장음표시 사용
441쪽
mundus hic uniuersus communi quadam anima gubernatur. Haec ubi coma pleueris,mox partium quarumcunque dissensus consensus siue proportio in-ν --δψσ stitutionem tibi breuissimam alioqui infiniti iuris absoluet. Sed methodum tiἡtiis,sse iuris analyticam simul atque syntheticam paucis ita complexus est Maximus,suhμ Tyrius sermone 6. Reipublicae salutem intelligo consistere, non V t. maenia υ habeat firmissima,ut integra naualia,ut fana, gymnasia, luces,& porticuS,quae D vel hostilis iniuria vel aetas vel ignis absumit, sed omnem hanci statuo in com-υ posito more ciuitatis atque adminis ratione decora, tuae quidem nequaquam ' aliter effici possunt,quam optimarum legu ministerio. Optimas leges custodit
utentium virtus, V tentium Virtus ab ratione exoritur, Ratio eXercitatione co-
ualescit,EXercitationem perficit veritas, Veritas non nisi per ocium quod in δ' ea assequenda ponatur,id est,per philosophicam contemplationem obtineri potest qua fit ut accensus ea discat quae nunquam alias viderit, quae didicerit in ea Sc fideliter custodiat custoditis utatur,viens nunquam labat . Hic est totius considerationis propositus fructus. Viden' ut tota deductio περοα κοπιῶ,
Utque a fine proposito analytice primum feratur usque ad philosophiam ceciprimam & principe causam , inde reuersus in circulum via synthetica ab eodem principio tendit ad finem prius propositum, qui in ipsius ciuitatis saluteru Conisistit. Recte igitur Pl to tum demum beatas fore respublicas dixit, cum θρh---- qui gubernant ,philosophari inceperint:non quod velit philosophos in magi thbari sita' stretum semper assumi, nam qui ex humili loco tolluntur altius, si ibinde de sui δί philosophiae prorsus obliti,nescio quid magis tyrannicum redolent, Vt
nihil hoc monstro sit in lentius. Verum reges vult ipsos, atque primates primatum genere natos aut philosophiae operam dare,aut cum vere philosophis conuersari, & ab iisdem consilia capere omni de spe,de metu, & assentatione deposita. Iure itaque Sc nostrae ciuitati meoque natali solo sibi in quo gratuletur obtingit, postquam tot genere illustres viri omnes philosbphiae amatores , plaerique etiam in hac versiati plurimum Rempublicam sapienter hactenus administrant, uti rebus vel summe perturbatis undique magna cum laude gloria commonstrarunt, his annis praesertim superioribus II 66. I 67. de praecedentibus aliis, quibus & Ate ipsa Pandorae pixis,& omnes Dirae atque infernales Furiiς terris immis ae viderentur, impiaque aeternam tripidarent sae- . r. τ ὰu cula ninem, In Theologicis rebus si praxim obserues, nonne propemodum
LM t & eadem ratio est,quae medicinae fuit Z Nam ut haec praecipue affectus corporeos curat,ita &Theologia interdum affectus animae ex unitate in multitudi nem derivatae. Discenda est igitur S hic effectuu ratio ac multiformitas, proque plagarum diuersitate, pro rerum & personarum circunstantiis variis Versanda remedia Varie, ut ad scopum unicum aeternam beatitudinem scilicet in unione nostrum cum Christo veterique ecclesia positam quam celerrime contene 4 ab damus. Pulchre id diuinus ille Gregor. Nazianzenus in suo Apologeticox ut praclara tradidit,dum ci curandum animal ob oculos ponit, quod veluti ex multis
animalibus constans pro capitum quoque multiplici genere & cicurandi
442쪽
ρ OBER II t. Io 3 poscat multiplicem modum,quae si relligionis antistites in castigandis subditis animaduertant ut apud nos fore confido futurum est maxime, ut neque iustitia Deum neque clementia terris exulet, nec una ex parte dici possit in socordes nimium illud Ezech. 3 . Quod confractum est no colligastis quodque abiectum non reduxistis, quod perierat non quaesistis, sed cum austeritate imperabatis ei & cum potentia. Nec alia ex parte in seueros supra modum ex Hier. 23. Vae pastoribus qui disperdunt & dilacerant oues scuae meae, sed contra possint cum Psalmista dicere, Domine non abscondi miselicord1am
tuam Sc veritatem tuam a consilio multo,Domine ne longe facias miserico in dias tuas a me. Qui enim aliorum non miseretur, a Deo misericordiam quo
ore aut pectore implorabit'unde &Chrysost. in Math. tribus nominibus passorem ita cum subditis agere docet, ut cum flijs pater. 1 .mali maioris vitadigratia.2.ut sibi mitiget iudiciu Dei. 3. ut misericordem Dominu vestigiis proximis imitetur. Cum itaque sit animarum omnium species unica ad sui artificis similitudinem fabricata, quae tamen propter commercia corporis & societatem Cum orbe hoc sublunari ex loco ae tempore ingenij iapo metamorphosin variam subit,idcirco comunis quidem est omnibus una quaeda doctrina Christiana,vna Ecclesia unu baptisma,& fides in Christo Iesu, a q quisquis
recesserit, pro transfuga merito & Apostata recensetur. Eadem tamen particulares subinde costitutiones varie temperat,ritusque accommodatta quam
particulatim incidentium apta repagula,quorum si detur communis ratio in unitatem pristinam conspirare nemo qui sanus est diffitebitur. In legis diuinae resolutione labor non tantum est ardtrus,sed & extremam saepe periculum: multi enim se sen1ibus temere credunt,&corporis mancipati proluuio, Obsessique vitiis agminatim pro suo modulo cuncta metruntur. Tumidiores alb& semper cum Ethnicis cespitantes priuatam quoque rationem proscripturarum interpretatione in subsidium vocant,id sibi in sacris licit cim arbitrati,. φη ra Mi Gquod nobis circa Platonis decreta vel Aristotelis,fitque Ut intelligentes Om- Frisii ros
nia semper desipiant, ut eruant modo aedificentque,aut mutent quadrata ro- '' 'tiundis. Maius i itur isthic, maius discursionis principium est ab intellectu sta- ' ista' bili, qualis sane in nostrum singulis haud reperitur,quippe terrenis sordibus ψ i
obsoletus, sed in Deo solo est formisque abstractis, modo tamen multo inferiore nobis demum non nisi a sancto spiritu per Ecclesiam communicatur. Illam sane cum multi discerpant, varie probant potissimum tria. I. Robur& diuturnitas, 2. Consentientrum multitudo & unitas. Postremo ordinis perpetuitas & pulchritudo, qualis a Petri temporibus in Romana Eccle- tisi multate coirsa ad haec usque tempora iactata quidem procellis variis, sed nunquam interrupta processit, palmae nimirum arboris instar, cuius se vertex perpetuo
frondens in pondus attollit, premique virtus non opprimi potest. In hanc sententiam sic olim lusimus:
443쪽
IO ARTIS CYCLOGNOMIc Aermum ηim Si quid in ab Irufis,macerata indagine rebus, zz π '' iis hominumsolidae cognitionis habet, P uilist. Hanc omnem aut ratio,auisense simulachra fugaci, ut infusu sacrae semina mentu alunt. Sensiti hebes veri nunquam in penetrale subluit, Ambiguaepraeceps est rationis iter. Sola intelle .lm nubilis sex aurea,noctem Instabilem misy ciditus igne fugat. Nunc age diuino quoties Ῥis abdita verbo est, In fluctus animi quam rapit aura Ῥagos. Sresvi ct mir- Vnde tibi methodum, discendi exordia sumes
Dii 3 nt. Actum est: Crediderassecretum a corpore mundum Scandere corporeo repotuisse modo Iam Christo Venus σ bene lauto *entre sagina, Iam potior ga de est turgidioris honos. Iam pereat strictumgens quae petit ardua callem, Iuremus leges δ Epicure tuas. Non animum dolor,aut carnem ieiunia frangant, Fide: Iouis larga esse gratia, saluus eris. Raso iurabis I At quoniam a senseu nimis est Nia lubrica, quis ficie Certius an doctae sit rationis iter Ingrediar quo me treo subgurgite Proteus Quὸrapis in is os terra redacta sinus Implexos video millenis orbibus orbes, Qvii dubium aeterni turbinis axe rotant. Iam neque seu Netus has profert Ecclesia leges, Captiuamque animis mandat habere idem:
Seu nouus ex alio aduersum tonat agmine cerdo,
Obsequar: ingenio non statuente meo. Cur potius credam quicquid docet Ῥnus alter si mihi discursinst data Nena paris. Orphea iam Moysi anteferam, rictoque Platonem, Quotquot m expressa plus ratione mouent. Sed neque Mercurius bene,nec bi constitit Orpheus. Credamus nullos protinus e se Deos. Collusio a sust Si fallax Ratios Senses,quid modo psit Ambrosia diuum mens saturata Nides. ρ it in re M Hinc etenim lucis Nigor inconcussius, ordo
444쪽
V s 1 o siti animat legem nutritque VETUSTAS, Et longo exultans ORDINE firmat Amor. Atque haec idcirc6 lubentius retuli , ut plures intelligant subtiles hoste Πετ . Maeandros Logicae ac Cyclognomicae facultatis in rebus Theologicis ad tra- π α ditionem legum diuinarum,ad praxim atque prudentiam plurimum facere: in tan . ad inuentionem earundem vel interpretationem penitus nihil. Quanquam& ille sit usus mihi longe uberrimus, ut de meipso circa negotium istiusmodi iam minus minusque existimem, & aliorum temerarios ausus facile rideam, nihilque fretus ingenio meo vltra mortalem sortem, ultra fas ipsum assirmare contendam,quando nimirum discursionis huius principia prima ita nobis obseptis caliginoso carcere indefinitam faciem monstrent, ut veluti noctuaru oculis ad Solem caligantibus nulla sit certitudo alia vel alius sensus, quam quod sentire hanc lucem immensam non valeamus. Quod & diuus Paulus testatur alibi cum Epiphonemate,O altitudo diuitiarum &c. Atqui olim adueniet tempus,cum aliis oculis singuli quam carneis istis Diuum magnalia contemplemur. Nunc quod res poscit,omni deposito fastu atq; haereseos fun- pasti mmisisdamento,mentem captiuam Christo atque Ecclesiae demus,ut quae consensiti μή
uniuersali sint stabilita hactenus,ventoru impulsu vario diuelli nobis, & subrui penitus non patiamur. Quin cum in sacra Monade consistat Ecclefievisorm Carmen huic monosyllabicon unanimi spiritu dedicemus. Lux hominum salue ingenij quam nulla tapit
His rapida exitio rerum quam nulla sedit Sors medij maris ad Elum inconcusse Ῥelut Mons a quo cesis vigor est terricolis es unde venae fuit Ῥberis omnipotens Pax radio plantis qualem infuit aethereo Sol δ iusticiae concordi lege Deum
Mens qua nec Tirtus maior sata nec melior
Dos antiqua boni γerique latitia Fons gelida pariens abrumastondiferum Ver cui multiplices spinae,sed perpetuus Flis cui firma subest radix semperque Niret Frons scro suturam Christi quam rore rigat lix silue domitrix inferet, .lae hominum
445쪽
. . ablicam viam pro rerum agendarum menienda ratione, docens retexere Ῥia. Synthetica,quae connituendis artibvi
imprimis est oportuna.. VCCEDIT iam nonus in arte nostra, atque ultimus Canon, ad
Ebrish' quaestionis practicae traditione syntheticam praecipue spectans. Postaths' i quam enim tot scopulos praeruptos Methodo transilueris, en tibi v I portum in tranquillo positum,ut nihil stipersit aliud,quam auxiliares
copias admouere. Habemus etenim in manu nostra duos potissimos tu instrui. scopos, Praedictionem scilicet,naturaeq; tractationem . quarum posterior rur-hisiaria: sus vel actione,vel sola doctrina,& traditione perficitur. Sed fines hos omnesque curationis recte consequimur, ad duo duntaxat capita collimantes, aegroti scilicet indo-
- - : , lem pro negotio medico,& affectus rationem.Sic sane ab aegri viribus & mor-CIOI M- bi magnitudine, de salute deque interitu praes agium instituimus; sic rursus
pro partis natura vel aegri totius, proque affectus noxij statu varias remedio- PMdistinis Ἀ- rum differentias adhibemus,consentientes passim formarum potissimum es-e i. .u sentialium ratione, deinde & accidentium caeterorum,ut modi, magnitudia 3- μm δ' nis,numeri,loci,& temporis. Quemadmodum vero Inuentionis gratia itum s)hitis otii est analytica via,a sine scilicet ad caussas atque principia, nunc contra ubique
iis, sere synthetice progredi decet ab ipsis principiis ad effectus eorundem, cam
Diub lina M. tione interim habita iuxta affectionum & rei affectae postulata. Multi suntis, huius loci mere practici & particulares canones vix a praedictis aliter quam usus ordine differentes,quorum tamen paucos & antesignanos repeta quam a paucissimos. Primo ut haec tibi per classes endeicticas & consultationis S praxeos collecta capita prae oculis stat aas quae sint agenda,qualia,quanta,Vbi, quando quomodo,& quo ordine; haec enim sunt fere quae Galenus enume- rat. Secundo,ut vel pugnante indicationum agmine vel effectuum & causia
farum inter se circulo quodam eius quod violentius urset, habea ur & ratio prior; reliquis interim,si fieri possit,non omnino neglectis: quod pulchrc Galenus exemplo in hydrope docuit,quoties haec febribus complicatur.3 Curandum est rursus ut quae amictae primario fuerint, vel per se,prius tractentur illis quae ex consensuivel per accidens;nisi minus ex morbo quam ipso 4 symptomate periculum videatur. Si qua propositam actionem aduersa obstacula remorentur, illa dimoueas prids quam ad rerum consecutionem I annitaris. Quod si una eademque opera vel telo simplici victoriam duo' tum hostium vel plurium possis adipisci, idem prae caeteris magis est eligen 6 dum. Si rursus currenti ad propositam metam ex eo quod primum coeperis, maius impendeat malum, relegendum potius est iter uniuersum, quam Vuterius absque spe fructus & gloriae veliteris.7 Notabit denique in omnibus male assectae particulae curationem una cum bene
446쪽
LIBER III. Iopbene assectae prophylactica permisceri, quod copiose Galenus in libris Theatapeutices seu de medendi methodo demonstrauit, dum ulcus curandum ita proponit, ut omnes illius disserentiae CXiccationem pro remedio postu- tissimis ca=iit lent. Nam cum alia aliis sint humidiora, partes quoque affectae secundum humidi vel sicci gradus plurimum differant; idcirco &quatuor uniuersim coniugationes insinuat, vel viceris siccioris cum partis natura sicca: vel siccioris viceris cum parte humida: vel rursus humidioris viceris cum parte siccat vel humidi ad humidiorem quampiam. Erunt ergo & indicationum quadruplices syngamiae; nam cum affectus praeter naturam contraria mandeg; partis natura ad sui conseruationem similia: cum ulcus humidum fuerit, pars autem sicca, iam duplici nomine vehementer est exiccandum. Contrassi pars est humida, ulcus vehementer tacum, in caeteris complexuum generibus mista est indicationum ratio, unde & medicamenta mediocri modo se gerant in exiccando & molliendo est necessarium. Multa insuper alia in contemplationem cadunt, vinum morbus sit sim- 8plex an compositus, num affectus in esse, an in fieri tantum, & si sub pet- manentium genere est, num caussa efficiens agere iam desierit. Ex horum intuitu curationum modos plurimos occasionesque' poteris expisc ii, quae omnia ad analogiae regulas potius sunt referenda. Potissimum Carati,nis Ib- vero in tribus versatur curationis gloria , siue dexteritas , ut via restituas tuta, Vt breui, utque iucunda. Quod si in inflammatione cerebri doceri denuo velut exemplo placet, cogita tibi essectus ultimos & maxime sensibus occurrentes facultatis cognitricis laesionem , vigilias , febres uismet 'nunquam intermissuras: horum symptomatum causa est morbus ipse phlegmone cerebri scilicet, quandoque & membranarum Vel partium emi- in ovibsis sinus consentientium inflammatio. Vnde in formarum ordine inflammatio fit a putredine saepe , putredo ab obstructione , haec postremo a cibo potuque crassiore , & id genus causis extrinsecis. In materiei dissolutione cerebrum a membranis afficitur , membranae a Venis atque arteriis undique circumfusis; hae rursus ab hepate, corde, & ventriculi tunicis. Rursum in singulis substantia similaris continens a contentis afficitur, humor proximus ab influente , influens ab eo qui paratus est influere:
humores interni omnes a cibo, potu, atque exterioribus elementis.
Quare ut causa cuiusque effectus inuenta est ordine resolutorio , effectus sublatio per internecionem causis ordine compositorio suscipi debet , non enim aufertur incendium , nisi oppressa putredine ; nec putredo dim uetur, nisi aperiantur obstructa, quemadmodum facile semper recurrit obstructioni cibus, vel potus obstruens interdicatur. Ita si capiti probe consultum voles, Venis primum atque arteriis Vt consulatur , vide; quin prius interdum & hepati, ventri, cordi, caeterisque partibus ordine colligarii mequicquam adeo id quod influxit eruimus, nisi influentem simul in M
447쪽
io 8 ARTI 3 CYCLOGN OMIc Allteriem refrenemus,nisi vel tempestatum semina, vel sero Ventura fluxio ea. Py'ri' θη- ueatur. In hoc negotio difficultas ea praecipua est, quod ordo syntheticus licet temper respuat causam ut prius quiddam, tape tamen non ab extremis usque
inq; Mi μ)ςηη causis ad effectus ultimos proficiscatur,sed interdu a causis proximis tantum, a continentibus,& maxime necessariis,interdum quoque inuersa penitus ra- ω' -- tione ab effectu progredi videatur ad ipsam causam,quoties effectus vel grauioris causis ad effectum alterum speciem repraesentat; vel cum per circulum idem effectus alicuius causis fit causa eiusdem,a quo primu dimanarit,quemadmodum de glacie sub amigmate fertur: Mater me genuit, eadem moxgi-
et nilinex me. Ab stis scrupulis,ut te compendio liberem , inprimis alia paulo πη i/- in docendo liam in agendo synthesim in pluribus expectabis. Quod enim Triai. iam traditionem pertinet,ibi ordo syntheticus fere semper est inconcussi is, a '' 'f' ' ''8-pei media usque ad postrema,quemadmodum analytica serie. COm
possitissimis atque postremis per media,ad simplicissima rerum elemeta pro-ε- . cessit. Vnde in Medicina ex actionibus inuentae sunt facultates & actionum opifices formae, ex instrumentorum sectione maiorum minores ordine, ex similarium substantia humoru orta cognitio est ,ex humoribus elementorum externorum. Sed in traditione artis medicae contra ab elementis ad humores;ab his paulatim ad naturam partium, facultatum, atque actionum desse in cendimus In actione tamen subinde occurrit quaedam praepostera methodus, M sμhi' ς non tam in rei natura talis, quam in artificis animo propter inuersam faciem, Chiam .. & nominis commutationem ex habitudine sola vel effectus, vel causae. Itast 'mpi ηm in dolore Colico vel Nephritico , cum dolor sit tantum effectus morbi siue Dis rosei l.l symptoma; dolori tamen interdum prius occurritur quam morbo , propter δ' phy inflammationis vel hypothymiae pericula,quae ex doloris acerbitare proficiscuntur,adeo ut& narcotica Galenus no semper dissuadeat in affectibus istiusmod licet haec ipsa morbi quoque fomitem nonnihil ad augeat: duum enim: uis Misis malorum cum alterum euitari non possit, id eligendum sentiunt quod mu ligendii septui nus est malum. Quod si vividius paulo in rebus Politicis dari exemplum vel ' 'με - lis,quo nostra haec Cyclognomice non solum ad artem quamlibet atq; scientiam, sed ad ipsius quoque prudentiae & sapientiae munia prae caeteris neces- . . ., o saria demonstretur. Sit rursus in regno aut ciuitate quapiam tumultus popu-hia, L ''' laris,diuulsiq; sint omniu animi &dispartiti maxime in tres quatuorue factiones: sit de praefectus vel princeps aliquis optime hactenus de regno,de subditis
suis, de ciuibus,totachrepublica meritus,cotingit ut deterioris sectar multitudo,sentetia quoq, vel duas reliquas antecellat,quaru una sit optima ipsius principis animo & bono publico imprimis consentanea;sit medij generis & minus laudabilis altera,cum ad optimam comparatur; melior tamen cum ad pernitiosam maxime vel priorem illam deterrimam & viribus maxime praeualent em. Haec, inquam, factionis pessimae cohors, suo iam numero freta, siue potetia, nec factionem mediam feret nec optimam: interim illa, quae media est
cum omnis pugna necessitate tandem in binarium redigatur suo adhaerens
448쪽
principi,eidem & offerat, I ab eodem subsidia postulet, ut pestimonim ac
iam velut communium hostium insolentia reprimatur. Princeps quid agat in summo hoc rerum discrimine constitutus ξ Si deteriores negligat, iam & Dilimia uia de capite sito,de bonis omnibus, de ciuitate, totaque republica actum existi- ' mabit: Sin volet opprimere , ut tantum cum optimis & sibi consentientibus pugnet, longe id optimum atque optatissimum foret. Sed neque pugna tum numerus, nec virtus ipsa fortasse suffecerit. Oritur & rationum in animo conflictus inenarrabilis, & summe intricata quaestio, num velit a secta minus laudabili, sed tamen a meliori proxima oblatas copias recusare. Si recuset, iam illa se forsitan deterioribus iunget; iam turbae pessimae auxilium ingens, bonorum exercitui praesens exitium feret. Si susceperit,iam cum susceptis cophs venturo non multo post tempore dimicabit, iam &fauisse minus laudabili sectar ab imperitis iudicabitur, iam fides anceps S parum firma dicetur, ut quamuis pro melioribus arma susceperit, se suaque omnia aduersarijs opposuerit; propter susipicionem attamen famae,fortasse pericula fortunarumque Omnium una cum exilio sit subiturus. Necesse est ilico rebus sic exulceratis, 3 i' isic perturbatis undique, virum imprimis se strenuum monstret, cum nullibi: 'ita.
magis,quam in alternis aestu bus, in tempestate ancipiti, gubernatoris animus& virtus inclyta se manifestet. Facturus est igitur, ut Du fecerunt, Platone De vi re uti teste, priusquam homines formarentur: cum enim & corporis robur, seu vitam tribui longam , simul partis rationalis robur optassent omnes, nec hominis subria iungi tamen utrumque commode posset , duorum malorum id elegerunt 'quod videbatur optimum. Quare & Princeps si minime malus, contemptis piihi se ostia
vulgi vari)s opinionibus, quin capite quoque & commodis suis pro salute publica sectae quidem meliori semper assistet, mediat vero & minus malignae ''' 'f'' tantisper sese accommodans,dum perniciosam maxime & pr ualentem optimae profligarit, omnia prius experiens,quam armis & violentia, si fieri possit, ut quamuis & dictis placidis & promissis varijs paulo iniquiores sibi devinxerit,non tamen illorum pro factionis specie continuo fautor exista sed diuum inecessitati de tempori duntaxat obsequens, dum liberandae ciuitatis & expugnandae tutior via se repraesentet. Nam , ut recte poeta AEschylus - yικαιας ουκ άπος ατεῖΘεός, si aude etiam iusta interdum non abstinet Deus. Vides coulla'. profecth quantum in rebus summis doctrina ordinum praestet, quantumque in omni negotio vel intricato maxime nostrae sit methodi pondus atque mo- piis usta
mentum, ut non immerito prudentes viros Vulgus vulgato vocabulo, optime te in M a
resolutos vocet. Quanquam illorum pluribus ingenij atque virtutis perpetua quaedam sit conflictatio cum Fortuna Dea; quae si sit Vspiam, a Deo quidem polivia atquὸ Vero remota est oppido,in sublunaribus tamen saepissime respectu scilicet hu- ρ μή niunt ramanae propositionis apparet. Vnde & communis illa sententia, Mortales pro- ponere, Deos disponere,non inepte constituit. Nam praeter hoc ipsum, quod i- resolutionis species & compositionis pro cuiusque captu ad eundem vilicum finem fere sint infinitae, accedit sane caussarum efficientium & peruerten-
449쪽
tium,totiusque peristasis ratio ita perplexa & multiplex,ut vel exercitatissimi
quique in rerum usii, cognitione,methodoq; quo tandem se Vertant,nesciant. τη- 'in Falluntur autem vel summe methodici inter e empla similitudine, inter ra fu/ab aim, tionum anfractus electione potioris, quantitate boni, & demum extrinsecu, pur 'ri vist incidentium aduersa violentia vel occasione iniperata, quae neque in rei passibilis vi, neque agentis arbitrio, sed incidentium infinita varietate colloce ς Π ti tur . quidem in opere medico rarius Vsuueniunt; at in ciuilibus quam Formn minu, sepissime, propter caussarum, ut dixi, diuersitatem, & materiei discontinuaei 'l' ' i' - ataxian . Hinc sane meritorum omnium vel bene vel male iniquus est arbi-
.iuata αἰ ter populus, dum plagiarium fere pro medico probo, praestantem alterum Visa f., mr pro tortore Vel imperito ducit, dum reges suos pro tyrannis ilico, mediatores, ne vel male palam pro perfidis iudicat, in secundis assentatur, in rebus afflictis accusat te-οῦ Σάοῦ ,2 mere, & criminibus grauat Chamelςontis ritu, virtutem denique absentem p quaerat sedulo praesentem minime ferat. O vere plebs bellua multiceps,uer is ' ' illud Homericum apud se mussitent reges: Σεως μεγα κρονίδη ς άτη-ησε βαρεώEt illud e Tragico,
Humida γ allis Raros patitur Fulminis i l. s. Tremuit telo Iouis altisono Caucase ingens.
Haec cum mecum reputo, non possum illud non sirpius usurpare cum anti
Etsi fortassis ea sententia generosis pectoribus miniis fit inserenda , idque sit nobis curandum potius,ut pro periculis tantis regi dc principibus viris grati perpetuo simus, bene gestorum memores aurae fallaci fidem temere non habeamus. quod sane futurum est optime, si cogitemus illud perpetuo,quod V ris indigne pressis res afflictas saepius,met. Am I. Multa dies Ῥariusque labor mutabilis aeui Rettulit in melius,multos alterna reuisens
in solido rursus fortuna locauit. Redeamus unde digressi. .u-jlΣ Ηuiu praepostera methodi,quae effectu ad caussam in actione proficiscis392 tur, quam & Graece προθυατεραν liceat appellare , duplex potissimum est assi- gnanda ratio, Prior ex artis natura ,. prout nimirum vel efficit quicquam, Vel reparat; nam quae efficiunt ut in architectura a simplicissimis statim exorsi compositionem machinantur;ex terra enim lapides seliguntur atque cementum,ex histe compacti muri struuntur, tecta, atque fundamina,ex omnibus unica domus, ex aedificijs multis &moenijs tadem ciuitas. At qui duntaxat ro' parant,
450쪽
parant, ut cum ruinam minitantes parietes citra orthogonti inclinantur, non statim respiciunt ad remotissimas caussas, nec fundamenta de nouo si Iuunt, sed vel calce fissuras opplent, vel incumbentes arcus & machinas adhibito fulcro ad lepus sustinent, ne prius mole sua deorsum concidant,quam ipsis principijs occurratur. Idem in rebus Medicis usuuenire & similibus caeteris quam saepissime cogitabis; sic enim se habet Medicus ad opificem Deum, uti sutor qui calceos reparat ad illum qui concinnat nouos. Potherior ratio ex rerum in-x Ex inum dole magis desumpta,cum in multorum concomitantium ordine illud potis-- μ' simum prae oculis statuatur,quod Vel grauius urgeat,vel praesens magis periculum minitetur. Fitque id rursus dupliciter,uel ex progressu simplici ad incon- si is v γα ueniens maius, vel conuersione in circulum quendam,ut diximus supra. Pro 'gressionem simplicem voco, ut si in Phreniti de obstructionem arteriarum ve- '
narumque voles auferre, inflammatione prius non animaduersa; nam illa CI- via .
tius depascitur solidam visceris substantiam,quam praecedentes caussae & precedentium fomites opprimantur. Idem in ciuitate ac rebus publicis usuuenit, is quis seditionu antecedentes caussas studeat extirpare, legumque & religionis uelabefactatam speciem resarcire seditiosis viris & improbis no ante domitis Vel in Phrenitide. oppressis. Hinc illud Ciceronis ad Herennium: credo)Semperne igitur ordi- 'ραὴλ
nem collocandi que volumus,tenere possumus Θ non sane nam auditoru aureS Gigh -.
moderantur oratori prudenti & prouido,& quod respuunt immutandum est. 'Vides quantu & in Oratoria facultate,quantumque in actione qualibet inueris Concrusio δε η istius methodi ratio requiratur. Recursus in circulum patent,quoties effectus caussae specie suscipit ad caussam unde diffluxit.Vt cum ex libertate nimia se-α Rec flum-ditiones oriunturi ex seditionibus moru & legu reformatio; ex qua cum male suscipitur,seditiones iterum nouς atqdicetia maior inundat. ita in Phrenitide Muaiu. ex inflammatione vigiliae fiunt atq; deliria,ex ijs de vigilijs denuo velut in fon δ' kh se tem suu conuerso flumine inflammationis vigor accrescit. Succurrendum igi- Ερ is, st tur protinus est ipsis vigili)s,& prouocadus somnus, vel antequam phlegmone er ωμε tinguamus. Praeclarum vidimus exemplum istius in casu clarissimi Domini Melchioris Schaeti,cum circa Augusti finem Anno II 67. multis studijs aerum- nisi anteactis in febrem cotinuam incidit,cuius characterismus duaru tertia-narqm assultus exactissime reserebat usq; ad decimumquartu diem. Huic primum ex sanguinis adustione summa per caussas procatarcticas plures orta est vehemes obstructio, tum in hepate & mezeraicis venis,tu in vena caua,& pamtibus quae supra hepatis gibbum sunt constitutae, quemadmodu ex pathognomicis signis proprijs demonstrativis facile fuit colligere. Per obstructione nata putredo est, & hepatis ingens incendiu hinc rursum sudores copiosi,& ventris perturbatio partim naturalis, partim symptomatica, a quibus tande extrema siccitas neruosarum partiu, stupor in extremitatibus digitoru,affectus conuulsorius in larynge cum deglutiendi dissicultate, ut sane non leuis hic contro--ὸ uersia fuerit an concitato ventri magis sit promouendus,an diuertenda mate-
nζβ pQtius uniuersa per urinas,an naturae deniq; secundum ordine & cum intellectu