Cornelii van Bynkershoek, jurisconsulti, Ad L. lecta XL. dig. de reb. cred. si cert. pet. liber singularis & Dissertatio de pactis juris stricti contractibus incontinenti adjectis

211쪽

DE PACTIS, C. C. III. ystro passim receptae. Sunt praeterea in S. I. I. varii generis voculae, quas, qui pactari. . contractibus inesse vel aiunt , vel negant,

horrendtina torquent, ut sententiae suae vcliscentur , sed turpe est dissiciles habere v. Quod de stricii iuris negotiis in universum diximus, in specie stipulationi applicatum vide in . by . . de se O. Ovid uid au iringendae obligationis est id iis pulum ei bis exprimitur , omissum intelli ex dum c. Quid dici potest clarius ad detegendam stipulationis naturam 8 quiesquid a tringen ia obligationis es i. e. quidquid stipulationem stri stam sapit,

et et ccce 2 o ctrc et is c u acre i caetra vertunt Graeci, id nisi apertes evidenter verborum solemnitati fuerit inclusum , nullius momenti censetur. Viapropter pacta consensu simplici contenta respuit necessaria crbI-rum sollicitudo : discant contrahentes latius concipere verborum formulas, ne alterutri objiciatur illud Adriani, runc et Dryi Te LT M. Si quis capiatur , meminerit hic non ex bona fide agi, eum sero sapere, verbum irrevocabile evolasseti uno verbo, pacta conventa noncsse astringendae obligationis, non si e palam verbis exprcssa per hoc omissa intelligi.

212쪽

go RT A VI O mi si is uiationis omissa putantur, ratione verbo, rum, saltem solemnium, tiamsi in pactis clipsa vel ba abesse posse constet. Jam vero adversa fronte pugnant onus u es ei ines et quod utique sulcit, ne pacta s lictae stipulationis membra fieri posset credamus. Qii nobis sunt adversi, hanc Legis sentcntiam cludunt varie. Coedcus de C. O C. stip. p. VIII. n. q. 36. speciose praecaeteris ad solam stipulationis interpretationem eam restringit, ut verba in . . so subsequuntia possent arguere tali in ad pacta adjecta male induci contendit. cd licet veri simum sit, agi de certo stipulationis interpretandae modo, nihil tamen clat haec adsumi ex a gumento ab obligationis stri ita natura petiro, quod Celsus in I. 's praemittit velut fun-d ament lim 'Orum, quae Diox exsequitur Bac

respondent, pacta in continent sacta stipulationi inesse, adeoquepcrinde esse , ac si palam verbis expressa forent. Sed hoc est a-

excp rear EpD c. Contra ea etiam nos iuvat Tob Upisset. Ac at o Basalicorum , quo nihil

indicasse videntur, nisi quod adjicitur obligationi Aliorum his pejora effugia recitare piget. Lx eodem sp principio intelligendus est

213쪽

m P, C s c. c. C. III. test Paulus in I. l. s. E. v. O. Conditio, inquit, e sicax est, quae in coinstituen-d obligatione inseritur, non quae post perfectum

eam ponitum veluti , CENTUM DA Rr SPONDES, NISI NAVIS EX Asia vEN;

uti sed hoc casu existente conditione Iocus erit exceptionis e i contentis vel doli mali. Premitur haec lex alto silentio apud Scriptores de Pactis adjectis tamen ei dubitem quin faciat ad arbitrium totitas Controversiae. Operae erit pretium paucis istuc probare Agitur de loco, quo digerenda sunt conditionis verba, ut si e cam live, ut ipso iure operari queat , ut arguunt sequentia. Hoc autem contingit , si conditionis placitum in conm- tuenda obligatione fuerit insertum . . si ineta fert A formari, ut ita dicam, obligatio

nuncupetur casus in futurum conserendus, nonsi postpersee tam eam ovatur . . contractu am absoluto placuerit. Exemplum conditionis post obligationem persectam interpolitae Paulus tale praebet Centum dare pondes, nisi navis ex Asia tenerites Habemus eicobligationem, stipulationem puta, eique incontinenti, post clausos tamen contracius celebrati sines, adpositam conditionem , nisi na vis ex Asia venerit adcoque duo distincta a se conventionum temporari licet momentari s a. -

214쪽

3 DI, VERTATI ONI stantum. Quae Pauli mens ut clareat magis interrogandi nota, quae sequitUr post v venerit, ibi lcm eximenda, voculae pondes subiungenda videtur, hoc modosi Centum arespondes ' nisi navis ex Asila venerit. Ad obligationem verborum constituendam , post illud pondes, rogandi signo clausum, nil desiderari potes: adeoque persccta est stipulatio, antcquam conditio accecat, quod in casu d. s. supponitur. Sin veto interrogationis gura pol Io vnem scrvctur, iam magis dubitari posset, an non unx eadem continuetur oblinationis oratio Sed admissa distinctionis cem emta quam arbitrariam esse , prout omnes, dudum innotuit res omni carci dubio

Audiamus nunc, quid iuris sit, si conditio non inserta , a stipulationi extemplo adjecta sit. Hoc casuri pergit Jurisconsultus,

existente conditione locus erit exceptioni pa Sticontienti, vel doli mali. Vidcna effectus conditionis, quid de ea censendum sit, ostendit satis. Etenim si inesset obligationi, ipso jure

Operaretur quia Vero separata conventio est, valet , quantum Valere potest , per exceptionem videlicci, quemadmodum S caetera pacta Manet igitur pura stipulatio , neque illa, quantumvis continuo uno quasi spiritu facta adjectio Nisi natiis c conditionale in

facem

215쪽

racere potuit, utpote cum non morentur in

una obligationis sede pactum stipulatio. Aliud dicendum esse, si conditio ipsis stipu

lationis verbis fuisset comprehensa, ex adverso licet colligere. Sic V. G. si in umptionis venditionis contractu ineundo placuerit : ut persiciatur emptio , nisi melior conditio asseratur, emptioncm conditionalem esse Ulpianus scripsit in I. r. D. de in diem addi i Et si ita legatum sucrit, nisi mater mea moritur , sub conditione datum vel ademptum esse legatum ex Labeone probat avolenus in I. O , . in in T. d. condit o demonstr. Q io ideo monendum est, ne conditionem non fieri pu

do . r. l. l. satis exiliter explicavit Ciphanius in Lectur ad eam. Interpretationem nostram adstringamus.

Quid magis, quaeso, en ,πηκον feri posset, quam dicta conditio , nil, natiis ex si venerit , tamen ius agendi sublatum non est, manc enim , sicut erat, ipso jure obligatus debitor, exceptione duntaxat munitus, quamvis haec ipsa conditionis pactio in eius gratiam sit annexa Ita .reliqua pacta, maxime licet ex continenti facta , stipulationi non inerunt, quippe lim in constituenda obligatione concepta verborum fabricae non uerint insertari quare nec ab actoris, nec 1 ci

216쪽

partibus ipso jure erunt e scacia, scoria nudam pacti conventi, vel doli mali exceptionem prostitura , duce eadem i. i. s. . de O. A. Proinde Paulus, auctor a L. cum nuspiam Tectaenaeae ope illud declaret, non potest, certe non debet in I. Lesta alius fuas se quam hic se esse docet. Utque adeo non sine causa in i uo singulari alium , quam ex cdicto tralatitio, sensum dederimus i ta Le-Sequitur auctoritas Juris in mutuo. Verum

de ea dicemus strictim , non modo , quod proprie noster sit scopus, disceptare , an pacta verborum obligationi possint vapuntie 2 quum dubitationes circa hanc magis sint os licitae, Wid unice occcisione L. L. de . . veniat disputandum seda maxime, quod sterili calamo in uri sprudentiae Corpore de pactis mutuo additis videatur actum Immensa quidem Legum series ab his, qui partem nobiscum sentiuntis acta scilicet ab ac oris latere inesse negantes hinc inde congesta est, A qua mutuo, qua stipulationi poni applicitati sed scopae disi flutae sunt,in ea praeter nihil Desiis utatione, ultra quam dictum est, an quid dici possit non video Neque etiam recte probant ex Ari. r. de R. C. pacta adjicientia mutuo non inesseri disseremus ei de re Cap. Suffecerint quod ad mutuum Juris rat ones, c

217쪽

D E PA C Tara, C. C. III. sauctoritas generalis ira de Dei. illa, quae in mutilo usuras sine stipulatione: ti prohibet, ore vulgi trita regula, ut Justinianus resert in Nov. 136. C. . Si non abs altie stipulatione ergo nec ex pacto quamvis mutuo contestim adiecto quod nemo velis frons uraturus est. Quae rati , nulla prosec

to, nisi quod stricti juris negotio pacta inesse

nequeant. Aliam alii quaerunt in natura mutui, quam destrui Dolunt, si re contrahatur obligatio in plus quam datum est l. q. r. J. d. pae t. Sed disse':nt haec duntaxat verborum sono, uti constare poterit ex rationibus uris, quas, cur pacta in mutuo ex parte agentis non in sint, retulimus Cap. praec Alioquin in constituenda mutui obligatione utiliter de usuris pacisci licere probabit forte Cap. V. Sunt, cti tria Interpretium optimates, qui odio usurarum feri existimant , ut pecuniae creditae foenus non debeatur ex pacto. Sed hoc paulo minus est, quam cum ratione insanire num

nihil prorsus Jure Civili scriptum esse usurarum odio , verissim ait Cujacius aera Obserti et . probat in Mercat Lib. I. C. 2 T. in D. Vera, unica igitur hujus regulae ratio petenda erit a jure stricto, quod in credito versari novimIUS.

CAP.

218쪽

Amputatur adtiemus eo , qui pacta omnimodo contractibus . . esse.

volunt.

iae diuersa producant agmina se

ius inquirendum, cum eas in- dicta causa non damnari bonum factum sit. Et quidem primo sententiam, nobis directo adversam profligabimus eam nimirum, quae pacta pleno sensu omnibus uris strieti contractibus inesse contendit, non habita actoris vel rei stipulationis vel mutui disserentia. Dum

tamen hoc agimus, animadvertes, nos interim Occupare nonnullas leges, quas tres a nobis Dissentientium ordines , quisque pro suo

E. et ad partes vocat.

Sententia , quam Caprae rei itaturi sumus, communis IID. Schola esse fertur, quod, sive singula capita spectes, sive auctoritatem, qua pollent huiusce opinionis Patroni, verissimum deprchendes. Inter Veteres eminent communium opinionum columnae AZ in summ . ad Tit. C. d. pae t. n. 6. 'seqq. Jurisconsultorum parens Accursus ad i. q. s. s. D. eod si testa, de Reb cred Cynus itidem ad i. Lecta praecipii ad i. ET C. d. p. t.

219쪽

DE PACTIs, dec C. V. 33pa ct Bartolus ad . s. s. n. l. ad L. L. n. 3O,ai,cta et Daldus iisdem locis, ad s. v. n. S. ad L. L. princ. n. i. st . Sic ut quasi jure traditionis de manu in manum hanc dc citi inam accepisse videantur: Accursium etcnim ab Zone, Bariolum a Cyno , Baldum a Bariolo institutos es e proditum est. Praeterea communis Sentcntiae antistites sunt Decius, caeteroquin Veterum censori ad i. Lecita,n. s. Oseqq. s. n. C. de paci Vt eorum assectae ld. Lassius adta Ouinimo in I. L. ut&Iason add. s. n. Is in ad . L. n. I S. as eiusque discipulus Andr Alciatus ad I 13. C. d. paci. n. 3. ades. Lecta n. i. aliis. milius Ferretius ad . a. i. I. T. num. Ir. Inter recentiores, qui pro opinione communi pugnant , principes sunt r. Varenus ad unu , Ouinimo. I. O. . . . Joh. Robertus Animadvers. r. Ciυ. L. I. cap.

De Hotomano dubitare licet, adeoque de eius variantibus Cap. ult. siod autem Alciatus a. n. i. pacta strictis contractibus inesse dicit quadam ex interpretatione , intelligit de modo latione actionis diversae aliam enim competere vult ex paci is stricto contractui, quam bona fidei, adjectis, ut liquet ex ejus dem

220쪽

, DissERTATIONI sdem Comment ad , . l. id C. d. paci. n. Ori quo deo alii ante eum longe late, profundes. Non dabimus ad Sententiae communis patrocinium peculiarem quempiam advocatum, velut digniorem, hinstrumentis adli-lcm necessariis magis instructum, ut cum eo

nobis res sit , quandoquidem iisdem copiis,

iisdem omnes certent armis. Rationes Partis adversae excutere non est opus, Utpote clam omnes, quae civilem sapientiam sapiunt, a partibus sint nostris, ut ostendit C ap. I. Equitas, quam tamen aliqui praetendunt , de hic, alibi sine lege chimaera est. Auctoritas Juris, pro contraria Sententia militans, optima maxini est in I. L Ela I ff. d. reb. red quam pacti adjecti vindices, cujuscunque sint sectae , tanquam sacram suaessententiae anchoram contemplantur, cum siducia indubitati praesidii sed quam procul voto obtinendi , ad eam habita Commentatio fecit palam. Si haec conclusio : legem Aeeta, omnino nihil conferre ad causae praesentis meritum. Reliqua vide ibidem.

Aliud est Sententia communis velamentumnas Peleus a T. C. depae t. tibi Impi' Diocl. 3 Maxim in haec verba rescribunt Petens ex istulaetione , quae placiti servandi causa secu