장음표시 사용
111쪽
petuntur, respondit, patris sui esse, sponsalium suoru
curam habere. Xperientia praeterea testatur, nuptias sine hoc iusto consensu initas, infelices esse, ut quae sint a Deo maledictae iam natae. Praetereo quod apud honestas Gentes, qui sine consensu parenὰ tum vel duxerunt vel nupserunt, meruerint abdicatione S1mo Terentianus parat abdicationem,patris nomen recusans, quod Pamphilus clam ipso duxisse
Cum Canonici contendunt consensum liberorum de nuptijs non posse irritum fieri reluctantibus parentibus Jalsum esse vel hinc couincitur.Deus ne sibi quidem vel unius duntaxat diei ieiunium filijssam, lias vovere, nescio patre, permisit, neq; gratum,si VO-uissent, habere voluit, icilicet probet, ut filia incon sulto patre, patris potestate eκ enata, addicat se con' i si nubi alieno vivo, ut iam relicto patre inviti, nat opti l : sit cum illo caro Etsi autem non licet liberis citra para in rentum autoritatem nuptias contrahere , tamen palliarii rentes nullo pacto debent cogere liberos ad nuptias et quas oderunt, sed illorum consensum quaerere, Vith ndi' Genes et . rogatur puellae consensus Vocemus, in acta si quiunt, puellam, quaeramus os eius. Sit ergo talis z; csr: temperatura Ut nec maiorum spernatur autoritas, tit itali nec liberis pereat sua libertas.
tita uarta conditio consentius.
iudicio& voluntate. Iudicio quidem Vt qui conjDebet praeterea legitimus co sensus esse liber, idq: sentit ano iudicio sine errore hoc faciat. Nam qui errat
112쪽
errat, iudicio fallitur Qui fallitur iudicio, non pure
consentit: Qui non pure consentit, non vere promittit. Quicquid enim impedit causam, impedit etiam ellectum. Voluntate vero, ut quod sano iudicio probatum est, libera voluntate, eaque pura lonturbata affectibus, approbetur. Non es igitur liber
consensus, cum vel impuberes, vel furiosi spondent nuptias, neq; cum quis coeco amore lino captus conti allit, multd minus, cum qui in aliena potestate est, autoritate hinis eorum, in quorum potestate eit, cogitur. Hinc regula Sponsalia, per vim metum contracta, nulla sunt.
Oportet etiam legitimum consensum esse plenum, idque verbis utrinq; ,&repromissione mutua Verba careant omni fuco, sint charadici spicua Si autem conditio additur, sit honesta, grauis,utilis Futi les conditiones procul absint a Christianorum pa-etis. Promissio sisquidem nuptiarum, vel est simplex absoluta, vel habet conditionem annexam Simplex absolutus consensus aliis fit promissione nuda, aliis data arrha, alias annulo firmatur, interdum iuramentum accedit, quod tamen non facit nouam obligationem sed factam confirmat Promissio quae habet conditionem anneXam, Variat pro diuersitate conditionis. Est autem conditio honesta vel inhon sta. Si honesta fuerit conditio, stante conditione, stat
obligatio, promissio, nil impedimentum iustum interuenerit. Si inhonesta fuerit conditio, pro nulla
113쪽
est habenda Procul enim abesse ab ordinatione Dei oportet inhonestasin turpes conditiones.
Postremo requiritur, ut consensus sit sincerus, hoc est, purus, sine omni dolo& fraude, ne alter alterum circumueniat mendacio, laetet iactantiao Vanis promissionibus. Nam retecta fraude vel disceditur turpiter a pactione, vel nuptiae si secutae fuerint, erunt insuaues,& tota vita iniucunda molesta. Nunquam enim commoda, ex tui animi sententia Uteris ea, quam tu ad te fraude pellexeris. Natura enim eum a quo sumus falli, ut hostem odi inus, nihilque humano ingenio inuisitis, quam frustrari spe atque expectatione tanquam debit, Huc refero conditiones tacitas inter honestas personas , Videlicet integritatis seruatae, ride coniugalis seruandae, quae non exprimuntur verbis sinistrae suspicionis, aut mali ominis vitandi gratia.
114쪽
nam dicitur,vna caro est intelligenda. Porro caro hominem significat, Vtrumq; ex Hebraei sermonis proprietate. Itaq; qui prius duo erant homines conglutinati matrimonio, fiunt unus. Haecinio coniugum,
in prima coniugij institutione pulcherrime pingitur, ad quam picturam pios coniuges aspicere Oportet,
ut recte de vinculo coniugali cogitent. Quemadmodum enim Adam unus est conditus, i eius latere sumta est foemina, tanquam pars eius 4 postea rursus a Deo per nuptias coniuncti sunt ita mas Foemina contrahentes in unam carnem tanquam in Vnu Adamum coalescunt, ut iam non ut duo, sed veluti, nus homo censeantur. Ex quo sequitur, tanta mariti& uxoris in coniugio esse necessitudinem, quanta poterit esse maxima, adeo ut necessitudinem, quae est inter paretes 'c liberos longe superet. Siquide unam carnem in coniugio fieri , est summa uniri animorum corporum coniunctione Aristoteles ex sententia
Pythagorae amicum definit esse cuiq alterum ipsum. Sed Deus coiugem definit esse utq; eundem ipsum. Est proinde duplex unio coniugum honesto runt,Vna
animorum, altera corporum. Quemadmodum enina
animorum consensus legitimus ex duobus animis v-num reddit ita corporum legitima coniunctio ex duob. corporib.Vnum ericit. Fili aute ex hac unione aequalitas coniugum quodammodo concluditur tamen pares non sunt, nisi impar sit viro foemina: Qtie- admodum festiue lusit Martialis Epigrammate: rior matronouos Sexte, marito, Non alitersium se naviri pares. Porro cum Paulus affirmat, eum qui adhaeret sco
115쪽
to, Vnam fieri carnem cum scorto, Mad id proband si adducit verba ex Genesi, de prima coniugi institu tione Et erunt duo in carnem unam, non Vult fornicarium concubitum aequare cum coniugali copula, quae est ordinatio Dei, sed eum ut horrendam confusionem ordinis diuini, inuecta a diabolo, damnat. Etsi autem commixtio scortatoris scorti, nam carnem facit , si similitudinem mixtionis corporum Olummodo attendimus tamen in coniugio cogit adaest longe diuersissimari animorum corporum copulatio, ut quae a Deo sit, Deo placeat, naturae congruat,legibus approbetur, ut bona Dei ordinatio societas sancta Paulus ergo in cofusionem Christianorum, qui scortationem sectabantur, ita loquitur. Caeterium ex hac coniugi forma quinq; concluduntur hypotheses, quarum explicatio, multum cO- iugi excellentiam: dignitatem commendat: illustrat.
Vir ωVxor una caro sunt, Igitur necessitudo inter virum cognatas xoris,4 inter V Xoremi cognatos Viri, maxima est. Tantum enim vinculum est coniugalis unio, ut alter in alterum se transferat in ab ter cum altero totus cohaereat , quasi eiusdem sub stantiae particeps. Hinc est quod iubeamur lege Dei, non minus abstinere a cognatis coniugum , quam a proprijs Coniuges enim eum sint una caro, qui attingit matrem, aut sororem, aut filiam Uxoris suae, proximam carnis suae attingit,&incestum committit. SO-la autem animorum coniunisti quae spiritualis est vel
116쪽
cst vel maxima, lamor quantiimuis ardens non impedit contractum coniugalem cum hominibus quibusvis . Necesse est igitur coniunctionem maris foeminae maximam esse. Proinde admoneat haec v-nio coniuges mutuae necessitudinis, ut cogitent eam quamlibet aliam vel maximam superare.
Vird mulier sunt una caro, Ergo ius corporum aequale est utriusq; in alterius corpus Vinculum igitur hoc coniugale facit, ut neuter coniugum ius sui corporis habeat, sed alter alterius. Quod non fit vinculo cuiusuis alterius necessitudinis.Ita enim Pauhis ait Maritus sui corporis potestatem non habet, sed mulier, mulier sui corporis potestatem non habet, sed vir. Quares Quia utrumque est alterius, utrunque est unum. Est enim corpus VXoris, corpus viri, corpus viri, corpus VXoris, rutrumque num corpus. Debet ergo vir uxori debitam beneuolentiam reddere, similiter ωvxor viro. Haec debita beneuolentia est corporum usus mutuus in coniu
gio. Ex hac hypothesi sequitur, polygamiam &4
dulterium cum lege naturae pugnare.
Vir ruxor sunt una caro, Igitur firmissimum insolubile oportet esse coniugale vinculum Dominus interrogatus de diuortijs, ex hac unione masculi sceminae in unam carnem, non soluendum esse c6iugium
117쪽
iugi iam respondet Erunt, inquit, duo in Unam carnena. Item Quod Dominus coniunxit,'pino ne separet. Hic Dominus non negat vinculum coniugale solui posse, sed solummodo de officio mariti contra leuitatem Iudaeorum, qui qua uis de causa diuortia fecerunt, loquitur. Prohibet enim ne maritus soluat, quod Deus coniunxit, neue homo,qui alteri homini foedere coniugali iunctus est, adulterio diuidat se ab eo, cui iunxit se connubio, aut ullam ob causam ab ij ciat carnem suam, contra Dei mandatum. Concluditur autem breuissime responsum Christi hoc modo Coniuges sunt una caro ex Dei ordinatione: Igitur vinculum coniugi debet a vobis haberi sacrosanctum inuiolabile. Proinde non debet maritus quamlibet ob causam uxorem dimittere, dato illi libello repudij. Haec vera est sententia responsionis Domini, quinini laquitur de homine iudicς, Vicem ei in iudicandosingente,&punjςnte ordinis di uuai cqnmon 3, sed classi mine, qui alteri vinculo coniugi iunctus est, ne ipse soluat vinculum, quod Deus Hilatae insolubile. Verum cum alteruter co- iugum discedit a matrimoni lege, contra ordinationem Dei peccat, soluit quod Deus solui prohibuit. Porro qui ex di istoDomini contendunt,Vinculum coniugiiindissolubile esse actu, non discernunt interpr*cema Dei & decreta Dei. Prmpta Dei violari ab hominibus possunt Decreta autem Dei nunquaab hominibus mutabui tur Praeceptum est, non occides Hoc praeceptum saepe violatur contra Dei Voluntatem, qui non praecipit, nisi quod vult fieri. Sic
118쪽
hoc loco, homo ne separet, praeceptum est , qtlod tristissime ab hominib. violatiir. Nam sit decretum esset, mutari no posset, ne ab ipso quidem Deo, qui mutabilis non est, neq; ab homine, qui decreta mutare nopotest. Quis enim olim tali eius restitis Verit in nequid dubitauditoribus relinquatur de dicto Domini, quod dicimus esse non decernentis, sed prohibentis, quaestionem phari orum cum responso Dominico
feramus. Phari iitaq; tentates Dominum quaerunt, num liceat dimittere uxorem quamuis ob causam. Ad hanc interrogationem Dominus ex forma con
iugij respondet hoc modo : An non, inquit egistis,
quod qui fecit hominem, masculiun foemina fecit eos. Hinc inferte modo instituti coniugij Propterea relinquet homo patrem: matre, agglutinabitur uxori suae, qui duo erat, erunt in unam carnem, hoc est, fient denuo una caro, seu unus homo, Vtinus ab initio creatus erat, ut esset videlicet signi copulae coniugalis in tota posteritate. EX hoc fundamento, ex hac conclusione infert Dominus praeceptum,
quod opponit leuitati Iudaeorum, qui quamlibet ob causam suas abiecerunt uxores , ait: Quod ergo Deus coniunxit, homo ne separet ει χωριζε τα , hoc est, Quia Deus co iunxit coniuges,& Vuli eos manere c6iunetos, ego praecipio vobis, ne quis separet, quod Deus vult num manere. Quod si quis fecerit, siue leuitate, siue malit: a, absq; iusta causa, in Deum peccat. Cum igitur vitio separatio inter se pugnant,&coniuges sunt unum, igitur non sunt separandi. Hinc patet, quod proposuimus, vinculum coniugale ex
oldinatione& mandato Dei esse in dissolubile. Huc
119쪽
respexerunt , qui definiuerunt coniugium esse legiti mam masculi foemina coniunctionem , indiuidua vitae consuetudinem retinentem. Nemo enim sapiens contrahit matrimonium, nisi hoc animo , Ut toto Vi'tae tempore si in dissolubile.
Vird uxor sunt una caro. Igitur Vir ωVXorsemutuo amore complecti debent. Sic Paulus ad Ephes s. necessiitatem mutuae dilectionis coniugii eκ hoc fonte deriuauit Viri, inquit, debent diligere uxores suasit corpora sua. Qui. n. V Xore diligit, seipsum diligit. Nullus enim suam ipsius carnem odio habuit, imo enutrit&fouet eam, sicut& Christus Ecclesiam Rationem subiungit Paulus, ex forma coniugi petitam, cum in quit Propter hoc relinquet homo patrem matre, S adhaercbit Xo risu erunt duo in carnem Una. Neruus proinde argumenti Paulini est Maritus ,-xor sunt caro unae, qua nihil potest esse coniunctius: Ergo ipsa lex naturae reqtuirit, Vt coniuges se mutuo ament. Est enim contra naturam, si quis seipsum oderit. Huius mutua dilectionis symbolum in sacris Iu non is apud Aegyptios conspiciebatur. Ita enim ait Eusebius lib. de praeparatione Euangelica: Qui Iunoni sacrificant, bilem in sacris non adhibent, sed eam iuxta aram infodiunt. Nam quoniam viri Mulieres, id est, coniuges coniunctam significant Vitam, ea re ostenditur, absque ira o, amaritu dine matrimonium esse oportere, sed loco irae beneuolentiam, pro odio amorem pro amaritudine humanitatem esse decet. Ideo Sapiens dicit: Tria
120쪽
Tria me exhilarant, di coram Deo simul hominibus condecorant, concordia fratrum, amicitia propinquorum, Vir uxor inter se bene consentien
Clemens Alexandrinus de optimo Vitae genere disserens, hos senarios de mutua coniugum beneu Olentia recitat 9Mυσος,9 τυραννὶς,4 πλοῦτο κλιδῆ , τοσοῦτον, χεν διαφορους τα ηδονας, οὐ ἀνδρὶ ad λ γυναικος κυσεcῶς γνορι, δικπια, κώφρονοῦσα, ανδρι καί hoc est, nec aurum , nec imperium , nec opum deliciae tam praestantes habent voluptates, quam boni viri bene uolentia iusta,&piae foeminae animus mariti stucliosuS. Porro naturalis ille amor, quo coniugum corda Vniuntur , quoque coniuges mutuo conuictu cum
quadam suauitate fruuntur , multo fit stabilior, castior, sanctior, si vitia fide, vero amore& timore Dei tanquam fundamento titplicato nititur. Hic amor coniugalis est veluti surculus quidam , qui animis coniugum timentium Deum inseritur cogitatione ordinationis diuinae , quam Deus vult amari, in honore esse, fulcitur in cordibus omni virtutum genere, augescit, ij exercitijs , irrigatur rore coelesti, id est, gratia Spiritus sancti, per veram Dei inuocationem, Vt aduersus tem pestates incidentes sit immobilis Pellitur enim diabolus, qui huic ordinationi Dei insidiatur, precibus ardentibus&gratiarum actione. DeniqueJructificat domio foris. Domi quidem amicam, beneuolam dulcem conuersationem parit. Item officiorum aequale studium, Pro lis, si qua datur sanctam educationem , συμπάθιαν instar