장음표시 사용
101쪽
Anatomia Cap. 2. dum fit quoniam sipina dorsi, ossaque ilium &
pubis, sedibus suis fixa sunt neeesse est fluctuan ita viscera deorsum, antrorsiam, & in utrunque Iatus moveantur, ut detruso hepati locum praebeant. Rem ita se habere, conspicuum erit; si modo, in liberali inspiratione, manum umbilico imposueris. Idεmque indE porro evincitur, quod inspiratio nulla fieri queat, quandiu muscul1 abdominis valide contrahuntur : ut cuilibet, ubi libuerit, experiri licet; rεsque ipsa manifeste patet, in conatu valido egerendi, mingendi, crepitum vel ructum emittendi , durante quippe hujusmo3i nisu, inspiratio omnis intercipitur. Deinde verδ in exspiratione, musculi abdominis fortiter contrahuntur ; motuque adeo comtrario, hepar ia diaphragma denuo in locum pristinum attollunt; unde constricta thoracis capacitate; spiritus necessario eliditur foras. Contractio istaec musculorum abdominis in
exspiratibne praeter ea, quae jam diximus) vel inde Iuculenter dignosci potest; quod spiritum
Fehementer effare nequeamus, nisi, forti musci Iorum abdominis compressione, intestitia intus sursumque adigantur et uti cuilibet constabit , si modo, tempore eXspirationis, manum ventri ad
Atque ab hac hepatis surim deorsiumque mo bilitate contingit, ut idem in demortuis, quam in vivis,aIiquanto altilis positum reperiatur. Nempς fato surietis ventriculus,hepar 8c diaphragma,sur
sum,quantum eorum connexiones sinunt, propel
luntur;partim,ut hoc pacto pectoris inane implea tur, quod Qtas, recedente . pulmonibus spiritu , contingeretripartim e ligna, quod musculi abdomi'
102쪽
nis post obitum frigestentes, simul rigidiores maesgis'; tensi evadant ; unde fit, ut viscera. in seriora
vehementiore nisii sirim agantur, quam ut dia-phragma ei motui resistendo sit, partesque istas quantum vincula Sc connexiones sinunt superiora versus impellant. Alteram harum causiarum, exemplo affectioni. Afictoriis hystericae haud incomode illustraveris. Licet enim Nericae verum sit,uterum ipsiim esse partem in hoc morbo exemplum. principaliter affectam; nihilominus vel per sympathiam,vel a vaporibus ab utero elatis,inusculi abdominis una assiciuntur; iidemque,ut malum hoc excutiant vehementi nisu contrahuntur, intestina fortiter comprimunt, tantique violentia sursim adigunt,ut diaphragma inde motum suum deorsum versus eXpedire nequeat,unde suffocatio huic mo bo familiaris advenit. Arbitrantur vulgo muliereS,
uterum ipsum asten illa,spirandiq;hanc angustiam
inducere. Non equ1dem negaverim, quin uterus
durante hoc malo9 sursum, deorsum, & in latus
alterutrum nonnihil torqueri queat: si tamen media, quibus motus eiusmodi cieatur, rite pensitentur; fatendum profecto erit,nec tam valide sursum agi,neque tam alte ascendere posse,ut diaphragmatis motum ad inferiora impediat.Ideoque assero,Ve ram causam,cur septum transversium hoc modo ab asstendentibus intestinis opprimatur, a vehementi Omnium musculorum abdominis compressione profieisci unde necessario ut dictum est diaphragma vi siurium attollitur, spiritusque una eXturba tur foras. Motum autem musculorum dum dico, haud sane voluntarium illum intelligo,sed convulsivum,eumque omnibus abdominis muscuIis communem. Contifigunt quidem aliquando, fateor, in
103쪽
passione hysterica, ante aut post suffocationem pisnariam, particulares quidam horum musculoruni convulsivi motus; nempe in uno aliquo musteulo, aut etiam parte ejus quadam peculiari,viz. in nonnullis illius fibris; adeo ut convulsio ejusmodi, ab his in illas eiusdem musculi fibras reptet, indεque lpedetentim in alterius cujuspiam musculi parte, lsimiliter transferatur. Et quoniam convulsio isti-usinodi,fibras peculiares, quas obsidet, inflar nodi aut tumoris alicujus attollit, Iocumque varie mutat, inde factum ut tum aegrae ipsisse, tum alii etiam tumorem hunc mobilem extrinsecus sentientes, matrici ipsi variam ha nc loci commutationem adscribant. Uerssim csini fieri nequeat, ut uterus tam valide in dictos musculos incurrat, ut inde nodurejusmodi excitetur,mult6q; minlis,ut huc illuc di- Versimode vagetur,quemadmodum hie fieri perspicuum est, cui jam alias ratiore taceam, huc non afferendas;)certum arbitro vagum hunc tumo rem ab uteri ipsius in partem illam insultu minime provenire; sed esse duntaxat Partium quarundam muscillorum abdominis peculiarem mobilemque convulsionem; quemadmodum jam dictum est. Nolim tamen quisquam existimet, me velle, ge'neralem sive particularem hujusinodi musculo runt abdominis convulsionem,integram morbi hujus i daeam comprehendere, Omniaque symptomata eju
ab hac soIa causa proficisici; sed ita habeat potiu , non esse nostri instituti, de singulis hujus morbi Partibus agere, nec quidem de covvulsivis hisco motibus; nisi quatenus intestina,simulq; hepar ip'sum Gursum adigunt. .
inrestit. Ventriculua quoque flatu distentus, hepar Leposursum
104쪽
sursum in diaphragma impellit adeo, ut respirationis libertatem impediat. Idem pariter praestae magnitudo hepatis nimia qualis Rachitidi familiaris esto & ingentes in imo Ventre tumores, veluti in ascitide; unde fit ut hepar & diaphragma sursum coacta, similiter respirandi dissicultatem inferant.
Denique stomachus cibo potuque repletus, si- Hepatis a tum hepatis aliquatenus variat, idemque sursum M noscentis in latus dextrum impingit, quemadmodum iacoli, tenuiumve intestinorum inflatio, anteriorem
jecoris crepidinem attollit, simulque posticas ejus, dem partes in spinam illidiae. Est morbus hepati peculiaris, qui motui eius
haud parum obest, consistitque in connexionibus illius cum nothis costis: dicitur autem Adnocentia
hepatis, Angli Enaerg*olun appellant ; quanquam
non ignoro, nomen hoc a multis irregulari nimioque hepatis incremento attribui,quale in Rachitide contingere Colet. Hujusimodi adnascentia,sive adhaesio ejus, non solum respirationi incommodat , sed ia exercitia , motusque hepatis privatos imminuit, quibus ad varios humores secernendos, eos lemque in vicina loca deturbandos excitatur; quibusque fit,ut obstrumonibus,humorum Pravo rum cone estionibus, accretionique nimiae miniis sit obnoxium. Quippe motus cui cuilibet notum est) attenuat, excretricem stimulat, humorumque concretionem, atque congeriem Prolib
De motu hepatis, hoc solum addam amplilis, Non idem finemque huic proposito imponam. Non omnes es omnἰηmi, Paxis partes pari motu cientur; sed primo partes 'μ'
Iu3 anteriores, exteriore: que magIs moventur di lucquam
105쪽
atomia Cap. I. quam quae dorsis vicinae sunt. Nihil enim est,quod
motui earum impedimento esse queat, praeter venam umbilicalem; quae non adeo tensa est,quin f cile huic usili sese accommodet. Adde, umbilicum ipsum , hepatis motus sursum deorsiumque veratis una sequi . quamprimum enim hepar sursim meat, umbilicus limul introfertur, adeo ut ligamento huic Iaxius spatiu concedatur,quo minias astenden. ti hepati reluctetur: similiter, in hepatis destensu,
umbilicus anterius protruditur; Parumque admo-ciam anteriorum extimarumque eius partium motui incommodak: e contra vero spina locum nullum cedit; ideoque partes illi proximae aegrilis moventur. Praeterea,pars antica diaphragmatis,quam postica,magis sursum deorsumque mobilis videtur; quippe in sterno , acutiorem angulum, quam in dorso, essicit: & certum est, ibi motum ejus maXime reperiri,ubi circumferentia ejus cum partibus thoracis ambientibus angulum maxime acutum constituit. Enimvero, si omnibus partibus thoracis circumcirca ad angulu rectum adjungeretur, non Possiet , in contractione sui, ullo modo deorsiam ferri; deoque motu hoc,thoracis capacitas arctaretur Potitas,quam extenderetur. Quoniam igitur in sui contractione propterea deorsium sertur quia Partibus thoracis vicinis ad acutum angulum ad nectitur;necesse est, ut, ubi angulum maxime acu tum constituit, ibidem quoque quam maxime de scendat;&,per consequens,minimum moveatur,ubi connexio eius ad angulu rectum proxime accedit; quod partibus ejus spinae primum,dein sterno con neXis,eVenit. Porro,hepar postica sui parte,Ven. cavae firmiter alligatur; ideoque ibidem, prae eae teris locis Omnibus,maxime quiescit; reliquaq λς
106쪽
partes cuilibet motui cedunt potius, quam ut sedes illa ullo modo interturbetur. Adeo,ut locus ille, ubi hepar venae cavae adjungitur, sit veluti centru'aotus reliquarum ejus Partium, sedes totius hepatis quam minime mobilis. Denique,medium dia phragmatis mediastino firmiter connectitur; ut ea parte deorsum ferri aegre queat. Ideoque arbitror ut dictum est) diaphragma in extremis sui partiabus facillime moveri,cum nulla ligamenta ibidem adsint,quae illarum motum impediant, septumque transversu nothis costis ad acutos magis angulos coniungatur et unde fit, ut hepar iis in locis motu liberiore concitetur. Concludo itaque, hepar in anterioribus extremisque sita partibu s facillime moveri; miniis, in partibus posticis, iisque quae spinae incumbunt; minimlim vero, ubi venae ca
Supersunt adhuc nonnulla de situ hepatis in- nua requirenda. q. discuti-1. Cur hepar supremam in abdomine locum occu- ζου persta. Cur potises in dextro, quam in sinistro hypocho drio positum si '3. Utrnm ratio aliqua assignari possit, cur, in bo mine, O similiter in brutis quoque animantibus,
in dextro semper latere reperiatur. . Namstus hepatis in dextro latere, eidem plus v rium aut promptitudinis ad motum conferat,qiam lateri adverso'
De his omnibus paucis agam, Sc suo ordine. CAR
107쪽
Quaeritur 11 Cur supremum in abdem
ne locum occupet 'eso, Uaestionem hanc nonnulli supervacaneam areM bitrabuntur 3 quod, quemadmodum in civili Iocorum assignatione, prima sedes digniori comceditur, ita & hic pariter supremum in abdomine locum hepati utpote viscerum nobilissimo b deberi autument.
Regula vero illa in naturalibus haud est 1 - perpetua. Alias enim vesica fellea, urinariae, maximaeque intestinorum parti praeferenda esset;& omentum, mesenterio anteponendum; renεμ que succenturiati, ipsis renibus digniores aestimandi. Admittenda itaque solum haec regula est, quando M alia simul commoda sese offerunt ;quemadmodum in istoc hepatis situ evenit. Quippe non modo hepatis dignitas, hanc praerogati vam postulat ; sed ia aliae causae graviores, hic inquirendae, eandem necessario requirunt. Sunt autem illae potissimum tres. Veraeau- I. Quia gibba hepatis pars,concava diaphrag-sa a mn- matis superficiei aptissime respondet. Si vero aliat ' viscera ibidem locata fuissent, necessario hi 'tus aliquis intercessisset, quem natura aegre Paci
a. Hepar alibi positum, minus commode ven triculum atque intestina amplexu suo fovisset: neque etiam aliis Partibus seque cum hepatis cavo convenisset, atque istis, quae nunc illi subjacent , quae
108쪽
quae molles M ad cedendum aptae cum sint, eidem instar pulvinaris, in erecto praesertim homine)
3. Quod tenera & friabilis hepatis substantia, collisus compressusque duriores, non sine damno maximo patiatur: ideoque, ut ea effugeret incommoda, aequum erat loco tutissimo poni; nempe proxime sub diaphragmate, ubi costarum notharum muro defenderetur ; M a praedictis malis libera esset. Estque haec ratio caeteris prae
CAP. IV. Quaeritur a Cur hepar potius in dextro,quam in
Distro 'poebonisis positum sit '
UT secunda haec quaestio clarius intelligatur, num reconcedendum primo arbitror, non Potuisse Gena cava a riRm simul & venam cavam, commode in eo- non debe
dem corporis latere locari: ita enim de pulcri- bant iη tudine & symmetria, quae in utriusque lateris proportionali similitudine magnopere consistio Plurimum decederet: nec posset, ut par est, calore corde emanans, utrique corporis lateri pariter communicari. Plurima quoque incommoda, tam lem vasorum sursum deorsumque distributionem necessario comitarentur; ut cuilibet Perspicuum His itaque, aliisque similibus malis evitandis, n/tura utrunque vas , alterum dextro, alterum sinistro lateri attribuit; adeo ut ambo latera sibi invicem
109쪽
invicem aequipolleant, mutuaque inter ea quantum Caltem partium harum diversa natura patiturusimilitudo obveniat. Aorta quoque vicinitate &calore Mo Cavam fovet: ia utranque commodis sime spina dorsi tutatur; quae cum sit veIuti centrum motus animalis, ipsa minimlim movetur, optiisque cavet, ne vasa istaec nimilim extendam tur, aut subito contrahantur, ac breviora fiant ; quas motuum vicissitudines vasa illa aegi hiulissent, neq; uspiam alibi ab earum iniuria seqvhtuta fuissent. Quippe ea mininatim moVentur,quae
Centro motus vicina sunt. ConcIudendum it, que , venam cavam ia arteriam magnam, non
potuisse commode in uno eod&nque corporis latere constitui, nec uspiam rectius collocari, quam ubi nunc sitae sunt. sed oportuit aqh Ut res haec luculentius constet, asserimus I l . Porro, dζbuisse arteriam magnam in sinistro ver- ' 'U' tebrarum latere, venam cavam autem in deXtro ferri. Licet enim cor praecise in medio thoracis situm credatur, quod aliquo modo verum est)ventriculus tamen ejus sinister, manifeste sinistrorsum vergit, deYterque in latus oppositum exporrigitur. Oportebat itaque necessarib, arteriam ect edoism sinistro ejus sinu oriundam idem latus servare, lis deaero. Venamq; cavam dextro cordis ventriculo continu
am , dextrorsum descendere. Quippe natura: quae omnia sapienter instituit haud congruum erat, vasa haec decussatim e latere in latus frustr transferre, eorundemq; distributionem hoc pact0 dissiciliorem magisque incommodam essicerς. Praesuppositis iis, quae jam stximus ; do buiiIe nempe arteriam magnam in sinistro laterς locari, ia venam cavam in dextro ; amrma η
110쪽
tertio,iactum esse necessario, ut hepar in dextro Iatre situm suum obtineat. Nam primo, hepati prae caeteris omnibus partibun minima cum areteriis intercedit familiaritas ; quarum una solum
eaque perexigua ramo caeliaco ad ipsum perintingit. Incongruum vero foret, tam grande viscus arteriae magnae vicinum constituere, cum qua tamen eXiguam admodum habiturum esset assinitatem; partesque alias longius amovere, quae ramos ampliores a dicta arteria mutuantur, majoreque cum eadem necessitudine gaudentis Deinde metuendum, ne Arteria magna, violenta
sua pulsatione, noxam aliquam tenerae friabilique hepatis constitutioni inferret, si ambo in eodem
Iatere ponerentur: hepar enim, prae magnitudine sui, necessario arteriae eo modo jungeretur, quo nunc venae cavae adhaeret; quippe hypochondrium sinistrum, nullo relicto spatio inani, Prorsus impleret. Porro, plurimum hepati cum vena cava intercedit commercii, ramique hujus praegrandes in illud disseminantur. Si autem in diversio latere sita essent, rami illi incommode,
imo vero ineptἡ siquidem propius iter est) per
anfractuosam illam semitam ad hepar.pertinge rent. Denique,haud parva est hepati cum sanguine venoso familiaritas; ia verisimile est, illa sese
mutuo fovere ac refocillare. Quoniam igitur venac Va per dextrum Iatus deferenda erat,debebat cormte 8c hepar quoque idem latus Occupare.
Objicies forsitan, situm hepatis haud deducendum esse a vena cava,sed debere potius hujus situm illius posituram sequi: siquidem ex sententia com muni)vena cava ex hepate oriunda est, ideoque de x sminatus hujus locus requiritur, antequam illaetaxmata