum est) ad cor ascendit, ita ex eo, quemadmodum ct ira,noslumstiritus, peram ct sanguis alijs humores is'

cenduntur, Gal. teste I. De dig. in . cap. 8. 9 3. De 4 set exput . q. a. Secundo ex adhaesione calidi, imis,selis, medicamentorum calidorum se balneorum, teste Ga libro De causi. morb. cap. a. Tertio ex retentione cali i

128쪽

esuuii, cute densata, vel corporibus astrictis, vel mordacie xu in corpore coaceruato ct detento, ita in aqua natantibus aluminosa contingit. Quarto ab e lentis calidis: τtassiorum, porrorum, ceparum, se sim ilium: potionibus calidis scilicet vini veteris, medicamentorum acrium, Ie nenosiorum uuinto ex putredine: nam humoresglutim fis cra que tabis ct male olentibus etiam corrumpuntur. non fuit igitum admiratu dignum hunc Iuvenem a motu

O ab exercitio deinde calidi vinipotione in hunc febrim incidisse, cumsese etiam aeri frigido exposuisset intercopus fumosis fuliginosiis, excrementis qua expirari βIγbant humoribus utpote humidis exit lentibus ut Aetius recte dicebat lib. S. cap. 7 . de feb. a putredine euenien- Puxxς ω tibus ' putrefac Iis ct corruptis intra viso contentis . Cum putredo fit corruptio humoribus contingres propter ebuli tionem extranei cabo ; atque in caussa interna est re Dirationis priuatio, quae a multo, crasso, ac viscido hum

re meatus constipando si externa ab aeris mutatione prseparatoria. Sic Mico A. Cam a. cap. Putredo si a cibo malas stantia vel malim qualitatis, aut tempore, ordine, non obseruatis, aut arte lepraeparatis: nam rim

substantia s fuerit nimis visiosea, ut anguilla: vel nimis

humida, Ptfructine aut corruptibilis, vilac: τel qualitast nimis humida, vel si tempore oportuno non sumatur, vel in ordine peccetur, vel cri crassa ct dura tenuibus p ponuntur. Artificium autem usi adbertitur , si fercula male parantur Fit etiam putredo ab obstructione, aere, humore. Viae Ga latius De causi morb a. cap. 8. Me dicamenta quoque qua Dapte natara putrefaciunt, vel excrementa imps animesigenita quoq. transtimationem impediunt. Sed ct Hippoc. 3. vid. a calido ct humido putredinem seri dixit. Annus enim calidas ct humidus pestem infert. lege gehu GaI. I. De temper. cap. 1 De inis

129쪽

De mapali intemperie cap. . o. 7. Cumque expresso de his scribui GaI. lib. I. cap. J.ct 6. De dij feb. ea loca perlegito: ct ita sunt harum febrium putridarum tres diuisiones, quod ca se ipse putredinis adseunt vel non ad unt: quod per totum animat, aut em potem aliquam, est dissu a putredo. vel qVarenin clim phlegmove est, antcitra hanc; vi 2. Method. a Galeno ct alibi explicatur. Hbiis autem corpu3 humoribus corruptis si tet, Vel ple-shora aut cacochimia absidat, magi parati siunt ad febre putreidas his enim belli ex caussa humorein currumpunturo deinde in lammantur sicuti enim foenum tempore humido planios collectam, vel nimis viride nodum ex cc tam in horreum delatum facile putrescit ct corrumpitur, deinde idem incenditur: ita quoque inlimjoribus euenit; Maxime νοὸ in corporibus humidis 2 ad putredinempseratis, ut humores corrupti ct accessi in renis putridam lontinua, extra venas intermittientem febrem producunt.

OBS ER VATI O III. DE FEBRE

in homine pitui Q. Ρετ Rus Chirurgus Alcmarianus,qui e regione templi Sancti Spiritus habitabat; in febrem p

trigam continuam, acutam satisque malignam in

cidit Hic alium hirurgum ad se vocaverat,qui eudem in brachio detraxerat ultra duas libras sanguianis, unde in animi deliquium incidit, viribus omnino deiectis. Erat autem hic pituitosiu, & albi loris. cui tanta sanguinis detractio nullo muta conueniebat aicet continua febris putrida esse quae sine rigore inceperat. Quamuis & hoc proprium sit tagumia febrium putridarum, non tamen inseparabi le:Naiu

130쪽

la : Nam a rigore, licet paruo, vel etiam ab horrore quandoque incipiunt. Cum autem ab emista sau guine largiore hic aeger peius haberet, me tandem vocavit. Pulsus huic erat debilis, licet celerior, era que systole celerior diastole, quamuis dissicile hoc in languido aegro percipiebatur, cum ilhc in principio inuasionis febris manifeste apparet, ut Gal. docuit 3. De praesag. expulsibus. Calor autem licet in huius modi febribus putridis sit mordax ut Hippoc. 6. De

ostenderunt: hic in corpore molli, pituitoso mordax quidem erat, sed minus γὰm in febre ardente aut in homine bilioso erat etiam urina cruda,ut in putridis in principio apparere soled, febre non desinente, ita ut hacile ex signis praesentibus continuam putridam. esse cognouerim. licet autem fuerit ab animi deli, quio restitutus, attamen illab a missione fahguinisspmper peius habuit, modo dormiebat, aliquando

delirabat, inquietus erat, vires deiectae,urinae tenueridecolores : & cum remedia nullo modo iuuarent, sexto die obortus est fluxus alui symptomaticus, ces

liquans, febre magis augescente, ita ut praehabita prognostico hic nono die obierit.

V A M V Α M hic magnitudo morbi sectanda, quae sanguinis mi tonem exigebat, interim aliae indicationes qita a viribus umuntur, non erant neglLgenda, qua tantum sanguinis detractionem non admitte bant in corpore molli ct Iaxo ac pituitosso: hinc virtute collapsa natura morbum non potuit euincere, urina cruda permanente, ita ct in s. die non critico, qui ct tyranno

a Galano comparatur , laxus oborm est , non criticM

SEARCH

MENU NAVIGATION