장음표시 사용
221쪽
18 ' ARTIS CYCLOGNOMICAni ηii 3ρiisi δε- animae totius & animi humani facultates triplices, ita sane partieularim & in-ia invi , , , tellectum sub diuisi mus,l 'rationem inter extrema mediam nunc quoque ima- 'U' ' ginatricis potetiae ditionem atq; ambitum in suas classes peculiares agros siue segmeta ducemus, Nam iuxta propcsionem quae chiiq; vel erga seipsam existit vel sursum nutat. siue deorsum vultum quoq; alternis varium, diuersiamque ex ipso colinio facultates singulae metamorphosim subeunt: Sic mens vertex humanae speciei penes se ipsam permanes Intellectus agens proprius appellatur, sursum aspirans intellectui comuni adhaerescit,& quodammodo diuinus efficitur;Vti deorsum tendens rationalis. Pari negotio rationem quoq; humanam nunc Rationalem appelles licet,nunc Intellectualem atque Phantasticam. In Phantasia demum quis vetat partiri simili modo, atq; hanc quidem inter extremas propensiones mediam proprijssimae phantasiae nomine recessere illam quae magis ad naturam rationis accedit, phantasiam rationalem : quae vero ad senius lapsa demittitur sensi talem nuncuparet Ita me hercule in infima virtutis imaginatricis regione sub phantasiae 1cilicet sensualis nomine sensum Communem optime comprehendes, in imaginationis medio diuitionem ac compositionem rudisormem momentaneam,in eiusdem apice rationem quoq: subobscuram siue illationem confusaneam cosequetis CX ante Cdente,. qualis vel in brutis apparet , ac non tam ratio vere quam imaginatio quaedam rationalis pulcherrime a nobis aestimatur, eam in histe animatibus velut praesidem potenti)sq; Caeteris antesignanam constituimus, quippe quae bruta nobis proxime deuinciat,uti mens activa nos copulat intellecthii primo. v, Mili j ii, Verum ubi nunc statura vim voluntatis'quae quamuis potissimum cor atqι ' hepatis sedem eminus spectet: a cerebro tame atq; anima rationali proficisci-
singula circa cogitationem assidue reuoluuntur.Equidem licet parum haec ad propositum faciant,cum tame orationis filo huc usq: delapsi si mus,hςc paucis definiui, Humanos scilicet animos ad similitudinem corporeae molis snam & insensibilia caetera ad rer u sensibilium imagine promptius intuemur) in tres dimensiones dirimi posse; quaru prior sit illa in Intellectum,Rationem,Phantasiam velut secundum logitudinem ducta: Seques autem sit singularum rur- si is velut in latitudinis gradus nimirum potentiae cuiusq; Verticem summum, centrum & basim, de quibus iam primum disseruimus. Itaq; totius animi sunt ordines s. Tres quidem primarij, & in trium singulis alij rursum tres per subdiuisionem resultantes. Postrem 6 ut hic diuisionum coplexus mutuus incorpoream quandam altitudine surgat,tertiam subhectemus,quae priores utras licirculo comprehedens unam utrinq; scalam aedificet,cuius similiter terni gradus appareant iuxta reuolutionis ordinem in animi partibus singulis a c5ceptu rerum obiectarum per compositionem ad memoriam receptricem: atq; inde rursus ex altero latere a memoria promptrice seu reminiscentia per diuisionem ad partum qui cum conceptu in facultatum vestibulo collocatur, ac Voluntatis speciem sub se comprehendit. Ita sane totius animi licet incorporei molem apte divisimus,ut & recipientis ratio cum rebus receptis ubique consentiar
222쪽
sentiat, sintque non minus circuli in animae ipsius essentia quam in natura
quam exploramus,atque adeo in actionum animi tota vicissitudine. 1NTELLECTUS COMMVNIS VERTEX TOTIUS ANIMAE.
ginum perasceseum scilicet , unde θnth sis simpliae. AA Imaginatio intima proprie dicta. 23 Disi sua imaginum facultas,pei des en umstilicet.
C c sciptrix pars imarinum. DD Imaginatio 'su sis. Ea vis parturiens a compositione o diuisime, sub qua voluntas.
imaginatricis orbis, elinque latitudo σprofunditas.
Intellectualis Orbis, rimque velut latitudo profundita4.
Age dentio ut immortalis animaegradus atq; systema uniuersum supra posi- Dimibutio 'tum t Um ex coneXu ipsius cum toto cerebro, tum ex organoru particularium dissectione pro us analoga viuidius assequamur,illud accurate pri us expendi rhmma, Fecus- velim Ursus circa animi facultate unamquamq; pneter formam essentialem, et ita principε atq; gubernatricem tria nuper definita in memoriam redigi ad omnem illius actione velut instrumenta maxime necessaria Primum corpoream molem quantitate celebrem atq; exten11onem. Secundo auram quandam tonuem natura corporea nonnihil superiore spiritus velut vehiculum,in quo Screrum id e latent secundum passibilem ratione seminantur a me te superiore materiem formae principi conciliantes,quaru connexu modo qualitate meta physici vocant, modo syndromen formaru accidentaliu. Tertio dum bus antedictis superiorOm spiritu mente cocipies; cuius id munus praecipuu sit, Vt sormam principem suo carpeto siue vehiculo iungar,uti ipsa syndrome spiritum Melit cu mole corporea. Moles igitur corporu crassior a formae substatia totoli x genere
a intelletius intellectualis cr penes se consistensar Distinctrix siu diseretrix intelles inalis. o Retennix stu memoria Intellectiva. H Intelleetus rationalisi adium iam astu ail inferiora transemittes. a Reminiscentia intellectualis seu notionum promptrix. x Resennix stu memoria rationalis. a Ratio Intellectualis suisium mobilus. N Promptrix rationumstu reminiseetia rationalis. M Compstina rationalis. o Ratio rationalis σproprie dicta penes se
consissens. ν Dιuisiva rationalis. Conceptrix rationsi. R Ratio phantastica deosum fluens.
223쪽
genere dissidet,Carpetum altius crassioris faecis quasi tenuis exhalatio corpoream vim plurimum redolet, in incorpoream tamen assectionem usque adcotransit,ut qui philosophentur crassius cum spiritu plane confundant. Spiritus igitur quiddam diuinum magis existit& ipse immortalis, ut ait Hippocrates,
cuncta videns atq; intelligens sic fere se habes respectu corporum crassiorum, ut caueste ac sua natura lucidum corpus respectu colorati. Ergo oculos in animi totius theatrum refer, ubi portiunculam hanc subli- o Riibu,;, aha mem intellectui proprio dedicatam eiusmodi nexu cohaerere hominibus arai mica h moi bitraberis,ut vel in aurae istius purioris substantiam minime demergatur, mi-iarui iii=2n nusque multo in ipsam corpoream molem,etsi hanc omnem sempiterna sua ιδ 'ςM- illustratione formet,regat, atq; vivificet. An sit in ipso spiritu vix ausim diffinure, cum nec de spiritu plane constet, an a corporeo assiatu prorsus sit alienus Potius attingit spiritu proxime sicut clauum gubernator, & suae deinceps virtutis radium in continuum spargit, cohaerens quodammodo toti per virtutes intermedias,quarum ratio magis in spiritu sedem obtines carpento altius in stat,corpoream massam vix dignata cotingere. Vis autem imaginatrix naturae corporis penitius inolescens non in cauitatibus cerebri fluctuat, uti plaerique sunt ante nos opinati, statuentes phantasticam facultate in vetriculo quodamanteriore rationalem in medio,memoratricem in postremo. Verum tota profecto per totam substatiam cerebri prorogatur, ubi tamen neq; confuse rursus sua sceptra gubernat,quemadmodu ingenij atq; eruditionis celeberrimae viro Fernelio visum fuit: quin si accuratius singula contempleris, Phantasia inferior, quam sensualem nuper sensumve communem appellauimus, in basi cerebri sedem obtinet,ad quam neruorum scilicet parium T. acies uniueris vitae cum medulla Rachitide tanquam ad commune centrum referuntur. Ab hac substantiae cerebri portione vasta utrinque corpora in orbem rudiusculum instar apophyseon multis inuolucris implexa pronascuntur, undevi totius pen cerebri moles conformatur, in qua phantasiae mediae ac propriissimae locum non iniuria collocamus,uti demu phantasiae rationalis sedem in corpore Psal-loειde,cui S: fulgor inest velat crystalli speculo repercussus, & structura quaedam artificiosa, diuisionis quoq;& compositionis imaginem elegantissimam prae se ferens. Insuper si magis similarem compositionem spectes quam organicam atque instrumentariam, anteriores quidem cerebri partes conceptrici facultati aptius inseruire dicemus,medias compositrici ac distinctrici, postremas in cerebello scilicetὶ ad memoratricem verissime pertinere, quanquam& in secunda hac facultatis imaginatricis coaptatione multum quoq; instruimentorum figura conserat,vti & partium similatium ratio in distinctione prima. Quare si nostra: in rebus tantopere controuersis,demonstrationis capita
voles tantum in partibus singulis& situs ordinem & figuram i & qualitatem sensibilem, ex ipsa anatome ante oculos collocato, deinde a corporeis ad incorporea scandens ad idearum cognationem mutuamque similitudinem te Nec
224쪽
Nec est quod in cerebro facultates incorporeas tam probe distinctas admirere habes enim vel istius distinctionis atque compositionis imagine quan- tu ' dam alteram inscia suum exteriorum omnibus instrumentis, quam nos suo ser'
loco,in commetarijs scilicet anatomicis,Deo fauente,opportunius exhibebimus . nunc unus tantum pusillus oculus cunctorum loco in exem plum prose- jaratur, inest huic etenim statim in lumine tunicae corneae perspicua quaedam m. hoisionis portio spupillam vocant) specierum visu perceptibilium conceptrix prima, per ' quam velut ianuam vis quidem interior foras erumpit, externa vero simulachra opposito fluctu in penetrale interius sese transmittut,intus receptas imagines vueae tunicae processus arachnocidis ad crystallinum humorem usque pertingens eas in compositionis ac diuisionis examen appellat, elaboratas denique amphiblistrocidis membrana tenuissima in nerui optici substantiam rapit, ubi tanquam in memoriae penu diutissime reponantur, ut facile quiuis animaduertet,si a diuturno solis intuitu repente commissis palpebris videndi actionem in se ipsam reflecti patiatur. Illic enim solis radios atque colores obiectos una non recipi tantum in oculos sciet, verum & motos ultra citraque in varias species, atq; adeo sub formarum diuersa compositione visorio neruo pertinaciter inhaerere. Rursus si quis in oculo & figuram, & situm, & qualitatem examinet humorum trium, pulchre sita me dij ameo humor ille aqueus anterior, fluxus & tenuis cum sensu communi analogiam obtinebit, crystallinus medius orbicularis,plane pellucens, cum illa extremorum conciliatrice potentia conferetur. At neruo vicinior vitreus crystallino augustior multa a que tenuior, a facultatis cuiusque vertice parum discrepabit, praesertim cum per illum maxime colorum transmissae species ex vuea in crystallinum diffundantur , uti species & formulae intelligibiles per intellectum in rationem, etsi fortasse iuxta partitionis alterius ductum , humor quidem aqueus aptius ad Phantasiae similitudinem referatur, ad rationem crystallinus, ad memoriam vitreus, ad intellectum denique ille qui supra humorem omnem eX V ae pOstica inenarrabilis colorum fulgor apparet.
DE sE N SUUM EXTERNORUM VI, ET AN Λ-logia ad interiores animae facultates , promethodo constituenda.
MIr ri sitis non possum diuini Platonis sententiam ab Hippocrate
Philosophorem patre depromptam, quam Gal. recitat lib. 6. de is
Placitis Hippo.& Platonis cap. I. ubi illud est constitutu,Vt quam Plat. Omnia muis alia sit quaedam vis animae rationatrix, alia irascibilis, alia denique appetitoria,Vna tamen existat in singulis virtus. Quando- multa mollit
quidem si uit) quod praest antissimum est in singulis unum tantum existit,
Dcut & perfectio una, quam virtutem vocamus. Eam igitur quae in ratio
cinatrice est, sapientiam, prudentiam, aut scientiam licet appelles: quae in ,,
225쪽
se irascibili rursus sortitudinem aut virilitatem: sicut de illam quae in appetitriceis temperantiam nominamus. Ex quarum quidem animae trium particulari rum commoderatione,ac venustate decente,quarta virtus iustitiae nascitur,acis proinde merito totam animam dixeris iustam. Vides mehercule mundi maioris theatrum hoc uniuersum minorem
que alterum illius maioris imaginem pulchritudinis quidem gratia ex uno abire in multitudinem formarum , spirituum , qualitatum , par tium , facultatum , & actionum , sed durationis ergo diuisa quaelibet recolligi semper & aspirare denuo in speciem unitatis: postremo propter
perfectionem aeternitatemque sursum deorsum agitata tendere ad exacti circuli rationem. Hoc est quod Galenus citat ex Platonis decreto Method. therap. libr. 2Gωνα--ψ--ἔν, dc multa unum esse,
Q i ui Vides insuper quodlibet esse in quolibet, iuxta sententiam Anaxago-' & ipsius Hippocrat. libr. mρὶ τοπων των καγ ανθρωπιν, Vt recte id con' cludendum propos ierimus, quod quemadmodum ad exemplar mentis architectricis fabricatum est uniuersum 1 ita ad id eam mundi exterioris humana species & ad normam utriusque' tum Reipublicae, tum artium quarumcunque & stientiarunx, & denique totius methodi faciunda sit constitutio. Quod animaduertens Galenus. lib. De placitis Hippocratis &Platonis,Iusti is a Gale. sturii est, inquit, admirari Platonem,qui non solum methodos compendiose Tisia Ti. eZhibuerit,sed&nos exercuerit in singulis . Sunt enim capita tria: Primum, initiis. quod compositione& diuisione constat: Secundum, quod pugnantium &M sequentium cognitione Tertium denique, rerum inter se mutatione in D maioris , minoris, aequalis,& similis ratione . Hanc sententiam vere auream perpauci gnaviter expenderunt. Illud autem insinuat Methodi totius materie, a quidem eandem esse cum illo rationalis facultatis obiecto, quaestionem scilicet siue de rerum natura, siue de propositionum Veritare, aut rerum agendarum ratione suscipitur , seu rursus sit uniuersalis, seu particularis. Sed Dialecticus quaestiones quidem ambiguas suscipit, & dissoluendis instrumenta suppeditat, verum contextus eorundem siue syntaxes docet Methodicus viam inuestigandae veritatis compendio subministrat, ut recte vim Methodi censeat in mundi ordinibus, certaque potius symmetria partium diuersarum, in compositione plurium dispersorum in unius partitione multiplici collocari, seu res naturae velis, siue entia rationis. Huius primum auspicium vult idem author in virtute phantastica , licet a ratione perficiatur, idque per ordinem physicum , uni uoce cunctis secundum idem consideratis; hoc est quod ait in compossiti ne & diuisione consistere . Alterum caput. est a ratione pugnantium de mutuo consequentium necessitudiniem belle demonstrans , cuius vis c'tiam
226쪽
tiam supra ad intellectus aciem, infra ad imaginatricis potentiae territorium exporrecta est; &haec per seriem rationalem, de qua dictum est supra diceturque saepius, perfici decet. Tertium ab intellectu maxime pen dens , licet a ratione media suam quoque absolutionem adipiscatur, in cedit per ordinem analogicum Vel metaphysicum , in similis diffundis, aequalis & inaequalis, maioris minorisque comparatione fundata. Vide plura in hanc sententiam lib. eodem De placitis. Hippocr. & Platonis. I l. lic enim N prima istius artis principia sensum Antellectum , rationem , tresque praecipuas relationum differentias, S totius methodi non pauca mysteria, scd notis occultioribus adumbrata reperies, etsi deprompta forsitan ex libro. Praeceptionum Hippocratis statim circa exordium, nec non ex libr . De arte , libr. De locis, libr. De di ta I. & De veteri medicina. Quae cum ita sint fateamur, illud est necessarium, eandem partitionem& compositionem, eandem rursus pugnantium sequentiumquς necessitudinem , eandem denique similitudinis Sc dissimilitudinis analogiam esse in uno mundo quae sit in altero , in singulis cuiusque partibus quae into- ρmum Mη into, in summis quae in med ijs, infimisque, in dextris quae in sinistris, in
corporeis quae in corporibus, & vinculis mediis certae necessitudinis vincat lo inuicem a natura comparatis. Haec enim lex, ut docui fusius libro supe riore, procedit a primo cnte Usque ad materiem, a primis generibus ad specialissima naturasque indiuiduas, a tota uniuersi mole ad membra singula membrorumque insectiles partes , quemadmodum proportionales sunt circu Iarum portiones, qui uni concentrici puncto squalis est in uniuersa natura Deus) per easdem lineas rectas a puncto excurrentes ad circumferentiam dirimuntur. Igitur posita ratione ternari ii, qualem ex Pythagorae ZMonade nuper depinximus, qualemque senex ille diu mus libr. De diaeta thisis iui. depinxit in uniuersi opifice spiritu , cui semper assistant motuum spe cies 3. indefinitarum qualitatum dimerentiae triplices ab intellectu solo informa, in materie, Sc proportione conspicuae . qu, denique perficit extremorum stupenda coniugia , congressus principiorum , mixturasque elementorum per triplicem harmoniam conlprehensim in omnia penetrantem , necesse est omnia quae sunt in mundi systemate ad pulchritudinc m& necessitatem comparata, eadem Min constituenda methodo proxime, Sc postea per methodum iam repertam in constituendis artibus demonstrari, ut qualis est distributio mundi circumfusi in caelum , aetherem,& sublimarem portiunculam , sit& minoris istius animalis vel mundi in animam, spiritum, corpus: animae rursias M spiritus in eorum qui assistunt corpori disserent . rationalem, concupiscibilem,irasei bilem,& qui immersi stant penixus authorem motus& sensus unum, deinde naturalem alterum, a quo nu
uitio, augmentatio, generatio; tertio vitalem,a quo vitae praecipuus somes M
227쪽
COretaria de sinsuum internoru
6y ARTIs CYCLOGNOMICAE vis pulsifica in corpus dirigitur uniuersum. Respondeat illis & ventrium distributio iuxta Hippocratem in supremum, infimum, medium ventres autem insignes corporum cauitates appellat excipiendis visceribus destinatas In singulis rursum procedat particularis subdiuisio ad quandam infinitudinem vergens, humanis viribus minime comprehensam. Sed illud praecipue nunc animaduertendum,postquam de interiorum sensuum cognatione 3c differentia pro methodi necessitate a nobis est demostratum,quae sit illa tam celebris ad huius partitionis ideam externoru sensuum
ὐαλογα, hos enim Velut satellites tantum dc excubatores in animae vestibulo nominaui Primum itaque id altius repetendum,quod uti Vis animae quam is,corporu, atque spirituum ., ex multitudine ante confluxerint in speciena Vnitatis , ita communem rursus in cerebro spiritum facultatemque sensus& motus referri per neruos singulos ad certa quaedam organa distributos, ut peculiarem speciem adipiscantur,ut qui prius fuerant ob nome generis indefiniti, discerpti iam magis magisque, vel optici, vel acoustici, vel virtutis alterius nomen asciscant.
Secundo,sicut in uno cerebro triplex facultas extitit secundum partium seriem,figuram,substantiamque distributa, unaquae recipit potissimu No parturit sed opposita via, altera quae componit de diuidit, tertia quae promit Mcondit: ita & in sensuum singulorum organis iuxta proportionem statui
Adde his, quod cum in sensibus singulis virtutum radiorumque spirithlium sit quidam motus activus a centro procedens ad cirum ferentiam, quo facultates a principe parte ad organa deferuntur;passivus alter quo rerum species ab obiecto ad organum,& hinc ad sensus principium quoddam interius tanquam a circumferentia ad centrum motu opposito reducantur: horum sane motuum occursu mutuo necesse est super oppositas bases organi & obiecti proportionales triangulos fieri, quorum refractione in medio resultante, facultatum quoque concisae species S άπορροναι cum sensibilibus varie permiscentur.Ideo in singulis iterum pari proportione haec 3. constituas decet, obiectum,medium,organum. In horum Vnoquoque alia 3. quae compleant novenarij rationem,sic ut a parte obiecti non minus quam organi sit resolutio quaedam occulta siue effluxio corporeae substantiae spiritus& qualitatis. Etsi multos non dubitem eius sententie,ut nostram hanc opinionem Velut ex atomorum officina depromptam plane repudient, eo quod non ab omni corpore effluxus insensiles corporum fieri libenter admittant, cuius tamen
demonstratio planior a nobis dabitur alio loco. In ipso medio sunt singulorum consimiles species, sed quae per tres oppositorum motuum partes analogas, essi uxum scilicet, refractionem, permistionem, complent, 28. figuram corporis cubi. Nam in ipsa demum permistione triplicium specierum Per terminos tres, duosque oppositos motus perfecta sensationis forma
228쪽
LIBER II. Dconsistit, differens pro rei sensibilis S respondentis organi peculiari natura.
Discurre per sensus externos internosque animali contributos, eadem pene ratio quae est a cerebro per neruos ad organa singula, eadem est &: ab orga- h. i. ni principio per mediam cauitatem atque substantiam usque ad vestibulum, eadem denique ab organis per medium ad obiecta.
Verum exterioris facultatis quinariam speciem recte ad trinitatem reuo-eabis, vi duo sint sublimioris indolis sensus, duo crassioris, quintus naturam pumisse is mediam repra sentet. Visus omnino in aethere ac caelesti elemento seu luce versatur, olfactus in igneo, Auditus in aerio, in aqueo Gustus, in terreo plane Tactus. Haec autem elementa congenita sunt quae pro necessitate Unius - Ευωωti inocuiusque communem spiritum a cerebro influentem immutent alterentq; , ut peculiaris sensus ideam conssequatur. Vnde Physici vel oculis innatam lucem agnoscunt , auditus organo aerem plantatilium , quanquam de caeteris non ita aperte disseruerint. Sed quae substantiae sunt purioris cum propter tenuitatem non consistant sublicta λε
absque solidiore subiecto , proinde lux illa visisca in humore fundata est cri- να - ,
stallino, compacto maxime, pellucido S elaborato. Est & humor utcunque spissus in cauitate frontis de in ipsis alveolis sub osse ethmocidi, quo ignis ad O De olfactum pertinens propria velut sede consistit & sibi cognata maxime , iuxta Hipp. lib. de dieta I. ubi ignis sedem &fomitem in aqua, aquae perfectionem ab igne arcano prorsus oraculo designauit. Aer auditui seruiens per circulorum analogiam ad circulos aeris ambientis subiecto solidiore opus non habet, sed ultro citroque fluens ab interna cerebri gignitur humiditate, &speciem soni ex impulsuum similitudine circulorumque segmentis intra trian- .gulos concurrentibus repr sentat. Gustus elementum crassius quam ut era Gallia
ternas species absq; maiori elaboratione percipiat, peculiare medium postulabat continuum scilicet tunicarum neruorumque Contextu , & totius propemodum substantiς communione cognatum, quod &in Tactus organo ma- nctis. gis multo propter terrenae portiunculae tarditatem obseruabis.
Omnes hi quidem sensus externi suum sibi congenitum elementum cum innato spiritu a cerebri humiditate derivant, sed peculiares intra organum tunicas habent,quae tali sensui substantiam propriam reddant, Se ab aliorum externorum sensuum specie disserentem . Et quanquam ille plantatilius aer Miminis. auditus sit seipso contentus propter similium circulationia promptitudinem a natura requisitam, quae non ita sit inter caeteros sensus: attamen sic it sublimioris indolis sensus visus & olfactus scilicet,aethereum spiritum vel lumino-
ium & igneum in humore contineant ante per ambienteS praeparato, Ita sane& gustus elementum aqueum nequaquam in palati sede inferiore constituit, neque in linguam effudit alieno humore saepius imbuendam , cum ipsa debuerit potius supplere pro sensu crassiusculo solius me dij locum; sed peculiarem habet humorem aqueum in substantia rara hactenus ab an atomicis non animaduersa,quae quidem specie dura,oblonga naequalis, cum foetu piscium 1 optimc
229쪽
6 6 ARTIS CYCLOGNOMIC AEol b, a Minst μ' optime comparabilis, inclusa longiori epigraphae ossis illius quod intra n ' ' rium amplitudinem situm ab osse sphenocide versus palatum CXporrigitur,& vomeris speciem prae se fert. huic ego aquam illam gustatilium rerum disse creticem ingenitam puto,quae partim per circumsitas tunicas, partim a plexu mirabili inter processus clinocides ossis sphaeno dis posito, 3c hinc per occulta
foramina tum in antrum interius,tum in oblongum vomeris sinum tenuissi- . , his mos ramulos ingere te, instar aliarum rerum quae continue defluunt,continueis membranii. restauratur. Magis paradoxon videri poterit,si de tactus organo meam sente-tiam fera: sed cum non adeo rerum natura hodie profiteamur quam consensus earunde,& qui in illis reperitur perpetui ordinis filum,idcirco liberum hodie alioru iudicium permittemus in iis quae artis alterius lima postulant adhiberi. Tantu nunc rudiuscule dicam in sensit tactus terreum quoq; principium velut rorem analogum ad species tactiles per omnes membranas esse diffusum, cuius tamen prima elaboratio est ab ossibus i psis,quibus interiores tunicae passim circa asperitates vel processus scopulosos attenduntur usque in diploeidem δί medullam interiorem nonnulli bi per processus tenuissimos penetrantes, praesertim intra caluariam, Vnde dura meninx suspensa maxime repericranij x meningis mollioris mater existit, Vim quoque suam ex continuitate communicans & tunicis infernis Uacii vis cotibus seruiunt, & medijs quae musculos circumuallant, S CXtimis tribus,quae cutis, Curiculae, & mem-
... , branae carneae nominibus sunt comprehens e. Nam quod in neruis putet plar-rique sensum tactus per se consistero, falsum est; cum omne illud pos1ideanta membranis: Nemorum enim sensus .adhuc analogus est, donec ad organa permanarint tantum deferendis internis referendisque externis speciebus H, Hlli, ene- Velut nuncij intermedij Quare nec in processibus mamillaribus cerebri, hi φεφ/- posita est peculiaris olfactus vis, sed ut via quaedam duntaxat ad sensationis integritatem cum aliarum partium oeconomia conspirat. Longa foret historia si quae de sensibus sensi hactenus versavique cum animo meo,scriptis aperire voluerim. Sed cum haec aliam tractationem postulent uberiorem, e mulus pauca x breuibus complexa tabellis sufficiant. Primum
230쪽
l Medii ut in sensibus anil malium. I Actiui magis, v t ctrcal actus superiores. Alij rursus
Naturales magis ut in partibus quae nutriuntur,& maiorem cum hae- pate& venis cosensum habent Medij vr in motibus oe- cultis frontis,ocul Otu, linguae, genarum, pudendi , pulmonis &c. quae magis cordi consentiunt. Animales & arbitrarii magis,ut in musculis &partibus cerebro magis eonsentientibus Respondet natura partiti Fibrosa magis quam ne ma, contexta ex ner- suis mollioribusi Neruea fungosaque simul & laxa.l Neruosa magis contexta
In omni motu recto disseretiae 3 Ad cireumferentiamo Pulchritudinis Gratia α Attractionis sic misium
Mixtus &utroque pruintensus Perfectionem Adin Copulam extremOL tum
Ad eentrum Robur Ad Q Repulsum ceu
In mora circulati similialiter differ. I. Descensus Partum
Traditionem Conuersio Aeternitatem
Secretionemque exquisitam Astensius Conceptum
Inuentionem Terminus ad quem ls Medium ' l
Terminus a quo 1n singulis iPatiens Proportio ves analo- l
Agens ex sensesensibile in quoc Facultatis spiDiuisio δε ntus specierum vehiculi eoria porei
Medium dedu Facult. hctio - refra Spiritus.
Q Permi l Vehieu L stio ' licoss.l Sensitiuum Facultatis ex quo
Pto singulis sensibus Quiddam quod specie diuersosfacit organa S.
Mi J organorum proprii' spiritus & faculis
Quiddam quod commuis nem vim principis .cuspecifica iungit ceu ex tremorum copulac Nerui & processus
C & facult. Quoddam principium mmcum,quod cuctis analogiciss influit Cerebri corpus ut Q Cerebri spiritus 3ζ .c facult. Insensibus singulis est pars peculiaris spiritus& facultatis Emittens ves pariens de lconcipiens lComponens & diuidens
Est tursus in singulis Respondet Situs Figura Suustantia i Elementum proprium CCompositioni 'hibilis P Conceptuila Partui specieta rumi sedes elementi quae vel Aumor peculiaris
' LCauitas tantumi Componendis diuidendis speciebus. Pars humore illii eum suo C gignens