장음표시 사용
321쪽
esse principium animationis, sed esse excogizatam a Crimina,
listis, N. communiter receptam; ne causantes abortum in son-tcs punirentur; ut dixi disp. pr. ect.s Uer tot. Rei pondeo tertio,quod difformis est actio generativa : sed, haec difformitas ex aliis, & pluribus capitibus pendet; puta ex majore,vel minore calore utriusque seminis; ex diversa acti
vitate uteri materni; ex maiori vel minori crassitie humorv.&aliorum etiam accidentium , qtice humanam generationem, ratione loci temporis, qualitatis ciborum Sc aliorum huiusmodi assicere pollunt quare etiam ad milli,quod gratis assumitur, nempe quod pullus excludatur ab ovo die ai .praecise , CuiuSoppositum docet Indisses Atarouan.in ornithoi lib. I . degasiis.imeulat.m exesus sol.mihia24. Et advertit cum Petro Gregorio die 39. pipi re pullum, & exire ab ovi putamine , Aristi. lib. 6.
his. antis,cat. 2 his verbis docet, quod Gallina excudunt celerius
aestate , quam hyeme, ideo in insate duo de vigesimo die furtum excludunt hyeme aliquando vigesimo die. Et adivisio etiam , quodo praecise spatio dierum 28 o. mulier gestet uteria, quod et 1 t. . 9 7.4. 3. IO. Vidimus, non semper contingit i adhuc negatur illata consequentia,quod solum post quadraginta dies,humanus foet US ssit animatus,cum ex tot capitibus actio generativa posticesse dimormis. Respondeo quarto; directe ad argumentum , non posse in rem nostra adhiberi regula trium;Nos enim agimus de animatione quae procedit ab agente naturali peractionem generativam.Εt regula illa fundata est in commensuratione invariabili quam habent numeri ad invicem,quatenus totidem determinatis. indiuisis unitatibus,non pluribus constant,Nam ut bene cum Euclide demonstrat Gavius in Esit .arith. e. I p. per treS numeros notos invenitur quartus proportionalis ignotus;quia debet toties continere tertium, vel contineri ab ipso, quoties secundus continet primum , vel ab eo continetur: id e st tot unitates sunt de tertio numero in quarto, vel e contra quot sunt de primo numero in secundo,&c. At vero ista commensurabilitas nullo modo potest conside
rari in actione generativa , α animatione humani foetus;
322쪽
Nam virtus plastica,seu generativa,non semper operatur eadem velocitate in principio,medio,& fine; idesto versus ultimum rer- mintam,quieri animatio. Et ratio est evidens, quia in principio 8operatur ad expellendas dispositiones conservativas formae incompCisibilis V. G. seminis,vel embryonis,cum Anima rationati;&. ad introducendas illas,quae sunt productivat unionis: Cum ergo inveniat in materia dum est sub forma seminis majorem resistentiam in principio,minorerri in medio, nullam in fine; adeo magis tarciat in principio, minus in medio, & instantanee Operatur in sine. Quare illa argumentandi ratio per regulam Trium non valet in praesenti. Quinto , & ultimo dico , quod Author argumenti est, qui ut mihi videtur) parum consequenter loquitur I Nam fatetur, quod aliquando animatio anticipatur propter majorem virtutis formatricis eFcaciam .Hoc posito,tunc inquiro,quid in tali ca- 'su faciet pius Neotericus' investigabitne quanta sit major em-cacia virtutis forma tricis 3 an vero in dubio isto baptirabit sub conditionc Non primum, quam enim mensuram quaeso adhibebit tunc,ut cognoscat,quanto tempore anticipaverit,& quot lapsi tat dies a conceptione,ut certo possit di judicare,an foetus sit animarus Puto,quod diu hamitans, multoque tempore inutiliter consumpto,& forte pluribus interim mortuis fortibus , de damnatis Animabus, tenebitur fateri, id esse moraliter impossibile. Ergo tenetur, Sc ipse in hujusmodi casu dubio concedere, quod sub conditione foetibus abortivis ministrandum sit Baptisma.
An possessio,quae videtur esse pro foetu non animato obstet quominus baptizandi sint abortivi.
SVM MAR IV M. a Tra nitar regati Dris pro eo,qai est in possessione. . s a Regula
323쪽
L Regula sun datur in raticneluia idens habet ἀuos titulos. 3 Regula hujuλοδι videtur aliquibus habere locum dumtaxat in
materia I. iiii : 0 vero extendunt ad omUem materiam. 4 Solvitur argumentum.juxta trimam senteutiam. 1 Solvitur etiam Iuxta sententiam aliorum. 6 D materia Sacramentoruma quando agitur de nimae periculo quomodo valeat ista regula.
8 In dulio etsi non consei de intentione sic Num, judicatur ad favorem Maί ramonis. 9 In dubio an res legata deleatur , quae est melitris con Dionis
o Si dulium sit,an triens Baptismum habeat usum rationis, bapΠ-zandus es. II Inuntiendus es Vrotus, statium sit tarn morIus sit sericulosus. Ii In dubio, an Mnistrum sit homo , Ei aD Rc manum praecipit sub conditione Iorizari. UESto, & propter discursum factum , & propter probabilesillas sententias dubium sit an foetus humanus primis diebus vivat Anima rationali.Probo nullo modo etiam sub conditione ministrandum esse Baptismum in tali dubio.Nam prius est, Deitum non asse Animatum,quam e G animatum,scd in dubio ivx- a regulam vulgatam .quae est 6 s.l. in pari de reg juriis 6. In Parica H melior es coia tio sintdeutis Ergo judicandum est: pro faeta non animato: & ideo nullo modo est baptigandus, etiam sub conditione. Hujus argumenti,ut responsio magis pateat, praemittendum est , regulam esse quidem in ratione fundatam ; Nam ut bene, Sancti. Isim t rimo in decal. cap. Io. num. ii. N Tambur. in decal. libro trimo cap. 3 g 6 numero quinto postulens habet duos titulos, unum dubium an scilicet res,de qua agitur ad se pertineat; Min hoc convenit cum alia parte non possidente; Alterum vςro,M est: certitudo, qua de facto possidet, & hoc titulo caret pars Icora. Ergo possidens cum habeat duos titulos praevalem debec Diuili su by Coo le
324쪽
debet,& praeserri 2Et hanc regulam fuisse traditam a duobus Iu- reconsultis Juliano,& Paulo:& Uure Civili receptam. ut constat ex I st Ieru- ί .de verbδὸν uoi una quaeratur de damno , γ' par utrisque cassi sit: quore otentio sit qui teVet , quam qui tro eq itur Ex Liaz Lge desumpta est supradicta regula,quae esti o. in Iure Civilia . de reg. jur. & indure Canonico reg. 6 1.de
damenta facile soluitur argumentum, & primo juxta primam
Respondeo foetui non vivo de quo tamen dubitatur, an vivat, nullam fieri iniustitiam, si baptiZetur sub conditione , tum quia si non est vivus , est injustitiae incapax, cum non sit iusti. tiae, aut dominij alicuius capax , quod supponit regula citata: Neque aliquod damnum ipsius potest considerari in hoc dubio,ut voluerunt Iurisconsulti A uiliores huius regulae esse considerandum:& patet ex illis verbis, dum quaeritur de damno, in c. Respondeo secundo , juxta alteram sententiam dicentem, quod etiam in materia charitatis valeat regula. esse quidem pro utraque parte rationes dubitandi, sed pro lege charitatis, esse certum titulum possessionis,quod nimirum, proximo extremEindigenti sit adhibendum remedium, adeo facile , & Ministro non onerosum Uerum quia non est certum, sed dubium,quod in foetu il Io se Proximus, propterea non obligat ad absolutam, sed ad conditionatam baptismi collationem. Haec responsio quoad Parothum probat, ipsim teneri etiam ex justitia , quia lex iustitiae quae ipsum obligat,est in certa possessione suae oblia gationis.
325쪽
Respondeo tertio quaecumque sit illius regulae vis, Si ess-cacia , in ratione quiuem, ut vidimus fundata; sed qua pluri 6 mum pendet ab utroque Iure positivo ; jam Ecclesiae Authoritas,a qua, si opus est et , limitari deberet, est in contrarium;
ut nimirum, quando agitur devitando animae periculo , & de valore Sacramenti,judicium sit ad favorem animarum , & Sacramenti , & parcem tutiorem eligamus. Quam regulam, eli gendi nimirum partem tutiorem , non tanquam novam , sed tanquam veram,& naturili Iure fundatam,Sacri Canones non semel,sed i epius repetunt, bc approbant. c. Maud ent1a σω8.
cur Vasq. I . a. disp.6nu. 9. se deinceps. Cum enim tam in dubio facti, quam Iuris sint pro utraque parce ratibnes dubitandi, &poslemo sit pro Deo, qui vult, em es h mrnes salv ssieri , &ad hunc effectum, iuxta cogitationes siιas antiquas, eles agnum occisum ab origine mundι silium seum vngeniIum dedit, quis potest opponera contra illum , quod melior sit conditio possidentis 3 ut bene Illustr. Dominus Fagnanus consideravit comment. ad c. 7 s invitaris de corst. Mun. I94. Nemo sane e st , qui possit cum Deo, de anterioritate temporis contendere, & an te Sacramentorum institutionem suam possessionem tueri. Ideo Sum. Pontifex, & Doctores hanc certissimam doctrinam sequuti , a vulgata illius regulae intelligentia recellerunt; Et quoties de animarum periculo agitur , toties pro Deo saluistem animarum procurante, intellexerunt: ut patet ex sequentibus.
Primo quia in c.rp. D. de condit. Apposit. Gregorius IX. dicit . quod si propter aliquam conditionem appositam in con in Atractu matrimonii dubitetur de valore eiusdem matrimonij, & non satis constet de intentione utriusque contrahentis,iudicandum est ad favorem matrimoni j , quod valeat , quia licet in alijs contractibus si qua conditio, vel impossibilis, vel etiam turpis apposita fuerit , vitiaret contractum , ipsaeonditio non vitiaretur . ut ε. si impo OAlis Institui. de mutil. si'-lat, ' leg. non silum f. de amou. cr 6bligar. Estet enim argumento , quod contrahentes non habuerunt intentionem
326쪽
se invicem obligandi. A ttamen in contractu matrimonij, praedictae conditiones non vitiant, sed vitiantur , & habentur pro non adjectis. Et hoc propter favorem matrimonij est specialiter
introductiim, ut dicit textus,& notant Sanch. l. j de mair. d p. s. n. p. Card. de iugo ιυ I f. disp. 22. n. a. dc DOm. Fagna lausa ι-ctum c .n. O. Secundo in c. cum dilectus de dorat. In dubio, an tiar res debeatrem, quae erat majoris valoris,an vero quae erat minoris, dc e dem nomine vocabatur, respondet Sum. Pont i x, haeredem de-b: re rem majoris valoris;quia in contractilus plena,in te amen is
plevior in lene fictu plenilinis interprcia Ito adhilenda es. Normiane autzm beneficiorum pias donationes, seu legata pia intelligit Glossa &S,nch. de matrim.Itb. et di t. I. Π. H. quia nimirum res jam erat ab haeredis proprietatie abdicata, per donationem; dc quia non poterat, sine injustitia, ab eodem , contra Ecclesiam donatariam, vel quemcumque alium donatarium , retineri; ideo in hoc dubio contra haeredis possessionem judicat Jus Canonicum a regula illa recedens , ne laceres sit in periculo peccandi. Tertio Filius Patris Gentilis petens Baptismum in aetate qua dubitatur de usu rationis,& Parentes resistunt;etiamsi aliqui putent, non esse baptizandum,quia carentia usus rationis en in possessione, de etiam Parentum Authoritas diraesertim ante teptennium; tamen esse baptigandum censet Soto A, B M. Lait. io. g. sed alterum. Suar. in Diari.lom. 3.disp.rs M. DI EqueZ io 3 .i r
d. cv. g. 7 lit. B. u. D quia in dubio judicandum est ad lavorem Animae , Sacramenti,M Fidei. Quarto si dubitetur, an aegrotus laboret morbo periculoso, e tra quem non potest minist rari Sacra unctio, dc Medici dubium non tollant, neque per tempus liceat digno ere, Et iamsi in hoc casu possideat morbus non periculosus, qui prior ess quam periculosas;tamen ungi debere sub conditione docet ChapeaviI. de miHisb.unct. c. s. q. I I .Tamb.d g. 7. Verti oleum n. I.rlidem . quia bonum aegroti praeponderare debet, ut non privetur tali auxilio, quando nullum sequitur inconveniens.
327쪽
Quinto; quia in Rituati Romanos,b Taulo V. cuius authoritas quanta sit quantum excedat limites opinionis probabilis. videatur Card. de Lugo, qui id esscaciter prpbat depurn. disp. 7.secl. r. a n. 4s dicitur , quod si dubitatur, an infans monias rum , sit homo baptizetur sub conditione. Patet igitur illam regulam e ste approbatam , ic receptam a Doctoribus,ut quando animarum talus etiam dubia perie lita. tur iudicium sit pro animarum salute,&. ideo tollitur obiectio
An doctrina probabilis S. T homae de praecessione Animae vegctativae , SI sensitivae in humanis foctibus ostendat , quod primis diebus foetus
non sit animatns anima rationaliξ
x Repetitur sententia S. Thomae de s lurilus animalus.1 Hbie doctrinae inh i rens si non butietaret,an peccaret. 3 Troductiones huiusmeaei anim e vegetativae, Ursensitivo 'tquam citis me in sententia S. Thcmae. 4 Et videtur consentire . Issoteles.s Non essententia S. Thonis qaod aborιiur non baptizentur ante mensem. 6 Ibi sentit 1 rimis dieius non adesse animam rationalem msurtu non est certus, sed d-bitat de cvosita veritate. γ Medium Irobabile non adeo determinat ιυtellectum, ut faciat firmiter ad rere. S. Thomas supra Disp. isy. a.num. 3. relatus cum suis, eon stanter asserit in humano foetu prius generari animam egerativam , deinde sensitivam , vegarativae corruptae
328쪽
per creationem animam rationalem;qui modus loquendi tam scertus, dc non semel a S. Doctore usitatus Aeddit cius sententiam , adeo firmam , ut non possit commode intelligi, interpretando de prioritate , seu de posterioritate naturae ; sed uti simpliciter dicit,& repetit unam animam alteram anici re, ita . simpliciter ,δc humano more de tcmporanea ad invicem lucincestione debet intelligi. Nec videtur obstare, quod ibidem. n. 4. notavi S. Thomam dixisse quidelm,unam animan, alteram praecedere, nullum tamen temporis distantiam inter illarum successionem praescripsisse.& ideo ipsum non bene fieri Authorem illius sententiae, quae dicit fortuna non cite ante primum mensem baptizandu. Nam respondent aliqui, hoc argumentum csic ab aut horitate negativum,quod sine dubio nihil probat; si quis ergo sequutus s. ntentiam S. Doctoris, & aliorum foetum abortivum ante mensem editum non bapti Zaret, non peccaret: possct
enim huic opinioni probabili adhaerens non mimi dare de oppositae lententiae probabilitate .Siquidem est probabilissima nil la doctrina quam sequitur Arriaga rnsualo te .sect .vit. n. 8o. quod allenius opinatiuus non sit ista formido de Opposito,neque formidinem habeat annexam. Respondeo S. Thomam, non poste quidem intelligi de prioritate naturae , sed necessario de temporis succcsione esse accipiendum siquidem post generationem Animae illius vegetativae duas alias mutationes substantiales a Frmat succedere; generationem scilicet sensitivae , & rationalis animae creario nem,quae 1 parte rei sibi succedunt, ac proinde temporariam durationem exigunt. Sed quod S. Doctor nullum temporis spa.
tium determinaverit, ante animae rationalis creationcm,non attuli ego tanquam argumentum,ex quo inferrem .sententiam
esse probabilem: Huius enim probabilitas sitis rationibus &argumentis innititur : Sed solum , ut ostenderem illam sententiam , quae dicit , non esse bapti an dum faetum ante men scin , non fuisse a S.Thoma expressam, neque illi esse ad Ieriabendam.
Imo credo , s.Thomam longe ab huiusmodi sententia a
329쪽
eile, nam rq art. q. I I 8 .an. 2. ad secundum, suam hujusmodi degeneratione honianis doctrinam explicans, dicit quidem 1 ermuli in generar ιοnes terveniri ad ustimam crmam subiaAtialem , tam in himine , quam in aliis qui malibus : Sed quod hujusmodi generationes requirant ecmpus menstruum,neque dicit,neque ex eius discursu colligitur. Imo totum oppositum,quod ni-τDirum btevissimo tempore fiant videtur sentire: Nam ut pro-het suam senten iam de pluribus illis in humano foetu genera. tionibus , stati m subdit. Et hoc ad se sum altarei in animalibas Vir sectioneseneratis. At nihil magis constat, quam Ranas verbi gratia tempore aestivo, guttis pluvialibus vix in terrenampi lverem cadentibus, mira celeritate ad multas myriades nasci, & subito gregatim c3ilire : In quarum generatione, iuXta hanc doctrinam,antequam anima sensitiva Ranae educatur de rotentia materiae, debet tempore praecedere anima vegetativa,& ante illam praevia dispositio accidentalis , ad ejusdem animae vegetativae productionem: Et tamen non est qui non videat,quanta festinatione exurgant illico,& saltent in solo animalia hujusmodi statim ac pulveris & aquae pluvialis mixtura fermentata est , ut idem Omnino videatur elle lutum fieri, &ranas nasci;quod etiam S. Augustinus admiratus dicebat lib. 6.
Et idem Saliom. r. ccntra entes e .verssc es inconveniens, o e .expresse fatetur,non esse inconveniens, hujusmodi animam Vegetativam, & sensitivam, quae rationalis animae creationem Praecedunt, statim genitas corrumpi , quia non surit a natura Fenitae,ut permaneant, sed ut sint via,& transiitus ad ultimam formam rationalem. Quare manifesto patet, sententiam S. Doctoris esse .quod istae tres productiones animae vegetativae, sensitivae, & rationalis brevi tempore fiant, Zc mensem non exigant, ut videre est in generationibus animalium ex putri. Consonat S.I ho m. Philosophia com Aristotelem I. de caus ros Het .element. . lant .c. i. quem ipse S. Doctor citat os as.
.art. 6 dicit enim Arist. eum cat idemen viri in matricem mulieris,
330쪽
ea anima iussu Dei, ere. quae Omnia non longo, sed brevi tempore fieri . cum scilicet cadit semen viri in uterum mulieris, testatur Aristo t.& rccipit S.I homas. Et quamvis secundum aliam translationem, postquam factum est frustum carnis addat Arist. deinde firmatur , 'fies spiritus vitae in ea iuss Dei; per qim verba actio formativa luperadditur, non tamen iraec actio Ionisgi temporis spatium exigit, ut in exemplo allato a S. Tho. ma de generatione animalium ex putri, apparet ad sensum. Ranae enim, & Vermes a muscis seminati aestivo tempore super carnibus, & aliae hujusmodi bestiolae, quam citissime pro
Quare constat, non esse sententiam S. Thomae, quod expectandus sit terminus unius mensis ab bapti Zandum foetum ab oritivum; cum ex eius doctrina, brevissimo tempore inseratur fieri animationem. Caeterum,ut Omnino solvatur argumensum admitto ego esse
sententiam probabilem quorundam, quod foetus non sit ante mensem anima rationali vivus; Nego tamen in eo , qui illam sequitur non adesse semper formidinem de Oppositor Nam etiamsi philosophemur cum illis, qui asserunt actus fidei scicn- 6tiae , & opinionis circa idem objectum , esse posse in eodem intellectu ; Existimo tamen tunc actum opinativum esse sine formidine , quando in tali intellectu, de eodem objecti, sit actus fidei, vel scientiae; qui loquendo de tempore, quo so tus humanus vivit anima rationali, de facto in nullo homine naturaliter reperiuntur; Existimo, inquam, quod assensus opina tivus licet essentialiter non includat formidinem, istam tamen habeat connexam; Neque id negat citatus Arriaga ; Jmo disertis verbis monet d. num. 8O. Oni nem non esse issam formidianem, Neque illam fm er halere cinnexam , nisi quando in intellectu non est alia tognitis certa de eodem objecto. Et ratio est , quia motivum illud , quod causat assensum , qui est tantum probabilis . non operatur , ut intellectus tanta firmitate adhaereat objecto , ut de opposita .veritate interim non dubitet. aut dubitare saltem possit; & quia in casu nostro occurrit res pravis, dc valde periculosa, salus nimirum animae existentis