장음표시 사용
31쪽
Sic enim rei quam profitemur professionis norma plane consentiet, utque in omni Methodo a rudi primum cognitione ad determinatam alterius profici-6πφςiρ - ς' scimur qua parta denuo reuersi in circulum indefinita prius cognitionis prin- Cissisin: cipia propius intuemur,ita & ex obscura totius negoth synthesi recte in ple- 2 T. ... . nam anabsim sese mes nostra diffundit 'nde rursus in orbem obliquata su:NTI: ruet constitutionis modum atque principia explorans, certius illud, unde defluxus rudimenta desumpsit, elaboratorum axiomatum fide &. stabilitate
Dηibseres tο- Confusa quaelibet ac magis uniuersalia notiora quoad nos existere satis de- monstrat Aristoteles capite I. lib. Phys 1. Huius autem cognitionis ductu prius,velut per nebulam, procul cospecto Socrate, offert sese substantiae notio, deinde corporis, paulatim vero & animati atque sensibilis, rationalis,atque postremo etiam indiuidui. Neque verebor hic scabras passim Dialecticorum voces interserere, cum in sermone philosophico Syrenes Musis, iuxta Pyth goram minime sint praeferendae. simsi istimara Pritis itaque quaeritur,quid sit corpus, quam quid sit corpus humanu, prius x: ''' etiam de corpore humano simpliciter tali est disserendum, quam quatenus morbis aut sanitati obnoxium sui curationem postulet. prius denique de s nitate vel morbis in uniuersum,quam de huius atque illius affectione naturali vel praeter naturam. Quin quod si a communissimis iter auspicaberis: ante omnia quaeres, N um res talis existat,de qua nobis est controuersia, idque subabsbluta ratione ,& minime ad substantiam vel qualitatem ullam determunata: Vt si quaeratur, An sit corpus humanum,statim notiones communes suggerunt omnis scientiae atque cognitionis principium a sensu esse vel intelle- civ. ubi sensius abunde testatur, mentis negotium est superuacuum; si de rebus insensibilibus quaestio fiat,statim per prius vel posterius aliquod conclusio
est inferenda. Ita enim Deum ex effectibus, ex patris hypothesi filium esse cognoscimus: N unc cum homines esse & hominu corpora sensus ostendat,quidi nam sit corpus inquiritur, similiter per suas caussas. Primo quidem indete quoad nos,determinate quo ad natura, ex relatione scilicet ad idem his, principium,& Ordinum inspectione, quem mundi res obtinent, tum inter se
2L: mutuo,tum ad principium primum ac finem ultimu, qualis intuitus simplex& naturae prior existit,nobis vero maxime rudis & confusaneus,ab intellectum quippe & Metaphysica discursione dependens. Secundo aduocat mens se sum in subsidium, cuius lenocinio iam pridem corporibus est alligata, atque hic secundum idem commune principium vel essentiale vel accidentale cuncta dispescens denuo explorat altius,ac Physica discursus specie definit melius quo ad nos, minus quo ad naturam. Itaque & mobile colligit & substantiς rationem,ubi per substantiam commune quiddam cum incorporeis habet; perue mobile vero a rebus immobilibus est separatum. Postremo per rationem cuncta componens,ac diuidens multo quam pridem accuratius concreta fundit,
diffusa recolligit,donec persectum discursionis orbem circa coclusionis eius dem
32쪽
dem centrum peragrauit.Vnde & corporis accidetia x substantiales proprie- 4tates varie discutit, totum quoque in partes dirimit, &partium singularu rationes cum substantiales , tum accidentarias inuestigat; ubique determinans partim quo ad nos,partim quo ad naturam,quid sit illorum quodlibet, quantum, quale,Vbi,quando,quae cuique cognata,quae pugnantia, & id genus reliqua, quorum coaceruatio in Methodi communis speciem surgit inuestigando themati dedicatam. At cum de corpore satis doctrinam communiorem exanthiarit,ad humani corporis contemplationem descendit,iuxta tritam sententiam,Scientiae Physicet extremos fines in Medicinς auspicia propagari sunt D se Dabunt enim inuicem subalternate,quales Graeci -μηλας vocant. Itaque humani risia fati corporis caussas perimendas iterum sibi proponit iuxta triplicem discursionis Rurii: seriem ante iam definitam,distinguens protinus totum in suas partes usque ad elementa,in singulis spectans inuentionem formς atque materiae primum, deinde & caussarum caeterarum, semel per ordinis cohaeretiam ab intellectu, mox per signa interna quaedam & propria,quaedam magis communia, tadem&. per Logices instrumenta. Rursus cum de humano corpore satis est demonstratum, nequaquam cessans rationalis anima sub sanitatis Vel aegritudinis pie .giis ad ipsum ratione perstringit,unde & sanitatis ac morbi caussas inquirit plane, uti ρ''
in praecedentibus dictum est,sed sib restrictione maiori & proprius ad praxim
declinante. Tandem vero cum per singulorum statuum caussas Corundem posti a di scientiam anima sit cosecuta,quaerit num naturalem affectionem seruare per
similia possit,num praeter naturam inundantes morbos curam contrariiS. Ita- darum in es,
que ad compositissimam speculationem deuoluta diuersorum trium in arte '' proposita subiectorum naturas meditabitur, humani corporis scilicet tanqua Mainstonis pro passibilis,medicaminum vero de rerum adhibendarum velut agentis, postremo & Analogiae tanquam vinculi sub indicationum classe delitescentis. Vbique Vero eadem est trium antedictarum discursionum ratio ad caussarum in-t ' uentionem vel Aetiologismum, nisi quod quaestio compositior quaevis in fi- oinhia ad tau nium formas multipliciores sese diffundat pro rerum scilicet spectandaru db μ' mitis uersitate. Simplicioris autem alterius simplicior quoque est resolutio, nam ' 'Pro cognitione humani corporis, ut tale est,tantum Corporis fit resolutio, deinde & humanae figurae, ex qua interiorum formarum analysis ante occulta se prodit. Venim si corpus humanum spectes,ut morbo vel sanitate affectum,ibi& antedictorum analysis praerequiritur, deinde & sanitatis de morbi. si demupropius ad negotium Medicum,artisque necessitatem prouehamur;mox te minoru,& medii simul indaganda natura est,ut nauem in portu collocemus. Similiter pro artis uniuersalis costitutione prius ipsarum vocum quam rerum doctrina Capessitur, mox prius an sit,quam an hoc vel illud, tantum vel tale.&C. Postremo si quis axiomatu arte constituentiu veram scientiam volet adipisci, terminorum simplicium,ut subiecti & pr dicati cognitio est obtinenda, rq; adeo ipsius medij per quod illoru copula demonstretur, prius quam hom Onn ionem veram aut falsam esse deprehendat. Terminorum & med ij si-
33쪽
militer cognitio existit per caussas proximas, Rationis ratio tandem per cauo G.δει est,hii sas ulteriores. Felix igitur qui reru potuit cognoscere caussas: Hoc enim opus, sh ' laic labor est huc mentis acies,huc omnes ingenij nerui sunt intendendi. Nam non ante datur Telluris operta subire, Auricomos quam quis decerpsierit arbore ramos, Hoc sibi pulchraseumferri Proserpina munus Instituit,primo auulpo non descit alter Aureusin simili frondestit virga metallo. Ergo alte ventia oculis, rite repertum Carpe manu namque ipse volens jacilisque sequetur, Si te fata vocant,aliter c. An qu si, ua- Omnes enim scientiarum habemus principia in nobismetipsis, at non om- eo Lia: nibus demonstrandi artificium datum est, nisi idipsum vel authorum prob pilaimem. tissimorum lectione sedula,memoria stabili, accuratoque examine consequantur,vel quod paucissim is usuuenitὶ faecundae indolis atque naturae indulgetia, tanquam dextri afflatu syderis, impetrarint. Esto tamen,ut inter naturae dona praecipua Methodicam hanc dexteritatem numeremus, eandem tamen humani rursus ingenij legibus atque arte roboratam ad perfectionis cumulum in io ad ia- altius aspirare nemo inficias ibit. Haec de synthetica totalis Methodi disposi--λ. . tione impraesentiarum satis. Nunc ad eiusdem doctrinam Analyticam fusius stilutionem Ana excurramus, donec in priora vestigia versi rudem hanc artis constitutionem latius effundamus. 'CAp UT III. De Methodi Catholicae Analytico typ .
Aia is, a a. ATHOLICAE Methodi seu cutium syntheticum, siue analyticum eii Dia 4θα- si ' spectes, unu&idem est diagrama ordinis, duntaxat ratione disseres iss secundum partes singulas, prout in ipsis a discurrente animo ad cognitione vicissitudo est deprehensa. Quare & figura solidae Methodi sub tabulae unius imagine pictam facile disces, si prius illud percep ris,totius cuiuslibet integritatem ex suis partibus sub solo figurae materialis in- D limitonem tuitu percipi posse,ac proinde nos eiusdem Methodi syntaxim non tam spe ta ,- ἰώ, ctandam euidenter in caussis caeteris,quam qu stionu serie protulisse,sic tamee simu mai ua vi & principiorum reliquorum ratio inclusa tacite comprehedatur. Duo sunt inlutivi. etenim interna maXame rerum principia,per quq Vnumquodq; totius coposui in ρο-' essentia prae se ferat,sorma nimiru atq: materies. Sed utraq; rursum media esti inter caussas extremas,finem atque efficiente scilicet, sicut& forma dc mat z. ij ries quandoque finis speciem possit induere, quandoque& effectricis caussae, ' finis quidem ut sequitur,efficientis ut praecedit, etsi non semper finis vel essiciens conuersim sub formae aut materiei imagine concipiatur,etsi neque materies unquam formae includat speciem, nec sorma materiei. Ergo si princi-
34쪽
piorum internorum utrumque sumpseris tacite, mox dc caussas caeteras in totius compositione ligabis. Sed rursus forma cum sit posterior quo ad nos, nec definite nobis, nisi sub signis sensibilibus exprimatur, quodammodo in sinu Materies totam materiae delitescit, sic ut materies totum quiddam potentia dici mereatur, ex rcuius intuitu formales adeo dc finales,& ab efficiente caussa specierum diffe- 'mari 1 rentiae sumptae nobis facillime subolescant. Itaque quot sunt fines, totidem δίquaestionum genera cogitemus, ut dc quaestionum gratia dc circa quaestiones ab iisdem dc per easdem fieri cuncta non immerito censeantur. Vt cum de fa RODisis Asebricando aedificio quis laborat, prima occurrit quaestio quo pacto sese ab limii h
num conspectu atque ambientis aeris inclementia tueatur; mox tecti struendi ratio surgit,deinde propter hunc alterum finem oritur Jc secunda quaestio, tectum quopacto firmiter locet,ut Sc figuram commodam δc durationem assequatur,quare pro conclusione dc muros dc basim necessariam videt, sed horum caussa denuo lignorum,lapidum, calcis, tanquam elementorum usius in mentem venit. Quibus demum comparatis, procedit Opposita Via ex an- c,ων, G;, tequaesitis iam muros δί fundamenta locans, ac tectum ultimo superinducens. Resoluitur itaque quaestio composita quaevis in simplices, particula' cistiue --.ris incommuniores alias sub conceptu finium , sed procedunt iterum in- AEt e diuisio uerso tramite simplices ad compositas illas, verum sub efficientis ratione, et ' dc haec demum omnia propter formam praecipue dc per formam interio '' rem, cuius reuera exterior isthaec siyndromo materialis tantum velut index
Primum itaque in negotio Medico Cephalalgiae historiam demus exempli g,ὸhili. M
loco. Hanc si in particulari quopiam curare Methodicωs voles, ad morbi illius μμ 'ma Methodum communiorem omnis cogitandi cura decumbat,Vt quemadmo- ν is, .m M. dum sub axiomate generali particularius alterum per subsumptionem inno- im
tescit, sic δί sub artis uniuersali ratione illa se manifestet, quae circa singula 2 c Vest. Unde cum in communi Cephalalgiae curandae Methodo, iuxta viam in- Α uentricem seu resolutoriam primo ad symptomatum seriem signaque humanis sensibus obuia, tanquam caussarum optime indicatricem sobolem intellectus conuertatur, fit quoque in consideratione minus communium, ut stata uiam ' 'tim ab his quae vel vulgi oculis patent demonstrandi auspicia nobis certiora quaeramus, discursu quidem analogistico, cuius tamen principia ex obseruatione sedula dc muturna per epilogismum ante sint constituta. Verum quia omnis determinatio fida ad veram scientiam spectans, tum quo ad nos, tum quo ad naturam scilicet, sola ratione sit comparabilis tanquam discursus logici effectrice proxima caussa: ratio autem se ipsa sensium exigat determinantem singula plenius quo ad nos i intellectum vero a parte diuersa plenius quo ad naturam : Idcirco discursus logicus ipsa consecutione postre s recensebitur , Sc tamen natura externorum mediUS , quippe qui illorum utrumque perficiat, Sc ab utroque vicissim perfectionis suae auspicium trahat. Primos itaque animorum impetus, ut viam Methodicam
35쪽
currant,ab intellectu protinus ordiri consentaneum ust,rebus conceptis scilicet per modum finium mediorum principiorumque ordine cohaerentiu notione eonfusa. Huic discursui succedit Physica determinatio a sensibilibus signis exorsa, velut carceribus propriis,quae cum obiectis intelligibilibus componens Ratio extensam intres dimensiones sphaeram prorsus absoluet. ρM- Cum itaque circa communiores, quae istis subsumi solent) particularesti is , , , Methodos conceptus finium sit omnium primus; Sanitatis aute restitutio vel
alstiiramia. conseruatio in re medica sint de operationum genere; illud imprimis cogita, Restitutionem circa ea versari quae non sunt, Conseruationem circa res actu iam subsistentes. Atqui restitutio fit per demolitionem contrarij, quandoquudem morbo sublato, qui sanitatem impugnat, natura mox ipsa, partes restau
rat absque subsidio Medici. Similiter conseruatio fit partim per prohibitionem contrarij nondum aduentantis, partim per roborationem naturae. Contrarii prohibitio & demolitio fiunt per caussas contrarias . Naturae autem robo commisissm- ratio fit per naturae fomites atque consimiles caussas. Communissimae itaque Medicorum indicationes sunt vel similium,vel contrariorum, similiter & haeiudicationei σ sint nobis, Cu primum in arte nostra infulae notiones, Conseruationem esse
'φε per similia, Contrariorum demolitionem per contraria: quanquam & hae semientiat siue coceptus primi ad aliarum facultatum genera sese non minus extendant,quam ad Medicinam ipsam. Cum itaque effectio vel procreatio eius, quod ante non erat in rebus naturalibus, naturae concessa soli videatur persitas nimirum caussas intrinsecas,sic ut nec proprie hominem homo creet, noque substatiam deperditam possit restituere; fit sane ut ad naturae opificis imitationem atq; exemplar archetypum Medicae professionis opera velut amuΩsim exploretur uniuersa quidem vel conseruationis vel profligationis nomine comprehensa. Seruamus fanum per similia, morbum infringimus per contraria : sed cum actio unius in alteru per similia vel contraria includat sibi rerummis vi a - triplicium hypothesim disiecti scilicet agentis, ut termini a quo fit actio, subtadi. leui passibilis,ut termini in quem recipitur virtus agentis: ac postremo medij 'f' ' paragogi,velut vinculi,quo virtus activa rei passibilis naturae copulatur. Patet
continuo istorum trium,agentis inquam,passi, & proportionis mediae caussas primum internas,& proximas nobis eruedas,deinde remotiores atque extrinsecas,donec Venerimus usque ad elementa. Nam sicut omis doctrina atque
scientia per suas caussas existit, ita prorsus & actio, quodque de actione dictu est per similia fieri aut contraria, id omne ad caussarum indolem est reserendum,ita tamen ut nome contrari3 latius se proroget,quam apud Aristotelem, pro omni scilicet eo quod actionis alterius caussae quomodocunq; refragatur. tam=ssiliavi Cum igitur Cephaleam tibi curandam proposueris velut finem ultimum, Q i' C h4- hunc tibi in conseruationem & expugnationem deinceps resoluas licet,quam
doquidem humani capitis integritas labefactata sub diuersa formarum im gine ingerit sese intellectui nostro; etenim primu ut sani quiddam residuum obtine deinde ut assectum alterum praeter naturam. Caput igitur ut sanum est,
36쪽
est,seruari per similia decet,Vt aegrotum curari per morbo contraria. Iam quia& conseruatio & profligatio sunt actionum diuersae species,utrobique necesse est spectes motionum terminos duos, & inter Vtrumque analogiam mediam.
Imprimis igitur pro conseruatione subiectum passibile vel terminus ad quem est capitis portio adhuc integra,cui quaerendum est subiectum ages simile per causarum analogiam , quare subiectum passibile in suas caussas est resolue
dum, ut similitudinis ratio in extremis per analogiam indicem ex naturae penetralibus hauriatur. Similiter pro morbi ablatione caput rursus loco subiecti passibilis inconsiderationem cadit,iam non ut sanum ,sed sub aegritudinis notione : quaeredum est igitur genuS astectuum praeter naturam, per caussas principiaque prima & elementa, quibus coaptandae sunt per analogiam mediam caussae contrariae in subiecto altero, cui totius actionis praefectura sit tribuenda. Vides ad Aetiologismum-caussarum inuestigandarum necessitate cumcta referri, que scopum catholicum ut dextre c6sequamur dilcursuum trium circulos in solidam sphaeram coaptabis,iuxta doctrinam sequentium Can
num IX. quos tomo istius operis III. cflusius prosequemur.
Et haec quidem totius artis superficiaria quaedam est comprehensio. Nune aequor ingressi plenius secundis ventis expansa carbasa proferamus.
De Artis octognomicae elementis primis eque Methodorum omnium et ρο σ exemplari primo. V o D si res omnis per suas caussas est,atque cognoscitur, costituem
'dae quoque Methodi caussae necessario referuntur: sunt S harum Cres hureia 3 propinquiores quaeda & magis intrinsecae, remotiores aliae,quae Vel principi, verius vel clementi appellationem promerentur. Sed ut
iam solidam constitutionem artis ingressi a primis usque cunabulis filo perpetuo descedamus, caussaru omni u principem supra Vulgari- De Muga Mai. ter notas 4. Id am Archetypam siue exemplarem non immerito posuit diuinus Plato. Sunt enim non in mundo duntaxat intelligibili,sed & in animis nostris ante productionem quamlibet rerum efficiendarum rationes. Sunt&in mundi partibus totius quaedam imagines, & in ipso toto Idaeae partium velut adumbrationes perfectissimae, velut infusa seram & tenues sine corpore vitae. Quamobrem si per omnem vastae illius machinae, quam uniuersi nomiane vocant oculorum aciem undique circumtuleris, occurret ilico huius quoque conuersionis Methodicae exemplar absolutissimum,nobis quidem adhuc mortalibus infandum penitus atque in arduo positum,sub notione tame obscura comprehensibile, si defoecatis terrae sordibus, animorum alas ex hoc e gastulo ad illam sponte influentem atque inuitantem lucem explicuerimu - ,ἡλ,υ,;.
Videbis etenim in Architecto Deo ante cunctorum fabricam ut pulchre lib. iρροῦδα Πω
37쪽
26 ARTIS CYCLOGNOMICAE Synthetici fui se quandam velut umbratilem rationem. Proposito etenim homine . tanquam scopo, res mundi maioris caeteras eius pene Unius gratia, par- xx inpur in f - tim ut caussas proximas, partim ut medias atque elementa digessit. Rursus in ipso particulatim homine, partes tum corporeas omnes, tum incorporeas calege cotexuit,ut primo totius nomine in uλψ kφυῖαν plane cosentiant, deinde ut minores maiorum ministrae sint & pedissequar; maiores vero min ribus nexae,& vitam vitaeque pabula & robur, una cum spiritu largiantur. Similiter in mundi maioris partibus, silue hunc vitabilem spectes atq; incorporeum, siue intelligibilem alterum,talis quoque spectari debet symphonia mutua,ut cum 4nfernis super cum primis Vltima officiorum aeterna vicissitudine vinciantur. Hanc primam Analysin apparet secuta synthesis, qualem dierum 6. curriculo no in instanti unico ipse per Moysem diuinus spiritus tradit cap. Genes. 1. Quod si ad captum humanae mentis primi motoris efficientiam e lebrant Vates, quid est quod nos quoque prohibeat cum Philone penes Mianeruam crassiusculam arbitremur hanc mundi metem opificem seu sigillum ordinis uniuersi ex creandarum rerum analysi, ad earundem synthesim facta Τmην prima in velut conuersione prorupisse. Habes istius imaginem triplicem, Primam in rerum essentia & gradibus,penes quos illae sinat distributar: In totis quidem & singulis, ut si ascensus sit a corporibus ad qualitates, hinc rursus ad animam, angelos,Deum: In partibus vero, ut in eode homine gratia viscerum sint vasa, vasoru caussa sint ossa&musculi, vel propter rationale anima inscibilis, propter hac cocupiscibilis,& generatrix: In mundo externo propter animalia sint humores, cibi potusque; propter haec defluo orbis Elementaris, elementorum gratia caelum atq; aetherea regio, quibus postremo praefici oportuit mundum alterum incorporeum,uti& animabus sensu carςntibus,quae sentiunt aliae; irrationabilibus rationales , & formis ligatis corpore, intellectus puri siue
iis t. alina iis intelligentiae. Secundam eius conuersionis imaginem habes in rerum ef- Ut y sectarum Connexu , alteratione, ortu , interitu, vicissitudine varia, S con-
misis. 1ecutIone mutua, dum scandunt quaecunque prius cecidere, caduntque quae
fuerant in honore. Eiusdem olbis figura tertia est obscura primum in animisi Tra 2 nostris,& veluti a cunis insita, procedente vero tum usi, tum iudicio ab arte
quoia habitus, Connrmatur. Obsturaquidem existit primum in quaestionum genere, dum ad
π ψ2, felicitatem omnes & boni consecutionem tendimus, velut ultimum finem; cius autem potiundi studio actionem vatiam meditamur ; propter actiones, artium studia ι harum deinceps gratia propositiones & axiomata, & tandem quaestiones simplicissimas de natura partium, propositionis, subiecti & praedicati. Quibus inuentis Omnibus regredimur conuersa serie, S quasi per synthesim ad orbis integritatem aspirantes, donec potiti fuerimus scopo, qui nobis . t. φ pra fixus fuit. Rursus in artiu & facultatu genere propter susceptam ' '' ' ' quae stionem artem qrioque particularem iuxta naturam subiecti meditamur, huius gratia indagandi veri falsiq; scientiam, quae nobis scilicet discursionum instrumenta suppeditet, ea est facultas Logica vel rationalis: propter rati
38쪽
exemplar fabricatus.Pari ratione a sensu ac phantasmatibus ad rudem ascem p., u ἡ-dimus compositionis ac diuitionis notam in potentia imaginatrice positam, vel descendimus econtrario. ab imaginatione saepius itur ad rationem certiorem, ab hac postremo ad stabilem notionem,& Metaphyllaam, ad intellectus lucem aeternam notionesque communes. Omnis itaque confusa couersionis stam ratio sub Synthesis nomine atq; Analysis, velut capitibus, cotinetur.Earunde impetus primos, robur atq; perfectionem in magni illius Daemonis siue Amo- inhq . ad ris potestate constitui. Nunc postquam naturae opifieis sigillum probe intuiti ' Iis, , scimus, de absoluta Methodo,& ea quam arte elaboradam diximus,uerba per ad ini rinam, compendium faciamus. Cum nihil sit aliud Methodus quam vestigandi veri via compendiaria; quq qηρv 3M M s- sit compedis potissima ratio, scire imprimis operae pretiu duco. Tota vis igitur agendi dextere,& facile cognostendi per rerum caussas in ipsis ordinibus potis- 4ημης Munnismum col Iocatur.ordo enim intelligetiae signu est,ut Plotinus refert;& quic- ast is quid ab ordinis ratione discedit instar αμθοδου non iniuria recensetur. Sed rur- η ZM sum diuersi sunt ordines pro discurretis animi relatione diuersa. Naque is Vel uti αυφres univoce spectat coceptu Physico,& secundu ide, ut in constitu edis generi- ::: ti ibus1o.quo maxime filo fertur doctrina Peripathetica. vel rescosiderat habitu- θmalis rati,dine prorsus analoga &Metaphysica,quo, iuxta Platonicos,in Omnibus Omnia ol. i. iis .ii; figurantur ductu perpetuo ad unu idemque principiu,fonte unionis scilicet,bo. morum relatisus nitatis,Veritatis,ac pulchritudinis:vel res circvagit coceptu logico de rationali yyy per instrumentoru peripheria circa eande conclusione velut centru,donec as. Relasio tripli sumptis primo& media uniuersa,&rationsi extrema consentiat. Eam sane velut undantis animi salutare anchora amplecti potissimu visus est diuinus Hippocrates;cum circularis ordo non solu robustior caeteris sed & figuram omniu Diris adρν sit maxime capax. Iuxta Itia itaq; metis illius triplicis diuinς, mundanae, atq; humanς ter in ternariu qua proportione distributae,iuxtaque haec antedictae re- alationu genera tria,rerum tres etia classes velut Cyclognomicae facultatis ale. meta,velut discursioniam carceres primos praefixos tibi vel a natura cogitabis. l
Quemadmodu vero In me te opifice prima,m anima nostra,In anima mum cisi reisu senti
di,& rebus uniuersis sunt quidam circuli,vel orbesqrbibus implexi varie,quorum illae limitibus raptς in seipsas denuo conuertuntur: similiter&nos dis- οἴ ithisicueursionum quarumlibet scalas in circulorum species adaptauimus, sic tamen ; tipsa connexionis ratio penes animi discurrentis infinitudinem, sit infinita. mu uiae Sicut rursus in sphqra maiores citiuli, minores continent,omnes autem in or xta bis Unius integritate plane cosentiunt: ita prorsus & isthic usu uenit, ut quem --. admodum imaginatio a ratione, ratio ab intellectu continetur; sic &imagi- risis ian uicis potentiae classis seu sphaera physica intra rationalis ambitum sita; D ati haec
39쪽
haec vero deinceps intra superiorem seu metaphysicen, & demum in singuli,
imagines omnes ab exemplaribus interni circuli ab cxtrinsecis comprehen Clιμ νος qua dantur. Sunt igitur classes rerum,uelut certorum ordinu, penes quos sub certa ' '' relatione discurritur,obscura quaedam diagrammata ad exemplarem Meth dum siue Archetypum quodammodo referenda. Vnde & Velut orbis unius at- sti fi liis,. que immensi sphaeras particulares tres assignauimus, quarum virtutis imaginatricis una sit intima,intelleistus exterior altera,tertia inter utramque media suis larum e ad facultatem rationalem referatur. Et quoniam ubique peripheriarum diffe- rentiae particulares occurrunt, proinde & singulas in tres minores alias ordine U''. . 'U I - seruata tapius sacrae ternionis analogia. Sed illa Fu anima in distribuimus,& sic deinceps s
' ' η - esst animae rationalis vis atque pernicitas,ut& numerum pro arbitrio Varizi,ac tiliombra rerum licet illius sphaera intra maiores caeteras collocetur,ipsa tamen superato vel orbis immensi ambitu caeteras quandoq; contineat,dc complectatur. Fitque hoc modo,ut & Contentum continetis induat rationem; ut animus sese quodammodo &se superiora cognoscat, fatoque iuxta Platonicos)longe sublimior,suvivia dist,iba eius se potestate prorsus absoluat. Sunt itaque classes p cipue tres, Physica, ἐ---MM . Rationalis,& Metaphysica: sed & hae rursum triplices iuxta contentae imaginis vel continentis exemplaris necessitudinem. sunt enim & idaearum genera Eaed=la, i. sh, triplicia;quaedam solius continentis siue sigilli rationem prae se ferunt, quaedaimaginis tantum, quaedam denique utriusque. Ac licet unus sit Deus exem- armes oua e plar omnium,solius continentis uniuersalis notam usurpans sibi, est tamen in ... --ia Vnoquoque mentium genere quidda superius omnia continens,velut exem-s r. plar archetypum est,& imago multiplex ad huius efficta similitudinem: est &medium quod pro relatione diuersa superioris quide imago,inferioris exemplar dici non incongrue mereatur.
Exemplar &Idaea prior Classes siue mordinatarumrerum habirudines mutuae sunt tripli- Metaphysica ad intellectum pertinentes relatione rerum
ad idem principium Fuiuoce,& a notiori- Idaea media, ipsa praecipua classisMetai l physicabus naturae discurrendi auspiciu praebens ridaea posterior 3c imago.s Exemplar prius I Imago medial praecipua classis Logita
Rationales, ad rationalem stulogicam facultatem per. tinentes, relatione rerum circa idem , res lignotas determinans,tum quo ad nos, tum Minago posterior quo ad naturam. Exemplar prius
ad phantasiam & sensum pertinenTES ICIutione rerum secundum idem univoce,& a lnotionibus potissimum quo ad nos fre- l litiora discurrendi aulaicia Draebens
inentes fetari praecipuaciassis Physica notionibus potivimum quo ad hos fre- l Imago sue Idea posterior. quentiora discurrendi auspicia praebens i
Quod autem ad partes uniuscuitisque seu particulares ordines spectat, livbent & nouem istorum ordinum singuli scalas transuersas alias, purasque re elas,ac tertias velut obliquas, cuiusmodi omnes licebit vel dimensionu triu,
40쪽
ut longit. latitudinis atque altitudinis nominibus insignire, sic tamen ut altitudinis ratio ubique sit caeteris absoliuior,ipso dumtaxat genere triplex,& primis reneribus classium aeque communis,quippe quae omnem relationis idaea primario in se comprehendat.Etenim in Metaphysicis classibus tribus ubique relationis sunt ordines ad idem continuum loco,tempore,vel aequivoca similitudine. In Physicis tribus secundum eiusdem essentiae rationem , idem subiectum vel accidens.In tribus classibus Logicis circa idem instrumentaria collatione & circuitu facto,vel ut instrumenta diuersarum specierum inuicem comparentur, vel eiusdem speciei plura, vel unius instrumenti partes inter se mutuo. Exemplar primum ubiq; est velut comunior ratio,cuius nimiru instinctu posterior imago dirigitur,cum haec vicissim illius velut soboles, notas z. . . Itexhibeat particulares magis rationi aut sensui manifestas. Sic enim oportulis' anon solum in creatione uniuersi,sed & consideratione qualibet mentem corporibus alligatam paulatim a superis ad inferiora duci, ut hinc similiter sim uul ML sum eadem graduum necessitudine conuertatur. Sed pressius singula atque cuidentius forsan sub tabellarum cssigie referemus.
ΤYPvs CLASSIS META PHYSICAE Primus oro exemplari icleapriore, ecundum conceptum Abib iorem magisque Metaphsicum. Pre longitudine. ABC Scala transuersa rerum ab uno adinfi- Pamumram nitam multitudinem atque materiem.' A quidem gradus entium maioris participa- i tionis,boni,veri,unius,&pulchri.
1 f h Gradus entium mediae participationis.
I lii, i c Gradus entium inferioris ordinis ac min il l l ris participationis.
G H I sinistra a parte contentorum, ut animalium,&c. D quidem & G utrobique opacitatis, abyssi' atque materiae. l F & et lucis&formae nobilioris. E & Η vimbique ordinem in scala recta demonstrat eius analogiae siue proportionis quae est inter lucem&abyssum,inter forma atque materiem Velim o-υ - , te vero h1c contemplarisegmenta singula ABC in latitudinem exporrecta inmbis iarem-
distribui singulis quae in longitudinem prorogantur. Quod& in tabellis se- iaquentibus etiam atque etiam obseruta moneo. - -.