장음표시 사용
181쪽
I7a Cap. V. Quibus modis servitutes
posse. Νam si ab uno dominii socio servitus ad communem fundum emta fuerit, licet socius alter ipso nullam habeat actionem, tamen Venditorem, si non patiatur servitutem imponi, ab emtore obdolum ex emto teneri per se intelligitur. - Alterum in summa hoc est: CUIACI Us duas proposuit species, in quibus SerVitutis stipulatio perimeretur ;primum quidem, si stipulator totum fundum alio naret, alteram, si fundi partem pro indiviso cum altero communicaret. - Sed terrui restat species. Quid enim statuendum esse putas, si ego Serri tutem stipulatus partem fundi pro diviso alienavero,
id est, certam fundi partem 2 Quod adi partem
alienatam, inutilem, quod ad retentam, utilem duco stipulationem, quoniam non dominii societas, sed alius atque fundus erit. In majore enim minus; in decem nummis, quos mihi et Sejo stipulatus sum, quinque insunt, quae mihi debentur. Μon inutilem esse hac in caussa stipulationem, JAvOLENO quoque Placuisse vides, qui, si mihi et vicino servitutem Stipulatus essem, pro Supervacuo vicini adjoctionem esse habendam statuit 3).
Certissimi igitur juris est, pro parte dominii, seu, ut dicunt, per partes, stipulationo inter posita, neque adquiri, neque imponi, neque TQ mitti servitutem posse ἱ retineri autem Pro Parte
182쪽
posse, Ionge aliud est. Si enim unus dominii socius exercuerit se vitutem, alter non; tamen fundi nomine servitus retinebitur. Quod otiam ejusmodi est, ut, si fundum habeam proprium
et alterum communem, tamen servitus aut huic
illivo praedio jam debita remaneat Α). - Ιn a . quirenda hoc in casu servitute POMPONIUs et ULPIANUs β) aliter statuerunt; sed quinam eX ratione, dubitari. An, quia Pro parte servitus adquiri non potest 3 Quasi pro parte servitus adquisita sit, postquam omnes fundi servientis domini consenseret - . Utrum, quia nemo sibi ipsi servitutem debere potest Ast etiam, qui
servitutem semel constitutam retinuit, cum fundum proprium et alterum communem habeat, huc ex Parte quasi jure Proprio servitutem eNercere, eSaltera demum parte propter servitutem antea Co stitutam retinere Videtur. - Verum enim Vero
illud in proposita specie Ictorum principium: servitutem, etsi cum jure propνio commisceatur, tamen retineri; aut stricti juris est, aut benigne receptum. Quodsi stricti esset juris, falsa prorsus foret illa POMPONII et UDPIANI sententia; si Vero benigno juri Romano receptum, nihil erit imped menti , quin paribus in caussis paria jura statuamus. ιQuin etiam longe alio litem diremturum fuisse
183쪽
174 Cap. V. Quibus modis servitutes
judicio CELsUΜ filium puto. Is enim in libro XXVII. Digestorum scripsit q): per fundum, qui plurium esset, jus mihi esse eundi agendi, posse separatim cedi. Ergo subtili ratione non aliter meum feri jus, quam
fi omnes cessissent; et novissima demum cessione superiores omnes confrmari. Benignim tamen esse di. cendum, et, antequam novisSimus cessisset. eos, qui antea cessissent, vetare, uti me craso jure, non posse. ὶ Vid. ViNNivs ad 3. 4. I. de inutil. stipuI. -
I. 2. De emtione venditione εemrtiatis.
Suepissime autem sit, ut, qui duos habet su dos icinos, unumquo alienat, in alienationis lege suo fando reservationem servitutis adjiciat; quae quidem, cum omne laudi jus in eIntorem transferatur, Uno, quod TeServatum est, recepto, jam pro traditione servitutis habenda erit. Sed seris vitutis species exprimuluT nec Se cSt, ne, gener liter iudicia servitute, aut nihil valeat, quia
184쪽
incertum est, aut quamlibet servitutem aligere vendliori relinquatur δ). Haec PAULLI in libro Rad Sabicium sententia est, ut mihi quidem videtur, satis obscura. MARCIANUM autem in libro HL Regularum ): Si binarum aedium dominus - inquit - d xisset, eas, quas venderet, servas fore, sed in traditione non fecisset mentionem servitutis. scilicet: speciei servitutis, - vel ex vendito agere, vel lacertum condicere potest, ut servitur, imponatur. Ne tamen emtor grariore, quam Par est, Se vitute oneretur, arbitros esse addicendos puto, qui ex antiqua aedium forma et ex eis, quae aedibus, quas retinuit venditor, opus maxime esse existiment, arbitrium ferant.
Venditor autem, nisi in traditionis lego id disertis verbis expresserit, ut servum fundum tradat, sed Vel propter juris ignorantiam ita forsan scripserit: stillicidia, uti nunc sunt, ut ita
sint: non modo liberas aedes tradidisse intelligitur, verum etiam dominantes, quoniam, quoties SUrvitutis , nulla mentione adjecta, cui debeatur et qui debeat, mentio fit, jus magis conceSSUm, quum ouus impositum praesumitur. Ita PoM-
185쪽
I 76 Cap. V. Quibus modus servitutes
Nius δ). Sed aequitas jubet, ut id, quod actum est, Ponderemus; quod Si non adpareat, tunc demum, ambigua Venditionis lege, id, quod venditori nocet, accipiatur 'in. Est alia quoque ratio, cur Venditor, qui aedes ita tradidit: stillicidia, uti nune sunt, ut ita sisse magis jus servitutis, quam Servientes aedess tradidisse intelligatur. Νam servitus, quam acdes debent, inter vitia aedium numeranda
crit. Lex XII. tabularum β) autem , et post
lias Aedilitium Edictum. jusserunt, ut Vitia, quae nota essent Venditori, nuncupari, id est, diserto et manifestis. Verbis nominari deberent. Si igitur venditor obscura et ambigua Oxatione in venditionis lege usus fuerit, ex emto lenebitur.
Quid autem, si in mancipationis lege ita dictum sit: stillicidia, uti nunc sunt, ut ita sint: emtor adquisitum habuerit 7 - Λn forsitan, ut, stillicidiis, quae sunt, mutatis et disjectis, ipse stillicidia nova in eas, quas Venditor retinuit, aedes immittere debeat 7 Minime quidem lSed id eum adquisivisse puto, lut Prohibere debeat, ne venditor stillicidia mutet, id est, se vitutem stillicidii non avertendi eum adquisivisse
186쪽
puto. Recte id equidem Suspicor; quamquam latus paullum aliter sensisse Videtur. -- Hane
autem Omnem quaestionem Domiti unam THOMA.sIUs appellavit. - . Si fundus nulla servitutis, id est, juris mensetione facta alienatur, tamen jura Praediorum porse ad emtorem transire certum est, sicuti et i strumenta, per quae SerVitus eXercetur, Q. g. fistulas, quae aquam duCunt si). . Sud miror, - quid miror 7- obstupui, quanta in duritio et inflexibili torvitate verssit POMPONIUS τ), . qui Vonditorem, si sciens servitutem reticuerit, emtorque eam ignorans non utondo amiserit, teneri ex emto ob dolum maxime probet. Quid autem ' Numne per Venditorom stat, nondum Perfecta.Veaditione, condouare vicino eam, quam ille debet, servitutem ulla, herclo, et injuria datur, qui ex stipulatione et contractu non plus juris nanciscitur, quam stipuIatus esti Tunc denique emtor aut doli, aut emti actionem, aut condictitiam actionem evictionis caussa' experiatur, si venditor aut servire fundum in venditionis lege obticuerit, aut, . quamvis servitutem Fundus non habeat, tamen dominantem fundum tradiderit. Nam servitutes Praediorum non pras-
187쪽
I 8 Cap. v. Quibus modio servitutes
inmuntur. Quod cum POMPONIUs in principio Bagmenti ipse statuerit, - quaedam tacite praeis standa esse, velati: ne fundus seu ejus ususfructus evinceretur: quaedam ita demum, si dicta essent, velati: viam, iter, actum, aquaeductum praestatum iri; idem quoque in servitutibus praediorum urban rum locum habere: eo mahis miranda mihi vi detur inepta et jejuna ejus sententia. Rectius sanis
ULPIANO placuit β): - is Qui et uti optimae mximaeque essent. aedes traderet, non hoc diacere, servitutem illis deberi, sed illud solum, ipsas
aedes liberas esse, hoc est, nulli sprvire. Diximus supra: nemiuem alteri Stipulari possct, ideoque, si mihi et socio servitutem adi fundum communem Stipulatus essem, nihil actum videri. In emtionibus autem PoSse contrarium obtinere, quia, si pretio interposito serritutem ad comm nem fundum emerim, Venditor serritutis, relento emtionis pretio, ob dolum teneretur, si non pat Tetur, servitutem imponi. Huic contraria videtur
IAVOLENI sententia, qui ita scripsit ' :Solum commune vendendo, ut mihi et sotio serviat, ocere non possum, quia per unum socium commvni sola servitus adquiri non potest.
Sed primum hoc loco illud urgeo, quod Ictus dixit: non posse adquiri communi iola servitutem, si ego
188쪽
alium fundum cum a Ilo dominii socio commuηem
vendidissem: - haec enim impositio osset servitutis pro parte. Νam sane non unus idemque utriusquessendi socius in JAVOLENI Bogmento statuendus erit. Deinde Ictus hoc an casu magis ad stipulationis Πaturam , et ad id , quod stricti juris est, quam ad id, quod agi potest, respexisso
videtur. Νam non SoCio m Oo, sed mihi de mum licebit Venditorem cogere, ut scrvitutem tradat totam, quod quidem socio quoque per consequentiam Commodo est; - pariter, ac si stipulatus essem: mihi et socio servitutem ad communem fundum tradi, aut, si non tradoretur, poenast nomine, contum dari milii soli, aut mihὶ et socio, cum debitor essem socii. Hoc autem jure utuntur Ιcti nostri, ut, cuni ego vicino meo Servitutem ex aliqua cutissa dobcrem, nec Vero tradidissem, haec obligatio in emtorem transeat, dummodo, aut in Vendendo aut tradendo fundo, ejus rei mentio facta fuerit 3 I. Haec enim exceptio: ut mihi et vicino aedes tractitae serviant; - quod ad vicinum attinet, - per se nihil valebit, . nisi ego ex aliqua Caussa fer Atutem ei praestare obligatus fuero.
L. 7. Communia. ) L. 35. . DU Serv. pr. urb. - Uid. incerti con dictione insta. Cap. VII. s. 8. ἱ
189쪽
rgo Cap. V. Quibus modis servitutes
s) L. I'. f. 3. ibidem. Tuouas Ius, de Serv. atillic. f. 47.
De servitutis gumi traditione et possessiane. Instrumentum, quod jus meum servitutis ab altero mihi concessum continet, si quid recto intellexi, cautio servitutis appellari potest δ); Iustrumentum autem, quod Patientiam servitutis amplectitur, lex, seu conditio aedium dicitur, si aedibus, atquc lex agri, si Praedio rustico imposita est δ). . 'Ex sola enim conventione non ipsa servitus oritur, quae jus in re, et contra quemlibet res possessorem tribuit, sicuti ex sola emtione, nisi aecedit aliquid, rei dominium non adsciscitur, sectpersona tantummodo obligatur, ut praestet, quod Praestandum esse inter contrahentes Convenit.
Facto igitur opus est, ut servitus ipsa, id est, jus
190쪽
ex consensu adquiruntur. I 8 I
in re et actio in rem adquiratur. Et quid demum illud esse potest, nisi traditio 3
mtissimi autem juris est, nudam traditionem, nisi justa praecesserit caussa, rerum dominium in alterum non transferre. Ita fit, ut respondeant, illae sibi invicem notiones -- obligationis - et traditionis, quia, una earum specie, qua Opm est, ficiente, omnis nulla et irrita res redditur. Deficiente enim justa traditionis caussa, nillil traditio valet; deficiente traditione, quamvis ex j in caussa tibi debeatur, ipsum servitutis jus non adquires. Traditionem sequitur possessio, atque si a domino res ita tradita est, ut omne jus Suum in alterum transferat, cum possessione dominium. Sed corpora tantummodo possideri et tradi posse Romani statuerunt ; res indomorales, quae, ut in jure consistentes, revera nec traditionem, nec possessionem reciperent, quasi possideri, et quasi per traditionem adquiri dixerunt. Sed grave Icti nostri moverunt c tamen, quaenam in servit tibus quasi possessio habeatur; quam ut dirimamus litem ad quaestionem, quid omnino possessio sit, Recesse est, ut respondeamus; atque, Itoo quidem
loco, minus de possessionis jure loquemur, sed potissimum de ipsa Possidendi ratione.