장음표시 사용
61쪽
Si sunt ex duobus fratribus masculo Ecemina, ille consobrinus hic amitinus dicitur. At si fili duarum sororum sunt, consobrini dicuntur, Spostiabs rii:
Post hos Sobrinorum flij, nepotes, pronepotes,&c. Idem iudicium sit de Demellis. In linea inaequali quomodo fiat comparatio , ostendit sequens schema.
62쪽
tum fratris nepotem Ionam fratris pronepotem. Christiernum fratris abnepotem Iohannem fratris
a. Iacobus Vocabit Paulum patruum Robertum patruelis filium Ionam patruelis nepotem Christi ernum patruelis pronepotem Iohannem patruelis abnepotem. 3. Marcus vocabit Paulum patruum magnum,
no propiorem Ionam Sobrini filium Christiernum Sobrini nepotem Iohannem Sobrini pronepotem. 4. Lucas Vocabit Paulum patruum maiore, ct in ostie'der broderes Ibcrueiter. Andream patrui maioris filium Robertum patrui maioris nepotem Io nam sequi est inaequali gradu patrui maioris pronepotem Christiernum patrui maioris abnepotem. Iohannem patrui maioris alnepotem. s. Probus vocabit Paulum patruum maXimum,
patrui maximi filium Robertum patrui magi mi ne potem. Ionam patrui maximi pronepote Christiernum patrui maximi abnepotem. s. Albertus vocabit Paulum patrui maximi patre. Andream filium patris maximi patrui, atque ita o dine descendendo, ad nepotes, pronepotes , c. patris patrui maXimi. Ab altero latere eodem prorsus modo instituen- est comparatio.
63쪽
a Petrus et Iohannes. 4. Iacobus.
3. Ionas o. Claudius Probus.1. Anna Vocabit Iohannem fratris filium Claudiufratris nepotem Iacobum sororis filium. Probum sororis nepotem. Petrus vocabit Paulum auunculum. Morbroder: Dehemo Martham matertera. Mor 'fleriectuhm. Iohannem consobrinum . Morbro re e n. cui ipse vicissim est amitinus . Est enim Anna amita Iohannis.) Iacobum similiter vocabit Petrus consobrinu, cui ipse vicissim dicitur esse consobrinus. At Claudium& Probum consobrinorum filios appellabit Petrus,iquem ipsi vicissim sobrino propiore agnoscent. 3. Ionas Paulum Auiae fratrem agnoscit martham auiae sororem, Iohannem sobrino propiorem, etsi Ioannes Ionam amitini filium nominat.Idem Ionas salutat Iacobum sobrino propiorem, etsi Iacobus Ionam consobrini filium nominat.
Ordines cognationum usitate lineae dicuntur. Definitur autem linea, quantum ad nostrumpropositum
Linea est ordinata collectio personarum consanguinitate coniunctarum ab eodem stipite descende tisi, diuersos continens gradus, numeros distingues. Meta-
64쪽
Metaphora sumta videtur a lineis fabrorum. Vt enim illi lineas pingunt, quarum duinum in aedifica
do sequuntur, ne aberrent: ita in cognatorum CXa mine ordines cognatorum describimus, quos cum intuemur, gradibus numero, absque omni erro re eos discernimuS. Linearum differentiae ex diuersitate comparatio'nis cognatorum inter se sumuntur. Quare cum haec comparatio in genere sit triplex, erit ariplex linea. P comparati cognatorum est sursum Versus perpendiculariter, ut fili ad patrern, patris ad auum, aut ad proauum, proaui ad ab auum, ab aui ad altatium, attaui ad tritatium, hinc ad maiores. Lbnea quae ex hac comparatione nascitur, dicitur ascendentium, quae lioc modo definitur. Linea ascendentium est, quae sursum versus recta tendit, hoc est , quando numerando ascendimus a filio ad patrem, ab hoc ad auum usque ad trita uum, trita ui patrem auum, caeterosque quibus non sunt peculiaria vocabula. comparatio cognatorum deor sum versus perpendiculariter vergit, Vtpote a patre ad filium, a filio ad nepotem, a nepote ad pronepotem, hinc ad abnepotem, inepotem, trinepotem. Ex hac comparatione nascitur linea descendentium, quo e hoc modo definitur. Linea descendentium est, quae deorsum versus, et tendit, hoc est , cum numerando progredimur a
patre ad filium, ab hoc ad nepotem, deinde ad pronepotem, c.
Ta comparatio cognatorum est, quando a
65쪽
do i duobus fratribu, quorum communis stipes est pater tanquam propri)s stipitibus descenditur, quales sunt fratrum filis, fratrum nepotes , fratrum pronepotes, abnepotes, inepotes, trinepotes , c. EX hac comparatione lineae laterales seu parallelae nascuntur, quae definiuntur hoc modo. Lineae laterales sunt, quae ex duobus oppositis lateribus nunc sursum nunc deorsum spectant. Verum chim cognati, qui ad istum modum descendunt, ab oppositis lateribus se mutuo respici ut, nascitur linea quae rasuersa dicitur, eaq; vel aequalis vel inaequalis. Nam si aeque distant persona , quae in lateribus oppositis ponuntur a communi stipite, transuersa aequalis dicitur. At si inaequaliter , trans uersa inaequalis appellatur. Sed omnia in hoc schemate clarius conspiciuntur.
Patruus mag. 4 Abatius. Amita max. Patruus maior. Pro auus J Amita maior.
66쪽
Ab A sursum versus ad Ab auum,4 c. est linea recta ascendentium, a B, deorsum usque ad. trinepo tem, c. est recta linea descendentium, reliquae sunt laterales, quae cum inter se conferuntur, in transuersas aequalec inaequales diuiduntur, quemadmodue ijs constat, quae supra diximus de linea transuersa.
Gradus aliter ab alijs definitur, Iurisconsultis nihil
aliud est gradus, quam generatio, Ut graduum ordosii generationum series. Canonistis autem gradus est habitudo personarum distantium, qua cognoscitur, quota distantia personae inter se differunt, hoc est, Gradus est interuallum, quo cognoscitur personaru quae in quaestionem veniunt inter se propinquitas& distantia. Metaphora autem sumta est a gradibus scalarum, seu locorum procliuium Ut enim in scalis& locis procliuibus a proximo gradu in proximum, atq; ita ordine progredimur, donec peruenerimus quo tendinatis: Ita hic gradatim per seriem generationum
ducimur a proXimo in proximum, qui ab eo nasci tur, atque ita deinceps, donec ad eum veniatur, quem quaerebamuS.
Porro cum gradus simpliciter a Iurisconsultis progeneratione accipitur, duplex est eius consideratio. Aut enim respicit plures ab eodem stipite immediate ortos sine respectu ulterioris progressus Vt cum a Iacob plures filij,videlicet Ruben,Simeon, Levi, Iudas, nascuntur, hic quia sunt tres generationes,
67쪽
tres quoque gradus esse statuuntur. Sed haec consideratio graduum ad nostrum institutum parum admodum facit. Aut spectatur gradus, prout ordine remotiores per intermedios progredimur, cum
videlicet alij ab alis progignuntur,in quasi per gradus alios atque alios descendunt, Vt cum a Tharenascitur Abraham, ab hoc Isaach, ab hoc Iacob, ab hoc Ruben, ut Abraham sit a Thare in pruno gradu, Isaach in secundo, Iacob in tertio, Ruben in quarto. Atque hic respectus graduum generationum so lummodo habetur a Canon istis .cii agitur de nupti)s. Ob quam causam doctissunt quidam viri potius retinent definitionem Canon istarum, quia congruit ad nuptiarum argumentum, quam Iuriscon sultorum , quaealtius patet, de eorum instituto optime congruit, Vt qui de haereditatibus autetis disputent.
In lineis rediis ascendentium .descendentium nullii in plane est discrimen inter supputationem Legalem canonicam. Nam iuxta Iurisconsultos Canonicos computa laesunt personae mediaeisi quae sunt inter illiis de quibus quaeritur, X quarum numero graduum supputatio instituitur, hoc modo. Si nulla sit persona media inter personas, de qui bus quaeritur, erunt in primo gradu , ut Abraham
Isaach descendendo saachri Abraha ascendendo, hoc est, pater ilius sunt in primo gradu, siue ascedas , siue descendas. Verum si inter eas persona S, de qui-
68쪽
de quibus quaeritur, aliae fuerint intermediae personu Inerentur Omnes personae , hoc est . mediae& extremae, tot emergent gradus quot sunt personae na demta. Hinc regula Canonica: In lineis re Otis ascendenti uinis descendentium , tot sunt gradus quot sunt personae una demta. Vt si quaeras de Thare&Iuda, numera personas intermedias Ἀκ- tremas,in habebis quinque personas. Nam inter Thare cludam sunt Abraham, Isaachri Iacob, tres personae , extremae sunt duae, Videlicet, Thareri u das Coniunctae ergo sunt quinque, ut Thare Abraham, Isaach, Iacob, Iudas Erit ergo Iudas iugia regulam in quarto gradu a Thare descendendo, Thare similiter ascendendo a Iuda in quarto graduerit. Idem sit de alijs iudicium. Sed quare in regula additur una demta Θ Quia persona per se gradum non facies, sed quatenus est ab a
lia generata. Quare concinnius hic loqui videntur Iurisperiti, cum dicunt: Numera generatio nec scilicet progrediendo ordine ad remotiores bin gradus numerasti. Sed Canonica regula recte intellecta, nihil habet incommodi. In lineis collateralibus variant Iurisconsultiri Canonistae Iurisconsulti enim eadem ratione in latera libus numerant gradus, Ut in recta ascendentibus descendentibus. Nam Vt generationes, ita gradus numerant, atque primum gradum tribuunt ei qui proximus est illi de quo quaeritur, iuxta regulam eorum: Cum quaeritur quo gradu quaeque persona sit, ab eo incipiendum est, de cuius cognatione quaeritur.
69쪽
Hic si quaeratur, quo gradu Marcus distet a Iona, in Ista iubet Iurisconsultus, ut ordine a Marco ascendas. Nam de illo quaestio est 'per stipitem transeas, et stria it. Vnde descendas in aliud latus ordine tradatim ad leue illaba Ionam A Marco igitur in primo gradu est Beria, inti xiit et secundo Anna , in tertio Ianus , in . Paulus , inlatis stili Andreas, in . Robertus, in . Ionas Distat ergo: ydrai i Marcus a Iona in septimo gradu, e Iurisconsulto istiti. rum sententia. Eodem modo de alijs omnibus absque omni discrimine iudicandum est. j bl 20 Etsi autem haec supputatio Iurisperitorum vera est Maccommodata illorum usibus praesertim cum de tutelis, successionibus JHeditatibus disputatur tamen cum de nuptis agitur, plane ociosa est. ta J ψ' Quid enim iuuerit ad conciliandas nuptias inter An- ea ipi nam, Christici num quod inter se sexto distent Rill ais gradu, cum Anna sit Christierno loco matris Est e ter il ni in eius Amita maXima. Quare necessiario hi alia ρος instituenda est supputatio, qualis est Canonicorum.
70쪽
Supputatio graduum Canonica hoc pacto insti
tuitur. Primum Videndum est, utrum personae, de quibus quaeritur, distent a communi stipite aequaliter vel inaequaliter. Neque refert siue hoc eXplores descendendo a communi stipite iuxta naturae ordinem, siue ascendendo iuxta cognitionis nostrae viam id quod ideo dico, ne assentiamur illis , qui damnant Canonicos, eo quod velint a stipite communi inchoandam esse supputationem. θSi aequaliter ambo distant a communi stipite, eo
gradu coniungendi sunt quo distant a stipite, ex quo
si, ut quoto gradu terlibet eorum distet a communi stipite, eo gradu inter se quoque iuncti sint. Hinc regula Canonica. In linea transuersa aequali quoto gradu distat una persona a communi stipite, eo etiam altera alteri iugitur Fratres ergo iuxta hanc supputationem sunt in
primo gradu. Vt Nachor Abraham, quorum communis stipes, hoc est, pater, est Thare. Patrueles iunguntur in secundo gradu . Sobrini in tertio. Sobrinorum fili in quarto in ita ordine ad alios procedendum est, ut in proposito Schemate Anna Pauliis sunt in primo gradu Bertain Andreas in secundo Marcus Robertus in tertio. Lucas donas in quarto. Probus Christiernus in quinto. Porro si personae, de quibus quaeritur, inlinea inaequali a communi stipite distant ut frater & fratris filia, Sobrino propiorvi Sobrina, Sobrinus6 Sobrini filia gradui nomen ab eo qui remotior est a communi stipite , tribuunt Canonici, id quod utilissimo consilio factum est. Nam cum lege cauissent gene