장음표시 사용
101쪽
alios item uuarum racemos manu tenebant, & tumul'tuario inuicem commixti coetu, in sublime saltates, v riaque gesticulatione brachia, ceruicem, caputque mouentes, carmen Baccho inconditum decantabant, nec prius erat saltationis modus , quam defatigati & toto corpore vacillantes , partim rciti pinarentur proxamioribus inhaerentes, partim in pauimentu phanatici aiDctesque procumbetem, ut recte senserint Marcus Varro
talia nisi ab amentibus fieri no potuisse. Quad vero Incestuu constuprationsimq; in huiusinodi nocturnis co- uentibus sit comissurei, Liuius libro quadragesimo scribit, ubi cognosces mulei ς ante Iulium Caesarem temporibus ea sacra Romae fuisse. Ha iasJ periphrasis est thyasorum. QuuJ Tertia pars e dissi litudine vivi Minortui Daphnidis: prota sis ornatur quatuor similib'. Locus est similis Idyllio octauo Theocriti,
Boui autem vitulus, bubtiis bouest e.
Istis ut arboribus J vitis arbustiua de qua secundo Georgico. postquam4 Antapodosis ex adiunctis malis post mortem secutis. Palest Pales dea pastorum,de qua initatio terti j Georgici . . poli J NO.ωος intellige: hic enim pauit annos decem regis Admeti armentum, quia Cyclopes, a quibus A Esculapius eius filius caesus erat, inter- emisset, cum tamen Ioui fulmina Fabricati essent.
LoliumJ Graecis est ζιζανm: Francis Iuraea: versus idem
repetitur primo Georgico, Lappae ue tribulique interque nitentia culta, In belix Lolium m steriles dominantur auenae. Ossicit oculis, quod Ouidius primo Fastorum testatur,
Et careant Losiis. oculis vitiantibus agri.
AuenaeJ Auena primum frumenti vitium est , ait Plinius libri decimi octaui capite decimo septimo: sterilis porro dicitur ad differentiam satiuae: vana pro eodem dicitur primo Georgico, Expe-
102쪽
Expectata feres,vanis elusit avenis: Francis aueneron dicitur. Pulium, J Paliurus Dioscoridi libri primi capite centesimo quarto, frutex est acu- Ieatus,durus, cuius semen pingue & fuliginosum:Francis est albus spinus: vicesimo tertio Idyllio,
Ciὶm ipse mortuus e si. tium fores omnes tabefacti sunt. spumiel Adhuc ἐπικηδεμ fuit, sequitur ἐπιτίτιον, de sepulcnro & sepulchri inscriptione : 'vide sexto AEneidos de Miseno sepulchrorum ceremonias. Notabis autem hic describi sepulchrum herois : heroes enim creduntur in fontibus & montibus habitare. Superaddite carmen J Idyllio vicesimo octauo sic iubet Maator inscelix epitaphium a se dictatum superscribi,
Insicribe hoc opstrumma quod tibi versiibus exarabo. Diuisl notabis in hoc nomine perpetuum bucolici carminis subiectum, ut antea. Formosi Ormosiori paro, nomasia: Simile est Idyllio primo de Daphnide,
Daphnis ego hic ille boues hic pascens, Daphnis tauros σ iuuencas hse aquans. Tale tuumJ Tertia pars eclogae in apotheosi, cuius exordium sumitur edissimili laude superioris carminis, α extenuati0ne sequentis. Laus illa similibus de paribus explicatur. Diuinet Metaphora,vel reuera,quoniano tum est illud Ouidij, En deus in nobis agitante caleficimus illo. Locus est in primo Theocriti Idyllio,
Dulcius ὀ paser tuum carmen,quam resonam . illa 'apetra distillat sume aqua. Et Idyllio octavo, octa δὲ τω θερεορ πας υειρ ρεον αρριοκοπειν. Dulce autem aestite apud aquam Dente sub dio dormire.
103쪽
Dulce quid Os tibi, dsiderabili, ὀ Dapbni, Nox:
Melius modulantem te audire,quam mel lingere.
Est carminis laus. Nec calamuιJ hic par est, sed maius interponitur , Nec solum, sed: ubi interpretes Theocritum magistrum intelligunt, Virgilium discipulum: allegorias tamen hic interpretari nihil necesse est. AlterJ Id est secundus, aiunt hic interpretes : at si par est discipulus magistrq, neuter primus erit aut secundus : alter igitur hic est qui pdst sit pari loco, ut amicus alter ego. Et sic Idyllio primo,
-λ ἱ Panem,siccandum praemium feres. Nos tamenJ Antapodosis est dissimilitudinis ad extenuationem, ubi Menalcas elameεωαν profitetur. Ratio est ex adiuncto amore. An quicquamJ adhibetur ad excitandum mutua commendatio futuri carminis ex eius
adiuncta gratia, & subiecta personae dignitate,& testi- momo. Candidus J-mθέωσιρ & cosecratio hic incipit,ex adiunctis, id est publica laetitia,quae per partes declaratur: Qualis autem fuerit oesmρ ἐωme tum Romae in funeribus Imperatorum,vide Herodianu libro 4. Candidus JLacteum fortassis hic circulii respicit, ubi Romani putabant heroas suos habitare. Sic enim Cicero Scipione somniantem,loquentem facit in excelso & pleno stellarum illustri & claro loco, id est lacteo circulo. AmenJ Synecdoche est ex parte totum significans:limen enim transuersum in ianua lignu significat superii vel inserit,& hic pro ianua sumitur. Macro J couariam tristitiam ἔπι 1δον habuit: nymphae fleuerunt,pecudes a potu pastuque abstinuerut,leones ingemuersit. DIUMJ Nym
104쪽
IN BUCOL. VIRGILII. rosphae quae inter arbores habitat, Dryades sunt, ut iam dictum est ecloga secunda. Nec lupus J Tale fuit ecloga -
- ωc magnos metuent armenta leones.
metonymia pro retiariis. BonusJ Ratio laetitiae ex adiun etis personae. Ipsit Secundus απιθεωμωρ locus e publicae & inuocationis & confessionis testimonio.
IEmim, is fiJ polyptoton quale fuit ecloga prima,
. Ipsae te Tityre pinus, si refontes, ipsa haec arbusta vocabant. Deus deus Epizeuxis est, qualis antea fuit, ob Cordisson Cordidon : & sexto AEneidos, Ventum erat ad limen, cum riirgo, Postere fata
Tempus,ait deus ecce deus-O felix J Exclamatio est, & scelix pro propitio,primo AZneidos sic videtur dici, Sis fella,nestrumque leues quaecunque laborem. Idyllio decimo quinto,
Δα νυν ipi, L δε vi, ista ἔς νέωτ ευθυμησας, Propitius sis nunc dilecte Adρη in posterum latifices. En quattuorJ Tertius locus α πρωίm e ex adiunctis sacrificiis,quae per partes latius explicatur, aras, lac, oleu, vinum, muscam & saltationem: Seruius distinguit aras ab altaribus, quod haec latum sint superiorum deorum, illae etiam inserorui meudύmque in coelo Solem, in ter
ris Bacchum, & apud in seros Apollinem facit: quod ad locum hunc nihil attinet , sed aras noui dei altaribus authentici dei coniungit. SpumantiaJ metonymia est, qua significat idem quod epitheto significatum est snouo sic AEneidos primo, - Ille impiger hausit Spumantem pateram, cr pleno se proluit auro: Vbi & vini vis recentis exponitur. cratera uel locus
νασιυ δε κρητῆρα αἰγαν λευκοῖο γαλα de πιις νυμφως, ασω κυα αδεορ ἐλαίω. Statuam autem craterum magnum albi lactis
Μ bis,statuam autem etiam dulcis alium olei.
105쪽
Sed in septimo Idyllio, de Cerealibus locus est copio sor similis magis quam idem,
Curaque scrutaque multum flexibitaque apio. Et bibam molliter recordans . Mean iis, I is poculis: infecem labrum 'mans. Tibia canent autem Urihi duo pastoresonuι quidem
Acbarneus, mira autem Lorepitas: bIc autem Uturus prope canet.
Bacchol Metonymia pro vino. calathisJcalathus ante1 quasillus fuit: hic est calyx. In tertio Georgico vas est quo lac exprimitur. c frui J Straboni libro decimo quarto Aruisi a locus est in Chio insula asper & impost uosus , ubi vinum graecanicorum optimum nascitur: Stephano dicitur Arsy sa,& vinum arsyssinu: hodie vul-gδ maluasinum aut maluasium dicitur. Necta' Nectar potus est deorum ut poetae fabulatur, immortalitatem fabulis suis indicantes: 1 ίνε) quod in compositis verbis Regativum est,& κτμνω occido. Sic apud Martialem: Iuppiter ambrosia satur esst,m nectare vivit.
Lolliust Lyctus est oppidum Cretae, unde Lyctius m do dicitur. Saor J Satyrus animal est in ultimis Lybiae gentibus in quo praeter effigie nihil est hominis: minister autem Bacchi dicitur propter libidinem : unde etianomen habet: Tαθὸ siquidem graecis est veretrum seu virile membrum. ImitabiturJ Symbolum similitudinis est in hoc verbo,id enim est, more Satyporum saltabit.
106쪽
. 'bemaeusJ Pastoris fictum nomen est: αλφεχ enim ea inuenio & βαυα βοός bos, velut inuentor boum. Haec tibi J Notatur sacrificii tempus duplex quotannis. Lustrabimus J Ambaria alia significat, de quibuI iam antea dictum est ecloga secunda 3d illum versum, Cum faciam vitula pro frugibus. Dum4 Diuinitatis perpetuitas ud extremum declaratur quatuor partu collatione,quae I. AEneidos iteratur, In freta dum fluuij cur rent, dum montibus umbrae L irabuηt, conuexa polus dum odera pascet. TDmο Thymus vel thymum , herba hortensis odoxata, quo tantum delectantur apes , ut eo large florente, prouentum sperent apiarii. ait Plinius libri vicesimi capite Io. Rore cicadael de cicadis ecloga i. diximus in illo versu,
Et mecum raucis resonant arbusta cicadis: unum autem hoc animal ore caret, & foramine quo eiiciantur excrementa corporis : pro ore lainen habet
in pectore quiddam linguae si inite , quo rorem lambit: excitata verὁ humorem reddit, quod solum argumentum est rore easdern ali . ait Plinius libri undecimi capite vicesimo sexto : quarto idyllio,
Num rores ascis,quemadmodum cicadae Vi Bacchol declaratur eadem diuinitas similitudine duorum deorum. Damnabs J cum tui numinis cultoribus pro votis eorum adfueris, obligatos votis & veluti damnatos habebis: paulo secus primo AEneidos, - Vocabitur hac quoque ruotis. Macrobius tamen ait eos votis damnatos esse, qui promissa vota iam persoluerunt: ut sit damnatus votis, quod voti compos quod quam verum sit, considerabis. Explicationem autem illam nostram Frythraeus amplissime nobis ita tradidit. Damnabis votisJ Non, liber bis , accipiendum est, ut Nonius de Agrestus interpretantur, sed contra, damnabis, obligabis, intellige. Et quasi quadam necessitatis damnatione obnoxios reta
107쪽
des agricolas, ad vota soluenda, dum tu illis tanquam verum & praesens numen adsueris: ut damnati proprie hi dicantur, non qui vota tantum secerint,sed qui etiam
ab ipso deo optata impetrauerint: unde tunc votorum persolutionis se reos omnino factos, quasi ex numinis parte voti concepti conditione adimpleta, maxime intelligerent. Nam ita mortalium vulgus deo vovere solet, ut sub conditione cum ipso quasi contrahat, ut scilicet non alia ratione se voti damnatum &reum velit,
quam si votis petita obtinuerit. Id aute a poeta ex persona Mopsi ideo dictum est, ut Daphnim numen omnino praesentissimum agricolis sore ostenderet. Quare, cum dixit, agricolae tibi vota facient: quia id ad probandum numen non sataceret, quὁd votorum susceptio tota de ipsorum agricolarum opinione penderet, addidit, Damnabis tu quoque votis , id est vota eorum implebis,
unde deus appareas agricolarum,&ita tibi votis damnati sint, id est, eorum solutioni obnoxij. Hanc autem reddendi voti necessitatem Maro reru omni u prudentissimus, verbo pontificio, & votorum proprio expren .sit,sicut & alibi voti reus, dixit: nam vota reddere, ut etia,OY illa diuina Christianorum auribus inclamat,Vouere, cr reddite, omnino necesse est: nec minus sane, quam sententia, aut iudicio damnatos, poena soluere. Vnde
etiam in iure ciuili nostro,titulo de Legatis primo, species illas legatorum per damnationem factas legimus. Vt apud Vlpianum per initia tituli: oujsquis mihi gallicanarum rerum haeres erit, damnas esto tot dare, id est, damnatus esto. Et apud Paulum, eodem titulo Testator ab haeredibus ita legat: Lucius Titus,& G. Seius P. Meuio dece dare danas sunto, id est , danati. Quod quidem quartum legatorum genus per solennitate verbi Damnas necessitatem quandam haeredibus omnibus soluere legatariis tenerentur, etia si damnosam haereditatem adiissent,& res aliena legata esset. Quae postea verbi solennitas atque necessiitas ut interim in re perquam
108쪽
IN BUCOL. VIRGILII. ros quam digna scitu, iurisperitum agam , id est, muneris
mei non obliviscar) cum reliquis tribus legatorum generibus, quae olim in usu erat, scilicet, per vendicatione, sinendi modo, & per praeceptionem, quibus etiam singulis generibus certa quςdam verba assignata erat, per quae illa significarentur, constitutionibus diuorum principu penitus sublata est. Quippe cum per omnia a quata sunt legata fidei commissis ut habetur Digestis, eodetitulo, symbolo, ne lege dicam,quae non est,Vlpiani primo,& institutionibus, eodem titulo. Sed illud quoque non dissimulandum, quod legimus antiquitatem non modo damnatum voto, sed etiam voti condemnatum dixisse. Titinnius Veliterna, ut est in exemplis Marcelli, ait fortasse votum fuisse,quo die liber foret, nuc eius voti condemnatus est, immolauit hostiam. Et Turpilius Leucadia:& ampli lis illum apparere condecet, quandoquidem voti condemnatus est. Quae tibiJ Collaudatur
α mθε- est carmen, pastorali trium minorum collatione. SibilusJ Sibilus,& in plurali sibili vel sibila, proprie
est sonitus oris humani, dentibus compressis,& parum diductis labris, expressus: hic synecdoche est ex specie genus significans,pro flatu enim sumitur. . fusi uJ - Floribus at hum, fuit ecloga secunda. Percussa littoraJ pastoribus tempestatem spectantibus & fiuctus eius numera tibus
magna voluptas est: fluctus autem illos paulatim crescere indicant illae Maronis collationes tertio Geor ico: Fluctus vim medio coepit cum albescere ponto Ionatus,ex altoqzesinum trabit,utque volatur, Ad terras immane sona Fer saxa,nec ipso Monte minorprocumbit: at ima exaes ut unda Horticibus,nigramque alte subuectat arenam. 'Item septimo AEneidos, Flu ius ut in medio coepit cum albescere vento, Paulatim sese tollit mare, π altius undas Erigit,inde imo consurgit ad aethera fundo.
Ouidius primo Tristium, maximum facit omniuΣα
109쪽
fi uctuum decimum, Qui venit hinc fluctus rectius supereminet omnes, osterior nono est undecim ue prior. Et vulgo decumanus fluctus dicitur pro maximo,ut in
castris porta decumana. Sic rursus idem poeta, - Decimae ruit impetus undae. Tt Lucanus Quinto Pharsaliae:
Haec fatum, decimus, lictu mirabile fluctu
Invalida cum puppe liuat. Hinc porta decumana, oua & pyra decumana pro maximis. fluctus autem numerare iecundo ad Atticum lubro Tullius dixit pro otiari ac plane nihil agere, ex eo i, voluptatem capere, quod huic pastoritiae collationi c uenit. Saxosus' Ex Idyllio primo.
Iucundi iu ὀ pastor tuum carmcn est, quam qitae resonans Illa de saxo defuit re alto aqua. Hac teJ Concluditur ecloga, mutua pastorum liberalitate : Menolcas fistulam donat & commendat ex adiunctis, quod ea secundam & tertiam eclogam cantare didicerit. CicutaJ Cicuta prius fuit internodium: Est mihi disparibus septem compasta cicatis Ristula-Herba autem hic est venenosa, & publica Atheniensum poena infamis , attamen caulis eius estur a pleritaque,& saepe altior est binis cubitis, ait Plinius libri vicesimi quinti capite decim tertio. Itaque pastores ex eius calamo fistulam sibi conficiunt. Talis igitur est metonymia, qualis fuit in auena & calamo & stipula. Formostum J Synecdoche est ex parte totum significans, quomodo iureconsulti leges appellant primis legii nominibus. Quomodo Cicero tertia epistola decimisexti ad Atticum loquitur: Rudd vero scribis te magis delectari : O Tite si quid ego:s quid agis , addis mihi scribendi alacritatem: hic initium libri de Senectute pro libro toto positum est. His tuJ Mopsus donat suum pe- dum
110쪽
IN BUCOL. VIRGILII. indum, id est baculum curuum, quo pedes ovium past res trahunt, & suis item adiunctis commendat, quddquanuis a formoso postore rogatum, non tamen si datum, quod nodis & aere si formosum. Idyllio septimo.
Hanc tib dixit, virgam donabo. FormosumJ Similis quaedam liberalitas Idyllio primo, sed aliis argumentis exposita. Item sexto de Damoeta& Daphnide, λ ω ' σvi R iast τω Gλον λον εό ρον. Et hic quidem hώic fistulam,ille autem huic pulchram tiabiam dedit. tigenesJ Nomen e septimo Idylllio.
P Rima oracusio dignata est ludere Ῥersis
No ba,nec erubuit oluas habitare,Thalia. Cum canerem reges'praelia, lanthius aurem Velli Gr admonuit pa forem Tityre,pingues Priscere oportet oves, deductum dicere carmen. Nunc ego nanquesiuper tibi erunt, qui dicere laudes re tuas cupiant tri ha condere bella Agrestem tenui meditabor arundine musam.
Non inius a cano. siquis tamen haec quoque, siquis
Captus amore lege te nostina vare Ῥricae, Te nemus omne canet: nec Phoebo gratior Ῥlla est,
Quum sibi quae Vari praescripsispayna nomen. Pergite Pierides. Chromis σε Manaolus in antro Silenum pueri somno γidere iacentem,