장음표시 사용
91쪽
Sunti accidentia hic vehementiora, dolor capitis magis riget, vigilia plus aequo intenis mentis alienatio,angustia ct inquietudo maior. 9 itasigna qua demonstrantθη cham simplic seu onoctam ut barbari vocant, eadem
iEm & sy bus putris ab ardente, habet enim haec unicam accessio-
λοςhum. nem ut dictum est, ct est continua, ct quam 3 videatur quaedam esse conuenientia later ardentem, Onoctam me putredine 2 cum putredine, ha unicam habent accessionem. ardenti vero indicia sunt bilis copiosa, in his autevi sanguinis indicia, neque corpus ita est calidam osccum, neque in his praece serunt causa multiplicantes bilem ut in ardente. st quibus modis distingues putrem onochum anmputri vide Ga 9. meo. ca . 3. 9quamausit mordacitas in tactu in senocho putri, acrior tamen est in ardense, si ina pro- Prognostica verbina dicta scholia Obster. x 1 .des nocha. gd'stiςR- in stativa etiam huc transferenda ad synochum putrem. interim minus est periculi infnocho non putri, quam patri: peccatum duplex maim est e selo ac fortim. quamuis minus fant in corporib. mutilantis,stigidis ccis fled potius carnoses, multo 1 anguine praeditis, ct qui calidis excre mentis referti sunt, qui, delicate vivunt, O subito ex paupertate ad diuitias ct delinas tum honores asergunt, in otio prius viventes, qui, cibis distero ac ferculis multis delectantur, nobiles otiosi tum adolescentes te e a mamcore se qui dulcibus cibis delectantur in putrem quo'que febrem facile incidunt. Θnochus non putris quarto
vel ad ummmm 7. bene male ue terminatur. Patris yero 7. II. I . odb non contingat enor ex aquagesidapotu
ad AO diem extendi poterit, ut quidam existimarunt. Si flatim a principio aegrum exceperit uxis sngsfinis narrium copiosius, vel sudor liberalior, vel alia evacuatilio en'sbitis, vel una aut plures ac virtute forti, salutem derenuntiat
92쪽
nuntiat se crisim perfectam. Nonnunquam tamen huius
febris initio, ventris fluor oboritur, quis magnus est ct copiosis, vires ita di soluit, ut postea coquendo morbo sint impares. Quod si alat orsat a multitudine materiae, nec
diutius perseueret, morbum facit breuem. s vero a maligna praua1 materia excitetur, subito interimit. Soluitur quandoque hac maculis quibusdam purpureis , in ambitu
corporis erumpentibus, quas die critico postsigna coctionis appareant, certam βlutem, alias mortiem portendunt.
Si autem sanguis niger fluxerit, paucus, exierit ue lac du flueβbtilis, qui restringi non potest arteria rupturam si aliendo exeat, vena,si non saliendo, crisim si tomati-
cam aut uperfluam aut diminutam, aut morte estinam denuntiat. Talia si in quarto apparuerint crisim bonam,aum malam, in septimo si in I 1. in Id. promittunt. Sistatim a principio virtus desciat, neque remed a rationabi- Iiter a medico perito exhibita conmierint, ct indies urina magis confusi videatur, cor tremat, pusus diuersus fuerit,calori augeatur, fletis minime extinguatur ethala est. concoctionis signa aut tarda cut in aliis staribus acutis continuis) morbum Iongam aut breuem fore denuntiant, ct quanto urina est magis intensa, ceteris paribus citim temminatur. Si itaque est urina plurimum intensa, bona coctionis Igna apparere incipiant. febris ad bonum cito temminabitur is cum remi se, tarde ct e contra. Si cum pri-
na intensa, signa appareant cruditatis, breui admodum ad malum terminabitur,' eos breum,si virtvi dilabatur. atta fi cum remissa, tardius sed vires in ea quoque potissimum. stectanda. ina alba in 1 nono mortem denotat. Huc postea per exempla illustriora madent.
93쪽
PVΤRI, LETHALI, IN PLEURIT ID E M.
IOH ANNEs Albertus, qui in insigni elephantisco morabatur, crebris potationibus deditus, facie trubicundiore , musica & cantione sese delectans temperatura sanguineus, attamen cerebro debiliori, ab uxore separatus, in otio vivens, apud cauponem nunc habitans, ceruisia crassiore seile aliquando re plens, ctim alias ab hydrope & ictero, cum de eius salute multi desperarent, deo adiuuante sanauimus. Hic vero cum haec scripta denuo recolligeremus,c
lefactus decubuit, & in fine Martij synocho putri Correptus est. Secundo die morbo laterali assci coe- pii, ad quem deflectens pharmacopola, tam opera
Vsus, Venam non secuit, ita ut non diu post, malum in pulmoniam sese mutaueri sputa cruenta tunc e vectorabat, anxius erat, difficulter anhelitum trahe-hat subinde imomnis, aliquando vero alte dormi
bat, leuiter delirabat inquietus erat.Nihil praeter limctum ex syrupo de liquiritia & similibus illi praestriaptu na est.Post sextum ad eum accitus fui,aluum moderate deiiciebat, signa cruditatis aderant, urinae te naues,paucae,decolores.Cum sectio venae neglecta esset vel potius praetermissa, vix eam nunc praescribere audebam, sed quia cosuetus, venam quidem aperire iussi san uine nigro liuido corrupto essiuente, sed pauco, cum vires nunc satis deiectae essent, ideo ut Venam praecluderet chirurgus mandaui. licet septimo videbatur melius habere, & utcumq. sputa red deret minus rubicundiora, urinae tamen tenues per manebant. octauo peius habuit, spiritus rarus, a m
94쪽
LIBER PRIMUS. 9sgustia maior, sputa minus exibant, febre post meridiem magis increscente. cumque urina cruda permaneret & omnia in deterius vergerent, nono eum moriturum praedixi, remediis nullo modo quoque iuuantibus,& ita viribus deiectis,cum sputa am plius expectorare non posset, sub noctem mortuus est.
CVM hic in principio sectio vena praetermisse esset,
snocho increscente, quaesemper deterior et , ita ut in ea raro sat bona criseis, urina alba permanente inon fuit mirum, etiam accedente morbo laterali is in palatonium c uersa in quos morbos nochos maxime Pero putris mutaristet ut diximus, minus hic admirabimur quod nono mortuus fuerit, cum neque medicum peritum ad se voca se set, cum ct 1 nochi fiunt morbi acuti mi, maximi, ctgra- Pst morbistisimi, ut te statur Galenus. 9 qua augendo procedit aliis me ted deterior 6l. Quod autem talis raro ad bonum te Inetur, ob virtutis debilitatem is materia multitudinem st; qua paulatim inualescit contra naturam, ct ideo plerunque lethalis est, ct reliquarum febrium molestior ac deterior. Decrescentes minus periculosi, stem salatis propter contrarias causas pollicentur, eo quod decrescendo procedanto paulatim minuantur. In eodem vero pigore permanentes, medio modo se habent. P
CONΤINENTE SE V SYNOCHO PVΤRI, cui exanthemata concomitabantur.
Di V a s ille Ori .ης Hadrianus Alo inus Deluphius, pro cuius aedibus duplex crux inter signum erat, qui ad forum Frumetanum habitabat,
95쪽
de quo etiam egimus obseruatione prima huius lubri, vir annorum triginta quamor, die i . Octobris anno I 362. in febrem continetem squam synochum
putrem vocant incidit. Neque tunc medicum vota cauit, sed suo aut potius uxoris aut muliercularii co
stio, cum decoctum soliorum sene sumpsisset, aluus illi soluta est: at sanguinis missionem postposuit,quae
tamen huic sebri, quemadmodum & synocho non putri,ut antea dimam est,ptaecipuum remedium eraistit, ut Gai .lib. s. meth. cap. . ad longum dOCet. 17. vero die eiusdem mensiis, qui erat A. dies ab initio morbi me prius coram vocavit. Facies illi tunc tumuda erat valde inflata ac rubea, licet tamen natura v cumque biliosiis esset . pulsius maximus tum vehemens & celer. lotium quod tunc cospexi,quanquam post meridiem esset,valdε tinistum,rubru & crassum erat. sic etiam Galenus non solum inane lotium contemplari solebat,sed illud quoque interdiu a prandio
excretum, ut apud libellum De pricognitione in E demi curatione facile quis percipere potuit Ex signis sic dispositis alii aduerti synochum putrem esse,
quare confestim accersito chirurgo, cum miss1osan guinis pinermissa esset, ac virtus mediocriter c staret ex vena interna brachij dextri ad uncias sex sanguinis detrahere mandaui. At sanguine bene m nanae,animi deliquium cum incurrere videbatur l-teriorem detractionem cohibui, cum & pulsus m raretur, qui perfectus nuntius virtutis existit: nam
haec ipsa virtus in sanguinis missione potissimu spe'Q ctanda,Vt Galenus probe inonet' .meth .cap. ΙO.post duas autem horas a sanguinis missione optime dormiuit, sudore e corpore emanante. Statim enima Venς sectione,ptisana epota sudor e corpore manavit
96쪽
LIBER PRIMVs. 97& post duas horas incidit in somnum suauissimum,
ut se quodammodo a febre liberatum diceret, cum sub noctem ad eum redirem, ita ut etiam nocte subsequente optime haberet. Altero autem die a sanguinis missione mane cum a febre & per totum diem quasi liber a febre videretur,1ub noctem subseqtie rem, maximum sentiebat dolorem, qui per totam spinam vergebat, similiter & totius corporis lassit dinem, punctiones vehemetes, pandiculationes crebras, dissicultatem anhelitus, narium pruritum: liaque signa aderant, quae ante eruptionem exanthematum apparere solent sea enim in synochis ac febribus sanguineis selet superuenire & cum eo tempore synochi putres tum pestilentes quoque cum V riolis & morbillis non latum in pueris, Verum etiam in adultis grassarentur: exanthemata eruptura audacter praedicebam, neque fefellit me mea praedictio. Secunda itaque nocte a sanguinis missione natura leuior ac robustior facta pro residua materia expellenda,morbillos foras a centro ad circumferentiam expellebat, atq. paulatim morbilli per cutem erumpebant. sentiebat autem tunc puncturas artuum,qui decimo nono die Octobris, qui erat sextus ab initio morbi, magis sese dilatabant &manifest e videbantur. Die autem praecedente cum in gutture valde do teret, ut suffocari pertimesceret, morbillis nondum erumpentibus, hoc gargarisimo ut ureret iussi. NAquar. platag. libJ.flor. f.rub.s j. rticum granat.
s s. bulliant unica leui ebullitione, deinde colaturae addendo diamoronis sy. granat. ana g j is .pro ga garismate. Eodem autem die sub noctem etiam sequens praescriptum fuit. M Aquae plantag. lib.j. flox. f.rub. 3j ebulliant, ces'. adde diamoronis L ih. G mis.
97쪽
mis. At cum specillo argenteo guttur interius videremus, inflammatum erat, & columella si literina flammata & valde laxata,ita ut radici linguae lori in star oblonga incumbens propenderet. sed ex gargatarismate melius habuit.Interim cuni aluum no sponte deiiceret, glans ex pul. hierae pictae simplicis sale& melle cosecta submittebatur. Vigesimo die Octo bris qui erat septimus ab initio morbi cum in guit te morbilli magis emergerent non sine magno do lore ac calore, ut sese suffocari clamaret; mandavi Vt continuo cum lacte caprino & aqua plataginis simul mixtis tepide gargarissaret: quod miraculi instar profuit. praeseruat aute maxime ab angina tum suffocatione. estque oris tum gutturis praestantissimum remedium, cum signa exanthematum se produti Ad eandem quoque intentionem, ut strupum granatoarum siepius paulatim deglutiret, iussi. cu huius usinnmirabilem in tali casu saepe expertus fuerim. Munit autem cor a putredine ac inflamatione, ideo vi su cum quoque granatorum subinde caperet, admittebam. Deinde ut etiam pulmo, pectus, gula, intus a morbillis tuta forent, cum simul angustia ac tussis adessent,ut continuo ex hoc elegmate lamberet,pra cepi. '. granat. dulc.J ij. Zacch. penid .s iij.sy. ex infusi ros . Diamoronis an a J L Diadrag. frig. in tabul. s iij. amidi purissim1 Θ h. fiat elegma: ita profuit, ut in simili casse etiam 'pro arcano haberem. Commodissime autem usissimus iis remediis, quae ad symptomata variolarum valere cu m Guaneriu rum Blasius Astatius Papiensis medicus scripsere. Oculos autem muniebam in principio lotione aquae rosa ae. Quomodo autem hi muniendi sunt, cum
de Variolis ac morbillis agemus, dicturi sumus. Na
98쪽
LIBER PRIMUS. 99 res autem per attractionem aquae hordei ex pnescripto Benedicti Victorij Faventini medici ac praeceptoris mei quondam apud Felsinas charissimi, pra seruabam. Cum autem huic calor febrilis adhuc ingens adesset, Diatragacanthi frigidi in tabulis usum frequentiorem admisi, & cum ex ingenti calore sy
copen metuerem, saccharum rosaceum perlatu ataministraui. Cibus huic sub noctem hordeatum hoc modo consectum. N hordei mundati p. j. amigd. des. I h. fiat hordeatum ut artis est pro lib. I. & fac- charo violaceo dulcoretur, & eo loco cibi utebatur subinde. Ceterum cum morbilli magis per cutim prodirent,decocto glycyrigae, ficuum & hordei communis ad maiorem expulsionem utebatur calide sese in lecto continendo, & imperaui ut ignem satis tu culentum, cum morbilli erumperent in cubiculo in quo decumbebat, habewt. Medicamenta soluti hic non dedi postquam morbilli erupissent iuxta aph. ΣΟ. lib. I. Hippoc. Ouae iudicantur & iudicata sunt integre, neque nouare aliquid sue medicamentis, siue aliter irritando, sed sinere. ad propulsione nitantum usi sumus decocto ficuum. Potus huic erat ptisana ex hordeo mundaxo gly riza. subinde &tenuis ceruisia, at minus gelida sed tepid cum morbilli erumperent. post a. crassiore victu utentes, &I . die perfecte curatus est, tunc φnim ςoncessi vi num Rhenanum aquosum tamen, ita 't paulatim morbilli exsiccati deciderent. Magna hic cum stra laude praeter opinionem quorundam senatus est,
quemadmodum alij multi qui synocho putri tum
exanthematibus laborabant. Hic tamen licet sanus permultos annos pancratice yaleret, anno I 38o. in
99쪽
& profectre L dano dissicilem curatu esse propo neremus, Paracelsistis fidem habuit, qui nec hydro
pem ned heparta sim esse praedicarent, cum e1 intra 1 . dies sanitatem pollicerentur, 13. die magna cum
eorumconfusione obiit. At de hydrope fortasse &de his latiuS.
SY N o C H V s cum putredine cum duplex sit, una exsanguine quidem putrido sed non adeo corrupto alteras nochis pestilem dictitur, qua constitutione pestilenti tinvenis magnis putredinem adferrestet, ct ideo haec febris de qua nunc loquimur proxime ad pestilentem febrem accedent, cum eodem modo populatim plurimi ea assciebantur, o omnes quidem maligna ex putredine sanguinis
orta per exanthemata terminabantur. Ideo enim inquibusdam sanguis deprauatur, ut non amplius ad habitum redeat naturalem, nec posit iterum per natura concoctionem ad primam humoris bonitatem redire.Denique perfobres, qui detrahitur, in praxi quotidiana experientia saepe Sasguis pu' animaduertitur non sium foetidus graveolens sed stheo en CY putriduz adeo, vi nec sibi coharere, nec coucrescere Deat, ractu. mor- omnib.sicilicet eius ris consimplis: quas sanguium in Nacentarchio mistro amico Dordracenoe eaeimus acuta febre ct continente decumbente,ex haud ita breui obiit. Synochus itaque, ut iam longa experientia edoctissimaspe sus tempore plurimos inuadere solet, maxime vero tu moras ct sanguineos: ct huic febri tunc potissimum mala concomitantur mplomata, ut anhelitus discultra, exan themati, hydroa Latinis βdumina, eon mala, morbissi, Qugda signa raristia, erysipelata, anthraces, fluxus sanguinis narium, L 6h. II μμ mis autem o aphia. Θnocho etiam putri hac mala, puui. Igna quandoque obrepere ment, somnusprofunda , iis aua δε-
100쪽
ma impedita, aut sermonis AscultasQuitreris inflammationes, angina periculo se ut plurimum uocantes, tonsi larum inclammationes, earundem tum faucia apostemata ct phlegmones, columella instammata propendentes vel plurimum Iaxata, ac lori modo oblongioresguumpraes dentes usulfocantes, animi deliqui , metu alienatio, iacti arum pro uia inuoluntaria, variola liuida, vio- Iacea, cutim valde pungentes quae si ct virides erumpunt nec ager Re continere valeat, modb in hunc do in alium Iocum se iactet, ventris, is atto , si talis ad serit vilem cutienti tympanisonum edat uti puella eueniekat qVae ad templum diui Hippo)ti decumbebat haec morti m plerum, aegrum praenuntiant. maxime reo,sex x tris Iutione ventris inflatio non subsidat. Imposito quoque ene mare, ut Sau rota obseruauit Mer non excreuerit, fauonarolapsinium num est. o prauum admodum 9spe Ieth le stulae quoque nig --- rem magna 'irte pM te pis in meo magis I bres, si per eas virtuSMehinari Ri iuueni egenit cui in quarto purpura apparuerum ci minis praecedentibus. qmnseptimo a febre liber insum febris sanguinea etiam exemplum habes in muliere de febre sanguinea cum
pulicari morbo apud sinatum emur. 3 . r. 2 3 . At Iirides
p ima syni ct maximo Ia es: Iam quoq. in Veternum seu soporem phrenitidi contrarium commutatur , si caput
figidis medicamentis pitum fuerit: vel inphrenitidems nimium incaluerit sanguine esseruescente in cerebrum transmisso, ape quoque in biliosamobrem Θ, causson, uti democho non putri quoque dictum est. F ad pulmonem
materia repat pia amm: ad pectus, pleuritidem. Exanthemata nigras infac essuremni vel liuida, malignit rem magnam arguunt uti is vestigia plumbea perniciem pras erui. Sipost quartum malanna in sant necf