장음표시 사용
41쪽
Eiusdem exemplaris Metaphysici altera delineatis ad Physicam rationem propuos devergens.
Assumatur eadem figura quae prior. Hica AC scalam transuersam a caussis primis ad effectus ultimos denotabit.
Λ quidem gradam caussarum extrinsecarum maxime, quas Graeci sevocant,effectrices primo Latini & remotiores nuncuparunt. B Gradum refert caussarum praecedentium C Proximarum & continentium. Reliqui scalae rectat ordines D EF a parte continetium rerum, quae in uniuerso sunt. G H I autem a parte contentarum,formae materiaeque distributet classes ostendunt,& inter utramque analogiae mediae, uti supra. Sunt enim Minter materiales formas & formantes seu principes,continentes aliae,aliae prPcedentes procatarcticar,ut fusius alibi demonstrabitur. Iunges autem ordinibus singulis in altitudinem id quod m hac classe velut praecipuum est, iuxta tres rerum praecipuos gradus; segmen ea quoque confusa continuς dependentiae ad idem principium temporis & lochiuxta illorum scim , in las licet differentias II I. quae quia intelligenti a senstibus inolescant, aegre idcirco si '', a Metaphysicis abstrahuntur, quorum relatio ad idem potissima iuxta tabula praecedentem in illa rerum aequivoca similitudine& dissimilitudine continetur,signis interim secundario dc a relatione Physica mendicatis,prout unumquodque situ,tempore praecedi t veI sequitur.Vbi tame nihilominus praecipua vis ab intellectu est referete fingula ad idem principium quantitatis,quae ma teriae ut comes est indiuidua, unde & hanc classis Metaphysicae partem velut
nonnihil ambigua usq; ad Physicen prorogaui. Ratio insequetibus elucescen
praecipua classe Metaphysica schaema iubiectu intueberis.
His ordo ess Analogicus Platoni maxime familiaris. ABCDE scala transuersi mundorum ordine quintuplici inuicem dependentium, quem. tame pro intellectus varia comprehesione, vel in ternarium Iicet contrahere, ut par sit ubique diuisionis proportio: vel eXtendere in septenarium, vel ad alterius numeri harmoniam religare,cuius tam e ternarius sit velut elementum primum. Materies. Scala
42쪽
se ala rem dexterior FGHI, dc sinistra KL MN reru sunt circuli,ex qui---ἀii.
bus uniuersi natura consistit, F quide & Κ ipsoru corporu: G SI L qualitatu ius aut a. quae spiritus corporibus iungunt. H dc M spirituum qui animas qualitatibus nectunt. 1 M N formarum gnbernatricum seu principalium classes ostendunt, a dextris quidem L H G F rerum continentium , asinistris caetera: 1Κ L M N rerum quae a dextris continentur. Rursus in Α quidem rerum quae Mundi vias pertinent ad mu dum incorporeum atque intelligibilem maiorem,angelis sci- ilicet Sc intelligentiis liberioribus destinatum. In B eorum quae ad mundum a corporeum maiorem . Ut caeli, aetheris atque orbis sublimioris. In C quae ad 3 minorem mundum Sc incorporeum spectant, utpote ad ansimum humanum vinculum de nodum totius uniuersi .lia D eorum quae ad mundu corporeum 4 minorem referuntur,ad corporis scilicet humani fabricam , mundi maioris
atque sensibilis imaginem, uti animus ipsius est mundi intelligibilis. Postre- ymo in E transuerso circulo rerum congeriem imaginanda proposuimus, quae ad mundum artificialem siue rempublicam bene constitutam, nec non ad a tium oeconomiam, &cuiustibet scientiae syntaxim ordinatam a supernorum orbium analogia traducuntur. Cogitabis itaque in horum mundorum unoquoque oum esse iacentum & ligaturae musicae speciem, Ut passim superna Cis εο summis, inferna infimis,media quoque mediis pari proportione consentiant. Vt sint in singulis velut quaedam corpora,ad materies rationem proxime de- uergentia; quanquam in rebus incorporeis ipsa natura abstractior omnem
pene compositionis&diuisionis modum subterfugiat. Sed loquor humano sinulat, . more,& iuxta Plotinum, qui&suam quandam materia in angelis posuit non : . α' 'tam Vere materiem,quam quatenus ab intellectu nostro respectu sensibilium rerum,quibus immergi solet, penesque similitudinem, proportionem, atque metaphoram sic sese habere concipitur. Est igitur sua quaedam cuique mate-εialis portio,velut compositionis basis,est & aura sive vehiculum spiritus qualitatum syndrome,scilicet ad spiritus animaeque & corporum nexus imprimis necessaria. Sunt & sui cuique spiritus, sua anima velut forma totius praeses Agubernatrix. Confer te demum per ordines singulos, & discurrens obiter in latitudinem modo, modo in longitudinis scalam, dc in omnibus omnia per analogiam harmonicam sedulo contemplatus, videbis ilico per intellectus
aciem, Homeri illam catenam auream, a Luciano toties decantatam, qua
mundi res singulae ab uno dependent,& ab eodem delapsae in infinitae multu Itudinis chaos conuecla serie ad idem principium, ad unitatem indiuiduam, praeclari vel utcuiusdam tripudi) choro,assiduε reuertuntur. Sed haec expres sius in maiori tomo si diis visum erit. Nunc vide tabellam alteram, eiusdem Metaphysicae classis velut idaeam tertia prae ceteris antepositis sensit maxime
plavam, qualis rursum extendi & contrahi modis ferme infinitis potest.
43쪽
umbratili tantum νatione depicta Transsiersi circuli D E F truplicis creationis seriem demonstrant, D quidem a Patre , virtute
stabili, unde esse simpliciter prodit
si paulo altius loqui iuxta veterem theologia fas est) centro comparabile, estque Ut exemplar Omnium, ut sigillum,archetypum, &coceptus uniuersi. huius series omnino consona est cum mundi iam actu formati partibus atque com
centu. E, seriem creationis alteram
notat, a diuino spiritu scilicet vi tutisq; radio velut in rectum pro-
tensum indefinite, areae sphaericae coparabile,tanquam generationis rudis in- Principis ἔ-is choatio; quae statim & duplex occurrit, primu absq; reuolutione perfecta in a 2 .' ' circulo, unde principioru ortus plane in determinatus: ea numero triplicia re-Mqt i πω. Censuimus ex radioru impulsu in logit. materie prima,ex ductu in logit.& lat. Forma. forma,ex impetu tertio in altitudine omnesq; dimensiones, proportione e R 'r' termorum vinculu. Materiei indefinitas qualitatum disteretias assignauimus,MVηlρru prin- praeter caeterorum forsitan opinionem peruulgata, eae sunt aequabilitas, aspe- ω iaciau, rataSubc CXtremorum mediocritas,humoris cuiusdam imaginem vel glutinis materialis prae se ferentes,quo partes magnitudinis inuice copulentur, dicente scriptura sacra: Erant aquae super faciem abyssi Formarum differentias prumas statuimus perspicuitatem lucis,opacitatem, & mediam qualitate tertia. Proportionis vero aequalitatem unicam,& species inaequalitatis duas, maioris scilicet atque minoris. Quod si iam nectas singula singulis,Variae exurgent c5aris, imis c. positionum differentiae, quarum contextu in eodem E circulo & creationis
e. u. .. Orcu De Olem Cnta catholica numero totidem, indefinita quidem adhuc secun dum speciem,sed ex radij diuini reuolutionis subobscuro rudimento, detqNT : .r min/xiora paulo in H quam erant in C ipsis principia prima. Materies enim tru
'φ' ' pos et ior in qua actu contemperatio est humoris aequabilis cum luce perspiμA 4.is.. cua,elementum producit aereum tam in caelis atq; qthere, quam in olbe sub-μμυ mi i6 lunari. Lux,humor,qualitatum utrinque mediocrium confluentes, aura es mentarem praestant extremorum mediam,& connexionis ulterioris instru- τε, ο . metum. LUX opaca cum humore aspero & inaequali indefinitum constituunt
terrae elementum in singulis quoque mundis & mundi partibus conspicuum, eadem serie qua clementa caetera A B c in longitudine scalae uniuersim prinrogantur
44쪽
rogantur,ut sint A MC quidUm eXtremorum ordines,s veris ipsus vinculi &proportionis mediae. Postremo F litera transuersiam seriem signat creationis , tertiae atque postremae a verbo seu filio virtutis diuinae radio in orbem undi que circumacto, unde esse persectum in rebus apparet circumferentiae com- Esse perseparabile, velut partus uniuersi huius gradus stat,ordo,conexio, vita. Distribui- o,
tur autem eiusdem creationis subiectum primo in mundum maiorem, mino- connexis.1em,&minimum,sive rempublicam humanam. Horum trium Vnum quod-- mu
que partem habet sui corpoream,incorpoream,& mediam. In singulis rursus hvixi . a dextris vel ud eontinentes spherae: a sinistris velut contenta animalia, quorualia supremum rursus ordinem, inferiorem alia sibi, tertia mediam regionem vendicariant. Postremo in omnibus apparet ordo quem ante pra scripsimus, . corporum,qualitatum,spirituum,animarum. Vel si intra ternarij fines malis persistere) apparet portio quaedam aerea, quaedam terrea, quaedam cum auraemediar natura psane consentiems . Nam quod ad ignem & aquam attinet, sunt 4- ct is ui&haec elementa,sed sensibiliora,iuxta Hippocratem,sed posterioris cuiusdam com positionis,uirtute scilicet lucis perspicuae vel opacae in aerem, vel terram 'φ' ulterius progressa. Diuidimus igitur planius msidi sensibilis machinam in re- D sibψhi. Ur gionem casestem, aetheream, dc sublunarem, in harum singulis primae com m r M. positionis elementa statuimus aerem, terram auram mediam. Posterioris compositionis ignem,aquam, & auram rursus Vtriusque mediam : sic tamen ut in casessibus forma ad lucis magis accedat syeciem, ad splendoris in regione aetherea circa lunam ad luminis vim in sublunaribus,ad colorem in mixtis atque compositis orbis inferioris. Similem partitionis normam in mundis eq-teris,& quae cuique sunt particularum differentiis Marte tuopte si paulum ad uigiles) facile deprehedes. Sed ut istius schematis utiliorem dumtaxat portionem rudiuscule demus,huc mentem aduertito.
45쪽
ARTIS CYc Lo GNOMICAE Mundi opifex iuxta Merc. I rising. Materiei purissimus aer, Aeris mima, rimae mens, Mentis deniqκe DE vs ad Vsicientiam exigit.
Heroes. Animae.1 MATERIEM, s ceu subiectam vis timum.1 QUALITATEM, ut vinculu spiritus.1 SPIRITUM, ut vinculu animae. ANIMAM, ut totius praesidem
Lux intelligibilis inglutine materiali consimili. Qualitates intellia gibiles. Spiritus intelligibiles.
concretionis. Caelestis calor ex lu
ce perspica frigvi caeleste eiusdem
vinculu ex luce opaca Ῥel inperspicua.
Intelligetiae orbium caelestium gubernatrices. IN AETHEREIS
mediae concretionis. Calor aetherem,srigus aethereum.
Daemones. IN ANI- corpora colorata MAN ΤΙ- concretionis pol
B V S morphae. Calor animatis rapi iratus animae idae-pocrati innatum catos continens in rabidum , huic frigusitiones rerum agen- innatum opponituriliarum,Ῥel ante furtas formationem.
Imaginatio, in qua Rario, in qua discursuum seminaria
CA Corporeae partes in republica, Ῥt principatus, magistratus,populatus. Legum, qualitatu,
velut nexus propiores. Legum ritus et ceremoniae, Ῥelut γω L. Legum rationes Ῥelut animae earundem. QV ATERNIO PYTHAGORICUS PER
septenos ordines pari proportione dictributus.
46쪽
Quam multa statim ex hac conneXione cuique argumentari liceat in facultate sitia,nulli nisi stupidissimo dubium reor. Sed non est quod rationes omnium vel diduci latius,vel isthic particulatim a nobis excuti velis: Sunt enim haec loci alterius,temporis atque negotii. Atque utinam quae nunc pro utilissimis tradere in scopuni propositum Volui, id fieri quam paucissimis possit, ne nimiu videar in docenda Methodo ipsius Methodi septa transiluisse. Verum age nunc ad classes Physicas vela vertamus.
Prior pro exemplari classis Physicae secundum idem habitudine
ducta ab imaginatrice potentia. I Sub notione magis rationali ordo Ῥniuocm Aristotelisamiliarior. In Longitudin . A Summorum generum gradum repre- rima uirus
sentat. D ιssimorum omnium atque indiuidum rum classem. . a B Generum & specierum subalternarum.
e Specierum specialissimarum. In Latitudine. Ε & p disserentias utrinque velut formas paues ra.
essentiales vel proprias vel cogestitias , supe i' riorum diuisiuas, constitutrices inferiorum.
a quidem dextri lateriS.κ E Prioribus oppositae, & sinistri lateris. In Altitudine. Licebit occultis notulis tres illos adiungi la a sum. dependentiae gradus,quorum pracipuus secundum com-tim substantiam,alter secundum idem subiectum,tertius S reseratur. totus enim hic ordo prioribus totis sero pr
47쪽
Sub notione magis reali, ea uerursus Tel Physica magis in rectum γel Metaphysilea transuesim incedens, quarlim traque intra priorem sit comprehense.
B Ordo partium maiorum totius C Temporis prae
In scala ς 3 c Minorum partium. vel 'Temporis pr. transverse. lentis o D Minimarum. Q Teporis suturi
Rebus enim sensibilibus cunctis per phantasiam illiconectutur locus & tempus. Vnde haec scala ad Playsicos iuue & Metaphysticos spectat cum & latutudo quaevis longitudinem in se contineat.
E Rerum quaead ignem i CE Corporeae iubstantiael analogae sunt. i communionem λl gnificet. In scala I p Rerum aeriarum. vel inc F Q alitatum. recta q
a Rerum aquearum. . G Spirituum. H Retum terrearum. I LA Animarii & formarugubernatricum.
Licet enim sic variis nominibus atque segmentis dispescere nunc scalam rectam,nunc transuersiam,modo relationis species, quae secundum idem commune verti tur ua nequaquam septa transcendat.
η I sensibilia. In D animata. In E corpDrea.
mi Hir e jTlel, Hunc ordinem in continuum proporrione UTI I o T' pari ut proroges licet. *I I Scala longitudinis dextra ad mundi CL
I sentiam spectat, rerumque successiones ex essentia profluetes, in F quidem, actiones, in G proprietates, in il formς intimae,principes atque essentiales. Scala longitudinis sinistra accidentium caeterorum, Sc rerum est magis in sinu materiei collocatarum,Vt I. eorum accidentium quae ad figuram propius spoctant, quantitatem dico, qualitatem, locum, & tempus. etsi Κ naturales magis potentias reseras, vel impotentias, L vero passiones atque passibiles qualitates.
48쪽
Eiusdem classis Idaea post erior,& haec ut cuique ingenium seri, formae quoque multiplicis assignari potest.
I Secundum accidentium magis communionem manifestum.
Lux persticua cum humore aquabili. Lux persi icua cum humore inaequabili. Lux opaca in humore inaquabili. Lux opaca in hκmore equabili. Calidum Humidum. Calidum Siccum. Frigidum Siccum. Frigidum Humidum. ELEMENTA COM
Lux qualis in gΕLEMENTA AETHER E A. Splendor aut vehiculum aereum. Splendor aut vehiculum igneum. Splendor aut Vehiculum terreum. Splendor aut Vehiculum aqueum. ELEMENTA SUB L V N A R I A. Lumen aereum ex perspicuo & aequabili. Lumen aut subiectum igneum ex perspicuo& inaequabili.
crasis. Atra bilis & crasis milancholica. Pituita & crasis phlegmatica. AETATES. Pueritia. Pubertas. Adolescentia. Iuventu S. Aetatis virilis exordia. Senectus &aetas decrepita. Virilis aetas. Senium. ANNI TEMPO
Aestas. Autumnus Galeno inaequalis. Hyemri
P A R T ES ANIMALIUM. Caro, pulmones, medullae. Parenthymata, ut he- par, splen, eor. Solidae partes, ut Ossa, nerui, cartilag. venae, arteriae. Cerebrum, adeps, stomachus,intestina. PARTES VINI,
Vinum feruentius aut oleum. Vini. Fex QLOIei. Mustum aut oleum quod iam concoqui pridem coepit. AN ALO- CVisu-GIA acci- Auditudentiu cae Gustu terorum ' Olfactu sentim sen- l Tactu. bilium.
Aequabilia tenuia. Itura Tenuia leuia, sed inpe-quabilia. Terrea Crassa& inaequabilia. Aquea Crassa, sed aequabilia quaevis.
49쪽
38 ARTIS CYCLOGNOMICPatet hic habitudo maxime quae secundum idem appellatur: nam vel se I I. xj. cundum substantiae communis analogiam ista coordinantur, naturae scilicet
i' si igneae aereae,aqueae, terreς participationem, vel secundum accidentium comta
munionem calidi,frigidi,humidi,Mci, quorum cosensus vim formae interio- vi. ris magna ex parte comitatur. Pulcherrime quoq; ex eodem sonte deduces, quae quibus consentiant maxime, & quibus offendantur, iuxta formarum essentialium accidentalium sympathiam & antipathiam. Ita enim iuuenibus morbi biliosi magis incumbunt propter ignis communionem; iidem aestate M ventis orientalibus imprimis accendi solent;& si temperati sunt,sim ilibus gaudent,si1 pro naturae conditione intemperati,a contrariis facile temperantur, ut hyeme& flante potissimum zephyro. Si militer de caeteris ratiocinabere. Eiusdem ordinis atque Idaeae figura altera um exemptari clasiis Physicie primo exactius. quadram, res coaptans secundum essentiae communionem magis occultam, tam in accidentibus quam Aubstantiis ipsis; particulatim tamen expressa pastim in Di Tres sunt naturae totius orbes praecipui, A quidem id arum relationu omnium atq; entium rationis, B substantiarum, C vero accidentium caeterorum. Finge vero in A & B suos particulatim quotlibet respondetes inuicem. In C vero classium praedicamentalium interpuncta, Qualitatis scilicet, Qualitatis Actionis, Passionis, Loci, teporis, Situs, Habitus. Finge & circa substatiae interordinia orbis accidentalis circulinverti, deprehendes & isthoc modo habitudinem quae secundum idem est, . modo tamen magis rationali, quique iam pene circa idem discurrentis animum rapere videatur. Apparet enim intuentibus obiter haec classis cum illo exemplari primo nonnihil ambigua. Nam uti a sensu proficiscitur primum, ex consideratione secundum idem, ad physicen facultatem propius spectat:
uti vero ex animorum agitatione circa idem, atque ex peripheria accidetium circa substantias,formarum circa subiecta, naturae communioris circa singula, . ubique sub nominibus entium rationis,magnam hinc sane suae constitutionis
in limini m partem discursioni Logicae debet. Vnde profecto& definitiones, diuisionesque, --ΣzJ' & demostrationes logicae vel rationales magis, tum ex isthac, tum primo physicae classis exemplari,quam illa propria & sibi dedicata rationali classe trahuntur. Eadem vero instrumenta quatenus physicam appellationem subeant, ex praecedente schemate vividius efflorescunt,uti ex sequentibus facile disces.
50쪽
Sed superest classis Logica siue rationalis, tertia quidem quo ad nos,sed me
dia inter priores naturae ordine collocanda. CLASSIS RATIONALI sPAR AD EIGMATA. I Prius quod exemplam Arche Upi locu habet in animis nostris, hac ferme ratione describitur. Pro Longitudine. Interior circulus A Deus parilam tun
us, boni: fons omnis essentiae vito& pulchritudiis expers
omnis compositionis,loci, dc rumperpetuo re
temporis. Circa hunc orbes α bbisse
ingentes 4. transuersi sese I lGη3 conuertunt, mentem que hu buviis. Atque manam ad motus illius
Cunt. Iradatim circuli Idavi fim'ciores ostendit in I .eirculo. quales in mente Archetypi vigent. lRationes in z. quales in anima pullulaseunt i 3. ἰilem Itium omnium, J Uis ei murum 'triens ad .se impis rem. et si liciau esevita tries. a Semina in 3. quales in natura aut qualitate tius stinat. Forma3 in A. quales in mode materiali maxime es0
C Naturae seriem monstrat indeterminata passim ratione disse .
aer Quidem cireulo mentis stabilis,cui annexa est numeri ratio. et Animae mobilis per se,cui inest & numerus & tempus. In Naturae mobilioris in alto,non ab alio, cui subest & numerus,&ὶ locus, & tempuS.I Molis materialis magis atque eorporeae,mobilis in alio,& ab alto, cui annexa sunt numerus, locus,tempus,&
D Mundorum ordinem prς se feri,interni intelligibilium superiorum,ex. terni circuli eorum magis,qui circa intelligibilium imagimem assidua cogna
tione reuoluuntur. I ' Mundus intelligibilis maior. I x Mundus maloi corporeus. WHie triEus ad esse perfectam magis est
t 3 Mundus minor,seu μαρικουυμοι homo. Mundus artificialis,ut scientiatum constitutio & rei p.