장음표시 사용
131쪽
et castelli combustione, convocavit consilium an obSideret castellum de Bouehuin in Austreuanto, an divideret exercitum suum. Consilii numque deliberatione hortatus est in Franciam redire et quod mitteret gar-nisiones in munitionibus ubi erant, necnon festinaret navigium suum ad obviandum regi Anglie preparare,
qui ad portum Sciuge, ut relatum sibi fuerat, debebat opplicare .
Moxque cum exercitu venit Attrebatum, ac inde misit multos barones ornaciam ad Sanctum udomarum, InSulaS, Duacum, ad custodiendos passus misit etiam ducem Athenarum et vicecomitem Thoarcensem cum iiij milibus viris, ad comburendam patriam araonie qui abeuntes combusserunt Bavayum et patriam per girum, Sque ad Mathodium', ac postmodum receSSerunt, quoniam recremandaverat eoS,
precibus sororis Sue, matris dicti comitis IIunonie, que poSt mortem mariti Sui assumpserat habitum religionis in abbacia de Fontenellis, ordinis Cisterciensis et erat abbatissa illius loci .
Quidam vero dicunt quod, cum castellanus Thuni conspiceret se validissimi oppreSSionibu aggravatum, intravit quamdam navem cum hominibus suis, posito igne in castello et abiit cum inimicis regis. Et rex intuens castri incendium, fecit suos castrum illud scandere et quod die crastina, unius hore pacto ante
132쪽
diem, exercitus Almannorum, Flamingorum etianon istarum retrogreSSUS est et Singuli reversi sunt ad propria quodque Statim post rex Franci misit tunc silium suum, ducem Normannie et Sororium Suum, ducem Burgundie ad devastandam terram Ita non te. oui abeuntes ad castrumfaisnoli comitis, combu Sserunt suburbia sibi adjacencia necnon totam patriam,
qua transierunt, Succenderunt flamini S et pertranSeuntes ad unam leucam prope Valencianas, fecerunt Suo currere ante villam et sic quadam partemaraonie combusta ac vastata, ad regem Franci regressi sunt. Et quod tunc rex convocavit conSilium Suum, an
obsideret castellum, an dimitteret exercitum suum et per consilium dimisit exercitum, Sicut dictum est
Interea dominus IIugo,ieret, admirat diis maris, Nicholaus Bahucheti et alius dictus Barbavaria supra-
nominatus, congregaverant in mari quadringentas nave quas hominibus armorum munierant'. Quomodo
namque illud navigium deperditum est cupiditate the-
Saurariorum regis Sequitur : nam dictus Bahucetus qui unus ex illis erat, nolebat habere Seu retineret. Ce quod est regi par te itidom Bero dicunt qui commencelo para graphe.2. v Et te onredi apros Asconcion 26 a s 8 θ entrorente en me monsoignour,ue ueret, admirat, uehet et Bar- bovairo a tota tres grant navire et estolent bien estimes CXXIIII hommes o Bibl. nat. land hane. 25s8 fol. 5 x'. Tout te oci de la balaille do Ecluso, te queri fait notro chroni stae, Se retrOUVe, ave quelque delatis en motus, dans es Inciennes chronique de Flandre Istore et eronique de Flandres,
133쪽
homines nobiles sive ad bellandum aptos, eo quod tales magna Salaria de condigno et de congruo expeterent. Stimulo igitur tenacis cupiditatis congregavit Paupere PiScatore et marinarios, atque de talibus suas naves munivit deinde transeuntes per anterualesium pervenerunt apud Solusam ubi ante Sowitium' anchoraverunt expectante adventum regi Anglie;
quod multum displicuit Flamingis qui ab omni parte
Flandri confluebant ad videndum magnam claSSem
Interim vero rex Anglie per insidias agnovit quod navigium regis Franci prope Flandriam transierat. Intravit vero in mare et Robertus de pthesio secum cum baronibus suis pluribusque nobilibus agitariis et Anglia, in magno apparatu et copiosa multitudine et petiverunt clupam . Cumque Gallici et Anglici se a longe conspicerent, omnes ad bellandum se aptaverunt. Pre nominatus autem Barbavaria qui erat in galeis Suis, percipiens Anglicos venientes, dixit prefatis admi-Paldo et Nicholao Bahucheti De Domini mei jam videtis e regem Anglie Cum Suo navigio venire Super nos. Sic michi credatis, omne navigium divertatur in maree altum; si enim hic remaneatis, Anglici qui ventum,
Sari, ed. LUCE, t. II, p. XVI, Oteri .
134쪽
solem et aque fluxum habent pro Se in tantum vos a coartabunt quod minime vos poteritis juvare. Nicholaus autem Bahucheti, qui melius Sciebat unum compotum quam uerra marina facere, respondite : etesibundus enim sit qui recedet ab hinc et none prestolabit eventum belli , Et Barbavaria dixit e Ex quo michi acquiescere renutii S, tanquam nolenSe perire, cum iiij '' meis galeis ab hoc districtu exibo . Et ita recedens de illo loco ipse et sui viderunt clas Sem regis Anglie venire contra illos; et una navis antecedebat repleta armigeris qui milites debebant fieri. IIec enim navis applicuit ad quamdam navem, que gallice dicebatur e Biehe de evre, a qua Anglicorum navis destructu est et qui erant infra penitus devicti et occisi Mox itaque superveniente claSSe regis Anglie, commissum est bellum attrocissimum sie): Cumque PugnaSSent a Prima Sque ad nonam, Gallici non plus tollerare valuerunt, quoniam ita conserti erant inter se quod non poterant Se juvare, nec audebunt egredi in terram, propter Flamingos ipsis insidiantes insuper minime docti erant in armis bespectu Anglicorum qui fere omne nobiles erant. Ibi namque tanta occisio facta est quod mare undique
occisorum cruore rubri factum est restimabantur enim in numero XXXA', inter quo mortui sunt Pelacli
admiraldus et Nicholaus Bahucheti'.
l. Lo continuatour de Guillaum de angis t. II, p. 6si attribuo te desastre a lanatousio de Polluchet contremue Queret. 2. Il parat que uo uero mouru dos sui te de se bl essuros L continuate ur de Guillaum de augis di que meprisdu ro de rauce Nicolas Belluchet ut pendu au mat de Sounavit erit II, p. 62j.
135쪽
Interim vero Barbavaria percipiens rem ad malum finem tendere evehit se longius i. Tota vero clasSis Francorum deperdita est preter aliquas navicula que Ca SubvaSerunt. Ferunt enim quidam quod Gallici victores fuissent, nisi Flamingi Supervenissent ad Succurrendum Anglicis'.
Ilii vero de clupa, ubi erant congregati, Spiciebant bellum duorum navigiorum quod Sati Prope erat, et cum vidissent quod pondus belli vertebatur in Angli-COS, mox armati cum baculis suis, intraverunt naves Sciuge et in magna multitudine accedentes, ex inproviso a dorso irruerunt super Francos bello fatigatos, nichil hujusmodi premeditatos Anglici enim cernente SFlamingos in sui auxilium advenire, resum P Seruut audaciam, si quod Gallici, ante et retro debellati, omnes interierunt preter Barbamvariam qui cum quibusdam suis Sociis, ut fertur, evasit, et sexaginta alios
qui vivi capti, non diu post decollati sunt. Ex Anglicis autem ceciderunt quasi decem milia',
2. v Et distare qu'il eust oste desconfit se com 'eust est Fayde des laniens qui tu alerent a secour quant ii virent lac halaille e la mer. 3 Bibl. nat. land hane. 2588, sol stri'. Froissari a conte en esset u 'un ros rensori de navires intra Edouard III dans Tapres-midi ed. LUce t. II, p. XVII). . Tum CZSione gentis nostrae non modica respective, di Salti roi 'Angleterre en annoneant a victoire a arche veque de Canterbury Itymer, Foederu, ed de 32l, t. II, 2'partie, p.ris 2bj. Et apros grant occisio laiciei'une parti et d'aultro te Franc eois qui demo urerent et qui Se orent Saulver 'eu departirent;
136쪽
cum duodecim dominabus quas rex Anglie adducebat ad serviendum regine uxori sue in Gandavo. Itaque rex Anglie, poSt triumphum, quamquam in crure lesus esset, noluit tamen exire de navi sua'. Sed Robertus de Arthesio et alii barones Anglici descenderunt Super terram in clupa et ibi corpora quieti dederunt Isocnamque bellum accidit anno Domini,' ccc xL in nativitato Sancti Johannis Baptiste'.
Interea regina Anglie que in Gandavo erat, audiens regem, maritum Suum in Seiuga a plicasSe Sic , cursu celeri perrexit illuc rex autem erat in navi Sua faciens collacionem seu colloquium Super facto guerre Ue. Consilio vero ab eo egregato, regina cum Jacob de Arthevella intravit naviculam et abiit ad navem regis; cumque contulissent aliquandiu inter Se regina regreSSaest apud Gandaviam. Et rex descendit Super terram, atque pedes abiit in peregrinationem ad Nostram Dominum de Ardemburgo , missis hominibu armorum, agitariis, qui sit omnibus rebus Suis apud
Cumpleta Sie namque peregrinatione, venit Pu
137쪽
gis et, adjunctis secum mestariis de villa, venit Gandaviam, ubi a Candaverisibus cum jocunditate magna receptus est. Deinde mandavit omnes Alemannos sibi confederatos, ad habendum consilium cum eis quid
acturi essent sibique fuit ordinatum quod fierent duo exercitus', de quibus idem rex et Sui a Candavenses haberent unum, et illi de terra 'Alos et principes
Almani unum, et irent versus Tornaeum et quod
alium exercitum duceret Robertus de Arthesio, qui Secum haberet nullos agitarios de Anglia et illos de Brugis, de Franco, de Di Squemue, de Yppra, de Pauperinga, de Cassello, de Bailleolo, de Furnis, de BeP-ghes et de Burburgo et iret versus Sanctum Audo
Sic igitur predictus dominus Robertus unacum hiis
omnibus, venit vePSu Sanctum Aiadomarum et venientes fecerunt unam stationem in Cassello, expectando alios. Rex vero Anglie receden a Gandavo, venit ad
pontem de pierarum, fornaco duabus leucis distantem, ubi castra Sua metatus est; ipsemet requievit seu acuit in domo episcopi TornacenSiS, que Vocatur Esliri'. Rex namque Francie, audito quod rex Anglie dis-POSuerat exercitus suos ad obsidendum simul duas ClaVES regni Sui, mox congregavit suos et misit apud TOrnaeum conestabularium Francie, comitem Faxi sie)
138쪽
et marescallum Bertrandum cum tribus milibus homi
Misit etiam apud Sanctum udomarum ducem Burgundi et comitem Armaniae cum quadraginta duobus vexillis que nominabimus ratione belli. Erant
enim dux Burgundie Philippus filius ejus dominus
Vergiaci, dominus Guillelmus, avunculia ejuS', comeS
Montisi, laedi, dominus de Raeyo, Socius ejus dominus de Cabillone et dominus Guido Vilpini, socius ejus De Flandria fuerunt dominus de Ghistella, dominus Sancti Venandi, castellanus de Berghes et castellanus de is suemue De comitatu Arthesi fuerunt domini Mopellus de Fiennes, de haurino, de WilleP- vale, dema melincuria, de ouerquiaco de osseutis et dominus Johannes de Castellione, dominus de Bolaincuria'. Comes namque Armaniaci habebat Secum exdecim vexilla. Porro rex Franci congregavit exercitum valde copiosum inter encium et Attrebatum et nundum deliberaverat quo iturus esset Robertus itaque de Arthesio, ut dictum St, congregaverat magnum exercitum ad veniendum ad Sanctum udomarum. Illi veros Les Grandes Chroniques t. V, p. 88sj, qui reprod uisentatout coci, attribuent aureis dia duc de Bourgognorio prenom de ean. Les Inciennes chronique de tundi e Istore et eroniques de Flandres, t. I, p. 386 lui donuent a contraire, comme notre ChrOUiqUP, colui do Philippe talis 'agit, esset de Philippo, di de Rouvre. 2. A cet endroit, os Grandes Chroniques Ibid. et les Inciennes chronique de Flandre Ibid. Moutent eu novis te premierde es textos les crit in si Johan de Ferlay le sire dea Pennos, Ne seconi De Johans de Fiel lay, i si res de Pesines.
139쪽
de Berghes et de Furnis qui erant in magno numero pugillatorum et exierant de patria sua et erant in quadam villa nomine Bumbeque ab una leuca distantea assello, dixerunt quod non Pan Sirent ultra, eo quod alias fuerant versus Sanctum Auiloniarum et tamen nichil fecerant Robertus autem de Arthesio, hoc cognito, habuit consilium cum Suis militibus et
Brugensibus deinde abiens ad Bambeque dixit eis
quod audacter transirent, quoniam SSecuratu erat
de villa Sancti Aiadomari et ab ea receperat duo paria litterarum et quod mox ut venirent ante portas, illi de villa ponerent eos infra et traderent ei ducem Burgundie. Ipsi autem, ut fatui, credente ei, venerunt USque ad Novum ossatum, dicentes tamen quod non tran- Sirent ultra, nisi majorem asecuritatem Sio haberent. Videns ergo Robertus de Arthesio quod per hanc viam haberet eos, multum letatus est. Postea fecit currere Suos sagittarios per terram ArtheSi et vastare eam igne et cede Dux vero Burgundi videns ignem in terra sua, ilico tubis insonantibus, exiit de villa, aciebus dispositis; et sagitari scientes adventum ejus fugam agreSSi Sunt.
Nichilominus tamen se tantum Properare noti Potuerunt, quin ex eis XL remanerent interfecti in quodam passu qui dicitur Pons IlauZequin'. Dux autem BuP
140쪽
gundi stetit aliquandiu in campis et postea videns
neminem venire, reversus est ad Sanctum udo
Porro Robertus de Arthesio movit castra sua et venit versus Sanctum udomarum. PugenSe autem qui faciebant primam aciem et conducebant curPUS, venerunt ad Archasi illi vero de Furnis nolebant tranSire Novum Fossatum. Quod audiens, Robertus de Arthesio fecit divulgari apud eos quod Brugera SeSpugnabant inter se et quod ei Succurrerent qui cum hoc audissent, dimisso proposito Suo venerunt apud Archas et invenerunt Brugenses ibidem e locantes. Interimque sagittarii cucurrerunt Sque ad portas Sancti Aiadomari, portantes unum vexillum in quo erant arma Roberti de Arthesio, mittebantque agitta contra portam in numero mirabili otii autem in Porta erant, uno impetu exierunt contra eos Sagittarii vero terga verterunt et persecuti sunt ab aliis usque ad leprosoriZm. Dux autem Burgundi in hiis non est motus, nec homines armorum. Deinde Flamingi combusserunt
ArchaS. Eodem die, comes Armaniaci cum exercitu venit ad Sanctum udomarum rex vero Francie, qui cum SUO exercitu proposuerat ire ornasium, movit exercitum Suum ad eundem versu Sanctum Audomarum cum festinatione.