Conspectus medicinae theoreticae; ad usum academicum. (3rd ed.)

81쪽

INDEX CAPITUM

QUAE IN HOC VOLUMINE CONTINENTUR

I. Generalia quaedam praefanda defunctionibus vivi corporis de natura et causis morborum de viribus corpori insitis, quae sanitatem tuentur, morbo ue depellunt; et de natura, et tribus, et esse Iibus remediorum, II De solida materia ex qua corpora animalium sunt, varii que ejus δε-

cis de conjecturis circa ejus uitia mam et minutisimam fabricam de tela reticulata et de adipis origine, et natura, et et III. De solido vivo, seu genere nervos , d que dotibus, et fabrica, et u bus; et de conjecturis quae circa ejus naturam et functiones prolate sunt, IIV. Defensi generatim buseque varietatibus, et usibus, et voluptatibus, et molestis, et vitiis, - a

82쪽

CAP. Pag. V. De latctu, fusique vitiit; et de dolore, et anxietate, et pruritu, 96VI. De gusu effusiue inibus, et varietatibus, et vitiis, IO8 VII. De Ofactu ejussique u bus, et varietatibus, et itiis et de natura orirum, eorumque esset Pibus in corpore humano, IIS VIII. De auditu et sonis; et vitiis au

IX. De vi inque varietatibus et

vitiis, - - 29

X. De sensibus qui dicuntur interni, memoria, imaginatione judicio;

eorumque varietatibus et vitiis, IssXI. De motu musculorum, ITO XII. De vitiis motus musculorum; 9 bilitate nimia, torpore, paralysi, asino. - - OzXIII. Des nino effusique obus, et causis, et varietatibus, et vitiis, δε-fectu excessu eorumque noxis et de riatione et causis fumniorum, II 3XIV De angubris motu communi et na tura - - 220

83쪽

INDEX CAPITUM.

CAP. Pag. XV De motus anguinis varietatibus et

XVI. De sanguinis i ius natura et varietatibus, et vitiis, - 267 XVII. De respiratione d que inibus, et varietatibus, et vitiis voce loque i, nixu suspirio, oscitatione,

risu, setu, singultis . senstra,

tussi, sernutatione, - 293XVIII De concoctione alimentorum, 33a XIX. De vitiis concoctionis, varii veorganorum quae concoc Pioni infirmiunt asseclio=ribus morbosis, 347 XX. De secretione et excretisne; earumque varietatibus et vitiis, 37 a XXI. De generandi facultate in utroque sexu, viam que ejus et quae ei inferviunt organorum isse tionibus morbosis I9XXII De corporis nutrimento, incremento, satu, imminutione, et murte; morbi ve qui varias Ctates C

mitari et affligere olent, 469XXIII. De consitutionum varietatibres, S16

84쪽

Enumerare possis quae sit in Auris animantium, et quam lers subtili que deseriptio partihm, quamque admirabilis fabrica membrorum. Omnia enim, quae quidem intus inclusa furit, ita nata, atque ita locata sunt, ut nihil eorum supervacaneum si nihil ad vitam rem tinendam non necessarium. Facili que intelligetur, a diis immortalibus hominibus esse provisum, si erit tota hominis fabricatio perspecta, omn que humanae natur Aura atque perve Iio.

CICERO,

85쪽

CONSPECTUS

MEDICINAE THEORETI E.

Ceneralia quaedam praefanda de functionibus vivi corporis de natura et causis morborum; de viribus corpori infitis, quae anitatem tuentur, morborique depellunt; et de natura, et viribus, et essectibus remediorum.

ORPUS humanum, arte Prorsus divina fabricatum, multi et miris fungitur muneribus; quoruIn alia ad res externas, alia ad seipsum an tum, Pertinent.

Vo L. L. Ad

86쪽

u CONSPECTUS Cap. I.

et Ad alterum genu referuntur sensus omniS, motusque Voluntarius quibus, quantumvis simplicibus, viribus, mundum cognoscimuS, terrarum Potimur. Hae, functiones animales apud medicos dicuntur.3. Minime vero omni tempore ad has functiones valemus longa enim aut valida sive animi sive corporis exercitatione, utriusque vires insitae exhauriuntur. In hoc autem statu brevi monemur, et tandem dulci necessitate cogimur, labore omneSet Voluptate pariter intermittere, curasque deponere, et nosmetipsos defestas et hebescentes somni amplexibu committere, U-jus gremio oti et refecti, resurgamus denuo vegeti et alacres, et ad omnia vitae munera aptissimi.

4. Ad alterum genus I. referri solent

actiones cunctae quarum Ope COPPUS Vivit, exhaustumque reficitur, corruptumque Purgatur Hae vero sunt vel vitales vel

naturaleS.

S. Vitales

87쪽

MEDICINAE THEORETI T. a

s Vitales dicuntur functiones illae quae ad vitam adeo necessariae sunt, ut sine vitae discrimine, ne quidem per exiguum tempus suspendi aut interrumpi queant cerebri nimirum nervorumque actio, sanguinis circuitus, et respiratio. 6. Machina vero animalis sic constituta statim defluit, cito etiam periret: nam omni motu partes solidae teruntur, fluidae dissipantur, corpus, debile, macrum, X- haustumque relictura, quinetiam Utraeque sponte putrescunt et corrumpuntur; sic etiam brevi ipse sibi homo acerrimum e

nenum compararet.

7. Sed nusquam alma rerum Paren Prolem deserit. Contra, non modo his malis, quae semper et ubique necem minitantur,

et inopi sine dubio inferrent, remedium suggerit, verum insuper mirabili artificio essicit, ut ex hac ipsa homo necessitudine novum ferat et perennem Vigorem. et 8 Attrito

88쪽

4 CONSPECTUS Cap. I.

8 Attrito enim Corpore, parteque humorum absumpta, nutrimento et Potu egemus cibum itaque potumque appeti-mUS, sumimUS, concoquimus concoctus uterque per totum corpus diffunditur, qua opus est apponitur; quod superest utriusque ejicitur Putrescentes quoque vel aliter corrupti humores, a reliquis secreti, idonea in e corpore excernuntur. Plurimi

denique a massa generali succi, diversi ab illa, et diversi inter se, variisque intra corpus usibus accommodati assidue secernuntur. 9. Hae vocantur functione naturales,

ad vitam quidem necessariae, sed quae Pau lisper facile et sine periculo suspendi possunt concoctio, scilicet, secretio, et .

cretio.

Io Vitalibus igitur et naturalibus functionibus, homo vivit, Viget, reficitur, Pu gatur, ad animales Xercendas idoneus Vadit mobile opus, nec nisi Uni excogitandum;

89쪽

MEDICINAE THEO RETICAE s

tandum certe omne humanum ingenium tantum XcedenS, Ut mente quamvis a gace, totieS XPloratum, non capiatur; neque singularum partium functiones, neque universarum neXUS, neque fora et origo virium quibus machina movetur, hactenus detegantur. ii. Nulla enim praeter animalem machina, proprio motu cietur nulla alia, pericula sibimet imminentia sua sponte summovet, nec re quibus eget sibi ministrat. I et Primo statim aspectu talis machina,

nisi forte causa aliqua externa corrupta vel laesa, in omne aevum durabilis videtur: et quidem sola experientia contrarium docemur. Omo enim, quamvis sanuS, et robustus, et Vegetus, labentibu anniS, et ipse dilabitur, senescit, moritur, in pristina elementa solvitur, aliis animantibu Pabulum futUTUS.I3. Haec autem Natura lex, hoc consi

a lium;

90쪽

6 CONSPECTUS Cap. L

lium ut singuli pereant homines, gen humana floreat. Hinc sexus, hinc generatio et proles, et quicquid suavis, quicquid

amari, alma Venu habet. 14. Sed ipse terrarum, et quae ea incolunt, animalium, dominus, parvus, debilis, fatuu S, omnium rerum inopS, nascitur: sola parentum cura, diu conservatur, fovetur, alitur: paulatim crescit, pubescit, adolescit, sapit forma, et animi et corporis viribus, parente aequat eadem gaudet exercere munera : tandem, ingravescentibus annis, communem sortem subituruS.Is. Haec omnia universo generi communia; nec desunt multa singulis hominibus propria. Non secus enim a VultuS, corporis constitutione variant: se quidem varietate nullo modo exequendae sunt, tamen ad certa capita non inepte referri solent, quae temperaurienta κατ ρχii dicuntur; quorum scientia medico haud parum pro-

16. Hujusmodi