P. Virgilii Maronis Bucolica, P. Rami, eloquentiae & philosophiae professoris Regij, praelectionibus exposita quibus poëtae vita praeposita est. ..

발행: 1558년

분량: 182페이지

출처: archive.org

분류: 시학

131쪽

P. RAMI PRAELEC et

Dulce satis humor, deptissis arbutus haedis. ' CO donJ Figuratum cst pro Corydoni. PosibabuiJCoclusio addubitationis. Alternis J Declaratur apertius lex amoebaei carminis: ex coniugatis ratio est, sicut antea fuit ecloga tertia,

herno dicetis,amant alterna Camaenae. Fuerunt autem ecloga tertia bini versus alterni, quin-

ta fuerunt viceni quini, hic sunt quaterni. HosJ Sic ecloga tertia descriptus ordo, Incipe Damaeia,tu deindesequere Menalca.ωmpha J Inuocatio est,qua optatur arro anter poetica similis Phoebeae, aut eius abiicietur studium:Nymplias aute, musas hic appellat: & Varro triplices musas sacit e sono aquae, aeris, vocis at quod veteribus graecis fuit nympha, id latinis est lympha, literae unius muta tione,quod aqua currendo musicos sonos efficiat: Vn- .

de fuit illud ecloga quinta, Saxosas inter decurrunt lumina valles. labethridesJ Lybethrus sons Magnesiae,musis sace Codro J Pastoris cuiusdam egregie cantantis nomen hic fingitur. ProximaJ Simile est, Quale meo Codro: dc item nunc, proxima Phoebi-Hersibus ille facit. vendebitJ Emeriti suae prosessionis arma deo suo suspe-dcbant: puellae suas puppas Veneri: Dicite pontifces,in templo quid facit aurum Nempe hoc quod Heneri donatae a ' irgine puppae, ait Persius. Item

--neianius armis

Herculis ad post Dis latet abditus agro, ait Epistola prima Horatius:& idem tertio Carminum. bde vicesima sexta,

Nunc arma, lesunctumque selis j Barbiton hic paries habebit. Sic Entellus victor & senex quinto Mneidos:

- Hic victor caestus artemque repono.

sic Corydon iactat se fistulam suspesurum, & musicam abiecturu, nisi carmina,Phoebi carminibus similiaca

132쪽

IN BUCOL. VIRGILII.

tauerit. SinriJ Cybelae magnae matri deoru, Vt de quercu fuit paulo ante, cque sacra resonant ex ka quercu. Sacra verἰ, pinus obelae matri propter amasium Atym in eam mutatum,ut libro decimo Metamorphoseon, EUucclae id comas hirsutilue vertice pinus Grata deum matris: quid labescius A sExuit hac hominem truncosque induruit illo. PastoresJ Arrogantioris optationis disiunctio reponitur: Coronate me poetam, ut Codrus dirumpatur: aut si me inuitus laudet, defendite a maledicentia. Hederat Hedera poetae coronantur, quasi Libero fa cri,& instar bacchantium insani,ut Horatius innuit, -τt male fanos Ascribit Liber Satyris Fauns que poeta vel quod semper virent hederae, & sic carmina oetet-nitatem merentur, ait Seruius. -atque hanc sine tempora circum inter victrices hederam tibi evere lauros.

RumpanturJ Dirumpantur, quomodo Cicero loquitur duodecimo epistolatum ad Cassium: Infinito fratris tui plausu dirumpitur. Item septimo ad Marium : Dirupinae pene in iudicio Galli. IliaJ Ile & Ilia & Ilium Ilibus declinatur, nec Marullus mimographus sequedus est, qui risui inseruiens,dixit in gulo sunt,Hectorem imitaris, ab Ilio nunquam recedis. Ilia autem sunt inter vesicam & aluum arteriae ad pubem tendentes, ait Plinius libri undecimi capite tricesimoseptimo. BaccareJ Fuit

antea quarta ecloga, Errantes hederas pasiim cum baccare tellas. Baccar autem auxiliatur contra serpentes& capitis

dolores, ait Plinius libri vicesimi primi capite de ei mo- nono:& xt Virgilius hic indicat, contra fascinum. scio id adoptati carminis votum, omeri Dianae Apollinis sorori venatoria munera suis adiunctis commendata ,& maiora pollicetur. Dei aJ dea venationis, de qua,ecloga tertia.

133쪽

Notior ut non sit canibus iam Delia no Iris.

Ramo J Cerui soli animalium omnibus annis stato

veris tempore amittunt cornua: indicia quoque aetatis in illis gerunt, singulis annis adiicietibus ramos,viaque ad sexennes: ab eo tempore similia e xilitat: nec potest aetas dii cerni, sed dentibus senecta declaratur: aut enim paucos aut nullos habent: nec in cornibus imis . ramos. Non decidunt castratis cornua. nec nascuntur.

Ramosa porro cornua grandis cerui esse indicat, ut primo AEneidos, Ductoresque ipsos primum capita alta germita. Cornibus arboreis.

Quacis J Vita ceruis in consesso longa, post centu annos aliquibus captis cum torquibus aureis, quos Alex aderMagnus addiderat, adopertis iam cute in magna obesitate , Plinius libri octaui capite tricesimo secumdo,& Virgilius in Epigrammatis hac de re sic ait: Ter binos deciesque nortem superexit in annos rufia flenscentum quos implet vita virorum: Hos novies superat vivendo garrula cornix: Et quater Creditur cornicis Iccula ceruus. Qua descriptione, hominis vita esset annorum non ginta sex,comicis, octingentorum sexaginta quatuor: cerui, trium millium quadringentorum quinquaginta sex: quae considerato. Hic autem Seruius mirificam fabulam Plinio attribuit, qudd cerui cum se grauatos

aetate cognouerint, serpentes requirant,& eos flatu ad se tractos cum comederint, ad aetatem priorem reue

tantur. Hic igitur interpres cum iudicio legendus est ' SurasJ Surae partes sunt posteriores crurum,quae solis hominibus insunt. Cothurno J hoc nomine significanitur calceamenta venatoria, quibus etiam crura vinciu-tur,& utrique pedi aequaliter aptantur: Sic usurpatur primo AEneidos, Urginibus I striis mos e Ege Issare pbaretram, purpuresque altὰ furas incire cothurno. SlaumJ Reponitur munerum liberalitas, partim mi

134쪽

nor, quia minori deo: partim par, partim etia amplior. SinumJ Sinum vel sinus genus vasis est galeolae so mam habentis. LibaJ Libu dulciarius cibus est ex farre, melle & oleo: Sic dictum, quia libando, id est, sacrificando adhibeatur: placentam Seruius interpretatur. De Priapo deo,plurima sunt in Priapeis, opusculta Maroni attributo. Si facturaJ Id est,si grex au cius fuerit. NerineJ Inuitat amicam formae commendatione e tribus minoribus. Nerine filia Nerei,de quo iam dictum,

-Nerea ponto.

Thmol de quo iam dictu in illo versu, ecloga quinta,

Dumque AEdimo pascentur apes

t eo large forente prouentum sperent apiarij. HγκwJ de qua iam dictum ecloga prima, Imbuis apibus forem depasta salicili. Dulcior tismοὶ Intellige apibus: nam hominibus non est dulcis:& sensus est,Galatea mihi dulcior est, quam thrmus hyblaeis est apibus. Idyllio nono,

I J Hedera disserentias multas specie sortitur: summas autem genere tres: Nam quaedam candida est, altera nigra,tertia helix: Candida fructum fert candidum: nigra, nigrum aut croci aemulum, quam vulgus Dionysiam vocat: Helix fructum non gignit, sed albas habet viticulas, & folia parua, angulosa, & concinni ra : Dioscorides libri secundi capite centesimo septua, gesimo secundo. Hic nominatiui casus est,& ideo corripitur. Ecloga autem sexta, Si qua forte ferunt- fuit ablativi & subaudiebatur via. ImmoJ Reponitur maioris amoris argumentum diriu minor si collatione, & lepus amoris aciesse indicatur. 5M AAJ casus graecus pro Sardiniis. Sardinia hς;-

135쪽

P. RAMI PRAELECT.

ba vescentibus mentem adimit, & quadam neruorum distentione labia in rictum contrahit, ut risus speciem praebeant a qua affectione de Sardonio risu adagium in vulgus in nullo omine manavit: Dioscorides libri sexti capite decimo quarto. Multa & varia colligit Eras-mu m Chiliadibus de hoc adagio. marior sapore tamen dulcis esse dicitur. Rusio J Rusci m aut ruscus virgultum unde vites ligantur, authore Virgilio in Georgico secundo,

Nec non a pera rusci

Vimina per oluam.

Ex eo quondam: ut nunc, ruri scopae fiebant: sylvestris myrtus a Dioscoride dicitur libri quarta capite centesimo vicesimo nono. Ast. J herba marina in rupibus etiam nasci solita foliis lactucae similis:Idem Horatius ei tribuit secundo Sermonum, - nisi cum re uilior alga e L

si inibi J Amoris vim exprimit,quam Horatius epistola prima,

Vt nox longa quibus mentitur amica. Ite domumJ Talis Epanodos est ecloga prima, Ite meae quondam felix pecus ite capellae. Et iterum decima, Ite domum satur 'venit He perus, ite capessae. Muscosi fontesJ Optatur gregi laetum umbraculum aduersus ardores aestatis, quae suis adiunctis notaturi tu modo grauidarii equarum tertio Georgico desci ibitur, Saltibus in vacuis pastant, plena pecundum Flumina, musicus ubi σ viridi ima gramine ripa, speluncaeque tegant m saxea procubet umbra.

Tale .iddam est illud octaui Idyliij

Fontes herbae dulcis planta. 'ArbuiusJ de qua suit ecloga tertia: - depullos arbutus haedis.so ZitiumJ Cum sol ascendere desinit,ut in primo gradu Cancri, quod hodie fit undecimo & duodecimo dici

136쪽

IN BUCOL. VIRGILII. at

Iunii. Id antea fuit,vicesimo quinto dc vicesimo quarto Iunii: cum autem descendere desinit in primo gradu Capricorni, proprie bruma dicitur,& id fit undec o &

duodecimo Decembris,quondam vicesimo tertio & vicesimo quinto. Caussa tantae varietatis est,e vitiosa anni definitione a Iulio Caesare facta: minor enim facta est decem minutis & quadraginta quatuor secudis. Hic autem metonyntia est,solstitium pro summi solis aestu.

Torridai Metonymia ex effectis significans caussam: ut pallida mors. Laeto metonymia similis est. PalmiteJ Palmes proprie dicitur in vitibus, ut in arboribus surculus , ubi pampini & uuae succrescunt. Gem J Metaphora est a lapillis pretiosis: necessitate autem rustici dicunt gemmam in vitibus. Quid enim diceret aliud Zait Quintilianus libri octaui capite sexto. Hic focusJ Reponitur de contrario frigore quod magno& assiduo igne refellatur: sdque illustratur duorum parili collatione. DcusJ de quo sic Ovidius sexto Fastorii sociis a fiammis'quόdsuet omnia,LAM. Taedae J Taeda arbor est in Illyrico, redundantiore humore quam reliquar, parcior liquidiorque quam picea, flammis Sc lumini sacrorum grata, ait Plinius libri decimi sexti capite decimo. improprie aute quae uis ligna

taedas appellamus, quae flamma olei vel picis illitu concepta, faculae modo luceant, Idyllio undecimo,

Sunt quercus ligna mibi, sub cinere pcrpet M ignis. . Totam BoreaeJ Locus est Theocriti nono Idyllio, xbi collatio quaedam similis est, sed res diuersa:

του δε ρευς φρυ ντορ γοασον μελε Σινω, ουρν ἔρων rι-τρος μυθων μητρος αὐυήν. restatem autem torrentem ego tantum curo, Quantum amant patris vcrba matris audire. .

Torrentiai Torrens siquidem est fiuvius e repetitas plurulis factus, e montibus praecipitans in valles:

- aut rapidus montano flamine torrens

Sternit agros, sternis tu laeta uoumque labores,

137쪽

Seeundo AEneidos. StamtJ Amplificatur amor Alexidis hyperbolica dissimilium collatione. Quantas omnia laetissima sint, attamen discessu Alexidis etiam flumina siccarentur Iuniperi J Iuniperus arbuscula in locis arenosis perpetua coma virens, unde topiario operi idonea: cariosam senectam ut Plinius libri decimisexti capite quadragesimo ait) non sentit. Oretageri Reponitur contrariae laudis amor, ex hyperbolico item dissimili: Quanuis omnia nuc incestissima sint, attamen Phyllidis adue tu fient laetissima. Argumentum his duobus alternis tale est Idyllio octavo, - α δε νομι, -Rm n γαλακτορ

ὀ ω πουλαν ἱκρος τὶ/οθι χ α βοτανπι . Omnino Ner, omnino aut m pascua, omnino lacte mera turgent, noua nutriuntur: pulchra puella aduenit, si autem abit

Et pastor aridus hic tar herbae. IuppiterJ Metonrmia pro aere qui concretus in plu-niam decidit:quarto Idyllio,

Et Iupiter aliquando quidem est Ierenus, aliquando quidem pluit. voxlusi Amplificatur amor eiusdem Phyllidis hyper-holicis iterum dissimilibus quatuor: Quanuis arbores pleraeque diis suis sint gratissimae, attam e corylus amata Phyllidi nihil eis cedit. protasis subiectis illnstratur. PopulusJPopulo coronatus Hercules ad inferos descedit,& pars soliorum quae temporibus adhaeserat, albar quae exterior fuerat,atra inferorum fuligine, nigra permansit: atqui hi colores adhuc in arboris huius soliiseernuntur. Physici reserunt Herculem ad tempus, cuius disserentiae sint nox atra dc illustris dies: hinc populus sacra Herculi,& in eius ludis re sacris coronati populea corona sunt. 4 ri J Achilles dicitur Alcides ab

138쪽

auo Alcaeo patre Amphitryonis, vel e me α κῆρ, id est fortitudine. Imrturi Veneri myrtus ideo sacra, quia plurima nascitur in littore maris, e cuius spuma nata lingitur Venus,vel quia muliebribus Venerearum partium morbis medetur. De quibus Plinius libri vicesimi quarti capite decirpo nono. LaureaJ Id est laurus ipsa, metonimia est. de lauro iam fuit ecloga tertia, se semper apud me Munera sunt lauri. Itemque IcXta, - iugoque ediscere lauros. FraxinusJ Reponitur par ex eodem quatuor aliorum dissimilium genere. Quanuis arbores pleraeque suo solo sint pulcherrimae. attamen illis pulchrior est Lycida. Prota sis item suis subiectis illustratur: de quibus multa Plinius libri decimi sexti capite decimo octauo : ubi aiefraxinum aquosis montibus gaudere: populum montibus quidem, sed non nisi locis aquosis: abietem montibus & vallibus delectari. De quo secundo Georgicodicemus latius ad eum locum: 'Nec verὸ terrae ferre omnes omnia possint:

Fluminibus salice crusi, que paladibus alni,

Nascuntum

siles) Abietis pars inserior & enodis, sapinus: superior autem nodosa & durior, susterna dicitur, ait Plinius libri decimi sexti capite tricesimo nono. Vitruvius Iibri secundi capite nono, non susternam, sed fusternam partem illam nominat: vulgus tamen gallicum totam arborem, sapinum dicit. Haec meminiJ Concluditur e-icloga narratione Meliboei, ut erat instituta. Cood , Cordidon.J Epizeuxis est, ut fuerat ecloga se cunda. res

139쪽

ECLOGA OCTAVA.

Poeta. Damonia

Alphesiboeus. P Assorum musim Damonisin Alphesiboei,

Immemor herbarum quos e F mirata iuuenca certanteis, quorum stupefactae carmine bnces, Et mutata puos requierunt lumina cursius, Damonis musam dicemus,cr Alphesibori. Tu mihi eu magni siveras iam saxa Timavi, Sive oram Illyrici legis aequoris, en erit Ῥnquum Ille die mihi cum liceat tua dicere faena' En erit,)t liceat totum mihi ferre per orbem Sola Sophocleo tua carmina digna cothurno'A te principium,tibi desinet:accipe iusiis Carmina coepta tui atque hanc sine tempora circum Inter vi trices hederam tibi ei pere lauros. Frigida ,ix coelo noctis decesserat γmbra, Cum ros in tenera pecori pratisimus herba ea: Incumbens tereti Damon,sic coepit olivae: P A' Nascere,praeque diem Ῥeniens age Lucifer almum: .. Coniugis indigno Nise deceptus amore

Dum queror: diuos quanquam nil testibus illis

Profeci extrema moriens tamen alloquor hora. . Incipe Maenalios mecum mea tibia Ῥersius. Maenalus argutumque nemus in que loquentes semper habet, emper passorum ille audit amores: ranaque, qui primus calamos non pass.s inertes. . Incipe.

140쪽

IN BUCOL. VIRGILI

Incipe Maenalios mecum mea tibia tersus, Mopso Nisa statur quid non speremus amantes' Iungentur iamgr hes equis,ueuoque sequenticum canibus timidi Ῥenient ad pocula Damae. Mopsi nouas insile faces,tibi ducitur uxori sparge marite nuces,tibi deserit Hesperus O Etam.

Incipe Maenalios mecum mea tibia Ῥersius.

O digno coniuncta Ῥim,dum despicis omnes: Dumque tibi est odio mea Duti,dumque capessae, Hirsutumque sive illum,prouxaque barba:

NV curare Deum credis mortalia quenquam. IV cipe Maenalios mecum mea labia Ῥesu.

sepibus in nostris paruam te rosicida mala Dux ego ester eram rudi cum matre legentem: Alter ub Ῥndecimo tum me iam coeperat annus: Iam fragiles poteram a terra contingere ramos Vt Ῥid , σῆ,Ῥt me malus abstulit error. Incipe Maenalios mecum mea tibia Persus. Nunc=la,quid sit amor:duris in cotibus illum Ismarus,aut Rhodope,aut extremi Garamantes, Nec nostri generis puerum,nec anguinis edunt. Incipe Maenalios mecum mea tibia Ῥersius. Saeuus amor docuit natorum languine matrem Commaculare manus crudelis tu quoque mater, Crudelis mater magis,an puer improbus il&ὶ Improbus ille puerricrudelis tu quoque mater: Incipe Maenalios mecum mea tibia Nerseus. Nunc' oues lim fimat lupus aurea durae

Mala ferant quercus:narcisso floreat alnus: Pinguia corticibus sedent electra oricae.

SEARCH

MENU NAVIGATION