장음표시 사용
441쪽
eilὰ rram pr.part. q. Ire Art. 2. ad secundum, suam hujusmodi degeneratione hominis doctrinam explicans, dicit quidem permultas e enerationes servenir/ ad ultimam formam sub antialem , Tam In hcmιne , quam in abu . nimatibus : Sed quod hujusmodi generationes requirant tempus menstruum,neque dicit,neque ex eius discursu colligit' r. Imo totum oppositum,quod nimirum btevissimo tempore fiant,videtur sentire: Nam ut pro-het suam sententiam de pluribus illis in humano foetu genera,c ion ibus , st at ina subdit. Et hoc ad Iersum astaret in animalibas ex intre actione getaeratis. Ac nihil magis constat, quam Ranas' verbi gratia tempore aestivo,gurtis pluvialibus,vix in terrenum put, Im cadentibus, mira celeritate ad multas myriades nais 1ci, & subito gregatim exilire : In quarum generatione, IUXsa hanc doctrinam,antequam anima sensitiva Ranae educatui de
Potentia materiae, debet tempore praeccderu anima vegetat rea,& ante illam praevia dii politio accidentalis, ad ejusdem animae vegetativae productionem: Et tamen non est qui non Videat, quanta festinatione exurgant illico,& saltent in solo animalia hujusmodi statim ac pulveris & aqua: pluvialis mixtura fermentata est , ut idem omnino videatur esse lutum fieri, &ranas nasci; quod etiam S. Augustinus admiratus dicebat lib. 6. cap. 8. csntra Fauisum, Ranas rvente ex una Fluvia terra sene.
Et idem Salvim r. contra nIes e 'ers. Nec es incon eniens, oe .exnresse fatetur,non esse inconveniens ,hujusmodi animam vegetativam, & sensitivam, quae rationalis animae creationem praecedunt, statim genitas corrumpi , quia non lunt a natura genitae,ut permaneant, sed ut sint via,& transitus ad ultimam formam rationalem. Quare manifeste patet, sententiam S. D ctoris esse quod istae tres productiones animae vegetativae, bensitivae , & rationalis brevi tempore fiant, & mensem non exI- Rant, ut videre est in generationibus animalium ex putri. Consonat S.Thom. Philosophia cum Aristotele in s. de eas . protriet .element in Plaut.e. I . quem ipse S. Doctor citat γ' art. s. dicit enim Arist. eum cadit semen viri in matricem multer ,
442쪽
ω anima iussu Dei, ere. quae Omnia non longo, sed brevi tempore fieri .cum scilicet cadit semen viri in uterum mulieris, testatur Aristot.& recipit S.I homas. Et quamvis secundum aliam translationem postquam factum est frustum carnis addat Arist.
deinde formatur fiest spiritus vitae in ea iussu Dei; per quae
verba actio formativa superadditur, non tamen haec actio . nisgi temporis spatium exigit, ut in exemplo allato a S. Tho. ma de generatione animalium ex putri, apparet ad sensum. Ranae enim , & Vermes a muscis seminati aestivo tempore super carnibus, dc alim hujusmodi bestiolae, quam citissime pro
Quare constat, non esse sententiam S. Thomae, quod expectandus sit terminus unius mensis ab baptiZandum foetum abor, Ilvum; cum ex eius doctrina, brevissimo tempore inseratur fie. Fri animationem. Caeterum, ut omnino solvatur argumentum,admitto ego esse
sententiam probabilem quorundam, quod foetus non sit ante mensem anima rationali vivus ; Nego tamen in eo , qui illam sequitur non adesse semper formidinem de oppositor Nam etiamsi philosophemur cum illis,qui asserunt actus fidei scien- 6tiae , & Opinionis circa idem objectum , esse posse in eodem intellectu ; Existimo tamen tunc actum opinativum esse sine formidine , quando in tali intellectu, de eodem objecto sit actus fidei, vel scientiae; qui loquendo de tempore, quo tortus humanus vivit anima rationali, de facto in nullo homine naturaliter reperiuntur; Existimo, inquam, quod assensus opinativus licet essentialiter non includat formidinem, istam tamen habeat connexam ; Neque id negat citatus Arriaga ; Jmo disertis verbis monet d. num. 8O. Onicnem non esse insim sormidianem teque illam semier habere connexam, ni si quando in intellectu non est alia eognitio cersa de eodem objecto. Et ratio est , quia --tivum illud , quod causat assensum , qui est tantum probabilis . non operatur , ut intellectus tanta firmitate adinhaereat objecto , ut de opposita . veritate interim non dubitet, aut dubitare saltem possit; & quia in casu nostro occurrit res Aravis, & valde periculosa, salus nimirum animae existentis
443쪽
in abortivo foetu excitari etiam debet ad considerandas rationesvrobabiles parcis Oppositae.
Desenditur argumentum ex S. Thoma superiori sectione allatum,
I Inter Ranas expuir geniins,AEliae sunt,aliis adultior es 1 mi mcdipevecte formatin VI re t , i' ebec e autem quae gignuntur in fletuis.
3 Generantur ιn aere ex semine cum v. orcus eleuato. 4 Nonsolae Ranae ed etιam vermicuis ruente gignuntur,1 Ranas ex tutri nasci sacrHrum luerarum tesιmonio truatur. 6 Tuomodo produἱyae fuerinx a Magis,ex S. Thoma. scum S. Thoma, D. GAEVUmμr , Theodoretus alij idem sentiunt. 8 Et ratione probatur. V DanItir animalia ephemera , . qua ireui imo tempore gignuntur. Qio Etiam ex Ranis perpruto solo genis i , aliquae sunt semi- Ormatae xi. nas aliquand um pluuia cecidissetes tur aliqui , c non negatur. I a Guni ιn nubibuI ex vaporibus raeseminaris,resellitur.
OPponit doctissimus ille P.G. Η.Theologiae,& Philosophia
Professor,me non bene exemplum attuliste Ranarum,quae aestiuo tempore ex putri cum aqua pluuia, puluere fermentato repente generantur;vd probarem Cne ad mentem S. Thomae quod anima rationalis primis diebus sit in foetu', vide sect. Ir ced.n. 3 .Nam inquit,Ranas illas neque in terra,neque subito generari.Et quod subito non gerentur probat.
444쪽
Primo quia quae apparent ibi grandiusculae, minoribus a d. rmixtae, notabiliter disterunt inter se, hoc est dupla, imo tripla differentia,quod si una est alias,alijs esse ad ultiores.
Secundo non apparent ibi Banunculae illae,embryones tantum, hoc est clausae adhuc ovo per caudulam mobili sicut deis cocto Ranarum sic mine, semper appo m in stagnis sed expe- dita: secundinis illis omnino, di exterita, organiratae,ac mobiles,ad modum aduhiorum:si a uic ira subito ad mixturam aestivae pluviae cum perplueo solo gen raremur , deberent non perfectius primo apparere illis quae prodeunt ex Ranarum semine ipso , oc quidem tandiu a Sole decocto. Cum sit qua inest et 1e- amentina vi S, aut solo, aut aei ivae pluviae Ranarum generativa, certe non eiset illa perfectior promptiorque ad generationem, quam inlit Ranarum ipsi semini. Et patet Iane animalcula ex putrefactione nata,passim Omnia longe diutius fermentari. ac tardius prodire in viram, quam ea,quae naturalibus via,ac semi
Deinde probat, seu potius explicat,quod non ibi generentur pluviales Ranunculae ab aestiva pluvia in solo perpluto, sed ali-
sum;vbi in Ranas, decocto semine, ibidem illae vagatur,tumembryones,tum secundinis exutar,& formatae Ranunculae: Ac denique una cum imbre valido soluta,& effusa nube, deferuntur in terram; in qua excitatae impulsu, impatientius subsultant. Haec ingeniosi stimus Pater. Ad primam partem argumenti, in qua conatur probare, Ranas non subito naici, ex fermentato pulvere, S. aestiva p.rvia, respondeo; me non solum attulisse exemplum Ranarum, sed etiam Uermiculorum.qui apparent supiar carnibus ex sect is, &aestivo tempore a Muscis prolifico contactu faecundatis : Hos enim Vermes; horario tempore generari, vivere, & organi Zatos ibi repere , dc moveri, experientia untis sin a compertum est. Ranas autem,cum D August. dixi repente generari, & nunc
gnis effusum, a Sole , cum vaporibus aliis , elevatur in nubes, etiam illas densiores, supra nostrum aerem,utrinque aquis clau-Di iti so by Cooste
445쪽
Magis Pharaonis veras Ranas procreatas fuisse certum est apud S.I homam,cuius de prima hominis vita doctrinam de
lorum praestigiosam illusionem, feci lle Ranas, neque aliunde illas , Ope Darmoniam velocillime adduxisse , ut aliqui gratis opinantur, sed veras , & reales Ranas in conspectu Moysis, dc Pharaonis procreari iacisse, ait. Magi Pharaonis ter virtutem
Daemonum, veros IerZentes, tar veras Ranas fecerunt, qua Phantas m ata nensuerunt ,ut ugustin. dicit Io.de covit.oc Sc 2.2. q. I 78. Art. I .ad I .dicit,quod, lagi Pharaonis fecerunt veras Ranas.
dum huiusmodi conversionis alta, inc feceruι D.rmcnesser aliqua feminae collecta, quae habebant vim utre1aciendι virgas aer in Seri. sentes convertendi, ste. Sc ibidem q. 6 art. 9 ad lo. Magi Pharaonis fecerant Ranas a babendo quadam adtiva naturalia, quae August. 3 .l.de Tran.c7.Cr 8. nominatsemina ex occultis elementorum finibus accepta, ere. Constat igitur S. Doctoriin ea esse sententia,ut credat,etiam in rerum natura, este virtutem, perquam activa passivis applicata,animalia Ranae scilicet, & Serpentes veri efficiantur, &huiusmodi essiectus brevissimo tempore producantur : Sicut enim Magi tanto tempore,quantum insumpsit Aaron in proiectione suae virgat in terram: ut supernaturali virtute converteret in Serpentem,proiiciendo suas virgas pariter in tetram,ut
Exod.c.7. I 2. naturali virtute verterunt in colubros; dc sicut idem
Aarone extendente virgam suam super aquas AEgypti, infinitae Ranae sunt exortae, ita ill i ter incantat sues Das, idest con iurando Daemones, fecerunt smiliter, or eduxerunt Panas super terram Glypti Exstd c. 8. . ' Et non solum S. N mas eum D. Utino ,sed etiam Theodor. Dran. . Iulen . Burgens Cajet. Tetr. Com. in Geu cap. 8.GI eas a. tart. annal. Martin. Debius seb. secund. di uis magic. qu s. 6. Cornet. a LAElid. Bulal de Angel. quas. I 2. artic. I. discuIr. 1. g. 6. sunt in hac sententia , ut credant Serpentes ' N. Ranas veras fuisse repente productas: Nam certum cst, Αa. ronis virgam in verum serpentem futile mutatam , &'veras
446쪽
Ranas ad ejusdem imperium fuisse procreatas;Sed Sacra seri plura eodem modo loquitur de istis,ac de Serpentibus,& Ranis Magorum. Secundo quia si quae illutioncs futilent a Magis fa
etae,vel phantastiear apparentiae,causantibus Daemoniis; vel hujusmodi animalia vera, illuc velocissimu asportantibus , Moyses illuminatus a Deo cognovit let,dc detexisset; ne Pharao excusationem haberet. 4 ertio quia Daemon larvas Serpentum , 5c Ranarum non adduxisset ; siquidem vereri poterat, ne Moyses fraudem detegeret, magna sua , & Magorum ignominia. Et de animalculo, seu parva Muica,latine Ephemera, quae ex vini exhalationibus generatur,dicit Petr. Com.c.8.in Gene quod 'ante clepsydram nascitur, hoc est intra unius horae spatium. Dari etiam animalculum quadrupleX, quod volat, & vivit, usque in pomeridianum diei tempus,&. Diarium appellatur, quia Occidente Sole emoritur,testis est Ar, soteles tib. s.de hs.. nimet. I9. Et da pinguedine Blattae vermiculi , docet Plinim lib. 29. c.6. lanae infusam cum rosaceo auribus prodeste Sed hujusmodi la nam post paululum extrahendam,mCnet. elerrimerem , inquit,
id pingue transire in . lnimal, 'feri vermiculum .Et de quodam viro, qui ubi excreasset, intra horae dimidiae spatium , Ranam exiguam pro sputo ostendebat , reteri Cardan. lib. I 6. de subtilit. Aldromana.. Ambrosium de luiarup .dignitat .libro primo cap . Tandem DBasibus in Hexam .ad verba Genesis , Uerit Deus Omne reptile terrae Uri. e. r . 14. dicit, Princeprum hce, se impressemes Terrae elemento,ut ne hodie quidem esinatsubfem estio Creaiori,
G c. Nonsolumemm Ocadas,hamus. lavio tempore edit, se innumeras alias bestiolas in . fere pervolantes, Garum tDTιm.e prae te nuitate nullam sortitae sunt nomenclaturam. uio ct mures, Ranasque
ex sei a jam profert. .Certissimum igitur est,ic communiter
receptum,Ranas,non solum ex naturali seminatione; sed etiam ex putrefactione generari in perpluto Lerrς pulvere.
Nec obest , quod Ranet pluviales non omnes sint ejusdem magnitudinis: Nam hec differentia non provenit,ex eo quod, Io omnes eodem brevissimo tempore, non sint productet ; Sed Hii et ex
447쪽
ex majori, vel minori terrae cum imbre fermentation e . Sicuti non obstat, quod non appareant ibi Ranunculae ; ut in stagnis semiproducta: : Nam ego ipse non semel vidi, aliquas ex illis in solo subsultantes,partem extremam sui corpusculi,adhuc luto
Jam ad secundam argumenti partem, prompta est ibi utio;Et in primis non nego, Ranas aliquando cum pluvia cecidisse; id
tam copiose Ran is plutile, ut Incolae non haberent, ubi pedem figerent,& postquam multas occiderunt, demortuarum odoro ad extremum vexati , Patriam deserere coacti sunt. Sed, quod in nubibus ex elevatis a Sole vaporibus , usque ex Iacubus , dc stagnis Ranarum ovis praucminatis, gignantur, commentum est 1,.quod Porta , non leviter redarguit, &irridet. Et quis non videt, quod si Raninis ovis in aerem elevatis,ait Porta,genitar millent ibi tot Ranae,debuissent regiones illae,nedum in stagois, bd Iacunis, sed in omni loco esse ovis praesemi. 3 natae, dc opertae Deinde cur aestivae guttae in solo pulverulento, non autem cadentes in tectis, bc lapidibus stratis, qui pulvere carent, Ranas gignuntZ Tertio cur non in Vere , quo tempore, jam aquae stagnantes hujusmodi ovis abundant,& vapores plurimi ascendunt in aera; ac proinde frequentiores,quam in aestate sunt imbres, Ranae cum pluvia cadunt e nubibus ; sed in aestate tantum Nisi quia hoc tempore ab aestivo calore fit fermentatio pulveris cum aqua. Tandem quia mirum est, Itinerantes hoc tempore pluviam,tum pallio,tum pileo excepisse saepius,Ranas
448쪽
Propouitur argumentum Guillielmi Harvaei, quoi ipse probare intendit, ante mensem exactum nihil ad fartum pertinens,esse in utero mulicrum.
t Guilhelmi Harvaei refertur sententia de tempore eno mulier incipit uterum gestare; argumentosumpto a cervis ct Damis. a Andreas Vesatim notat Galenum , quod numquam secuerit h
minum corpora umque reprehendιt. 3 Eadem diligentia videtur desiderabilis in Harvaeo. 4 P.Honoratus Fabra ν rehendit Harvaeum dicentem, Irimis dieis' bin nihil inveniri in utero mulieris. l s Maior in argumento Narvis mu es universaliter verae.
6 Equa , in is a gestant uterum menses duoLcιm , Et tameno Pa tardius o anat. Idem de Camelo semina respectu Equae. 8 Cervis es mulierefrigidior. 9 Mulier concipit fetum in cavit te uteri: non autem Cerva in
Io Etiam Minor in argumento Aramaei false est. I r Guillielmus Harvam ἀe re anatho ea flumma dignus laude. ' INstat contra meam propositionem Praestantissimus D. Guia 'lielmus Harvaeus inter nostri temporis primarios Anathomicos,nemini secundus,in suo tradi. de generat . aim. & quia cit . accurata sectione Cervarum,& Damarum observavit post concubitum maris, & feminae. & post lapsum integrum mensem, L nihil omnino seminis,aut cujusvis humoris ad conceptum spectantis in utero hujusmodi animalium inveniri, intulit ad ut
449쪽
rum mulieris; ea suasus ratione quod tam mulier,quam Damar, dc Cervi eodem novem mensium Lempore gestant uterum, Concubitum horum animalium inceptile a medio septembreusque ad medium octobrem asserit,exercit.66 instituta quotidie
eorumdem animalium lectione. Ac vero Exercit .68. latetur die I 8. aut etiam die xl. Novembris inventile non quidem intra cavitatem uteri; sed in sinistro vel dextro aut utroque utericornu,materiam colliquatam,quam in ovo gallinaceo,oculum, sive colliqua mentum appellaverat: dc hanc eanadem materiam intra tunicam orbicularem vidit contaneri; in medio hu)us colliquamenti fibras sanguineas , & punctum saliens apparere; quod esse futuri faetus primordium Aristoteles , & omnes alij
conveniunt. Est autem argumentum I Iarvaeianum in forma,ut sequitur. Animalia vivi para , quae aequali tempore gellant uterum, aequali etiam tempore incipiunt in utero formare laetum. Sed mulieres, Damae,& Cervae aequali tempore gestant uterum .Ergo, aequali tempore incipiunt in utero formare foetum. Et subsumens,ait, sed non inveniuntur prima toetus rudimota in uteris horum animalium niti transactis a congrestu diebus νου .aut etiam 64 hoc est , integro circiter bimestre : Ergo non
primis diebus i conceptione seminali, sed ad summum, polle lapsum bimestre tempus asprmari cum fundamento potest, Rerum humanum, elle animatum. Ita discurrit Harvaeus cum tuis. Sed ego vereor,ne quod Andreas Vesalius, insignis in iuperiori seculo Anatomicus, contra Galenum dixit initio prae--fationis sui operis cui nomen dedit, De Fiarica hum.cov. idem contra Harveum dici merito possit.Galenus enim ex anatomia.& sect ione simiarum ad humani corporis fabricam,passim argu- mentatus , illa neglexit ad ostium inspectionem parata hominum cadauera,quae sibi frequenter occurrebant; & hao de cau-- sa, illam contra se infamiam,ab eodem Vecilio creari promeruit tib 3. c. g. ut numquam hominum corpora secuisse videretur. Eodem modo peritissimus Harisus tacito studio ad Dama.
Tum M Cervarum sectionem incubuit ut quia haec animantia ingestatione
450쪽
gestatione uteri , cum mulieribus conveniunt, superfluum sibi visum fuerit, muliebres,ned una abortiones observare, id quod
antiquiores,&. novi OrcS Medici praestiter triar, sed n que uterum 3 mulierum unquam so I cc secuerI Iratus quod argumentum a pari bene proced cres. Sed nequis mihi audaciae notam imponat,quod primus contra praeel ruissimum virum ausim scribere, quem ex medicorum schola plurimi magni faciunt. Praemitto adna. R. Patrem di Dominum meum P. Honoratum Fabri insignem Theologum sic.
Jesu, & in Romana Curia Apostolicae Basilica: SS Petri& Pauli Penitentiarum in tuo eruditissimo opere de plantis, & gener.
anim. tract. r. lib 6 propos 6 s. Harvarum ess caciter arguere,quia scripserit masculi genituram non retineri in utero a foemina, hac nimiru ratione ductus, quia primis diebus eIapsis,a concubitu talis materia non invenitur,neque in uteri cavitate, neque in tubulis,aut cornibus eius; immemor forte illius, quod exercit. . scripserat multa insunt, qu.e non πρarent: nam attrahitur statim,& imbibitur genitura intra substantiam uteri,& hoc modo foecundat uterum,ut Pater Honoratus esscaciter, & solide du-
currit numero sexto , & septimo ubi , haec Jat . a m mera Amenta dicit. Dico igitur majorem propositionem argumenti , non esse sunt veri aliter veram; cum enim virtus,& facultas sormativa sive
sit ipsa animalis substantia,quae immediate ageret ut ex Philosophis, nonnulli sentiunt sive mediate, & per facultatem quam dam ab ipsa substantia,ad instar proprietatis derivatam euidens est quod juxta talis animantis naturam, dc substantiam , non praeter aut supra ipsam operari debet Quis autem credet quod in te ena verbi gratia quae audacissimum , robustissimum , &calidissimum est animal, spiritibus ignitis. & ferventibus munitum,haec facultas formativa, seu plastica, non superet in activitate virtutem formativam quam natura concessii Cuniculis &Ieporibus,quae sicut sunt animalia timidissima. ita spiritus valde frigidos,languidos , & remissos habente ergo ex parte virtutis formativae quae vel provenit a substantia specie diversa. vel est ipsa lubstantia ,seu anima specie differens ab altera alterius ani-1 i maIsi