장음표시 사용
141쪽
7. Canales aquosi. Interme sunt. 1. Parenchyma. a. Rami Portae.
. Portae & pori talarii Vagina, sive capsela
s. Rami Cavae. 6. Arteria hepatica. . Nervus hepaticus. S. Canales aquosi. Crediderim equ1dem, vitam animalis, cum ul- Iius harum partium similarium carentia,consistere
vix posse : nisi forte clusu quodam naturae st, me gemellae, singulares la majores reperiri possint,
Ut ita binorum vasorum ossicium singulae expleant. Possit enim hic, nec incommode forsitan, numeri defectus ipsa vasorum amplitudine compensari. Fieri tamen potest, ut ab illato vulnere, aut ul-eere, aut alterius alicujus mali adventu, pars ali qua horum elementorum desideretur: quoniam tamen unius solius elementi laesio ejusmodi vix contingere potest, morbos eorum ad proximam considerationem, cubi partes elementares, qua rum hic meminimus, sub integrali ex iisdem com Posito comprehenduntur9 transierendos censeo. IV. Ultima numeri partium consideratio est concreta , includitque partes elementares modo recitata8, tanquam abstractas, e quibus conflatur Quaerit nimirum, virlim partes hepatis integran
tς3 e quibuscunque tandem elementis componan tuo A. Arteriae
142쪽
tur omnes ad amussim adsint; an vero aliquae desint, aut superfluant Z Si enim partes illius omne, , defectu aut abundantia, adfuerint; dicendum est, hepar numeri partium ratione) integra sanitate frui: sin autem Pars ejus aliqua vel
vulnere abscissa, Vel ab ulcere erosia, vel, ob des Partium im aliquem congenitum, particula su1 quam integrantrnaturaliter habere debuio manca aut mutilata fu defectη exit; fatendum est necessario, adesse morbum in humero partium deficiente.
. Vulnera tamen, atque etiam ulcera, ad continuitatis solutionem primario pertinent; huc vero reseruntur, quatenus pars eros a vel abscissa desideratur, Appositio quoque sive restitutio qualiscunque partium aliter defectivarum, huc reducenda est: talis est alibi narium, auriumve curtarum restitutio 3 Iabiorum leporino more fissorum unio; ulcerum quoque sive fistularum per sarcotica ex. pletio. . SimiIiter, si hepar, naturae vitio aliquo aut re- abunsantia.dundantia, plures partes obtinuerit, quam ad integram eius constitutionem naturaliter requirantur 3 istae profecto tanquam morbi in numero Paretium superfluo aestimandae, ia fortasse a monstri natura haud alienae suerint. Praeterea excrescentiae quaelibet in hepate, cujuscunque generis fuerint, ad numeri partium superfluitatem referendae sunt: quales sitiit hypers arcoses, aut iungi, in Vulnere cliquo, aut ulcere hepatis prognati; si tamen illic nasci possint; siquidem vulnera eius aut ulcera citius interemerint, quam ad ejusmodi supercresecentiam deveniant. Carnositates etiam, quae in nonnullis ductibus excrescunt eosdemque vel ar
st/nt, vel occludunt) si in hepate contingerent
143쪽
quanquam sorte ibi nunquam generantur mouehis in numero partium accensendae essent. Glaniadulae autem, ia strumae, aliique tumores qui in cysti continentur, veluti meliceris, atheroma, disteatoma, hepati nonnunquam accidunt: ia licet magnitudinem ejus auctam aliquo modo respiciant, quoniam tamen hepar augent additione no- Varum Partium. earumque quae ad ipsum naturaliter nequaquam pertinent, morbis in numero partium jure merito annumerantur. Horum autem tumorum, quoniam raro occurrunt, coronidis vice, eXemplum unum atque alterum annectemus.
Retulit mihi D.Regemortems, Vir sane eximius, mihique, dum viveret,-intima familiaritate conjunctissimus, se in aperto cadavere viri cujusdam qui per aliquot annos ingenti struma, juxta imam inferioris maxillae regionem, labor vexat reperisse hepar intus forisque innumeris glandulis, pisi fabaeque magnitudine, resertissimum : eaedem transversim sectae, nihil prorsius humoris effundebant 3 verlim ex gypsea quadam pituita compositae,in figuram substantiamque aden, bus persimilem condensabantur ; indεque hepar in ingentem molem, atque immane pondus eXcre Vit 3 adeo ut duplo majus, triploque gravius solito
Vidi quoque ipsemet atheroma maius multo, quam quispiam in hepate innasci posse, facise crederet. Scilicet die vicesimo quarto Januarii, an noque ex nostro computo) I6so. cadaver Ibo mae Wil oni, annos circiter triginta nas,publice in Collegio Medicorum Londinentium dissectum est,
finitoque triduano Praelectoris munere, ac remoti arbitris, Priusquam cadaver terrae mandareturi ego
144쪽
ego ia Collega alter reversi sumus 3 in eum silant, ut singulas corporis illius Partes appenderemus, quamque quaelibet pars cum toto Proportionem obtineret, intelligeremus..Hoc dum agimus, he patisque separationem a diaphragmate cui lath adnascebatur molimur; nondum aperto eo Praelector enim aliarum partium indagini omnem curam impenderat, illud vero nE attigerat quidem tumor amplus, atheroma dictus, comparuit Situs erat in gibba hepatis parte, proximE posticanidiaphragmatis regionem, juxta venam cavam: figurae erat rotundae, re pugno Propemodum aequa lis ; a reliquo hepatis parenchymate liberatus, Pependit uncias quinque, drachmas sex, & grana tredecim: tunica eius sive cystis, cuti verae crassitie erat comparabilis. Materiae duo genera in iecomplectebatur, utrunque crassum valde, ia minime fluidum; alterum gelatinae instar tralucidum, alterum vero cremori 1pita aut albae pulticulae persimile. Dicebatur homo diarrhaea laborasse ;quod frequens iis malum est, quibus hepar obstruitur. Certum Profecto erat, venam Portae haud mpedite adeo, atque oportuit , sanguinem Perhepar traduxisse. Quippe non modo hepar ipsina
plenius majusique solito apparebat ue sed & pleraeque venae mesentericae, intestinorum, ventriculi, & praesertim lienis, magnopere intumescebant, passimque ceu varicohe conspiciebantur. Quibus Rbunde constitit, sanguinem non nisi difficultere vena Portae in eavam rediisse. Idque eo magis verisimile videbatur, quω non constaret homi- 'ζm alio aliquo morbo laborasse, nihiIque aliud meommodi sese offerret; Iicet, ejus inquirendi gyRtia, omnia hepatis vasi ab ipso parenchymate H libe-
145쪽
liberaverim. Quapropter certum mihi Videbatur, tumorem hunc vix aliter hepar offendisse; quam quod prae magnitudine sui idem comprimeretrcysti enim propria atque ampla continebatur; cui cum Partes hepatis Proximae necessario locum cederent, ab iis dem pariter vicinae aliae arctabantur: lunde necessario factum est, ut transhursus sanguinis per hepar plurimum impediretur, adeoque non sollim hepar ipsum, sed ia omnes venae Portae rami copioso sanguine distenderentur : quemadmodum in iam dicto corpore apparuit. Intercluso itaque hoc pacto libero sanguinis commeatu ; ne cesse est, humores in intestina regurgitent; cui rei si segnem Iymphae per obstructum hepar transiitionem addas, facila diarrhoeae iam memo- Tatae causiam inveneris : eandεmque si quis arte
aliqua compescuisset, deteriora procul omni dubiob symptomata induxisset. l
De Hepatis continuitate. DE hepatis continuitate, haud multa conideratione digna sese offerunt. Quae nobis OccUrrunt, ea Paucis attingam. Partes, quas dis versimode respicit, sunt ejus tunica, parenchy ma, ia vasa. iunicae hepatis continuitas, aut discontinuita si ita loqui fas minoris momenti est, quam qu* lad Parenchyma , 'aut vasa illius pertinet. Par enim ipsa minus nobilis est, actionεsque u usu ejus indigni sunt, qui cum parenchymatis aut V3 sorum
146쪽
sorum actionibus M usibus comparentur. Praeterea, vasa in tunicam distributa perexigua sunt ;adeo, ut sanguis per illa nec magnopere foras enfluere, neque ad partem ipsam a filuere copiose queat et a quorum alterutro Periculum alias in
Tunicae hujus continuitas bifariam laedi caesimilis potest 3 nempe vel ipsarum tunicae partium ab tunic invicem separatione , vel divulsione tunicaea parenchymate : horum autem malorum Po sterius plus damni apportat, nisi fortha mera insatione processerit; quippe tunicae hujus usus prae cipuus in eo consistit,ut hepar ab injuriis protegat. Continuitas parenetiymatis, debilis admodum 8 paren atque infirma est ; siquidem substantia eius friabi- elatrinis ;lis valde, minimεque tenax existit. Crediderim sanri parenchyma hoc, si aliorum ope destituer tur, prae caeteris omnibus aequalis duritiei partibus,aegerrime se tutaturum. Nisi enim membrana a Peritonaeo orta ipsum arcte complecteretur, Vasaque per totam illius substantiam disseminata, mutuisque passim nexibus invicem copulata, idem firmiter constringerent; facile profecto, levi alicunde vi illata, non modo rimas ageret, sed iafrustillatim dispergeretur. Permagni quidem refert, ut parenchymatis huius continuitas servetur integra; quoniam quic-: Σῖς ' quid sanguinis ex arteriis in lienem, pancreas, o- 'mentum, mesenterium, ventriculique & intestinorum tunicas effunditur, Per venam Portae reducitur, nec in venam cavam transimitti potest ; nisi parenchyma hepatis pertransierit: tum etiam humoris fellei a sanguine separatio, haud alibi, H a quam
147쪽
quam in hoc parenthymate instituitur. Sunt autem illa momenti maximi. Unde liquet, leten quomodocunque Parenchymatis hujus continuitate, cessare illico ibidem, ubi damnum illatum est, segregationem bilis a sanguine; M u unque hunc humorem ruptis vasis una commixtum, in partium hiatum delabi, fi rique illic noxiam eorundem stagnationem: quae mala, continuitatis parenchymatis hujus solutionem necessario consequuntur.ejuo, Causiae hujus solutionis, Possunt esse vulnera, aut partium hepatis divulsones qualescunque 3 item
contumnes, erosiones, obstructiones cum materiae ast
lnera, I. Vulnera si caesim infligantur, vix fieri potest, quin vasa laedantur 3 sin punctim fiant, poterunt vas a fortuito evadere. Sunt quidem necessario vulnera illa mortifera maximh, quae vasa pariter iaparenchyma disicindunt: illa tamen quoque periculo haud carent, a quibus Parenchyma solum Ireditur. Sanguis enim ad ea loca assiuens, impurus est, Sc bili commixtus, nec facile evacuari potest : vel si id contingat, partes tamen ab invicem disjunctae Cistabiles clim sint, glutinεque illo careant, quo aliae partes facile denuo coalescundaegre admodum consolidantur. partium di- Partium hepatis divulsio a causis externis, viXτην', contingere potest citra abdominis penetrationem, nisi magna vis illata fuerit 3 atque hoc pacto
neris nomen meretur. Fortasse vis aliqua externa,
modo ingens fuerit, parenchyma hepatis ob illius friabilitatem ) lacerare, ac dirumpere queat 3 il laetis interea ob naturam illarum lentam ac st quacem
148쪽
quacem P partibus exterioribur. Vidi aliquando in gibba quorundam jecinorum Parte rimas &hiatus majustulos, qui forte a Partium extrematarum violentiore complicatione ortum duxerant: quemadmodum M panis frustum nimia incurvata
t1one diffringitur. Rimis istis, sive fissuris quo
tempore mihi eas videre contigit) natura mede- Iam attulerat : non quidem facta agglutinatione, aut cicatrice, sed tenuis pelliculae superlaductione, qua utrunque fissurae latus obduxerat; manenti
bus tamen labris sejunctis, licet illa sese mutuo
Potest etiam divulsio partium parenchymatis ab instatione, eaque interna, proficisci; quamvis id raro contingat, & si aliquando evenerit) humorum in cavitatem illam influxio subito consequatur. Sunt hujusmodi inflationis causae praecipuae, sanguis flatuosus, & praepedita transpiratio. Obstructiones etiam cum materiae assiuxta, divulsionem interdum produxerint; uti mox di
II. Contusiones in paren chymate hepatis ini Pure Θ- valde periculos se, praesertim si magnae fuerint. matis con Sanguinis enim transitus per partes contusas dif- to ficulter peragitur, simulque etiam separatio humoris sellei plurimum impeditur. Deinde, san guis restitans tumorem essicit, tandemque fors an inflammationem 3 morbum scilicet hepatis periculosissimum: quippe si eadem in suppurationem desinat, spes omnis conclamata videtv r; sin indurescat, cachexia, icterus, atrophia, aut hydrops Prae foribus sunt. Conandum quidem eniXe, ut tumor ejusmodi discutiatur: vertim hic labor, hoc opus est. Forte discutientium ope , san glainis
149쪽
effusi, &, ubi contusio facta erat, restagnantis pars aliqua a vesicae felleae ramusculis capillaribus ad ea Ioca pertingentibus haud aliter sane, quam aliae ejusdem sanguinis partes a venae cavae oscialis) absorberi queat; poss1ntque adeo tria ad hujusmodi diicussionem concurrere; nempe transpiratio insensibilis, ia materiae extravasatae partim in cavam reductio, partimque excretio illius in porum bilarium. Licet enim ex communi naturae instituto, Porus bilarius, praeter humorem felleum, nihil ex hepate efferat ; ii quid tamen hoc pacto precer naturae ordinem evenerit, haud videtur ratio commoda assignari posse, ob quam extima illius capillamenta ociari debeant ; praesertim materia illuc decumbente, ia quasi in oscula eorum sponte influente. Vidi in aperto caehecticae mulieris cadavere, vesicuIam felleam aquoso humore, sero lactis persimili, resertam ; eratque is si gustantibus fides9 saporis minime amari, sed insipidi potius. Quod mihi argumento est, vasa sellea nonnunquam alium humorem si forte obvenerit)praeter bilem, in intestina deserre: arbitrorque, Iaeso ex contusione aliqua hepare, sequi posse, per vomitum aut alvum, sanguinis ejectionem; quod nimirum porus bilarius magno aegri com modo) partem aliquam sanguinis hepar opprimen iis in se recipiat, & ad intestina deducat; undo vel motu peris altico inverso, sursum ; vel, eodem regulariter se habente. deorsum feratur. III. Solvitur etiam parenchymatis hepatis con tinuitas ab erosione; quemadmodum in ulceribu)ejus videre est. Quippe ulcera non sollim vulneri bus , contusionibus, stippurationibus, aliisquς antecedaneis continuitatis solutionibus adveni
150쪽
unt; sed ia erosionem aliquando immediate consequuntur, nullo alio diisolutionis genere praecedente. Imo vero fieri non potest, ut solutio ulla continuitatis in ulcus abeat, priusquam Partium ab invicem separatarum erotio aliqua acce serit. Ulcus enim tria in se complectitur ; QI tionem nempe continuitatis, partis substantiae jacturam, atque erosionem. Si quid horum absit, ulceris essentiam haud perfecte obtinuerit. Enimvero soIutionem continuitatis, una eum defecta in numero partium, facile sine ulcere reperias; quemadmodum in vulnere recenti cum particulae alicujus abscissione videre est. Si autem eorum ab terutri erosio supervenerit, vulnus statim in ulceris naturam degenerat: adeo ut ulcera a vulnerisbus aliisque continuitatis solutionibus, erosionepotissimum distinguantur.
Lura venerea, sicorbutus, variolae,ia forsan lepra, ut ia venena quaedam, sanguinem usque adeo acrem reddere possunt, ut hepar inde erodatur, atque exulceretur. Requiritur tamen etiam in hoc
genere antequam hepar corrodi possit) praevia quaedam dispositio in tono eius, quae firmitudinem ipsius debitam, partiumque cohaerentiam debilitet, enervεtque adeo, ut facilitis hoc implicari
IV. Denique, obstructiones in paren chymate atque ob- hepatis cum affuxu materiae, si magnae fuerint, subitoque invaserint, facile continuitatis solutionem in eodem parenchymate induxerint. Nam si ingens obstructio adfuerit, necesse est, prohibit ves impedito sanguinis transicursu, tumorem eradi
ςi ' atque eum plerunque, in maiore obitructione, jorem; cumque pars haec friabilis admodum sit, ii 4 Azmin