장음표시 사용
41쪽
rone δe id genus aliis Tyrannis videre licet. Tam autem erat eXanimatus, ac fugae cupiens, quod ipsius familiaribus cognovi, ut socrui suae diceret, quod nisi e vestitio discederet, se relicturum ipsam. Et cum illa solum tridui spacium atque moram peteret: hoc enim sibi deesse ad explan4um, annum, quem volebat videri suilla totum in eo regno : ille respondit, nisi pateretur se discedere, ejecturum sese per fenestram , ic, nonne areditis, inquit, omnes homines inclamantes nomen Gallicum ρ Sic igitur perterriti proiugerunt. Praeter vina quaedam generosa, quibus d lectabatur, ic varia genera seminum ; ad rem libriensem, 5c ornamenta quaedam atque signa, & aliquam pecuniae summam, nihil asportavit : reliqua omnia in arce Neapolis re . liquit. Cum in Siciliam venisset. M anam profectus, M. monachis ayiquot secum deduetis, votum faciebat, velle in posterum abstinere ab omni administratione, te suscepto eo vitae genere, magnam prae se serebat sanctimoniam, beneficus admodum erga pauperes. Erat ejus propositi, Velle co migrare in ilispanias, te. Valentiae quoddam vitae monasticaesiqnus amplecti, eorumque more vestiri, sed calculo grau issime 'adflictus, aliquanto Post decessit, Se quoniam anteactae Vitae maximopere ipsum poenituit, ut accepi, sperare licet. Deum illi suam infinitam gratiam atque misericordiam communicasse. Ejus filius Ferdinandus , ad quem nuper erat delata rerum summa, ut diximus , cum arbitraretur fuga sui patris offensiones omne is remissas , collegit quam potuit maximas equitum Sc peditum copias, bc ad Sangermanum,
quod est in aditu regni oppidum , consedit , 6c quicquid
omniso necessarium esset, procurabat . Est ibi Liris nu-Vius , qui pedibus nonnunquam transiri potest , deinde mons vicinus Se superimminens oppidum efficit munitum . A que hic hinum, qui familiae Arragonicae favebaut, coeperunt rursus in spem aliquam venire. Rex interim erat RO-mae, commoratus ibi per dies viginti, in magna frequentia exterorum hominum te Cardinalium , in quibus er t.
42쪽
Ascanius. Hi prope omnes valde Pontiscem oderant, eumque cogitabant deturbare loco, & creare nOVum, eoque res
processit, quod ex fide dignis accepi, ut semel atque it rum juberent deduci tormenta ὀc machinationes , quibus Adriani molem, in quam ille se receperat. Everterent, lenisi Regis intervenisset authoritas atque gratia , persecident quod constituerant . Arx enim illa non possit vim ullam majorem diu sustinere. Et quoniam muri aliqua pars n per collapsa fuit, ut ante diximus , multo major alacritas
studiumque oppugnandi majus illis injectum est , & signi,cationem aliq*am esse dicebant , quae divinitus accidisset . Inter alia inlimulabant m. empti Pontificatus c Vere quidem istud : sed Cardinalis Ascanius autor fuerat ejus venditionis, & amplissima idcirco munera acceperat , qu niam & ipse Pontificatum ambiverat . Et quanquam graviter inter se di 1sidebant, tamen uterque, meo judicio, de suo jure discessurus erat . , ὀc permissurus alium quemvis eligi , mrtasse aliquem etiam nostrae gentis atque factionis.
Et videri possit Rex minus bene sibi consuluisse , quod
non eo rem deduceret , seci quoniam adolescens erat , &hominibus idoneis carebat, quod pacisci maluit, prudenter ab eo laetum esse judico . Fuistet quidem res. insignis timemorabilis ad posteritatem, si statum Ecclesiae, Romanae , Iunc . in primis vadde corruptum M impurum, emendasses. Nam neque facultas ei deerat, neque voluntas etiam, sed opus in eo fuisset magna quadam dexteritate lectissimorum hominum, quibus ipse destitutus erat, ut non semel antea demonstravimus . Itaque transegit paenis aliquanto duriorubus , quae res ti offensionem excitavit, & foederi, de quo postea diremus, occasionem praebuit. His autem conditioniabus paetum fuit, ut Pontifex & Cardinales omnes pacem inter se colerent. Ut absendes etiam Cardinales fructum Memolumentum sui ordinis perciperent, ut Pontifex quatuor
ejus regionis oppida in sulam Regi permitteret, ut Turc Ium Caesarib fratrem , quem maximis premiis custodien-
43쪽
38 PHILI ppI COMIN Idum aeceperat, aegi traderet. Adjecta fuer uni etiam nonis nulla, quae proprie ad senatum Cardinalium perIinebant . Pro iis rebus omnibus obsidem dabat, filium suum , V lentiae Cardinalem , ut cum Rege Neapolim iret legatus , eumque Rex in summo habebat honore. In gratiam autem Regis Pontifex duos . creabat Cardinales , Brissonetum te Episcopum Cenomanorum, familiae Lucenburgicae. His re bus confectis, Rex in viam se dabat, amicissime, ut quidem videbatur, a Pontifice dimissiis . Verum Cardinales octo, qui compositionem hanc graviter serebant , iactionis Ascanii omnes , Roma discesserunt , tametsi nonnulli dicerent Ascanium agere simulate , eique cum Pontifice non male convenire. Sed de eo nihil assirmare possum . Frater quidem ejus , indiciani Dux, non dum offensionis ullum signum nobis dederat. In itinere cum non longe nostri pro- celsissent, Valentiae Cardinalis, obses , profugit . Postero die Rex oppugnatione cepit Casielsortinum, interfectis omnibus , qui intus erant, proptera quod is , cujus erat oin pidum, accepto a Rege stipendio, cum esset Ursinae factionis , ad hostes defecerat. Inde progressus, arcem quandam Alarchionis Piscariae , cum per octo circiter horas oppa gnasset, vi cepit, ti eos qui intus erant . in hostium numero habuit. Post, Sangermanum petebat , quod sedecim ab eo loco milliaribus abest , qaod ad oppidum Ferdina dus Rex omnem suum exercitum convenire jusserat, positis ibi castris, ut supra diximus. Aut hic enim, aut nusquam alibi resistendum erat. Sed ille, tametsi praemiserat, qui aditum quendam, sex ab oppido miliaribus , a nobis defenderent , discessit nullis ordinibus antequam Rex eo
veniret. Primam aciem ducebat Guisus, Se cum nostri aditum illum, qui est inter montes, nullo resistente occupassent, ReXSangermanum venit. Ferdinandus autem, ubi Capuam venisset, vix eum paucis quibusdam in urbem receptus fuit, neque diu moratus , abiit, cohortatus ess ad fidem atque constantiam, injecta spe sui reditus in posterum diem . Quod fore
44쪽
suspicatus erat, id accidit. Quos enim ibi in praesidio reluquerat , ii uon expectato ipsius reditu, quod jusserat, Ν lam iverunt. In his erant Virgilius Uriinus, cum nepote suo , & Comes Petilianus , qui capti a nostris , injuriam sibi fieri, δι per fidem, quam rex ipsis dedisset , circumueniri se querebantur, M vere quidem , sed literae quibus
cautum ipsis fuerat , nondum erant eis traditae. Dimissi tandem absque mulcta, nonnihil suarum rerum', quas nostri cepissent, desiderarunt. Sangermano Rex Calenum p tiit, duobus a Capua miliaribus. Eo venerunt Capuani ,& facta compositione, Regem ti exercitum ejus omnem in urbem receperunt. Postridie cum Aversam, medio itinere oppidum inter Capuam ti Neapolim venisset, Neapolitani legatos de pace mittebant, & postquam idonee illis cavisset, eosque suis legibus usuros esse confirmasset , pacificarunt . Eo Rex praemisit Marescallum Gium , Stephanum Verium , M Gannaeum Iureconsultum , ut omnia procur rent . Ferdinandus, ubi nobilitatem omnem atque populum sumptis armis a se deficere , ti ad bonorum quoque direptionem properare cognovit, ingressus navim , in Siciliani contendit. Incredibile est, quanta laetitia 3e eongraIesati ne regem exceperint Neapolitani, Obviam ei processerunt, etiam Arragonicae domus beneficiarii, in primis autem ii, qui sunt familiae Carassicae , qui censum annuum habebant ab his regibus , ad quadraginta aureorum millia . Reges enim iis locis non sua tantum, sed M, aliena saepe largiuntur , 6c pauci sunt , quorum possessiones non dependeant vel a regibus, vel aliunde. Μaxima igitur erat, ut dixi, hominum laetitia, propter depulsam a se tyrannidem. Praeter arcem Brundusii , te Gallipolim , Λpulia tota repente ad nos desecit, Calabria quoque , tribus exceptis oppidis,ti arce Regii, verum id accidit nostra culpa - , quod nulli quὶ in fidem ipsos reciperent, mitterehi. Tarentum , Hidruntum . Monopolis , & qvie sunt iis locis alia oppida
tridui iter obviam nobis ibant, ac, missis legatis, fidei n
45쪽
o PHILrpνI COMI Nar strae ae. potestati sese dabant. Idem faciebant ex principi- bus ti nobilitate plaerique omnes, ac frequentes Neapolim ad regem conveniebant, Salernitanus, qui tam ante nothererat, item Bisignianus, Melfilanus , Soranus , Fundensis, Atripaldinus, de complures alii. Solus Marchio Piscariae, qui ditionis est Pontificiae , nec veni ipse , nec legato etiam de pace misit : duo quidam alii , quorum posselsiones Rex largitus erat Albinio, in Siciliam profugerunt. Ferdinandus fugiens reliquerat in arce Neapolis Μarchionem piis scariae, & Germanorum aliquot cohortes. In Siciliam autem profectus erat , ut Alphonsum parentem de auxiliis sollicitaret. Ejus primus Fridericus habebat classem me diocrem in1tructam, ὀc interposita fide , bis cum' rege collocutus, petebat, ut nepoti suo partem aliquam Regni, Mnomen Regium concederet , item ut sua suaeque conjugis bona sibi permitteret. Quod pro se postulabat , non erat
magni. momenti, quoniam haereditatis paternae deteriorem, minimam partem acceperat. Rex tum ipsi, qum nepoti
amplas deserebat in Gallia possessiones . Illi autem reculabant . & Regi tamen non erat integrum amplius concedere. Nam si quod petebant , impetrassent, ad primam quamque occasionem novos excitassent motus. Arcem Neapolis
defendebant Germani , nam Μarchio PistarIae cum nollet obsidionem serre distesserat. Quod si nostri in vicinam insillam majoribus aliquot tormentis adductis aditus omnes atque loca defendissent, facile expugnassent, ti reliqua deinde di suam potestatem sine negocio redegissent , Verum dabant se voluptatibus atque delitiis , tantosque sibi spiri- tus S aerrogantiam sumpserant, propter opinionem scientiae
bellicae, ut Italos omnes valde prae se contemnerent. Rex etiam in tanto rerum successu , nihil serium .aut grave cO
gitabat , sed intentus erat ludis atque locis , Si stibinde
huc illuc animi recreandi causa , per urbem M soris obequitabat . Et quoniam de tributis atque vectigalibus muti tum remise at valde orat acceptus multitudini , quae . IR-
46쪽
COMMENTARIT. tmetsi levis lare sit 8e infirma, tamen propter ea beneficia credo fuisse in fide permansuram . Sed in eo valde nothri peccabant , quod nobilitatem indigne tractarent , eos praesertim qui partium fuerant Andegavensium, a qua familia Rex omnem actionem atque jus belli acceperat: Interjeetia aliquot diebus, dum haec geruntur, Germani occulte a nobis sollicitati, facta deditione arcem tradunt. Bellum illud Deus plane gubernabat, nam saepenumero ic gravissime quidem a nostris erratum fuit , te quoniam plaer ue beneficium hoc. Dei non agnoscebant, maxima ruit secuta rerum commutatio , ic subita quidem . Ae sicut per aestitem in iis locis, quae sunt ad septentrionem, sol, ubi occise , minimo polt intervallo, Sc spacio temporis oritur vicissim ac denuo conspicitur, sic etiam illa, quae nobis affulsit fortuna secunda, repente evanuit, bc tril em sui memoriam reis
liquit , ma*no certe Reipublicae detrimento. Nisi enim moribus , Sc ingratitudine nostra Deus fuisset offensus , Tu carum Caesar non minus facile potulisset extuinari , quam Alphonius. Erat enim ignavus , Ic ipsius fratrem hominem bellicosum atque audacem, Rex in sua tum potestate
habebat, quem. ille propter Virtutem magnopere metuebat.
Deinde qui sunt sub ipsius ditione, Christianae professionis,
ad defectionem pleterique omnes spectabant, ab Hidrunto, Apolloniam usque solum est intervallum sexaginta milliarium, se inde Constantinopolim , iter ad summum , octodecim dierum, in eaque regione tota- praeter unum tir alterum oppidum nihil est firmi atque muniri ,' eamque in- colunt Albani, Sclavoni, Sc Graeci, valde frequentes . Qui de progressi Regis atque victoria certiores tacti per suos amicos , ' Venetiis , te ex Apulia nunciabant , quo minus deficerent ', nihil sibi praeter occasionem deesse. Quod ubi Rex cognovit , legatum eo misit Archiepiscopum Dyrrachiensem . Is, incredibile est , quam multos ibi repererit cupidos rerum novarum , ic in his , quam plurimos illustri Ioco natos , nepotes etiam δe propinquos Conitantini,
47쪽
qui. Monsereatensem agrum nunc administrat , M tune ociculte mecum erat aliquandiu Venetiis. Ad eum pertinebant Macedonia , ὀc Thessalia, & Apollonia , & Scodra,& Croia, quae quidem oppida ipsius pater, nisi fallor, Venetis oppignoraverat , qui Croia deinde a milia , Scodram ex pacto Turcae concesserunt, quod quidem oppidum Comstantinus tunc facile recepisset auxilio suorum , nisi Dyrr chiensis impedimentum attulisset. Hunc in ipfis finibus expectabat Constantinus , dc ego valde hominem urgebam, cum esset Venetiis , ut discederet , visus enim est mihi parum Taciturnus. Ipse vero magna pollicitus, dicebat se . facturum aliquid praeclari. Sed in eo ipso. tempore mor tuus est Turcarum Caesaris frater, quem Romanus Ponti
sex Regi eaptivum dederat , uti dictum est. Quod ubi
Veneti resciverunt, cogitabant statim enunciare in Turciam,
εχ ne quis anteverteret, mandabant, ne qua naVis ea nocte exiret inter duo illa castella, quae sunt m aditu maris atque ejus sinus, qui ad ipsos pertinet. Excubitores etiam eo disponebant, ne minora navigia, cujusmodi plurima sunt in propinquo, transirent . Nam eum nuncium sciebant vehementer gratum esse futurum Turcarum Caesari . Accidit autem , Se importunissime quidem , ut ea nocte Dyrrachien- . sis illine solveret, ut Constantino , qui praecesserat . sese conjungeret, instructus armis atque telis, quae distribuerentur in eos , de quoium virtute atque side compertum habebat . Sed cum ad eum locum, ubi illi excubabant , V nisset, captus. una eum famulis , custodiae mandatus fuit,9 ademptis qi literis quas haberet , Meneti rem omnem sX iis cognoverunt , reliquis autem in ea navi permissum fuit, progredi. Retulit mihi deinde Constantinus, Venetos
enunciasse omnia non solum T urcae, verum etiam ejus praefectis, qui sunt ad fines. Et nisi per quendam Albanum , ad quem ea navis pertinebat , qui ipsorum permissu , uti diXimus, progressus erat, certior fuisset factus de eo quod accideret, in summo erat Glcrimine, sed ubi cognovit, in
48쪽
Apuliam mari profugit . Nunc vero poscit artumentum , ut de Venetis deque mea legatione aliquid referam . Missus eo fui, primum ut gratias agerem , quod tam liberaliter et amice respondissent illis , quos ante me rex miserat, deinde, ut si omnino possem , in fide ipsos te amicitia continerem . Nam quod & opibus uec industria , te administrandi peritia, plurimum possunt, facile iplis erat institutum Regis per Italiam evertere . Cum a rege discederem eo profecturus , quod fuit Astae, aderat Ssortia , Mediolani Dux, bc quo commendatior essem, literas ad se uni legatum, qui Venetiis erat, mihi dabat, cum eoque multus mihi deinde fuit usus. Huic dabant Veneti centum auis reos menstruos , de domicilium instructum, Se treis naviculas , quibus animi causa uteretur : ipsorum etiam legatusaantundem habebat Mediolani, demptis navigiis. Iter mihi erat per ipsorum urbes, Brixiam, Veronam , Vicentiam, Patavium. Hi omnes ample Sc honorifice excipiebant, obviam , progressa ic ubi in divorsorium deduxerunt , hospiti mandabant, ut ipsorum sumptu copiose de liberaliter omnia subministraret . Egregia quidem Sc honesta ratio : sed qui supputet ea quae in fidicines Se id genus alios eroga tur , parum reperiet emolumenti. Quo die Venetias veni, obviam ex ipsis multi prodierunt, ad quinque millia passuum .' Hic est locus , ad quem Patavio venitur secundo numine : ibi intermisso continente , mare incipit, Sc paratae sunt naviculae valde commodae, Se stratae intus tegumentis sevicis , ad considendum . Mare ibi valde est placidum,
nisi cum gravior aliqua tempestas oritur , ideoque omnis generis pisces ibi maximo numero capiuntur . . Valde mirabar cum situm urbis inspicerem, tam multas templorum turres, ac tantam aedificiorum molem. in ipso mari. Navigiis enim vulgo itur , eorumque est infinitus ibi numerus . Incredibile est, quam multa sint circa urbem monachorum collegia , magnifice ὀ sumptuose structa . In ipsa
Vero urbe, praeter eos monachos , qui a mendicando no F x men
49쪽
- . PHILIνPI COMINAE Imen hinent, & praeter alia templa sunt ea eciae ad Triit. In eo quem dixi loco , qui ab urbe quinque milliaribus arit, excipiebant me vigintiquinque nobiles , elegantissime culti, & cum propius urbem deduxissent in templum quoddam divo Andreae sacrum , aderant totidem alii nobiles , cumque his legati, Mediolanensis ac Ferrariensis , de cum peramice salutassent, sumpfimus alia paulo majora navigia, splendidissime exornata, in quibusque singulis considere poterant quadraginta ι mihique locum tribsteriiset medium inter eos duos legatos , quod honoris causa facere consueverunt. Eo comitatu deducebant me per magnum rivum, qui mediam urbem dividit, ea latitudine , ut etiam triremes aliaeque majures naves illac transeant, eoque nihil est elegantius . Quadi sunt utrinque domus , valde sunt amplae de sublimes, e saxo constructae omωs atque depictae . sed quis paulo sunt vetustiores, ex candicio marmore sunt aedificatae,
quod ex Istria ad ipsos importatur. Dici vero non potest, quam habeant splendidam ic magni praecii supellectilem. Ego sane florentiorem Civitatem non vidi : legatis te exteris hominibus maximum deserunt honorem, ti summa prudentia Rempub. administrant, Zc sacra omnia religiosissime pro- . curant , eoque potissimum mea quidem sententia , Deum habent propitium . Hi , quos dixi , quinquaginta nobiles', Perpetuo comitati , hospitium mihi praebuerunt in Abbalix divi Gregorii . Postridie cum accersitus ab illis atque deductius in senatum venissem, quas a rege habebam i iteras, Duci Reipub. dabam . Is summus est ibi magistratus , lecreatur perpetuus, eumque ut regem aliquem habent in limno', ic tametsi per se parum ipse potest, absque comm ni' senatus consilio atque voluntate , tamen qui tunc praeerat, valde. magnam obtinebat authoritatem , ob singularem prudentiam, ὀc rerum Italicarum peritiam, & su minam ipsius humanitatem . Eo die nihil fuit actum praeterea , - Maeceptis a me literis, per curiam circumducebant, ut structuras Sc aedificia spectarem. Est ibi templum divo Mareo
50쪽
consecratum, ipsi sacellum vocant, longe pulcherrimum Seornatissimum . In eo. est is, qui appellatur thesaurus, toto terrarum orbe celeberrimus . Ea sunt ornamenta quaedam ejus templi, ὀc uniones, ad quatuordecim , omnium, quos ego viderim, longe maximi, non expoliti tamen , ic coronae duodecim aureae, quibus solebant antiquitus exornari ad certos dies , totidem taminae , quae circumvectae more consueto, cum per insidias essent interceptae a praedonibus, mariti non destiterunt illos persequi, prius , qnam eaS recepissent , te coronas illas deinde consecrarunt divo Μa
eo , & sacellum ibi construxerunt - in quod Senatus ingraditur quotannis , quo late facinus hoc fuit admissum . Nihil est ibi reconditae pecuniae , Se Dux , praesenta .Senatu mihi dicebat, esse apud ipsos capitale , si quis referat de cogendo thesauro quod prudenter Sc consulto ab eis institutussi esse puto , vitandae omnis contentionis atque simultatis causa . Postea deduxerunt ad navale Sc armamentarium,
quo nihil esse potest instructum magis . Ibi videas nauticam omnem supellaetiIem , de quicquid ad apparatum m ritimum est necessariam . Est omnino illis innata quaedam industria Ze cupiditas proferendi fines , Sc amplificandi imperis , Sc nisi cohibeantur, erit tempus , quo vicini omnes conditionem suam nimis sero deplorabunt. Cum rex in It lia' accederet , non habebant eum usem militiae , quem nunc habent , 3e ab eo primum tempore coeperunt multo melius intelligere rationes sua defendendi, te nunc eo Iantprogressi, ut per Apuliam habeant oppignorata circiter oesto oppida, quae vix unquam reddituri sunt, ut opinor, atque interim multa struxerunx propugnacula, tum ipsi, tum alii per Italiam. Non sunt autem ea virtute , ut tam subito, quam Romani, crescant. Ex ipsis nemo bellum administrat
in continente, sed habent legatos , quos m lingua provisores appellan qui Imperatori exercitus adsunt, ut in commune consulant Sc quae sunt necessaria, procurent . Μarb
limia autem bellis ipsimet praesunt , ex nobilitate delecti,