De servitutibus prædiorum, auctore Henrico Cordo Stevero

91쪽

Cap. II. Nonnulla, quae Romani

itineri aut actui serviret, dominum in eo agro nihil facere posse, quo impediretur serVitus, quae ita esset distusa, ut Omnes glebae semirent; - ille, i

quam, in eodem libro X. ex Cassio ο): Si locus - ait - per quem via, aut actus d bebatur, impetu fluminis occvyatus esset, et intra tempus, quod ad amittendam servitutem susscit, alluvione facta, restitutus est, servitus quoque in pristinum statum restituitur. Quodsi id tempus praeterierit, ut servitus amittatur,

renovare eam cogendus est.

Hoc sane iam aequitas et ratio emagitant, atque idem plane PAULLUs 7) in libro XV. ad Plautium in alia caussa probaVite reviviscere, atque, interrupto usu, non amitti servitutem aquaeductus. si eaput fontis, quod exaruerit, ad suas venas rediis ret , quamquam tempus, intra quod non utendo servia tutes amitterentur, jamjain esset praeterlapsum. Quodsi IAVOLENUs, cum omnes landi gIebae

servitutem sentiant, dominum fundi servientis aliam prorsus viam praestare debere, judicium tulisset ; equidem nullo modo repudiaremus. Ut enim PAULLI exemplum et argumentum rivi dili gentius inquiramus, aquagium non amitti putamus,

92쪽

circa servitutes pasuerunt. 83

si ex aliqua naturali caussa, Veluti terrae motu, vetero alveo relicio, rivi cursus Plane alius risi terit, dummodo Caussa servitutis remaneat, quabili hoo exemplo fons ost, id est, si illo sona exstinctus non sit. Idem in Ita inundatione occupata, vel vi numinis a praedio Serviente avulsa judicandum exstimo, dummodo CuUSSa servitutis maneat ossiciens, ut SerVitus constitui possit, et, ut servitus constitui debeat; hoc est, ut sit, in quo consistat - fundus - et ut adsit finis, quem con- se ui expediat, - utilitas servitutis.

laitur ex illo ΙΑ voLENI exemplo id eruere non licebit, quod, cum viae Servitute imposita omnes fundi glebae servire qnodammodo rideantur, contra genuinam servitutum naturam Certure dixoris. - Νumne autem conciliandi ratio erit 7 - Est saue, cademque haud procul sita, eademquo in ipso Icti fragmento latens. Ait enim:. se restituto loco, servitutem viae in pristinum statum restitui

debere, et vicinum renovare cogendum essct eam, quae tempore praeterlapso amissa sit. - Quod sane cum simili PAULLI sententia aptissimo cohaeret, oujus locum animo cesidisse confiteor. Hujus autem argumenti illa sententia est. - isSiquis aestivae aquae ducendae jus nactus per biennium

93쪽

84 Cap. II. Nonnulla, quae Romani

hieme aquam duxerit, statuendum erit, amissa aqua aestiva, aliam servitutem eum sibi adquisivisse '). Irio LENUS in alia specie aliter judicavit. An mirandum id tibi videtur Hic enim uti servituto ita non potuit; alter potuit, nec tamen ita voluit uti, quemadmodum debuit. Uterque, qUam primo habuit, servitutem ipso jure amisit, alium pro alia adeptus; sed ille, qui non sponto amisit, dignus videtur, qui restituatur in pristinum servitutis statum,

utpote Commodiorem. vorbosi nimis fuimus. Sed ex hoc Verborum - cumulo colligero licet, quanta Sit nostra adversus Ictos Romanos benignitas, quorum, ut salvus Sithonos, nullo defatigamur labore. Nam aut hunc, quem eruimus, Sensum habet illud JAvoLENI fragmentum, aut nullum. ) Diss. de servitutibus. g. 3 ct 9. Cap. 39. g. 54 - Vid. quoque FBsTUs : voc. --

94쪽

circa servitutes posuerunt. 8s

Similo quid legitur in se. 5. I. I. do aqua colt. et

De fundorum disiaione. t EX eo autem, quod stabilivimus, principiosequitur aliud quoddam: dominum fundi serviontis nihil facere debere, quo impediatur servitutis usus ;quamvis, Via semel directa, ceterae fundi glebae a servitute liberontur, quippe civifiter exerceri jusdebeat. Sic quaerendi et excitandi aquam ad iter decursuram jus ademtum est servientis fundi d mino, quia impediretur viae usus δ). Sic aquae quaerendae facultas non erit Concedenda, Si, quaesitis a domino fundi aquis, esterius, cui Ser-

itur, aqua aut minueretur aut merieret .

Ius faciendi ad omnes fundi dominantis partes Spectare et ad omnos fundi globas redundaro into Iigitur; qua ex ratione consequitur, servitute ita Constituta, si fundus intor socios dominii dividatur,uut Particulatim venierit, omnibus partibus, ut lea pro indiviso, nunc pro diviso, adhaerere SerVitutem. Diximus cauto: servitute ita constituta.

Nam necesse est, cujuslibet partis fundi divisi

95쪽

86 Cap. II. Nonnulla, quae Romani

intersit, ut serritus retineatur. Si enim fundus

fundo aquaeductum et propterea iter quoque ad fontis caput debeat, Sed ita, ut ad Cctriam tantummodo fundi partem aqua ducatur; fundo diviso, servitus aquae illam quoque fundi Partem sequetur, cui aut ea fuit, neque alterius fundi partis intererit, Cum aquam non habeat, iter debori. - Quod quidem itorum in simplici via aliter paullulum evenit. Nam servituti viae id proprium cst, ut aquolibet fundi dominantis loc0 prosicisci et incipere videatur. Diviso igitur fundo, cuivis parti tolum iter debebitur, utpote res mere incorporaliS, quae omnem prorsus respuit divisionem. Nam aqua ros Corporalis est, et inter dominos fundi divisi ex conventione dividi potest, nec Vero Via, quae qui tota debetur, id est, in Solidum unicuique,

aut nulla.

Illud autom notandum est: si fundus ita divisus sit, ut una regio intermedia existat inter fundum servientum et alteram dominantis Partem, - Cum in nisi per praedium intermedium servum faciendi SerVitus propagari nequeat, - partem intem diam praestare debere, ut aditus sit ad fundum Servientem ').

96쪽

circa servitutes pasuerunt. 87

) Πabet aquao Nuriae arcendae actionem. I. 25. Aq.

Collectio dictorum. Nunc autem, quae hucusque tradita sunt, ita colligere lubet, ut uno quasi oculorum obtutu totum capias. Servituto constituta, utilitas quaedam ad te PerVeniat; - et sano, moenior si eF se vitute fundi caussa redditur, utilitatis ratio ost. Cum autem perpetuum sit Servitulis jus, res, quae in stipulationem Veniant, debere perpetuaS ESSe, demonstraVimus, ne unquam utilitatas servitutis desinat esse; talem quoque esso debere et praediorum et rerum naturam situmque, ut alterfundus ab altero utilitatem percipere possit; neque ex ipso servitutis jure is, qui debeat, ad fisciendum adigi, neque ultra, quam ad fundum opus sit, juris exercitium Protendi posse, ne ferritus gliscat ad usumfructum. - Unam' esse ac totam servitutem: id autem maxime in quaestionem venire, Si de amittenda et retinenda servitute

97쪽

88, Cap. II. Nonnulla, quae Romani etc.

eontendatur. - POStremo docuimus, si non cor

pus, veluti aqua, in stipulatum deductum sit, sed merum jus et res incorporalis, veluti iter, si fori ea, quemadmodum Prius exercueris Ser itutem, inutilis reddatur ratio, aliud in locum Pra stari debere.

98쪽

servitutibus Praediorum.

Pars Posterior.

Prooemium. Di iis est proprie communia dicere r

inquit HOBATIUS , id est, ad ea, quae omnibus sunt in promtu, ita respondere, ut singulare otingenii et judicii acumen Probetur, utque res no in Per nos capiant Venustatem Et dignitatem, Nobis quoque in hoc, quod peregimus, capito

communia omnium Ictorum exponentibus, es mandum erit cum ΗοRATIO: disseile est i - Sod. Huno ad ea nosmet accingimus, qua Communia minime sunt, ad am nim sane Processuri mo

limen l

99쪽

Cap. III.

quae quasi servitutes esse dicuntur. Illud probe tenendum est, servitute imposita

perfectum ulterius jus et dominium minui, alteriusquo augori. Quod si ex ulterius juris per feeli deminutione nullum tibi adcrescat stominii

augmentum, SerVitUS esse non debet. Si vero talis rerum situs sit, ut haec res ab altera incommodum patiatur, - aut - si juri placuit, certum rei propriae usum, dominiique modum et exercitium domino praescribere; - id magis pro certa rerum conditione, quam Pro servitute erit habendum. Quod enim modo diximus, eam demum CSSE Sese vitutem, quae alterius jus perfectum deminuat, alteriusque augeat; an inde Servitutem statueris,

si quid natura ita sit, ut aliter fieri non possit

- aut si lex ciritalis domino rei cuivis finem utendi imposuit, quominus, re abutendo, alterum Iacilat, damnoque et injuria assiciatῖ - Tantum est, ut verae hae servitutes sint, ut vicinus, si

100쪽

Cap. III. Quae quaSi servitutes eSse dic. 9I

quid remiscrit de jure suo persecto, servitutem alteri concessisse, sibique inposuisse videatur δ).

Vera autern servitus erit, quam jud N aequo et bono alteri imposuerit, ne alter omni prorsus rei propriae utilitate destituatur. Legato igitur prato, quod veluti insula in medio tuo fundo consitum est, via quoquo milii debebitur, quam, si mihi denegat veris, judex, ut mihi pracstes, te coget. I. 4 I. de sere. Praed. rust. I. u. f. a. Si serv. vind. - Caveas igitur miscere varias has conditioves. s. I. - De aqua Pluυia. 'Naturaliter cuilibet 'fundb inseriori impositum

est, ut aquam pluviam a Superiore ad se pronuentum excipiat. ob talem autem fundorum situm et naturam jus civile mox laujuS, mox alterius Π2Cessitati succurrens varia posuit et stabilivit ad imaginem et similitudinem servitutis, id est, finem modumque utentibus dominio pracscripsit, nograviore alter, quam par osset, dami O et onero alliceretur. Ademta omni est dominis nunc faciendi, nunc prohibendi facultas. Dominus fundi inserioris, in quem aqua pluvia decurril, nihil facere et moliri debet, ex quo aqua in superiorem fundum redundet; superioris fundi domino neque nOVum faciendi, neque opus tolluudi facultas est, ex quo