장음표시 사용
371쪽
SPHAERARUM OMNIUM ET CI R. CVL OR UM
Tollimur in coelum curuato gurgite in i dem Subducta ad manes imos descendimus Ῥnda Mirum adeo tot extitisse hactenus praeclaras ingenij faces,quae non abyssos tantum maris & terrae,sed & caelorum infandos aditus perrumpere potuerui, quaeque tot pinxerint arcus & gnomones, tot spiras & circulos, pro inextricabili motionum percipienda diuersitate. Orbes autem pulcherrimos in animo suo anfractusque difficiles,mundo tamen huic exteriori conformes vel animaduerterint nunqua, vel supini pr terierint: nisi quae forte repererint,mortalibus caeteris inuiderunt. Quid autem hoc aliud est,quam foras prospicere, circa seipsum maxime caecutire; videre quae supra nos posita sunt, nescirς quae ante pedes: ponderare velle res exteras,ipsis ponderibus ante non explo' ratis. Absit inuidia verbis, Ego me absque huius cognitionis praesidio pr clari nihil vel discere vel unquam efficere posse semel sic mihi persuasi,ut inde nu- quam b eius inuestigatione destiterim,quam ut prosequerer,principia quido auxilio ex veterum monumentis habuisse non nego: artem tame compositionem nulli unquam nisi Naturet opifici acceptam fero, cuius imitatrices animas Deperta per ardua dulcis Raptat amor iuuar ire iugis,qua nulla priorum Castaliam molli diuertitur orbita clivo. Ne vexo sutilior quisquam ad huius doctrinet integritatem frustra tot ante premissas tabulas, rerumque classes ta schemata suspicetur, quasi nimiru vel adau'
372쪽
adaugendae moli vel exornandae maiorem quam per siciunda operam demus: oportunum hic ideo duxi ad hos ce extremos discursionum quarum cum quucircuitus tres, trium illarum Massium iuxtaque rotationis triplicis usum vehit exemplo breui stimo commonsi are,sermonem alioqui de singulis uberiorem differens in operis istius alter inti tomum. Propone tibi curadam phrenitidem rizi. vel inflammationem cerebri iti particulari homine quo uis, silique i m perfecta phrenitidis ratio in causarumclaecessitudine posita , actionem sane in singulis mi F, ima- absque uniuersali methodo nota assequeris. Partimur ilico proposi eam qua:-stionem in suos fines siue conceptus,qitibus se ingerit antinis nostitimam quia πι-ερ- libhrec omnis ad actionem pertinet, sintque actionum differentis sua: id quod in cerebro sanum est conferuare,morbum sanitati infestum profligare. Idcir- cuiat is obie-co actionis Vtriusque non modo subiectum inferius ; sed M instrinae tum ' agens, mediumque, siue proportio inter agens M patiens ordine sunt Vestigan n.,f ἡdes Erit itaque & duplex forma passibilis,& activa duplex , ioventionis gratia per analysim examini subiicieda, Cerebri sanitas scilicet, & mbrbus et iisdem AP i , , es
sanitati contrarius a parte passibilis rei: conservatrix cerebri virtus,& profligatrix altera a parte obiecti principis vel activi. Et hic quidem ascensus seu reso- 1. Mo- ρεν lutio quaestionis ad illum spectat deferentem circulum primum, cui iam secundus alter siue eccentricus succenturiatus accedit,qui quoniam a quaestio- ιmi e phrenimum ordinibus ad res paulatim trahitur, recte vi centri alterius in animo fui' : ' . .. ,-get eb contendens,ut simplici mimos resolutionis prioris terminos paulo excu tremum m. tiat altius, rerumque examinandarum simplicitatem vel multiplicitatem,
etsi adhuc rudi dutaxat spectaculo prodat, quale fortassis sufficiat ad ulterioris excursus constituendos carceres primos ceu signa in littoribus posita,unde proretae excussas naues recta transversim,saepe & in circulos aganti Haec signa tot numero fecimus, quot ferme sint reru partes vel species, aut subiecta denique specie differentia ob compositioris illius quod resoluendum proponitur) ambitu comprehensa. Eius itaque subiecti rudem imaginem ante discursus determinatiores ut assequamur,sumendum est aliquid a sensu protinus aliquid a ratione,& intellectu, confusim id tamen omne,suamq; limam sue incudem denuo poscens. Cum de humano tantum cerebro male affecto ἡ-,ώ G sit quaestio, cuius affectionis interdum ne nomina quide sunt manifesta, osti- α ρτε αι- tuam primo humanum cerebrum velut subiectum sanitatis aut morbi,cuius scilicet affecta portio morbo contrariu m postulet, sana vero altera simile sibi
quo conseruetur. Idem itaque ferme subiectum est cotrariorum, si genus con d. i.
sideres vel totum aliquod, ut medicamentum,cerebrum humanum: sed disse nM ςρημω ti runt eadem subiecta secundum speciem vel partem, vitale medicamentum Vel tale haec vel illa cerebri portio. Quare cum prior sit quo ad nos cognitio Inctim ephie rudis & confusanea, a genere ad specie,a toto ad partes : conuersus iterum ad
illas quadruplices formas ex prima resolutione propositas pro morbo dc sani late cerebri,statuam promiscue subiectum unicum resoluendum,quod sit humanum cerebru, vel caput,si maior de loco assecto sit dubitatio. ha e stabunt E e a parte
373쪽
34 ARTIS CYCLOGNOMICAE: ὴ n. a parte passibilis rei . Similiter pro forma conservatrice partis sanae, & profli-idi,ti '' gatrice contrarij, ad resolutionem statuemus medicamentum in communi vel purgans vel diuertens,vel excalfacta refrigerans,vel aliud praestans pro indicationis ratione ex analogia subiecti tum rei luti, ad illud obiectu activum, quod actionis gratia priori sit committendum. Prior ergo sit resolutio humani capitis, quod quia secundem speciem simplex in substantiarum ordine cotilocatur , sui quoque analysin siimpliciorem praebet,quam si de toto agas lim. . mano corpore,Vel inflammatione; ut pluribus aeque conueniat. Sed rursum,. π -ἔii quanquam humanum caput no minus quam homo sit specialissimum quid- - - dam, & eadem, ratione in inferiora specie differentia non dirimatur, multia plex est tamen propter structuram,&quatenus eius communis imago in partes integralesplurimas est diuisibilis. Video enim tum sensu, tum ratione, &,jistra et intellactu hoc ipsum dirimi primum in formam atque materiem Velut prino i primipi pri cipia,deinde in partes heterogeneas, homogeneas, usque ad elementa. Fa , ,esi hi ci di sunt igitur resolutionum ordines plures, iuxta conspicuam primo Murum ij si' virtute Eccentrici motus in rebus occurrentem multiplicitatem. Ante for-
νιλ iuri ina marum seriem insensibilem euidentis materiae figuram in membra diducam, te si - ρ' i' ponens serinarum accidentalium ordines duos,totidemque formantium siue essentialium,quarum unaquaequo scilicet in sua qualibet parte sensibiliu partatium singulis correspondeat,sic tamen vitomnes ad una simplicissimam natu 3. prinisus νιν inq; indiuiduam referantur an laoc Eccentrici puncto defixus Epicycius dis-α at h. Curtionis reliquum peragit, paulatimia trudi & indoterminata analysi magis magisque ad accuratiore alteram versabundus. Quin & huius motus auspiciu,. x, 6ξο - ab intellectu occultam Orbitam pro longitudine signans ex motus prioris ve-pm in longitη- hit confinio in rectum atque continuum exporrigitur. Na simulac subiectum passibile in formam atq; materiem separaueris , utraque deinceps adhuc submulta caligine in q9usdam continuos causarum ordines duci conueniet, Penitusque necesse est, Multa diu concreta sedis inolescere miris. ovisu. ν, in. Nam licet totius scalae protensς in logitudinem ductus ab intellectu proflues s. ea,ia, ς dςm in Simς dirigatur, hic tamen immersus corpori facit haec omniatu ρariitulati a. quodam corporeo modo, per signa videlicet externo quidem sensui manife-gρ ψης 'i μ' stased minus certa,quam quibus Physici in suis discursibus uti consueuerunt. ciis se abbi, .st hi etenim & a substantia saepe argumentum trahunt,a quantitate , qualitate, s Ais i. . M generibu caeteris; cum Metaphysicus ex classe sua duntaxat tres habeat siuam salam abs comae unes sedes,quibus res referat ad unum eundemque finem siue princia pium.Sunt aute. eiusmodi signa,quae partim aquantitat partim ab illa a qui , uocasimilitudine depromutur,quorum haec sublimior paulo ad primae illius Locus ct i psi ideae Metaphysicae priore typum propius spectat, reliqua vero indicia cum a
quacitate,vel penes loci,vel teporis mutua necessitudine ad ide ferme simillarsicaia. ter trahant, relationis specie intellectui debent,exame pressius phantasiae,qua
rebus vel summe intelligibilibus nedum materiei) locum perpetuo obtrudit
374쪽
& lepus.Videmus hoc ipsum Vel a natura insitu nobis, ut ante indicij firmamenta sic saepe de rerum caussis vel effectibus sententiam crassiuscule proferamus: Sumpsit aeger hoc medicamelum,deinde desiit febris, ergo febris ex eo lis 6 68d. i medicamelo est profligata; vel, Caput alligatum est vasis,vasa ex corde Sc hς- pate proficiscuntur,ergo vel cor,vel ha par assicit caput. Crassa est omnis eius- αιοuuIrena. modi demonstratio ad errorem facile ducens, nisi penitius per sensum Sc ratione illustretur, Sit tamen crassa ut volet,nobis certe discentibus primum est necessaria, cum illa per notiones quas da infusas ab intellectu discursionis ceu Methodo res longitudinem pr stet,quae progressa paulatim in latitudine, ut linea in circulum;& hinc in altitudinem,ut circulus insolidam sphqram, totius tande scientiae caput absoluet. Quare ab intellectu phrenitidis causas si vestigare propoli Asia; u detum est, prius ut dixi ex metaphysica citasse signandus est ordo, totam distri- pusio im sit huens obiecti passibilis rationem in dependentiae continuae gradus partim ab I M. ipsa aequivocalii nititudine, partim a loco & tempore consignandas. Quare 4n particularibus multis eiusdem speciei dissecto humano capite , partes pri- - M =0Mimum instrumentarias contemplabere, maiores, medias,usq; ad munitissimas; ubi statim occurrent connexus secundu locum,du aliae sint afficiendae prima- d princiyiacario,ut cerebrum ipsum,aliae afficiant per consensum Vt me branae, Ut sensuum I, 1--σ
rcunfusorum organa,siae demu extrema connectat,Vt Venae,arteriae, nermi . tmarum contε-
Postea cum instrumentarias partes absolueris,rapit te altius sensus cum antel- 2s ἡ τοῦ lectu,sensus quidem ut partes illis priores & similares 4nuenias continentes stimi Miso. 4 primum,inde contentas,vel si mauis compositiores primum, inde paulatim isset. . , -& simpliciores usque ad simplicissimas: per intellectum vero in illis quae continentur maximo Vae stant humores&spirrtus,seu impetum facientia quaelibet) - . m.
Occurrunt neXus perpetui,iuxta tres temporii disserentias, dum alia quidem ξ' sunt in assecto loco & actu ia influxerut alia influut quide, actu no obsidet tame; alia influxu eminus atq; expeditione parat. Postremo cu depedentiae gra- idus ex quantitate deduxeris,restat ab intellectu superior inquisitio tertia, per κρωm si mi aequivocam similitudinem in causis extrinsecis magis conspicua,vi cu humo ' φ' rum perturbationem in cerebro ab elementis sublunaribus quis velit deducere,& horum rutilas ab illis aethereis atq; caelestibus, dum ad Mathemata sis mihis.. re & formas incorporeas usque conscenderit,idque penes apparente velut in si tησΜu phisi
perficie formaru similitudine,lucis scilicet,abyssi,atq; proportionis modiς,vel , Ita
penes participatione unius, iat,boni, pulchri,ex radij illius cotinuo ductu ab Io iis qμή --ente principe ad non ens siue materiem.Peregrina nonihil haec rebus medicis ratio est,& quasi supra facultatis limites costituta,illis tameno omitteda, quotquot scientia solida quaerunt, & no duntaxat reru proximas rationes,sed & rationu rationes usq; ad extrema principia,quorum gratia disceda est Medi-CO,non tantum facultas rationalis cu Physica,sed & Geometrica elementa cuAstronomicis rebus,cum ipsa denique Philosophia prima, ut plenu ingressus scientiae circulum Graecis ἐγκυκλοπειδειαν. Homericum illud epithetum mereatur ἀνδρων ἀντ ος αμων. Illis ergo Metaphysicis signis paulisper E e a adhuc
375쪽
3 6 ARTIS CYCLO GNOMICAE adhuc ita lubrico positis, stati m congenitas notiones, primorumque conceptuum auxiliares copias mens adiungit, perque analogismum rudiusculam in communi statuit,quae tandem a quibus in humano capite affici queantior sis, is μή mam quoquc affectionis Variae in iisdem deprehendens iuxta materiae sensibisul iis hi ni- lem extensionem, utpote quia cerebrum videt connexu organis sensuu exter' norum per venas, netuos,& arterias, ratiocinatur more quaprimum suo eXterna haec instrumenta a cerebro affici posse,& haec vicissim ab illis. Ratiocinatur influxum fieri posse vel ab harpate ad cerebrum , feruentis sanguinis & crassi, qui inflammationi gignendae sit habilis,similiter defluxum humoris pituitosi a cerebro per neruos ad oculos,au res, ventriculum , omnesque si ibicies luctu, inam ctas capiti partes,Vbi per nemorum sympatheiam sint colligatae. Hactenus fe- circa v i' re procedit vis intellectus,cuius confusa di manatio magis profecto in uniuer
salibus pollet per propofitionem disiunctivam sui sic loquar) quam Vbi suscipitur de particularibus sermo ubi Sc inter disiuctivae partes quaeritur exceptio Diuili, - g. definita. Proinde mens ipsa diuisionis instrumentum sibi familiarius habet, ' i semitin duemadmodum copositio facultati est imaginatrici, cuius proinde influxus,
compsit Osuini etsi cum priori altero idem continuum ferme aequaliter extendatur,rertur
. . PT tamen opposita Via. Cumque sit unum utrisque spacium, motus tamen ordiis Copuxvi occur- nibus & terminorum ratione assidue velitantur cumi suas particulatim ha----- sis beant scalas & dimensiones singuli, miscent se tamen in singulis varie,alterques min amma in alterius ditionem tacite repens ierit ceu falcem in alienam messem, sic tin ' men ut penes illum possessio maneat de principatus, qui discurrenti peculia ris, ino,si sta rem relationis speciem subministrata Postremo quantumuis sensus potissi- , . . vii ... MVm LVm phantasia in particularibus; intellectus robur in uniuersalibus eluviis mutabria cescat : sint tamen & in Uniuersali methodo & particulari qualibet necessi ,-- his ria semper Vtriusque subsidia, ut se mutuo elaborent. Nam ubi de re com-- . muni quaestio est,mox notiones uniuersales suggerit intellectus, quibus tamen & a sensu quippiam inolevit. Partitur deinde id ipsum ratio, & rursum sensus auxilio per diuisionis membra se singula confert,& ab eodem accepta primum per eundem rursus examinat.Vbi de singulis quaestio est, similitudinem sensus per indiuidua plurima lustrat, haec operationis & intellectus in unitatem colligit,unde cum rursus doctrina em et serit uniuersalis,redit ad singularia caetera,quodque ex particularibus ante composuit, particularium denuo velut amussim facit. Vides ubique potentiae triplicis conuersionem m
tuam,& circulos admirandos., Sic tota pasta regione Traganturm usu am- is campis latis,atque omnia tu trant.
Progredere demum ad classes Physicas ,& relationem a facultate imagina ranklinti trice praestitam, Videbis quid animae haec quoque singula conferant in Epicy-νο siaum Phy- cli latitudinem excurrenti. Quandoquidem scilicet naturam obiecti pro- ε, Amastu, positi soluere in partes continuas primum, deinde &in externos alios dependentiae gradus, quorum censurae ab intellectu suffecerat loci & teporis notio
376쪽
notio cum analoga quadam similitudine reserente cuncta ad idem indefinitato modo succedit altera mox discursio a phantasmatibus ori unda,qua scalam , ista f. trans tersim subrigit rebus consideratis secundum idem, ut signum, vel signa pqim n i tum scilicet. Utque in scala Meta physica, totius relationis tres erant commu- c ν Ii unes loci, quorum sublimior unus huic facultati familiarior,reliqui cum sensu magis vel imaginatione communicent: ita & in discursu Physico Vna est rela- Diuudinis εν tio secundum idem, una transuersi circuli latitudo, diuisibilis tamen in partes eiusdem rationis, ut de harum prior siue sublimior rationi for tasse plus debeat rem ibim uisa quam phantasmatibus ipsis, dum penes naturae substantialis communionem isti expressam saepius sub nomine generis, speciei, proprij, vel differentiae, rerum Crumio I. yespectandarum transuersos ordines ducit, earundem captans indicia passim Vul, M nunc oblique paululum ex apparete communi similitudine, quam cx assinitate unius speciei vel generis trahunt nunc ex communione caussarum, effectuum,accidentium,subiectorumve cosideratorum semper sub signi nomine .. . vel rei significatae. Sunt itaque triplices fere relationum disserentiς secundum inἡὴ viidem, uti ad idem in Metaphysicis, atque harum prior rationis ut plurimum semine fermentata vix inde divellitur,ad phantasia nihilominus spectat, tum quia res refert ut dixi, tum quod scalam optime in latitudine struat, cuius intuitu si resolutionis partes singulas ante in logitudine factas rursus examines, omnemque signorum exercitum voces inter substantias M accidentia,futurum est nihil effugiat, sed rerum immensam seriem spatio quam breuissimo comprehendas. Earundem relationum secundum idem posterior altera est secun- s,tu 'b-
dum idem sica biectum: postrema secundum accidens, quae quidem Vniuersim . . . effectus atque principij rationem in Metaphysicis obtinent, hic vero ut signi iam. vel rei signatae. Et harum utraque rursus distursui Physico magis sunt propria, cαὶ inutiis
magis determinata propter maius commercium sensus , sed lubrica tame at- ηexμμm fmg
que nonnihil aequivoca, nisi intra prioris illius relationis quae secundum idem : V. 'essentiale sit, ambitum refrenentur,quae firmius paulo utpote sub nominibus entium rationis in & scalae transueris continuitatem essicit, naturae res ante dispersas in Unitatem Vocat atque coercet, non minus quam in intellectus stata
loci & temporis continuitas quiddam magis instabile prae se ferebat, quod allublimiorem continuitatem alteram rectius referatur: quae quamuis cofusior, multo tamen augustior caeteris,habet per se quippiam quo caussae effectus quo necessitudinem mutuam monstrat; habet &comune atrerum,quo locis atque temporibus continuitate in longitudine praulet, totamque sese ut gubernatrix per tota diffundat. Ergo cum iuxta confusas & loci & temporis differentias, εχ λlui dis iuxtaque continuam seriem analogae similitudinis humanum caput resolueris, formamq; affectuu a limine videris multa adhuc indagine circumseptam, rapi Epie di.
Mox hominum genus in classe substantη constitutum ita proponito, Vt sub se . , is, h)beat plurima, sed duntaxat numero differentia,ad que sola huius scalae prP stamum,sidio des estis patet. Supra se positum animal habet, deinde & corpus anima-xum, postremo corpus atq; substantiam. Quo magis a specie sursum consten-
377쪽
ditur, signa magis indefinita sensui si inlaestimanda; vigor enim phantasiae tutdiximus nuper magis est circa particularia tanquam suae cognitionis exordia, quorum compositione usque ad ideam communiorem facile scandit. Quin ii de valde communibus quatilio est , Ut de morborum cura in uniuer. sali tum magis istorum omnium ratio per ascensim ex morbis particularibus innotescet, quam si descendens quispiam ex natura affectionis de morbo volet disserere. Opera pretium tamen existimo, scalam totius generis semper ante oculos statui,ne quid effugiat, quemadmodum quoque in Metaphysica scala nobis Est institutum. Neque enim ubique examen scrupulosum est necessarium, praesertim quando praeceps urget occasio, quae citius interdum diffluat,quam plenos hosce circuitus omnes animae ratiocinantis admittat. Verum etsi res pene sit inimitabilis, nec ipse ut velim perpetuo consequi possim, ad perfectionis tamen imaginem vel exemplar optimi aspirare quis prohibebitρ Nec dubium, quin fuci plurimi Iaaec velut petita longius & tra Metho di septa reij cient procul,quando nimirum ad comparandas opes non tam hodie reserat quid quisque sciat, quam scire ut videatur; quibus sane vel lingua venalis sussicit, vel astentandi sola peritia. rum aliud est sophistam vel parasitum agere : aliud sane artificem vel philosbphum : aliud lucri compendium qu rere, quod norunt vel improbissimi: aliud viam ad bene beateque vivendi studia, ad ipsum inconcuta felicitatis cumulum assectare. Sed ne digrediar longius. Curandum est Physice discurrenti, primum ut rei propositae in quaesionem habitudo spei letur, nunc secundum idem commune genus supra sepositum, nunc squod ipsi familiarius multo est) secundum particularia pluruma subter degentia, siue sint species, siue eiusdem speciei indiuidua. a superiori genere nonnulla pro signis inueniet, quae tamen ad rationem propitis a tinebunt quam ad facultatem imaginatricem, etsi iuxta figuras secundi libri, .. . zὸ is altera in alterius ditionem quandoque transcendat. Sic enim natura inflam-ιommune I μ mationiS confuse apprehesa a caeterorum corporum similitudine,quae inflam-z puphst.. mantur, formalem quoque inflammationis caussam in humano cerebro cras-
.siuscule nobis insinuat,docens confestim quaecunque sint pinguia,que obstru- ta,quae putrefacta facilius inflammari ex ignis affatu, qui sibi materiem prae- dispositam facilius apprehendit. Ab inferiori specie vel singularibus multistii eoui nil hi., multo facilius infert imaginatio velut per Epilogismum, assumptis simul par- mi' mim titionibus factis per intellectum , ut ad colligendam ideam phrenitidis uni'
xuistis Uuishii uersalem sic primo incedimus: Diuisum est humanum caput in ossa, musculos,cutem, membranas, cerebrum,neruos, Venas, arterias. sunt autem in sin iij a dispulpis gulis sui spiritus, sui humores velut contentae substantian Rursus, connexum: ..' est cerebrum per venas haepati,per arterias cordi,per neruos partibus fere corporis uniuersi Ergo & per se laborare potest pro partium similarium diuersis locis, naturaque humorum qui actu possint incumbere. Horum pituita pigrior minus inflammari potis est,calidior sanguis calidissima bilis,praesertim si crassiori sanguini complicetur,unde&in vasis obstrui queat,paulatimque pM
378쪽
trescere, & inde calorem induere peregrinum: per consensum similiter assici potest facta evaporatione a corde, harpate, Ventriculo, caeterisque partibus simili modo colligatis. Haec ab intellectu sere sunt singula qui disiunctive labiturusque ad rationem,notiones quidem a seipso possidens una cum relationis specie, sed limam a facultate media poscit, a sensu &phantasinatibus, ut e perrectus eorum quae nouit in patria reminiscatur. Transuersim denuo ten- Ιφη με ρΡ- dens imaginatio per huius discursus se confert singulas partes, simulque naturae uniuersitatem relatione univoca in concilium vocat, expendit S genera I UM
M species cuiusque,&indiuidua,cernit in Achille, Hectore, Aiace, Paride syndromen Physicam non admodum differentem : laesa etenim sit eadem actio
mentis, ut Ratiocinatio, Memoria: praecedat in singulis animorum intentio nitide secundμm vehemens, labor vigilia, & quae vehementer excalfaciunt: coniuncta sint alia signa innumera,vi oculorum fulgor,praeposterae voces,sudor in vultu frigidus, xy maxillarum rubor, insomnia turbida, &clamitet aeger ignem sese videre fa pius, pugnas,laruas, aut daemones: postremo inter concomitantia per crisimerumpat sanguis e naribus biliosus, vel pus per os M aures, ut saepe a nobis est obseruatum. Nonne his omnibus per imaginationem a sensu rite collectis inter particularia plurima, succurrit protinus es resolutio prior ab 1ntellectu, quando nimirum mox propioris caussae ideam in animo fabricamus 3 Quia
etenim dictat id intellectus, similia facile similibus assici, praesertim quae sibi iconsentiant affinitate loci,temporis: rursus si quid posito altero quovis sic ponatur , ut eo sublato una tolli sit necessarium; conhciam ilico, argumentatione adhuc inaequabili satis, intraque discursus dimensionem duntaxat dupli cena constituta,ex illis infusis notionibus partim, partim ex sensibilibus signis morbi iam obseruati materiem proximam esse feruetem sanguinem crassiam, huὴ Az atque inflammationibus opportunum : Colligam & locum in ventriculis rebri vel in membranis proximis, vel in ipsa substantia. Quod si materiem vii colligatur.eX qua Cum loco affecto iunxeris, patet obscureα morbi formalis ratio, ce- Σ' αrebri nimirum vel membranarum eiusdem inflammatio a sanguine calido si coacinia. seu bilioso altius ingruente, & ibidem vehementer obstructo : Non enim hoc aliter melius,quam per caussarum concursus exprimi potest, a quibus nimirum sit comprehensa. Docet has caussas Epilogismus a sensu , Analogi sinus ab intellectu: visum est enim in pluribus euacuato pure, vel sanguine calido siue per artem, siue naturae beneficium, continuo & morbum d sijsse. illis autem perseuerantibus aegros vitam morte commutasse. Accedit ilialis indici)s quod colores efflorescunt similes suis humoribus,unde cum in pluribus similiter affectis oculi & maxillae rubeant,lingua saepius sit bilios vix dubium quin de materie firma utcunque sit demonstratio, nisi forte quid aliud
nobis imponat determinandum altius modo per orbem scilicet absolutissimum mediae rationis. Ita profecto ad normam discursus gemini indeterminatam morbi comunis rationem inuenisti, cui vel a symptomate Vel caussarum
aliqua, Vel extrinseca quadam similitudine iam nomen imponas licet; Graeci ab
379쪽
'in pi. - ab assecto loco Phrenitidem appellarunt. Meminisc vero in harum discursionum singulis operae pretium eius quod dictu est suprae, quo pauciores ubi si φ m ci 'Φ' que circuitus fassi, nec toties alternandae ascensuum descensuumque vicissitudines, unum id esse ad veri compendia velut momentum praecipuum , SI ρσας - Mercurialis digiti loco, Ut cuncta quae possumus in omni quaestionum genere ure rei. primum sensibus ipsimet exploremus; quod si id non datur, ab alijs omne idy jμ V accipi debet, cum delectu tamen, ne quibusvis temere, sed exercitatis maXisspplet anctςm me, maturoque iudicio praeditis assentiamur praecipue poliquam dc tempore
zz. '' & doctorum plurium iudicio stat approbata. Sed nunquam eX alijs proficitur melius quam si instructis Methodo sua nobis exempla siue historias prodant, deinde de breues sententias, tque ex diuturna obseruatione collecta apote lesinata, ut in re medica summus Hippocrates fecit. Quanquam & haec, &quicquid considerationis reliquum est, suopte ingenio qui uis, Mabsque labore inquirere per Methodum possit: Quod eo dico,ne semper aliena industria freti velut inter edentulos vescamur, solido nunquam nisi prinnanso cibo.: s. i. -ἡ, Quare cum ideam morbi cuiusque vel alterius rei repereris uniuersalem , si
in ad 'gwluris nunc de singulari quopiam sit ineunda ratio, hic sane oportet & ante discur- i' 'φ' sum partichilarem Methodus communior illa praecedat, tanquam amussis optima ex usu multo & axiomatibus ante iam confirmata. quς cum tibi caussarum seriem atque effectuum omnium inuentam analyticos per synthesim -m g MWhq ob oculos constituerit, ut perstes in illam defixis oculis vide. Nam disiuncti-.bisi M. ue tradita ab intellectu, per subsumptionem denuo imaginatrix virtus excipiet , sic tamen ut in particulari hoc phrenitico ita dispositas cerebri partes, omnemque capitis resolutionem intelligat, atque in multis hominibus ante per experientiam est definitum. Excipiet mox omnis generis signa,quae si col-3 Diir ibat lecta cum Vniuersali Phrenitidis descriptione consenserint, nihil aliud su- perest, quam circumspicere ne qua imponat falsitas personata sub specie veri, di nemo i pro- cuius gratia ad rationis urnam plusquam Minoiam aut Rhadamantinam, ad
hiasid vi , - Oroem mitrumentarium tu te conuertes, incip1ens primo accuratius compo-
. . . lnere singUla , diuidere , definire, eiusque quod praecedit ad id quod sequituri pis ill uipia necessitudinem altius explorare per demonstrationis solidae vim , quae nos a Rin 'gli . vulgi errore isdissimo vindicabit, ne temere semper ex continuitate fluxili, ex consequentia prorsus instabili, & vanioribus spectris elusi iudicium proseramus , ut viles duntaxat animae solent, effectum continuo rei, cientes in non
caussam velut caussam, Longum hic maris aequor arandum, Lonoa procul longis via diuidit invia terris.
- 7er' ut cum poeta loquM,nam qualis in toto fuit circuitu triplex dimensio,eadem Ap .. Vniuς ιδ νςl-- Rc nimi parin principe designatur. Perrumpenda
. ω g r MCn pst Cip , cum pro quaestion m varietate de rebus varijs ubique noua πα - sit dissicultas , omnis vel sub ignoti simpliciter, vel sub multiplicis nomine, , , --. Vel analogiae mutuae inuestiganda ratione, aptanda sunt singulis inuentionis,
380쪽
OBER III. Aiatque iudicij instrumenta necessaria,ac resoluendum insuper toties quot sunt cuiusque intercidetis qugstionis obiecta,ut in Phrenitide cum dissicultas sub- oritur an cerebri substatia sit pinguis proprie, discenda est ilico natura pingue- Ex pu ἀφοdinis accurate per resolutionem nouam , deinde & cum natura cerebri penitius uniuersim haec definita atque distincta est conferenda,spectandumque se----.dulo num tali vel tali hypothesi data absurdum aliquod vel impossibile con sequatur. Vides ut quaestio quaeque quaestionem alteram trahat progressu vel
in infinitum,utque uno dissecto velut hydrae capite,septena regerminent, que tamen ex illis ordinibus ante signatis intra unius orbis instrumentarij machinam,si probe nectantur,tantum ex illa infinitudine praesecabitur, ut confectis velut praecipuis, reliqua emorian ur, parteque Victoriae inuictus animus vi ac quiescat. Quare hic tibi circuitus solidus cuncta in altitudinem rapienS, ma- R MI, Ob gnam a seipso vim possidet, magnam quoque & a sensu , dc intellectu ; unde non sua duntaxat instrumenta explorat ratio, illa nimirum circa eande con- Σως 'clusionem seu veritatem voluens velut sphaerae totius unicum centrum,sed de alas sursum deorsum explicans,adsimulacra sensuum sese demittit, iterumque ad notiones infusas usque sublimis assiargit, Et tantum vertice ad aurasi etherera, quantum radice ad tartara tendit.
Ergo non hyemes illam, non fabra,necimbres Convellunt nuicta manet nullos ue per annos Multa virum Ῥoluens durando secuti vincit: Tum fortes late ramos brachia tendens. Huc illuc media ipsa ingentemsustinet 'umbram. Itaque cum morbo correptu delirare quis videri non ilico inflammatione axmpli su
esse fatebitur, si probe examinet per distinctione accurata affectus, qui per se μη- ' i'
sint,quique per consensum,quare ad partes cossentientes cerebro quamprimuso transferet,expendes sed talo num ab hepate,num a corde per exhalatione Msympathiam, nexusque venarubal teriaru, ide quandoque accidere rationi sit consentaneu. Conferet deinceps instrumeta diuersi generis, postea & instrum etieasde species,inter se; postremd &instrumetorii singulas partes quaestioni si1biiciet.dum totu copleat orbem. Sed velle hqc demostrare in partibus singulis, timuin,in negoti j prorsus est infiniti,nedum superi iacaneu Pr sertim cum paucis probe
coceptis reliquu multo celerius mes absoluat quam vel doceri exeptis, quam scribi calamo, aut voce exprimi possit. Illa modo dutaxat adiicimus,diuersam Dim si messe longitudinis,latitudinis,& profunditatis ratione in Epicyclo, si ratio a fa- Ed j,
cultatibus caeteris separetur,uti nuc facimus: tuc enim penes illaru differetias iq- tres, tria quoq; dimensionii genera definiuimus. Alia rursus est haru acceptio di niti. curn vis rationalis ita concipitur,ut potestate sit totum quidda, & aliarii vires in se contineat: tunc cnim vel ipsi soli sua est longitudo, latitudo,atque profuia tuis is Taditas ex instrumentariae collationis diuersitate, ut & superiore libro,capite de ρ 'materie methodi satis est demonstratu. Nos ut dispersa quam maxime trahe- misi as zm
IemUS in unitate,utrasq; dimensionum essigies,simulque ipsius rationalis ammet th F f motus