장음표시 사용
41쪽
periodo finiret uxor. tamen nimium sollicita &anxi de morbo mariti, quamuis nihil periculi adesse ab linitio proposuissem, ex nimia cura &s is citudine iii febrem ephemeram incidit. Sed haec valde succulem ita, quod ad signa huius febris attinet vix macie contraxerat, cum S oculi ex natura eminentes humidio res in hac muliere annorum 2 . minus cocaui erant. lNam & corporis macies, teste Gai. i. ad Glauc .in his MOS moeror, quam quos cura confecit manifestior conspicitur: nam in moerore intro. reuocantur spiritatus, ubi ob loci caliditatem accenduntur &discutatiuntur, humorque in Vapores dissipatur: unde temporis spatio corpus exsiccatur,emaciaturque: in suris Vero, ac cogitationibus spiritus ad caput tendunt, in quo minus Ob caloris penuriam, quam in interno corpore absumuntur: proinde affectos non ita extenuant, ac exsiccant pariter cauitas & ariditas oculorum in puris, & cogitationibus minor; in moestitia maior ob praedictam causam apparet. Insueta quOq. decoloratio quadam hos assectus sequitur, scilicet cute ipsa natiuo calore destituta. His utrisque. pulsus . parui sunt. Quae cum in hac matrona animaduert rem ut bene speraret iussi quod haec febricula viginti qUatuor horas non excederet. febre autem in halitum Vaporosumque sudorem & suavem desinente in declinatione lactucam in iure pulli coctam dedi & homdeatum cum amigdalis dulcibus & se. quatuor frig.
maioribus excorticatis exiguo fata adiecto concinnatis. & statim a sebre sequenti die cum aluum constipatam haberet 8 j. ellem arb lenitivi in bolo exhibui. quo probe aluum deposuit. cuius haec erat de scriptio. N passul.enucleat g q. ad ianthi nigri, id est, capilli ven. ve , folior. vies. hordei inundati anamg. iuiubari
42쪽
LIBER PRIMUS, uetuiubaris estem ana numero xx. glyciti. y JL-prunos enucleat.Thamatind.anas vi sene poli podij ana L q. mercuriat in j si decoquatur iecundiniem in s . aqua, cola,& in colatura dissolue pulpae cassiae Thamatind. pulpae prun. GCh. optimi Zach. violati anag s. pul. tene 3 1ij. iij. L confice ut artis est. Cum tς quater ve aluum deiecisset ex bolo suprascripto, loco baianei ut crura lauaret concessi, cum aqua tepida; interim etiam quietem imperaui, & ita victu humectan te & refrigerante utens tum vino tenui & aquoso,
CV M in autumno essemus, balneo hic non Ufuimus,
contentisola crurum latione. Cate se curatio per Quomodo balneum cri habemus a Galann sc perscitur. videlicet omnes, qui diaria febricitant,in prima accessionis inclina- incisione in balneum ducendi sunt: non omnes tamen eodem modo, nec eisdem balnei partibus uti debent: nam excutis densitate, aut bubonibus febricitantes in balnei aere immorari iusseris haudquaquam lade suum quod cutim rare- facies, tum etiam vapor e cρ ore θυε elicietur. Qui a tem ex Iasitudinibus, vigiliis, curis, animi assectibusseu perturbationibuου febricitant: cum iam propter elusimodi causas resiccatum sit corpus, ab aere balnei arce i suis: ne noxam augeant. Igitur in balneo aquarum dulcium diutius versaripossunt, ut amissam humiditatem eius madore resarciat, postea pero copiose oleo tepido cui nihil adfrictionis insit, mollibus manibuUticari debent: haec enim siclio humectat, laxat, solidas partes emollit, ct qua in corporis meatibus detinentur,discutit. licet hac conmeniant defatigatis, teste Alexand. Tralliano lib. I a. cap. I. 9- natura
43쪽
naistra edocti agri ipsi ad lauacra descendunt, quiaque etiam medici quidam incon siderate faciunt, de non pau cos insigniter ossendunt, sico in non si recrement tuum, ac uccis vitiosissi tete ea priuου considerandi latrunc ist bataeo si haec desunt Hexu itudine laborantes aqua tepida perluunt, ct hydraleo perungit. At Ui crebris bal nest v uAdulcis,sola, exigui olei perfusonewitraficti, nemseunt contenti. Qui vero ob famem diaria laborant ρὰ riter inclinante accessione, ad balneum ducendi sunt, plurimo, oleo dulci ac tepido perfusi, molliter, per cuti diutius in calidi solis aqua continendi, ut huicet Acciatas, quam fames corpori conciliauit, balnei ct olei hu miditate corrigatur.Qubi a balneo egre' fuerint, vires cibis conuenientibis reficienda. Qui autem ob sidus di riam patiuntur,hos balneum in acce is nemisione inir
di iubeto: caput 1 ante θ post balneum irino ct nardiis
oleo aut micti illine: calefacientibus enim se constipatio nem remouentibus medicamentis indigent, quoi huc de causa' febricitant. um ob cruditatem praedicta febri assecti sunt, teste Gal. 8.meth. cast. 1 fl alum lubrica fuerit, ct ea tam
tum, qua corrupta, vacuata esse videbuntur, in remisione febris Iuventur, ct nutriantur, habita tamen prius ventriculi ratione: sin ita copiosa inanitio, aut prius factast satius est comissa lauations cibare, resticientes se pre ad
ea, quae sunt Arca ventriculum, irrigando ipsi ex oleo ab sentino, masticinq,ciiqniorum,vel idibiu vim com borandi habentibus Si autem ventem omnino ad Jrictae est, contrectatis hypochondriis, mox toro venire; considerandum an cibi in gracile intestinum, aut colon descenderint: quo explarato, iubendus, ut declini facie ac ventricula ager recumbat, ventremifoueat: ct fimum concilietur: enim mir ce cruditatem concoquit. post somnum adeo Cenda alat excrementa glans supponaim, aut leui cst' alvu
44쪽
aluvi moueatur. Quod si aliment adhuc in ventri cuti per- .fflant, coitetur aeger, plurima aqua tepida epota, immisso digito, aut fenna, totum quod infectat auigrauat, mom re. plura de his 'ide apudIssexungrum Trallianum lib. I 2. cap. I. ybi haec ipsa mulio fusius tractantur.
. cum dextrae mamillae phlegmone. Ἀκ N o L D A 'mulier si quae 1ltera, admodum p cera I iuuencula satis succulenta , viginti duorum annorum nata, uxor Petri Bartholdicereui
sivij seu ceruiliae coctoris cuiansigne Delphis stiperdolia cantharus erat, primipara peperit mastulum&opnin f in partu purgata fuit: eius taliam dextra mamilla, cum ires geptimanae a partu transierant, holinita intumuit ni re quodam leui tincta, tu morque pari talidGsentiebatur eum duritie qua dam relistbfite & dA6ωisellicet non esset vehemes, ct eo tamen Febre epheniora cors ta eae Ad hanc salsifi estiis pinio pom noctium vernum anno II 6 r: cumhuic putnm talleret& venter astri NEPEsset febre cum madore desinente, ne in putria assi Rheses caderet propaer 4nslam mationem, qme leuis erat, 1equens medicamentum propinam Rh se hor. λθ g θ . se. anisi sy. ebulliatit in J v. decocti communis & fortiss. express adde diapruni simpliacis electrienitivi via a -s- ii, strupi ex multiplici in suffofkj 'mf&d fiat haustus. ex quo cum Varia&biliosa quaedfim desecisset febris amplius non rediit. mamill ero ne lignione aut inflammatio auge retur, pulticulam ex pane siligineo albissimo contri
45쪽
to, cortice ablato io lacte bubulo cocto cui olei vi lacei ros & amigd. dule. exigua quantitas admixta lerat, tum B j fcroci triti apposui. quibus dolor,rube do acinflammatio tumorque quanuexe nec abseec lsum passa. puerum deinde cum bene actaret, postea optime se habuit. S C H ore 1 h. lSi c v et i febres ex bubone fieri possint ephemera, τι antea dictum e st, ex causis euidentibin; ut in locis lη embi rissimis ΠνΑ Η,aes 'et circa es, modo ritu adi inflamm4tiones mites sua queFIce ut Gali-
46쪽
quartum Z udores Letergenturi Vide ut ergo quomota V do fido tesis ephemera conueniant aes cycare non possumus,ssis vim Unim pura stigvnguem teneammc 'iamo quoad adirem balinhi per qum calatim uise intelligimus; q iamvs Meo calidiis Esse debesvi do evocetis perfilium talid ivt pes mendoap.4: tribus moris intelligimus ' Primo fui aquotan ignifer calidui se cundo risit tepida' ct habriat remitsem quantam calidintatem. terti, ut mediocrem caliditatem conssquatur, in diam, inter isitensam ct tepidam seu remissam. Cum tria
ple it hac caliditas, qκε nam debet esse in secunda parte
47쪽
balnei' Debet autem esse ista caliditas media, non insignis nam prater id, quod plinaquo calefacit, poros etiam conrictat. neque debet e se remisssa, quia restigerat se hum ctat. Dicebat autem GaI. I O. meth. cap. IO. solium calida calefacere se humectare: aqua vero remisssae calida restigerare se humectare: ideo necesse est quὸd de medio loquatur calore. Tertia pars balnei est soliu rig. GaI. 3 .De tuenda san. cap. . ait aquam igidam tribus modis intel
Iliptisti vel enim est aqua rigidior, velati est aqua glacialis, vel est aqua in qua minimam est figoris, veluti se
aFa illa qua exponitur soli, ita τι teporem aliquem acquirati, vel est aqua gida medio quodam modo.Cum implex sit hac stigiditos in aqua, qua aqua est illa, inaconstituitur tertia pars MIMil ex Galeno haec ipsi non deberesse aquam dissima,quoniam calatam namum extingue
ret, ct con aret nimis vati heque deflet et rem'
Digida: quoniam cum utamur nos otio figida ut propulsetur arior in ora, .ct fiat concentratio Ic ditante Capumactast medico sud Italos .nunc celeberrimo) aqua
est illa: in qua detergetur udor o corpus ecundum extemriorem partem mundum redditur, ct iuva --η-ctiones ad claudendosporas.Ηupambvitta constitutis, pideamin , quonam modo balneum in ephemera conueniat N-mantum ad primam partem exuententi Galeri locis omiser balnei conuenit in ephemera ex densitate, ex bubone: quia sit illa apertio pomum, ct euacuatio ad exteriora. in reliquis vero ephemeris non conuenniprma par balnei. Et ideo praecipiebat Gal. ut quam primumdeduce rentur ad secundam partem balnere. unde stri; pars balnei conuenit in qualibet ephemera : nam habet vim humo' .ctandi, ct ratione caliditatis moderata habet etiam Vim
48쪽
remittendi criorem febrilem. Quod perὸ ad terti par tem balnei, conuenit in quacunque ephemera, praterquam ex densitate: quia in ista non est periculum ut calor nimium euocetur, ideo non licet uti solio figida. quarta pars baL Hi Iocum habet in quacunque ephemera. iure merito ergo dictum fuit balneum in ephemera concedi. Hoc autem In telligendum de ephemera in quantum ephemera fit. nam ratione alicuius annexi cogimur a balneo de mere. Si fuerit ephemera ex obstructione, non debemus vli balneo. nam ' ς' ζ'
ratione balnei materia magis commoueretur, ct agitata, can cap. 9. obstructiones vehementiores viceret. Nec conuenit in e- ' RV0R phemera ex cruditate, ex nausea, exsatietate: quoniam casibus: pri- per balneum crudi humores existentes in primis viis dedu- Q. cerentur in maiores vena ct in ambitum tofim. Necpro- su putredi-dest in ephemera cum More alui: quia vi balnei materia qua deuenit ad alatim retrahetur ad ambitum totius ct obstructio seret putrida febris. ideo neque in prima obseruatione babneo usi umus,cum ter in ipsa febre aluum deposiverat ager. tio, cliadest ' nec balneum couenit in ephemera cum catherro, modo non si catherrus acris: nam ubi catherrus figidm ct crassus to , cu adest attrahitur huiusmoai materia vi balnei ud ambitum totius, *δkbς xv
ct non potest evacuari, unde putredo feret. Quors catherrinfuerit calidus, balneum moderatur calorem O fer liorem catherri, imo etiam euacuat materiam illam per poros cutis. Excluditur denique balaeum ab ephemera cum diffficili tolerantia. Quod vero ad fictiones pertinet, ex Frictiones.sententia GaI. 1. ad Glauc. cap. 3. in ephemera come niunt ex labore, ex densitate cutis, ex labone. Sed sciendum
asperum habere vim densandi ct ex siccandi cutem: mol- Iem aperiendi ct laxandi: breuem vero vim aperiendi, modice aperiendi si mollis: modice condensandi, si a ster a. Isis sc habentibus, in ephemera ex labore cum coum inanitam ct exseccatum fit, egemus maxima humectatione,
49쪽
idq. beneficio aqua calidae: hac aqua enim magis bEmectat quanto magis penetrat: eo magis penetrat, quanto pori I xiores ct apertiores redduntur, quod si benescio fictionis o nio is ct longae. In ephemera ex densiate egerauuel, etione ct molli ct Ionga, sita non ita longa ut in ephemera ex labore: quia non habemus illam exsccationem, sed ad-Hi intra, ct hi pori fiunt aperiendi. In ephemera vero ex babone, egemus adhuc ut matetria euocetur,stictione θIonga ct molli, ut aperiantur pori, sed adhuc minae longa quia non egemus humectatione sint in ephemera ex labo-γe. addebat Galanus stictionem esse peragendam manibus cum oleo laxante inunctis, visuperm dictum est. Interimo hoc infictionibus obseeruandum, quod in ephemera exden sitate, conueniant fictiones ct in prima balnei parte, ct instecunda. ex labore insecunda parte balnei tantum. Vactiones. At Unctiones sunt duplices qua in balneo sunt,ctis una G. phemera conuenit ct in altera nequaquam. Et primo modo confideratur inunctio quasi cum sunt fictionesscilicet cum marisus inunctis, ct huiusmodi inunctio conuenit in qualibet ephemera, neque est periculum ut ratione visiosi ratis olei obturentur pori aut meatus, hoc enim prohibet
fictio i ct si rioistio mo b in prima parte balnei, modis
in secunda. Secuηdo autem modo consederatur inunctio quast in quarta parte balari post deter onem AEdoris, ct hac
inunctio solum conuenit in ea eplemera, in qua timema nessirim resiluantur se τires concidant ob ni iam aperir-tionem pororum. Vnde lent comme dare non solam oleum amigd. ul. sied etiam roseaceum ct violaceum: ut ratione
figiditatis is siptici ratis magis claudantur θ'mentur pori cutis. a lac si ephemera fuerit ex densitate cum Gai
conuenit fictio manibuo inunctis oleo tantum, non astris gente. Et in eadem vero ephemera ex densitate neqv
qvam virilis es inunctio quaest in quarta parte balnei,νθ'
50쪽
LIBER PRIMUS. , FIrum nostri institutuae non est τt claudantur pori. Sed si
fuerit ephemera ex labore, conuenit utraque semctio.
seu ephemera mutata. in hecticam lethalem. V V i N I v s sita enim eius cognomen erat) Palangarius, siue Phalangarius, qui teretibus f stibus steste Vitruvivi onera transfert,cuiusmodi genus hominum est uti Hadrianus Iunius amicus noster medicus & vir doctus in Nomenclaturissuis an notauid qui dolia cereussiaria apud nos depintan hic cum in crure abstessum haberet, & male a chirurgo tractaretur, & incisio secundo fieret, cum primum vulnus non setis amplum esset, ex intensisi1mo dolore incidit in febrem ephemeram, a qua cum nostra industria anno 1371. mense N embri euasisse nec amplius febricitare videretur, post aliquot dies cum iterum chirurgus ad ampliandum vulnus causticum apponeret medicamelum, ruinis in diariam incidit, quae statim ad hecticam permutata est, quae aliquo tempore simplex spectabatur, cui tandem & febris putrida adiuncta est. Quanquam variis & aptis remediis uteremur, ex longo abs essu cruris, quod malum semper in peius vomeret, tandem Viribus ex haustis & paulatim toto corpore colliquescente ad cacheriam deuenit, ut deinde multos nieses decum beret; & postremo fluxu yentris oborto expirauit.
CAvs AE externae leuiores, qua ephemeramgignunt,
eadem s vehementiores fuerint, hecticam febremis crat: -o non fuit mirum quod in corpore bilio se ex