장음표시 사용
81쪽
momenti est,artibusque omnibus 8c scienclis plurimum lucis allatura. Finita jam partium .similariuin definitio. ne, de earundem divi te paucula obiter dicenda
CAP. IX. De paritum mirarium divistonibus.
UArtes similares, late semptae, dividi possunt pam, ια-t iu inreste se & in anima totius informatus. exesi ius, Partes, inresentes, in homine, haud deo multat sunt nempe pili 1 cuti cgllosa, in parti bus Dbuxi plurimo assuetis; utpote in votism Duum, Pedumque plantis; eaque unguium
Pδrs, quae crebro praeciditur. ρὸ a- Partin informatae, dividuntur vulgo in stem fieri titas, M sanguimas. Spermaticae, laxissime sumptM nullini inmunitate inter se convenire videntur, qua a singuimis, partibus discriminentur; nisi quod frigidi ea ne pallidiores appareant 3 videa turque Gihumore pituitoso, aut melanebolico Plinrita praticipare. harum di- Dividuntur partes stematice, in mollas, DraF, Ris,aῖ, κη'δέ , Rixtη molles sunt, cerebrum, cerebel-' him, medulla spinalis, ia humores oculorum. Partes Moia tens&s, hisita inter se comminnitatibus e veniunt: I: Sunt firmiores, in Gisique invis leohaerente . quam vel caruostes Vel partisi morus jam dictae: ideoque in his prae cipue positum est totius corporis robur ; nης continuitas eatum facile dirumpitur. Q Suhyi Ι etiam
82쪽
etiam partibus sanguineis durabiliores : quippe in inediis, morbisque diuturnis, absumptis jam
Plurimum Partibus carnosis, ipsiemet tamen antiquam propemodum proportionem retinent. 3' Ut continuitas harum partium solutu dissic
Iior est; ita soluta semel, haud adeo facile donuo coalescit et certe nunquam simpliciter ut aiunt) secuntam primum scopum; sed, in juvenibus, per siesplicem agglutinationem 3 in adultis autem, Per cicatricem, vel callum. Denique.
ut partes hae non ita facith dissipantur 3 sic quocunque modo dissipatae,eaedem non nisi aegre, Iongoque tempore restituuntur denuo et fitque utraque haec dissicultas tanto semper major, quanto aetas animanti provectior accesserit.
Durae partes sunt ossa, specialiter sie dicta, cartiIagines, ossa Ialyngis, os cribriforme, dentes, incus, malleus, & stapes, atque etiam ungues. Numnam autem haec omnia specie inter se differant, non est hujus loci definire. Hoc quidem omnes a partibus tensilibis discrepant, quod duriores sint, minusque flexiles 3 litabiliores etiam, ia fragiles potius, quam scis
siles et redintegrantur quoque Per callum, non autem Per cicatricem; ut in partibus tensilibus fieri solet, Partes tensiles, siue ductiles,dividuntur in mem--π' 'branosias, fibrosas, Sc ex utrisque comPositat, Aoiae tur
In controversio apud quosdam Anatomicos est, ia membra. utrum membranae esse possint, quae fibris careant i nolis, Ego vero ejusmodi reperiri arbitror 3 nempe membranam adiposam, piam matrem, &fortasse Pleuram etiam, ac peritonaeum 3 licet hoe mani-
seste fibrosium sit, ubicunque intestinis & ventri D a culo
83쪽
culo tunicas largitur. Huc etiam forth referendae simi musculorum membrana communis, di pro-Pria 3 cuticula item, Sc cornea. Haud praefracte tamen dixerim, eunctas hasce membranas fibris destituit id sollim mihi a ratione alienum videiatur, dicere, membranas omnes fibris suis praeditas esse, licet hae nobis sint inconspicuae et cum tamen, nisi oculorum testimonio, nulla hujus rei nobis contingere possit notitia. misis , IH fibro arμm partium censu, sunt fibrae musculorum , tendinum, ia ligamentorum; cordis etiam, & sortasse renum. Penis manifeste fibrosus est 3 praesertim duo ejus corpora nervosa zuti & nervi cujuscunque meditullium, fibrae naturam induit. ex utris Partes eX fibris ti membranis compositae, sunt
qηe compo- autis Vera, dura meninx , nonnullae oculorum
sit . tunicae, item tunicae ventriculi, intestinortum, Vesicae utriusque, urinariae M talariae, ureterum, ductuum bilariorum, peculiaris vasis pancreatis
atque etiam nervorum, venarum,Sc arteriarum
Dicta partium divisio in ste alicas, & sangia
neas, haud omnes totius corporis partes silo am Partes sam bitu comprehendit; nisi sanguineas dictas sani Cuineae di- re nominis significatione accipiamus. Harum ιμμ'tη - igitur nomine intelligimus pinguedines, si mς musculorum, & parenchymata. pingues, Partes Pingues sunt, cutis adipola, omentum, PingueLudo renum, cordis, ia musculorum; itommedulla in ossium poris, & cavitatibus. micta sis , Possςt sorte mustulorum caro ad parenchymata serri r verlim non est animus impraesentiarum τι de re quicquam anxie inquirere. Est quidem bu Iu3 generis carnis parva varietas; lingua tamςΠs
84쪽
Cap.9. Anatomica.& diaphragma, a caeteris musculis, discrepare videntur. Ad hunc quoque censum cuticula, respectu mediocritatis temperamenti, reserri potest.
Paeenchymata, sunt succi concreti sive congesti ει phidi.
circa radices vamrum quibus apNOPriantur. ΗΟ ebmata. rum nonnulla ad sanginem solum reseruntur;
alia, ad sanguinem pituitae commistum ; aliqua, melancholiae portiunculam admistam habent; &quaedam fortassis nonnihil bilis. Sanguinea parenchymata sunt, cor, Pulmones, ti renes. Hepar, etsi sanguine potissimum abundet, bilis tamen aliquantulum ei ex vasis tibiariis affunditur. Lien quidem vulgo, succo melancholico scatere creditur 3 mihi autem, in ejusdem excarnatione, nihil unquam tale videre contigit. Parenchymata phlagmatica , sunt pancreas; glandulae mesenterii; renes succenturiati; thymus; amygdalae faucium, & Iaryngis; glandulae colli, aκillarum, atque inguinum; glans Pitui
taria; fibrae carnosis ventriculi, ia intestinorum gutriusque sexus testiculi; parastatae, ac prostatae ;glans penis ; & mammilIse. Nec negaverim, se rebrum, spinalem medullam, ge humores ocul rum, ad pituitosa haec parenchymaxa non in m mode reserri posse. Non est autem ex proposito nostro, accuratam aliquam harum partium distris butionem exhibere, sed generatim solum de uiadem quaedam dicere: plenilis vero de illis agemus, si forth nobis aliquando continget, similarium Partium constitutionum omnium propositam diGquisitionem abriIvere et hinc enim perfectae earum definitiones, atque differentiae elucesi ent. Haec
85쪽
autem interea de reali partium similarium essentit dicta simio.
De partium organicarum essentia reali. DIxi sit pra. i' definitione eius notionali, odiganum hyrpariem actioni alicui, sive usui, vim tute bua servia , i vientem. dicendum restat, quaenam accidentia realia formam illam compleant, cujus munere finem sibi a natura destinatum
eidensia Sunt autem accidentia ista numero quinque: realia orga- nempe, situ8, magnitudo, numerug, continuitas, ni firmam ti sigura. ς μης' Figuram quidem ultimo loco recensuimus ὁ ' non quidem, quod dignitate caeteras formationis Partes non antecellat; sed quod prae caeteris omnibus describi dissiculter possit. Accedit, quod, citra organi mutilationem, reliquae form tionis partes satis conspicuae sint; sigura autem absque aliarum injuri , primo oliendi nequeat. Ideoque in postremum locum eandem reiecimus. alii, Sittim quod aItinet 3 confiderandum venit,'' primo, cur pars aliqua in hac vel illa corporis re gione locum sitium Obtineat. 2 Quibus aliis partibus sit vicina ; quasque connexiones cum iis habeat: tum etiam, quid commodi ei, vel in com modi inde accedat. 3 Ostendenda est vena partis positio in corporibus viventibus; quantumque in mortuis variet; si modo differentia ulla reperiatur. Α ' Mutatis
86쪽
N Mutatis varie corporis posituris, monstrandum est, quomodo situs partis alicujus, citra lux tionem ullam, diversimode repraesentari queat. s' Indieare licet, quantlim luxationes partium usitatae, ab iis discrepent, quae raro eveniunt. 6 ' Demonstrandum est, quomodo Iuxata membra
in locum debitum restituenda sint, si modo id fieri possit ; sin minus, unde id contingat. ' Dicendum, quod nam sit situs partium discrimen, in aliis aliisque animalibus, atque etiam in eiusdem speciei individuis 3 hujusque rei ratici asesignanda est.2-- Quod ad organorum magnitudinem spectat, magnitudo, ea non minus pondere, quam mensura pestimanda est. Nempe appenso, dimensoque toto corpore, videndum postea, quam proportionem Organum quodlibet cum eo habeat: idque in diver1brum generum animalibus faciendum est: observatis simul singulorum differentiis. Varietas eadem in aliis quoque ejusdem speciei individuis observanda est: scilicet in pinguibus, & macris; adolescentibus, ia senibus; maribus, & sceminis,&c. 3 Distrimina in morbis perpendenda venisunt et veluti in tumoribus, tabe, aridura, Contra
ctura, ia similibus. 3' Quod ad numerum partium pertinet 3 viden- numerussidum, primo, quotuplex is sit; scit. num simplex, dupIex, tripleX, 8tc. Num in omnibus pariter animalibus idem sit numerus. an secus; simul etiam ratio similitudinis, ani discrepantiae reddenda est. 3' Abundantia, ia defectus partium
Observandi sunt, comparatione facta cum monstris : quippe monstrosum habetur, organis, Prae ter naturae consuetudinem, vel donari, via de-
87쪽
stitui. 4e Perpendendum, quomodo partes exis
crescant, aut deficiant, relatione habita ad sani tatem, vel morbum. Naevi enim in numero pariatium abundant; non sunt tamen fortassis ad mor- horum classem referendi. Utinuita , ς' De Partium contis itate, inquirendum, primo, Quaenam Partes continuitatem suam facile, x quae difficulter amittant. Ita enim paren hymatum continuitas facile solvitur, non item va- orum; praesertim, si Vulnus punctim non autem caesim illatum fuerit. et ' Investigandum, qualisnam unio acquiratur denuo, & quam aegre eadem
comparari possit. 3' Disipiciendum, quinam sint effectus vulnerum, caesim, vel punctim inflicto
ρο Rura; ue Agmen hoc claudit partium figura ; εstque eadem formationis pars principalis. Nonnulli,
Omnia Iub hoc titulo comprehensa, conformationis nomine indigitant; quasi ea cunctas formae padites in se complecteretur e quod certe non fit. Quapropter, si visunt fuerit, exprimendae hujus rei gratia, tam lata vocis significatione uti; evitandae homonymiae ergo, termini ejus necessaribarchandi erunt, & dicenda conformatio specialis. Mea tamen sententia, vocabulum hoc figura, latesiamptum, cquatenus nempe figuram tum eXter nam, tum internam comprehendit 9 solum suffecerit: Praesertim cum autores, veteres, ia recen tiores, vocem hanc significatu illo accepisse constet. Dividam itaque organi figuram, in eXter'
qua 'vel I' Figura externa quantum res sinit persor e 'ς οφ mam aliquana cognitam , nobisque lamiliarem exprimenda
88쪽
exprimenda est; veluti per OValem, triangularem,Ste. aut per similitudinem quandam aptam, notamque, qua cum alio aliquo corpore conveniat: debetque, in unaqualibet ipsius descriptionis parte, ratio haberi vicinarum partium. Il-0 Figura interna separatim eXhibenda est, .Er is, secundum diversas eius Partes; quales simi, cavi- na ; euitas, meatus sive ductus, Porositas, & ramificatio : summa quibus addenda sunt aceidentia utrique figurae, Mit
tum externae, tum internae communia 3 nempe asperitas, laevitas.
1 In partis alicuius cavitate, quaerendum, nempe primo , Quid, & quantum usitate contineat vita a My quantopere siphonis ope, vel flatu extend1 queat 3' quantum,ia quomodo eadem constri
gi possit ' Cui usui inserviat ue' Quibus mo bis sit obnoxia γ ε' Quibusnam aliis partibus
respondeat γα ' In meatu sive ductu, notamus, I' Canalium amplitudinem ; nempe, qua proportione Convenianr, tum hic, qui accipit; tum ille, qui emittit, 21' Eorundem apertionem, ia clausuram. 3J Μ teriam in iis contentam : unde scit. eandem acceperint, di quo deducant. ' Qua proportione cum aliis meatibus comparetur. 5 Quibu3 mor bis fit obnoXius 3' Partium poris, earundem quoque permeabilitatem adjunxi; quoniam haec fortassis, quam ibia, latius extenditur. Quippe in natura duo VNdentur esse transitionum genera; unum, Per PO ros 3 alterum, per ipsam partium substantiam. Numnam autem divisio isthaec proba fit, an secus, impraesentiarum quidem non litigabimus; verum
ill/m stlum proposivi, ceu dignam quae ulterius
89쪽
expendatur : in eumque finem modos quosdam generales adnectam, quibu8 de Veritate illius inqMρμ parte qualibet peculiari constare possit. '' V Primo igitur , tubi optici sive microsicopia in '' auxilium adducenda sunt, citra quorum operam pori usque adeo exiles fiunt , ut neutiquam in disesectionem Anatomicam eadant. Quinetiam cui, quod verum est, fatear ne tuborum quidem ill
orum ope quicquam hactenus, quod realem eorum existentia certo adstruat,conspicari licuit. Utcunque , duplex in hac re potest cantingere fallacia :altera, dum vasis alicujus minoris rupti vel incisi cavitas, aut venae arteriaeve caPillaris evulsiae alum olus Pro poro accipitur: altera, dum foveola aliqua , rima, aut inaequalitas substantiae , Pa tiumque fortuita interruptio, Pro poris habem
AIterum meatuum horum dignoscendorum adminiculum est, veI injectio per siphonem, vel inflatio In corporibus mortuis,utile fuerit,liquorem aliquem calidum ti colore adventitio tinctum imjicere;praemissis semper Partium diuturniore fotu; qui etiam in inflationibus commode usurpari poterit. Quaenam aliae observationes per hujusmodi injectiones institui possint posteastim de hepate a gemus, uberius dicetur. Hic sollim addam, quod
ad poros particulatim spectat9 si liquor injectus,
partis aIicujus habitum penetrans, eundem totum aqualiter tinxerit videtur adessedili imia Crucis, qua indicatur, fluxum illum non fieri per poros, sed per ipsam partis substantiam: sin autem discrerim innumerabilia duntaxat veluti puncta in- . fecerit; clarum indicium est, poros ibidem reperirio. Tertium
90쪽
Tertium in hac re subsidium est, partium ipsarum ponderatio. Nam etiamsi densidas & ra ritas solae certissima sint majoris minorisve pomderis argumenta 3. .pe tamen fit, ut corpora leviora pluribus Poris donentur: ia de corporibus , quibus aequalis densitas aut raritas comtigerit, indubitanter dixeris; quanto quasi eporosa magis fuerint, tanto etiam leviora e
Denique, aliud addam hujus rei specimen, deductum a partium congenerum ad invicem comparatione; prout illae nempe in ejusdem speciei animalibus minoris majorisque aetatis deprehenduntur. Quippe in junioribus, perme bilitas proculdubio est expeditior 3 ia tamen in illis, quam in senioribus, pauciora videas porosit ivm Vettigia. Et ut porro siuppositioni huic de duplici tran et frum uesitu coempe per poros, atque ipsam corporiasu permea stantiam) aliquantisper inhaeream;dico, utrunque nis genus inter se multifariam convenire; adeo ut, quae de Uno eorum amrmantur, de altero etiam. pauculis mutatis θ commode intelligi possint: 'uippe fi - ωnis,sive usus alterutrius est communi ἱnimirum ut idem situ, motibus ad sanitatem requisitis liber transitus
Possunt quoque motus isti bifariam vitiari 3 o consim
idque utrique permeationis hujus speciei ex aequo με ροι competit: quemadmodum evidenter constabit, si modo cuncta obstructionum fluxionumq; genera , quibus alteruter horum transituum obnoxius est , recte perpenderimus. Nam ιζ Si obstructio contigerit a materiae tarditate, Hye Permeandi ineptitudine; sicuti poros facile Occluserit,