장음표시 사용
331쪽
in abortivo foetu excitari etiam debet ad considerandas rationes probabiles partis oppositae.
Defenditur argumentum cx S. Thoma supcriori s otione allatum,
s V M M A R I V M. I Inter Ranas ex putrι genitas,alix sunt,aliis adultiores 1 Huiusmodi perlecte formai Vparent, imτι Vecte autem quae gignuntur in sagnis.
3 Generantur in aere ex semne cum vatoribus eleuato. 4 Nonsolae Ran .sed etiam vermicuis repente gignuntur,s Ranas ex putri nasi sacrAErum oterarum tes omo probatur. 6 diuomodo productae fuerinι a Magis,ex S.Thoma. cum S. Thoma, D. . Uusmμs , Theodoretus , . alij idem sentiunt. 8 Et ratione probatur. 9 Dantur animaba ephemera , in 'qua breuι imo tempore gi
io Etiam ex Ranis perpruto solo genitu , aliquae .sant δε-- formatae. II Raenas aliquando cum pluuia cecidissetesiantur aliqui , m non
I 2 Gigni in nubibus ex vaporibuspraeseminatis fellitur.
OPponit doctissimus ille P .G. H.Theologiae,&. Philosophiae
Prosessor,me non bene exemplum attulille Ranarum,quae aestiuo tempore ex putri cum aqua pluuia, puluere fermentato repente generantur;vt probarem esse ad mentem S.Thomae quod anima rationalis primis diebus sit in foetu', vide sin Iraeced.n. 3.Nam inquit,RanaS illas neque in terra,neque subito Mnerari.Et quod subito non gerencur proba P. Plimb. Digitigod by Cool l
332쪽
Primo quia quae apparent ibi grandiuscular, minoribus ad . t mixtae, notabiliter differunt inter se, hoc est dupla, imo tripla differentia ιquod signum est alias,alijs csse ad ultiores.
Secundo non apparent ibi Ratiunculae illae,embryones tantum, hoc est clausae adhuc ovo percaudulam mobili sicut de. cocto Banarum semine ,semper apparent in stagnis: sed expeditae secundinis illis omnino, & cxterius organi Zatae,ac mobiles,ad modum adul. iorum si autem subito ad mixtura maestivae pluviae cum pcrpluro solo generarentur , deberent non perfectius primo apparere illi, quae prodeunt ex Ranarum semine ipso , & quidem tandiu a Sole decocto. Cum si qua inest et seis amentina vis, aut sisto, . ut aestivae pluviae Ranarum generativa, certe non esset illa persectior, promptiorque ad generationem, quam insit Ranarum ipsi semini. Et patet lane animalcula ex putrefactione nata,passim omnia longe diutius fermentari, aetardius prodire in vita quam ea,quae naturalibus via,ac semi
Deinde probat, seu potius explicat,quod non ibi generentur pluviales Ranunculae ab aestiva pluvia in solo perpluto, sed alibi,& aliunde ; Nimirum ex aplo Ranarum semine,quod in stagnis cmusum, a Sole, cum vaporibus aliis , elevatur in nubes, etiam illas densiores, supra nostrum aerem,utrinque aquis clau- sum;vbi in Ranas, decocto semine,ibidem illae vagatur,tum embryones,tum secundinis exutae, & formatae Ranuncular: Ac denique una cum imbre valido soluta,& effusa nube, deferuntur in terram; in qua excitatae impulsu, impatientius subsultant. Haec ingeniosissimus Pater. Ad primam partem argumenti, in qua conatur probare,Ranas non subito nasci, ex fermentoto pulvere, & aestiva pluvia, respondeo; me non solum attuli me exemplum Ranarum, sed etiam Uermiculorum qui apparent se par carnibus exsectis, &aestivo tempore a Muscis prolifico contactu faecundatis e Hos enim Vermes; horario tempore generari, vivere, & organiZatos ibi repere ,& moveri, experientia notissima compertum est Rinas autem,cum D. August.dixi repente generari, & nunc iterum repeto, confirmo ex Sacris literis; Etenim e. 8. Exodi
333쪽
a Magis Pliaraonis veras Ranas procreatas fuisse certum est' apud S.Thomam,cuius de ptima hominis vita doctrinam defendo; ipse enim p .fart. q. l .art. . docens Magos non per oculorum praestigio iam illusionem, feci illa Ranas, neque aliunde illas, ope Daemoniam velocissime adduxisse , ut aliqui gratis Opinantur, ted veras , & reales Ranas in conspectu Moysis, &Pliaraonis procreari iaciste, ait. Magi PIaraonu Ier virtutem 'Damcnum, veros scrIentes, veras Ravas secerunt, qua Phantasmata n nsuerunt,ut uisitin dicit 2 o. se civit .ec de 1.2. q. I 78. hart. i.ad I .dicit,quod Tharaonis fecerunt et eras Ranas τι ros Sinentes, .c. dc q.6.ae fotentia Art. .ad 8. CXplicans modum huiusmodi conversionis ait; IIcc secretis D.fmcnesserati qua framna collecto, qu e habetant vim Iut jactent virgas ' in Serias entes convertendi, erc.& ibidem q. I 6 art. 9.ad lo. Magi Pharacis nis fecerunt Ran. o adhibendi quaedam activa naturalia quae Augus. 3I.de Trinc .c 8. Nomina emina ex occultis elementorumsuibus accepta, erc.
Constat igitur S. Doctor. in ea esse sententia,ut credat,etiam in rerum natura, esse virtutem, perquam activa passivis applicata,animalia Ranae scilicet , & Serpentes veri es ciantur, &huiusmodi effectus brevissimo tempore producantur : Sicut enim Magi tanto tempore,quantum insumpsit Aaron in proiectione suae virgae in terran ut supernaturali virtute converteret in Serpentem,proliciendo suas virgas pariter in terram,ut Exod.e 7. 2. naturali virtute verterunt in colubros;& sicut idem Aarone extendente virgam suam super aquas .Egypti, infinitae Ranae sunt exortae, ita illi ter incantat ouessu.ti, idest con
iurando Daemones, fecerunt similiter, or eduxeruπι Panas super
' Et non solum S. N mas cum D. Metu Hino, sed etiam Theodor. Dran. olutens Burgens Cajet. Petr. Com. in Geu cap. 8.Glycas 2. para. annal. Martin. Demus lib. secvud. disequis magic. quas. 6. Cornel. a Lapid. Bulat. de Angel. quas. I a. urtic. I. discuit. a. g. 6. sunt in hac sententia , ut credant Serpentes N. Ranas veras fuisse repente productas: Nam certum est, Aa ronis virgam in verum Serpentem fuisto mutatam , & veras
334쪽
Ranas ad ejusdem imperium mille procreatas; Sed Sacra seri plura eodem modo loquitur de istis, ac de Serpentibus,& Ranis AlagGrum. Secundo quia si quae illusiones fuissent a Magis fa
ctae .vel phantasticae apparentiae ,caulantibus Dalmoniis; velliti jusmodi animalia vera, illuc velocissimu asportantibus , Moyses illuminatus a Deo cognoviilet,& detexisset ; ne Pharao ex culationem haberet. 4 ertio quia Daemon larvas Serpentum , &. Ranarum non adduxissct ; siquidem vereri poterat, ne Moyses fraudem detegeret, magna sua, & Magorum ignominia. Et de animalculo, seu parva Musca,latine P phemera, quae ex vini exhalationibus generatur dicit Tetr. Com. c. 8.in Genes quod 'ante cleps ram nascitur, hoc est intra unius horae spatium. Darictiam animalculum quadruplax, quod volat, & vivit, usque in pomeridianum diei tempus & Diarium appellatur, quia Occidente Sole emoritur estis est Ara reles m. 1. de hist. . Amm c. I 9. Et de pinguedine Blattae vermiculi , docet Pliniit, ΓιIanae infusam, cum rosiceo auribus prodesse: Sed huiuili di L . nam post paululum extrahendam,mCnet .c lerri enim in uir, id pingue transise in . lnimat,inferi vermiculum. Et de quodam
viro, qui ubi excreasset, intra horae dimidiae spatium , Ranam exiguam pro sputo ostendebat , refert cardan. lib. I 6. de subtilit. Aldrcvandae r Ambrosium de qua rup.dgnitat .libra i rimo
Tandem D.Bisibus in Hexam. ad verba Genesis, in feeit Deus
omne res Ille terrae Cri. c. I. 24. dicit, Praeceptum bcς, impressumes Terrae elemento,ut ne hodie quidem esinaeis ervire Ibo Creatori,inc. Non solumemm Cicadas,humus. I luvιo ten cre ediι , innumeras alias bestiolas in fere pervolantes,quarum lurim e prae tenuitate nullam sortitae sunt nomenclaturam . quin P mures, Ranasque
ex se se jam pruert,crc.Cersissimum igitur est, dc communiter
receptum, Ranas,non solum ex naturali seminitione; sed etiam ex putrefactione generari in perpluto terre pulvere.
Nec obest , quod Ranet pluviales non omnes sint ejusdem magnitudinis: Nam h qc differentia nCn provenit,ex eo quod, I omneι- eodem brevissimo tempore, non sint produci ς ; Sed
335쪽
ex majori, vel minori terrae cum imbre fermentatione. Sicuti non Obstat, quod non appareant ibi Ranunculas; ut in stagnis semiproductae: Nam ego ipse non semel vidi,aliquas ex illis in solo subsultantes,partem extremam sui corpusculi,adhuc lutosam,& informem trahere.
Iam ad secundam argumenti partem,prompta est solutio;Et in primis non nego, Rauas aliquando cum pluvia cecidisset id
tam copiose Ranis plutile, ut Incolae non haberent, ubi pedem figerent,& postquam multas occiderunt, demortuarum odore ad extremum vexati , Patriam deserere coacti sunt. Sed, quod in nubibus ex clevatis a Sole vaporibus , iisque ex lacubus, & stagnis Ranarum ovis praeleminatis, gignantur, commentum est , quod Porta , non leviter redarguit, &irridet.
Et quis non videt, quod si Raninis ovi, in aerem elevatis,aie Porta,genitar fuissent ibi tot Ranae,debuissent regiones illae,nedum in stagnis, Sc Iacunis, sed in omni loco esse ovis praesemi-3 natae,& opertae Deinde cur aestivae guttae in solo pulverulento, non autem cadentes in tectis,& lapidibus stratis, qui pulvere carent,Ranas gignunt' Tertio cur non in Vere , quo tempore, jam aquae stagnantes hujusmodi ovis abundant,& vapores plurimi ascendunt in aera; ac proinde frequentiores,quam in aestate sunt imbres, Ranae cum pluvia cadunt e nubibus ; sed in aestate tantum Nisi quia hoc tempore ab aestivo calore fit fermentatio pulveris cum aqua. Tandem quia mirum est, Itinerantes hoc tempore pluviam,tum pallio,tum pileo excepisse saepius,Ranas,
336쪽
Bapti Bate. a. 7sECTIO IX. . Proponitur argumentum Guillismi Harvaei, quo
ipse probare intendit, ante mensem exactum nihil ad se tum pertinens,esse in utero mulierum. SUMMARI UM.
i Guilbelmi Harvaei refertursententia de tempore quo mulier incipit uterum gestare; argumentosumpto a cervis o Damis. x Andreas Vesalisia notat Galenum , quod numquam secueriι h minum corpora,eumque reprehendit. 3 Eadem Ligentia videtur desiderabilis in Harvaeo. 4 P.Honorat in Fabri reprehendit Harvaeum dicentem, primis di bis nihil inveniri ιn utero muberis.1 Maior in argumento Harvini non es universaliter vera.6 Equa , in inna gestant uterum me ses duodecim , Et tamen. Una tarisus Ormat.
Idem de camelo semina respectu Equa. 8 Cermis es mulieres gid Or.s Mulier concirit faetam in cavitate utera: non autem Cerva G
Io Etiam Minor in argumento Harmisisse es. II Guillielmus Harvain de re a ιμ-easeumma dignus laiae. Estat contra meam propositionem Praestantissimus D. Gulielmus Harvaeus inter nostri temporis primarios Anathomicos,nemini lecundus,in suo tract. de generat. Amm. & quia ex accurata sectione Cervarum,& Damarum observavit post concubitum maris, & seminae. & post lapsum integrum mensem, rnihil omnino seminis,aut cujusvis humoris ad conceptum Deiactantis in utero hujusmodi animalium inveniri, intulit ad ut
337쪽
rum mulieris; ea suasus ratione quod tam mulier,quam Damae.& Ceroi eodem novem mensium rempore gestant ut crum, Concubitum horum animalium incepisse a medio septembreusque ad medium Octobrem allerit,exercit.66 instituta quotidie eorumdem animalium sedi ion e . At vero Exercit .68. fatetur die
IS. aut etiam die O. Novembris inventile non quidem intra cavitatem uteri; sed in sinistro vel dextro aut utroque utericornu, materiam coli iquatam,quam in ovo gallinaceo,oculum, si ve colliqua mentum appcllaverat: &. hanc eamdem materiam intra tunicam orbicularem vidit contineri; in medio hujus colliqua menti fibras sanguineas , N. punctum saliens apparere; quod ellia futuri faetus primordium Aristoteles , de omnes alij
conveniunt. Est autem argumentum Harvae ianum in forma,ut sequitur. Animalia vivipara , quae aequali tempore gestant uzerum, aequali etiam tempore incipiunt in utero formare foetum. Sed mulieres, Damae,& Cervae aequali tempore gestant uterum .Ergo, aequali tempore incipiunt in utero formare foetum. Et subsumens,ait, sed non inveniuntur prima foetus rudimeta in uteris horum animalium nisi transactis a congressu diebus 18. aut etiam 64. hoc est , integro circiter bimestre : Ergo non
primis diebus a conceptione seminali, sed ad summum , post elapsum bimestre tempus a Frmari cum fundamento potest, foetum humanum, esse animatum. Ita dii currit Harvaeus cum suis. Sed ego vereor,ne quod Andreas Ues alius . insignis in superiori seculo Anatomicus, contra Galenum dixit initio prae- Hationis sui operis cui nomen dedit. De Fatrica hum corp. idem contra Harveum dici merito possit. Galenus enim ex anatomia,& sectione simiarum ad humani corporis fabricam,passim argumentatus , illa neglexit ad ossium inspectionem parata hominum cadauera,quae sibi frequenter occurrebant; & hao de causa, illam contra se infamiam,ab eodem Vesalio creari prome Tuit tib 3. c. g. ut numquam hominum corpora secuisse videretur. Eodem modo peritissimus Hameus tanto studio ad Dama-τum N Cervarum sectionem incubuit ut quir haec animantia infestationet.
338쪽
gestatione uteri , cum mulieribus conveniunt, stipei fluum sibi visum fuerit, muliebres,nedum abortiones observare, id cluod antiquiores,dc noviores Medici praestiterunt, scd n que uterum 3
mulierum unquam forte secuerit; ratus quod argumentum a pari bene procederct. Sed ne quis mihi audaciae notam imponat,quod primus contra praeclarissimum virum ausim scribere, quem ex medicorum schola pi urina i magni faciunt .pra mitto adna. R. Patrem & DO-minum meum P. Honoratum Fabri insignem I heologum sic.
Iesu, & in Romana Curia Apostolicae Basilicae SS Petri & Pauli Penicentiarum in suo eruditissimo opere de plantis, & gener.
am m. tract. r. lib 6 propos6 I. Harvaeum csscaciter arguere,quia seripserit masculi genituram non retineri in utero a foemina, hac nimiru ratione ductus, quia primis diebus elapsis, a concubitu, talis materia non invenitur,neque in uteri cavitate, neque in tubulis, aut cornibus eius; immemor forte illius quod exercit. 16. scripserat multis insunt, quae non Vparent: nam attrahitur statim,& imbibitur genitura intra substantiam uteri,& hoc modo foecundat uterum,ut Pater Honoratus emcaciter, & solide dissicurrit numero sexto , & septimo ubi , haec arisi 'mera figmenta dicit.
Dico igitur majorem propositionem argumenti , non esse sunt versaliter veram; cum enim virtus,& facultas formativa sive
sit ipsa animalis iubstantia.quae immediate ageret ut ex Philosophis, nonnulli stantiunt sive mediate, & per facultatem quam 'dam ab ipla substantia ad instar proprietatis derivatam euidens est quod juxta talis animantis naturam , & substantiam , non praeter aut supra ipsam operari debet Quis autem credet quod in te en a verbi gratia quae audacissimum , robustissimum, Zecalidissimum est animal, spiritibus ignitis, & ferventibus munitum, haec facultas formativa, seu plastica, non superet in activitate vir rudem formativam quam natura concessit Cuniculis &leporibus,quae sicut sunt animalia timidissima.ita spiritus valde frigidos, languidos , & remissos habent e ergo ex parte virtutis fornaativae quae vel provenit a substantia specie diversa. vel est ipsa substantia,seu anima specie differens ab altera alterius ani-
339쪽
malis, non potest esse idem, Sc aequale tempus sormandi tor tum,
sed unum animal celerius,& aliud tardius formabit. Deinde, etiam si ex parte virtutis activae , seu causa: esscientis huiusmodi tempus esse possit aequale : ex parte tamen dispositationum materialium, seu causae m. t rialis, multa, & notabilia concurrere possunt impedimenta quae formationem retardent. Ergo non erit semper verum i quod animalia, quae conveniunt in tempore gestandi uterum,conveniant etiam in tempore formandi tortuna : sed age quae modo tanquam possibilia sipecula. mur,videamus an practice sint vera , de quae in Philosophia, ut possibilia contemplamur, ex historia animalium de facto ita
Primo sint duo animalia specie diversa , que conveniant in tempore gestandi uterum, Equa verbi gratia &. Asina utraque
6 enim ex Aristotele lib. 2 degen. i. c. 8. gestant uterum mentes duodecim, & omnes nostri vectores bene norunt: eodem enim tempore post annum pariunt, quo conceperunt,ut ibi .argumentatur Aristoteles: sed Asina respectu Equae frigidum est animal cujus signum est, quod in frigidis regionibus non nascitur ; &frigidum etiam habet semen ut ibi probat Aritoteles. Ergo sormatio foetus in utero Asinae,fit multo tardius quamvis simul,&aequali tempore cum Equa gestet uterum. Secundo sint alia duo animalia, Equa nimirum, & Camelus foemina,quae pariter gestant uterum mentes duodecim: de Equa Author est Aristoteles lib. 4. de generat. anim e . IO Varro Columella,& Aldro van.
de Euaedrum lib. i. de Camelo idem Aristoteles lib. s histor.
avim cap. I 4.l'lin tib. Io .c v.6s Conrad.Gesner, bc Aldro van. delisiulcis. At vero quod Equa Camelo tardius formet sertum, duo suis cienter probant. Primum est quod Equa non solum menstruona non est ut tradit Arist. lib. a. de gener anim. ca'. 8Sed, ut ib. addit, quandocumque purgatura supei fluo sanguine, inter quadrupedia minimum solet emittere id quod de hi sor. am lib. 6.can. i 8 declarat cita minimum respective ad corporis magnitudinem. At vero silpra iactis quinta numero quinto vidimus plurimum conducere ad celerem , & expeditam foetus formationem
340쪽
tionem , quod per meri acetabula, seu venarum , quae sunt in
utero capita, languis in urerum derivatus iniicca ur cum maris genitura, ita , in uterum Iniccta : statim enim membranae fiunt di. incra i, mox Incipic fretus prima formatio. Cum ergo in Lq ia i ii, rei pectu caere rorum quadrupedium , & conse
uenter, e i in Cameli sanguis sit minimus, sequitur respectit formacionis foecus ita utero Cameli, formationem in utero F quae esse taruiorem Secundum est quod pariter nec ellarium est in Equa retardare primam foetus formationem,quod ut ait . ras. io e&groll. Io. Equa uterum habet valde duruira Sc quamcdo ait ager sitiens haud cito suas firpes enutrιt sic durior valva Equarum in o mando, nuIGeudoque suo faetu remorat. subscribunt Aristoteli Gelner .ae Equos l. miti 487. dc Aldrovandus bb. i. de quadrupedibus Constat igitur in genere & universaliter loquendo veram non esse majorem Illam in argumento Harvadano positam. Videamus nunc . an saltem veri ficetur in casu particulari, de conceptione mulierum comparata cum conceptione Cervarum& Damarum : di quamvis etiamsi verificaretur, non latis esset verificari in casu particulari ad probandam universalem propositionem , quod quae aequali tempore gestant uterum aequali tempore formant foetum; tamen Existimo, ncque in casu parti. culari esse veram. Primo quia , si Cervarum, & mulierum qualitates inter se comparentur, quis dixerit eas notabiliter non distere. Illud apud Omnes, certum est,Cervas a natura complexionem frigidissimam mille sortitas Ita docet Arist tib. 4. de part .amm cap. q. Pliatharc. in diuest.natur.& Mdrov.de Bisulc.bb.I.cap. 17. Zc ideo earum sanguis, ut Arist. ib.docet fibras non habet .Ergo non bene infertur, eo quod animalia frigidiora dissierant formationem foetus, utque ad diem verbi gratia quadragesimam , quod ad aequale tempus differant etiam animalia calidiora, ut sunt mulieres, quae inter Omnes foeminas , calidiores sunt , ut languis fibro lus, N. ciusdem menstruum profluuium demonstrant; ut notavit . rist.lib.2 de part .anim c t. Necundo,quia uteri ca acta in Cervis & Danus mixima est.