Chronographia regum Francorum

111쪽

quindecim militibus ac totidem armigeris duntaxat, rogavit balistariis de Yppra et aliis de exercitu, ut eos expectarent usque ad sui regreSSum proficiscensque versus Insulis sie), premisit speculatorem in villam, ad videndum statum ejus, et venit ad Marketami, abbaciam monialium ordinis Cisterciensis, ut inde clarius aspiceret villam et castellum quod ei multum placuit .

Dum autem colloqueretur de eodem castello suis consociis, videns hominem gerentem PiSCES', Cucurrit ad eum et quesivit ab eo unde veniret quo eSpondente me De Insulis, 3 interrogavit eum comes de

statu ville oui dixit, ordinatum fuisse in villa quod

nullus eques egrederetur Sub pena perdendi equum

dixit quod essent secure in patria. Et prefatus vir qui portabat pisces, existiman ipsos esse Anglicos vel Flamingos aliquam traditionem faceres Marquette, Nord, arrondissement et canto de Lillo Coctio passai teri avri id o n. t. , vivant uno chronique SigDaleed'abor par M. P. Paris, puis par te baronieruyn de Lettentio vel istoire de tundi e t. III, p. 2 b, note ij, ense par M. L. Delistedans son Memoire stir es ouBrostes e Guilluum ce unctis Memoires gra Institui ..., eodemi des inscriptioris et belles-Zettres, l8 8, t. XXVII, p. 36 et 368 . Cetto chronique, conserve a latibliotheque nationale, notaminent solas te no 25s di laud franeais,dit qu'i Ravait dans cotto expoditioni, boo Flamand et olom me sd'armes an glais Solis os orores de Guillaume de Montagia, conto de Salebre et uu aultro conte et lusieur aultro et de Scon- direnti pie ave lesdi Flamens ... v fol. Dryj. Cf. FroiSSari, ed. LUce t. II, p. I. 2. Cet episodora'est relate en ces terme qu'ici Les Incierines chroniques de Flandre litore et croniques, Flan res t. I, p. 3863le passent eniterement Sola Sileuce Froissari donue ne Vergionou les circonstances sontatout a fati disserentes.

112쪽

gestientes, relictis illis, iter oblicum arripiens, caute rediit Insulas. Dum vero Pediret, invenit Speculatorem dicti comitis, qui jam audierat edictum ville et ibat ut hoc domino suo illud referret, suspectus est in se ipso rei veritatem; advocansque eum, dixit ei quod obviaverat dominis suis qui quasi xxx erant in numero quorum unus p Sum rogavit, Si inveniret eum, quod ostenderet ei viam ducentem ad Loii oeul', quo ipSi pergebant. Cumque ille abiret, itinere Sibi ostenso, alter veniens

in villam ad Gillebertum militem, dominum de Robais', Blanchaedum de Pratis et BouSSardum de Lilio, quibus expressit mentem Suam Super hiis que viderat et audierat Dominus autem de Robais, Petrus de Rous- sillone cum preposito et castellano de villa ceterisque soldariis , audita ejusdem viri relatione, Sumpti armis, exierunt de villa, ut comprehenderent Anglicos . Comes autem SareSberienSi aggregaverat magnam predam de pecoribu vel Sus Fiduees et regressus fuerat verSu Marketam Soldarii vero et ceteri de villa

113쪽

PUPUgerunt equo S, alta voce proclamaverunt Anglicos ad mortem. Quo audito, comes monuit suos ad bene se habendum Equitantes ergo transierunt pontem et tranSeundo projecerunt SSeres Ponti ultra aquam.

ouo viso, Gallici confestim arreptis hostiis sio et

fenestris, pontem reparaverunt atque cuPSu celeri consecuti sunt OS'. Comes itaque Sares beriensis aspectum dirigens versus Insula ac intuens communitatem ville, extensis vexillis, eum consequentem, nimium pavefaetuS, Personuit unum cornu quod gerebat ad cujus sonum

XL balistarii de Yppra non longe insidiantes, venerunt ad eum; qui modicum auxilium eidem contulerunt, quoniam in necessitate reliquerunt eum Galli vero impetu vehementi aggressi sunt eos; et ambo milites

reminiScente eorum votorum que voverant Londoniis

quod scilicet fuge residium non eligerent, quacumque fortitudine in Gallicos prevalente, cum omnibuS viris suis descenderunt omnes de equis', preter haS- tardum Flandrie ac viriliter resisterunt quanquam pauci essent respectu Gallicorum.

Ibi occisus est quidam Anglicus, ditissimus et Stre

s. Lo continuateu do Guillaum do angis t. II, p. 6T dit

114쪽

nuus valde, qui vocabatur dominus Johannes ovillain . Tamdem sie ver dicti duo comites, Robertus de Suffoco. Percevat 'dubi equin, alterus u est, Johannesta' dueeniet, Rodulfus de Elmedat et Johannes de Behun se reddiderunt Gallicis ceteri vero mortui Sunt exesito Sio hastardo Flandri qui videns

Gallico Superare, fugam velociter aggreSSuS,St'. Et etiam Ilenricus Litus, cernens comitem SareSbel. est a ce personuago, doni te continuatour de Guillaum de Nangis t. II, p. 62 ignore te nom, quo e meme autour ait cependant allusio lors tu'il crit Ibi etiam quidam nobilis

c interfectus est, cujus inimici amputato capite, omnino celave runt ejus nomen omni memora instant colari lo ruit quoc 'etat lo si 'Angleterre. Froissari ed Luce, t. II, p. ditque et inconuu etait te nove dii pape Clement, qu 'it 'appelait Raymon et qu'il avait et tu a ou lo cou voltis de se bellos armolares nae frondes Chroniques t. V, p. 382 'expriment enterme analogiae a ceUX do notro chronique fu mori uu mouit richo baronta 'Angleterre et mouit proux qui avolt a nomo monseigneu Guillatam do Quilain. , M. P. Paris donne comme variante de coruom a forme libctri Ensin, la chronique a laquollo 'ai dria fuit uel quos emprunis e crit Et laesurentu occis Ung hevalier qui portoit armes lanches, carta ne Seu volt endro no nommer, et tantost se gens tu detrauehierentu lo visaigo assin qu 'il ne must congnou et portoit plusio Urs richesu aigneau que en De pol arrachior sans opper te bras. v Lecomte do Salisbury ou lo comi do Sustalli 'etant informe dii

115쪽

PienSem, dominum suum, captum, pari via fugam eligens, venit ad Jacobum de Arthevella, qui cum exercitu suo apud Chinum super Scaldum expectabat dictos Anglicos et narrato infortunio iPSorum, rogavit eum ex parte domini sui quod poneret in loco

secur unum dolium Strelingorum, tentorium ejus et cetera res Suas. Quo audito, Flamingi statim ruperunt dolium et argentum quod intus erat penitus rapuerunt nec inde aliquam restitutionem comiti fecerunt. Jacobus quoque de Arihevella predictorum veritatem agnoScens, triStatu est valde advocansque Flamingos dixit eis quod sibi displiceret de casu dictorum principum et quod considerata frigoris asperitate, bonum esset eis regredi in Flandriam et expectare regem Anglie qui post finem mali debebat venire; post cujus adventum eos in unum revocaret ad obsidendum ornacum oui mox egressi reversi sunt in Flandriam, unusquisque in domum Suam'. Porro dominus de Rohais, Petrus de ossitione, Johannes de Curi Paco, prepositus de Insulis cum majoribus urgensibus, duxerunt dictos captivos Parisius ad regem Francie qui ocunde Suscipiens eo de manibus eorum, jussit eos incarcerari in Caste et ac conceSSit eorum Singulis dona quamplurima. Comes autem Allectionensis jussit abscidi caput Percheuali' ubi equin eo quod libratam veStium Suarum SUI PSErat necnon commissus fuerat in munitionibus regis, ratione cujus Solido a rege acceperat et tamen, Sine licencia secedenS, Servierat regi Anglie .

. Cf. Froissari, ed. LVCP, t. II, p. i. 2. La chronique a laquello 'ai deja ait os emprunt cito, parmi es prisonuiers ait en meme temps que les comtes de

116쪽

Comites vero Saresberiensis et Suffoci cum ceteris positi sunt in castelleium Ilec acciderunt anno Domini

Eo tunc comes Isarioni qui congregaverat multam gentem armorum ad obSidendum Tornaciam cum FlamingiS, ut promiserat, accessit ad Johannem demanonia, patruum Suum, qui jam bellum, ut quidam ferunt, annuerat soldariis regis Franci deserascha, Scilicet duci Athenarum', comitibus Blesens et Grandisprati, domino Couchiaci et aliis pluribus. RequisiVit ergo idem Johannes nepoti suo quod sibi juvamen resta re contra dictos soldarios. Exierunt itaque in campum die Jovis ejusdem anni', comes an onie, dux Braba iacie, marchio Julioci, Rufus de Falcomonte cum omni potestate sua, ad debellandum dictos soldarios. Relatum est autem Gallicis quod inimici eorum in

Salisbur et de Suhlli, Cun chovalior d'Artois qui ut decapite

a Pari comme traitro ... o Bibl. nat. land hane. 25s8, sol 5 r'. est videminent te meme personnage quo celui doninoire chronique donne te Dom. l. Cotto date est bien exacte, uisque e personuage furent satis prisonnier avant Paque id o et par consequent a cours de anno l33s a. t. . es anciennes chroniqites de Flandre

117쪽

maxima multitudine congregati esseni et quod non POSSent contra eos dimicare. Idcirco Gallici qui jam

tranSierant nemora et ignem posuerant in terra dicti Johannis, cons Stim regreSSi sunt unusqui Sque in munitionem Suam.

ouo audito, comes anonie, indignatus de belli

defectu, juravit, nunquam reVEI Suriam donec POSuerat ignem in Francia. Deinde fecit suos regnum Franci intrare et versus nubent ii cum acierum dispositione protendere. Eadem vero die qua idem comes cum exercitu Suo venit ad diibenton baillivus Vitria-chi qui ibidem ad custodiam deputatus erat, perrexit apud revinum, ad mandatum domini Couchiaci;

dum autem exercitus appropinquaret ville, vicedominus Callia lauinensis', stilius suus, castellantisque Barriet fere vinginti viri armorum intraverant villam ad prandendum; cumque hora merediana pransi essent et Super equos Scendi SSent, auditus est rumor quod hoSte Prope SSent, necnon patri inhabitantes occiderent atque patriam incenderent. Porro burgenSe ville rogaverunt vicedominum quod

118쪽

remaneret cum ei et qui hoc conceSSo, erudivit eos

qualiter se effenderent. Inimicis quoque venientibus et impugnantibus villam, vicedominus et castellanus cum habitatoribus ville fortiter resistunt; pre multitudine vero hostium qui intraverant villam, victi sunt. Qui et ceperunt dictos vicedominum, filium suum, et castellanum. Reliquos vero fugientes in ecclesiam sinaliter ceperunt hostes et occiderunt, ecclesiam et villam strage et incendio devastantes. Et, ut refertur, fere octingente persone perierunt in dicta ecclesia insuper Corpus Domini minime repertum esti diis factistianoniense cum captivis et preda copiosa redierunt ad Chimacum. Incontinenti vero, comes unoni misit Parisius abbatem monasterii Crispiniensis', magistrum in the logia, ad dissidendum regem Francie, avunculum Suum qui a SSi Siens regi, presentavit ei litteras',

dicens quod comes, dominus SUUS, non amore regi S

119쪽

Anglie, Sed pro suo facto proprio dissidebat eum, atque reddebat ei terram ostreuanti et hontagia illius. Cui rex respondit me Rex Anglie et alii principes usque

ad quindecim preter Flamingos, dissidaverunt nos. Comitem autem anoni qui xVP et ultimus nose dissidavit, supra ceteros omne penitebit. v Postmodum abbas, suscepti doni a rege ipSoque valefacto, rediit ad comitem, dominum suum, ac retulit ei reS

Comes igitur fecit fortificari omnia caStra Sua confinia patriarum de erascha et de ammeraceSio. Porro Tornacenses audito quod comes unoni diffidasset regem Francie armati exierunt de civitate sua, atque ceperunt turpem de patella et hastardum,anoniequi cecus effectus est, qui custodiebat eum; ibique pro majori quiete circumdantis patrie Soldario commiserunt. Johannes etiam de Vienna, miles, qui quasi locumtenens Godemardi de aget custodiebat castrum de Mauritania super Scaldum, mox ut audivit, similiter IIunoniam intravit, faciendo CesioneS, Ombustiones et Papinas quamplurimas in eadem'.

Sed comes unoni hoc diu tolerare nequivit idcirco misit Isenricum, dominum de Arithoin cum magna Societate qui venit ad passum de Thurio Super

120쪽

Scaldum rubi fluvius ille rapidissimo cursu fluctuat, atque facit divisionem regni Franci et Imperii, inter

Morianiam et Sanctum Amandum, ut PSum paSSum lucraretur ad libere transeundum et redeundum Gallici quoque de Mortania prius miserant decem robustos viros, qui fenestrarum et ostiorum obstaculis se munientes, dictos domino 'Antoin virtuali impugnaracia passum impedierunt fere duarum horarum spacio ouo assultu durante, comes anoni cum exercitu Suo impugnabat Mauritaniam, eisque viriliter resistebant soldarii regis Franci qui ibidem multi erant tauravit autem assultus ille a mane usque ad meridiem. Interim quoque soldarii scientes insulsum dictorum decem in passu fluvii, statim miserunt ei vinginti viros in auxilium, qui optime pro passus custodia pugnaverunt. Circa vero meredianam horam, comes nullius lucri apparenciam intuens, cum Suo Xercitu secessit ad dictum paSSum, credens ipSUm,SSe captum a suis hominibus, ut per ibi PariSiret in regnum. Ex alia vero parte, de Sancto Amando, de Mauritania et aliis villis convicinis, audito conflictu sepedicti passus, illuc in numero grandi confluxerunt. Porro comes in ira fluctuans jussit pasSum acriter impugnari Passus autem cum tali ac tanta Francorum resistencia servatu est, ut comes cum Sui compatriolis, Brabaticiis et Almannis, cumpulSUS St, cum amiS-Sione non modica, Secedere. Abiit enim ad Condetum et inde Valencianas, Francos fortite comminando.

l. Lebem que Thun-ΓEvequo, qui est en esset sur I Escaul. I 'autro localite qui portorio uom do Thun, dans te departementd Nord, est silue Sur la carpe.