장음표시 사용
171쪽
non sequitur, sed illud quidem recte insertur, 'si utrumque selutum sue iit, non ideo minus M-terum ice e Blutum erit, licet alterum repeti possit ; quod probat I ullus Paulus in l. plane. s. de condi c. incieb. E x qua differentia obligationis , &solutionis, intelligcs. l. si illud, aut illud. V. de legatus secundo. & l. cum illud, aut illud . U. quando dies legati cedat. Vbi si illud , aut illud leg
stum csh, vi an legatim esse dicitur : t, cum t meia d. l. plane. 3. penulti. duo esse legata probet. Na leges illae intelliguntur , quoad tolutione, haec altera quoad obligatione. Et exinde addit postea, una eligi posse; cuius respost effectus apparet ex simili in l. Lucio Titio. U. de leg. i. Est ergo huius anilia uersionis maxima utilitas , ex .Fa plurima rectius, quam hactenus expositati iunt, intelliges iura : quae tamen cum materiam habeant distinctam, &r ex profesta interpretati
. sionibus a I 4 sequentibus exelicanda , ut ne haec longius pro- Τν tracta Lindium 'pariat.
172쪽
I e His alternatiuis, quibus in progressu suorum responsiorum Iurisco
sulti utuntur, quas doctores alternatiuas legis V- pestant. CV .XXL , .
r cisternarisia letu non seruat suam παturam, secum- , dum Doctores, sed contra . num. a. a Iurisconsistos disiunctionis naturam optime cognoscere... In L ubicunque. F. de fidei oribus . doctorumi opinio non probatur.3 Neque is l. t intus Mutius . ia r. F. de auro ,
ruto legato . eius inlesiectus numero .σ.
s V . Couarruvias plinquam doctar venerando. ro Intesiectus. l. emptor. 6. de emctionibus . E c 1 sit A lternatiuam suam naturam
non obseruare, scd sepe in copula con- uerti, sepe non posse in alterutra parte effectium sertiri, plurimi ex nostris doctoribus f
173쪽
virum. st . de rebus dubiis . num . primo. S tr diderat antea Cyn. iii l. cum quid un. numcr. q. C. de verbo. signific. C onuerti autem in copilam aliquando, prout stibicina materia requitit, non intacta D, id enim nobis paul. in I. sepe .st. 1 de verborum signific. attestatum reliquit. t Atin alterutra parte cficetum sortiri non posse , dc essecisse aliquando I urisconsultos disiunctivam , quae vel G rammaticis risui foret, miles siladeti no 3 potest. Plane enim illos , qui, liceat mihi hoc tantis vitis tribuere ὶ melius Philosephis ipsis, disiuructionis naturam cognouerunt, ab arde ea se fisisse fateri, iniquum quidem videtur. inare in legibus etia id eos obseruasse, in fine nobis con- cmendum ; cum nihil sit, quod in contrarium nos moueat. Primo namq; id doctores probant 4 per t. ubicumque. U. de fidei utarib. t Vbi in secunda parte disiunctivam verificari non posse affirmant. Rectius tamen profecto id negat ibiadem Cumanus, probans in secundo etiam disiuntaonis membro legem illam esse veram, aliquando posse ; legem expressam ad id allegans, ubi in summa id stas est Bart. quae est penes. st. des pranor. stipulat. t At is stent, doctores ex l.
174쪽
ponium Iurisconsultum aliquid dicere, plane asesererem eum optime annotasse verba S ccuolae in
principio, sitique oblitum , obiectionem prop 1uisse. E tenim vere in exemplo S ceuolae locuti, haberet demonstratio illa , quod eius causa par tum esset, ad minuendum legatum. Namq; Vas, ibi Q uintus M utius , de vestimentum figurate accepit pro plurali, ut explicat satis adiectio illa, quod eius causa: Tum quia vcstis , an vestimenta legentur, nihil refert, ut inquit Vlpianus in luvestis. F. eodem titulo. t S cd sto legem omnem,& Pomponium defendendum : nihil tamen contra disiunctivam , sed potius pro eius natura , arguit Pomponius, ponitque differentiam inter demonstrationem, quae generali legato adiicitiar,&quq specialit, ut illa minuat legatum, haec ministi quoa omni iure receptum est . t Maiorem a tem dissicultatem faceret. l. fiandi venditor. I. ff. de acquir. posses. quam tamen ipsi pro se nonageninr : ubi sic ait Pomponius, qui adhuc nobis contraria diluenda stippcditat, I tem si amiacus venditoris, mortuo eo priusquam id sciret, aut non prohibentibus haereaibus id fecerit, recte
possessio ci tradita erit: sed si id fecerit, cum sci
ret dominum mortuum , aut cum sciret haeredesia facere nolle, contra crit. Vbi vides repugnantiam, si in utroquc casu alternatiuam suam naturam
175쪽
161ram seruare dicas. Quae etiam verba maximam aliam patiuntur dissicultatem, ex communi illa regula, quod mandatum expirat morte mandantis. Si autem doctorum obsciuatio de altornatiua legis nobis recipienda foret, facillimum esset primς dissicultati satisfacere , cum Bartol. ibi,& do 1 ribus: quod in secundo. ibi casti disiunctiva verteretur in copulam , ne contineret repugnantiam. A ttamen naec dicterentia alternatiuarum, tu et in
hi non placet'generaliter , tum & ibi praecipue inconstintiae, ne dicam inscitiae, arguerct Iurisconsultumiqui duabus tantum lineis varie e. dem dictione contra naturam uteretur. QSare dicenda est & ibi, sicut & alibi fere semper , natura suam alternatiuam retinere, & in qualibet parte vcria ficari. In primo enim casu, de membro Ptet si enim ignorans mone tradidit possessionem, recte tradidit. In secundo etiam eiusdem primae alternatiuae membro, non prohibentibus, id est permittentibus haeredibus; quam interpretationem ratios ipsius dispositionis suadet. t Tum etiam quia , qui sciens non prohibct, dum potest, nedum per mittere, scd mandare videtur , ut exprestissimi verbis Vlpianus probat in l. semper qui non pr hibet. V. de regul. iuris ; nihil mirum si non pro- lubentibus, pro permiticiatibus accipiamUS , cui aequivaleat non prohibicio permissioni . In sees
176쪽
x3ς A N IMADVERsIONvMcunda etiam alternatiua, verificatur illa semper ;Verum enim est eum non recte tradere, si mortem mandantis sciat; non inquam recte tradere , hac ratione, quod non repugnat secundo membro prioris alternatiuae. Nam nihil habet repugnantiae, eum recte tradere , permittentibus , - sca .
non prohibentibus t redibus 1, & male tradere , si sciat mortem, hac ratione; nisi nempe ei aliud a cedat , quod est secundum illud membrum , scialicet haeredes permittere. Quod etiam secunda secundae alternatiuae pars, non parum aperit , ne pe non recte tradere, si sciat lueredes id eum s cere nolle. Quem intellectum verissimum credo, lices parum aliter, dum idipstim probare intendit, explicauerit Petrus Stella in repet. l. Papinianus. E. de public. in rem act. a numero 3 1. V bi secumdam , quam proposuimus difficultatem recte e plicat, explosa communi doctorum calculo recepta sententia, quod mandatum, morte mandantis , tunc finitur , quando non processit ex causa necessaria, ut in illa lege. Explicat recte ille tame iu
lud Pomponij ressensum, prout iacet, in posses.
sione intestigens; quem Vt probem, prieter rationes, quas ibi late tradit, mihi silasit, quod ei se scribat locupletissimus mihi, & fidelissimus testis,
et D. Couar. in lib. practicarum. q. c. II. nu.
i. & Σ. Vbi hanc quaestionem ex professe ex
177쪽
minat ; qui unus mihi plusquam Doistor est,' ne ex antiquis illis I urisconsilitis. Α t demum ,
ut ad rem redeamus, pro illa doctorum senten- . tia, & alternatiua legis non disiungenda, quam .improbamus, obi,iet nobis aliquis commuuium opinionum defenser. l. emptor. C. de euictioni-obus . t Vbi Imp. Alex. rescripsit, quod si agente aliquo de euictione, in iudicio emptor non af fuit ; aut presens per iniuriam vietius est, absente auctore, vel fideiustare , regressim aduersus eum non habebit. E rgo si praesente auctore id factum
nerit, dum sit si, sens fideiustar , idem erici, ri si
alternatiuae naturam seruandam dicam , plane asserendum mihi est. At id inhumanum videtus, ut in d. l. emptor. attestatur F ulgosius : & est c tra l. Herenius. I. Caia. F. eodem titulo de euvetion. Tandem ergo , aut hoc asserere , contra ius, & aequitatem aut alternatiuam legis , iuxta doctorum sententiam, non seruare alternatiuarum naturam , fateri oportet. Quod tamen ego non faciam ; neque . d. l. emptor. ad id me coget 1, ubi id necessarium non est, sed tantum considerarenos effectum illius alternatiuae , qui est , quod alter eorum sit praesens: auctor nempe , aut fide
tutam, ut ad oculum patet. N on ergo inde illud sequitur, est praesens auctor,& non fideiussor, e go non habebit regressio. Sed illud sane recteo collue
178쪽
x18 ANIMADVERsIONvM colligitur, non est absens auistor , ergo habebit, non econtra rvt ex doctrina illa Proculi, circa n turam disiunctivarum, quam cap. 2 O. supra pro ximo explicauimus, satis patet ; quod in censendis harum dictionum variis assumptionibus , primas
partes habere debet : ut non sit necessarium, contra ipsarum vim, naturam explicare, ut absu
de interpretemur; quod fiet quidem, si in legum ipsarum contextu, quae hoc praecipuὸ requirunt,rallere supradictam regulam concedamus. inuae cum certissima sit, non erit opus probare eam in legibus etiam esse vera . S ed contraria, quae Opponuntur, dissoluere, fuit opus : quod iam sn que ut credo male ) praestitimus.
De πι-ὼ huius dictionis , siue, aut sieu, ad intellictum. L. si quis ita . . de
zictione seu , it vere asternatiua ituntur I uris consisti, eaque mere disiunctiva ect reputanda .n nino tertio. nisi in quibusdam casibus, num . . T s I de nomine , 6c parui in omenti 'liaestionem hanc iudicabui, alienorum scriptorum calumniatores , ex ea tamen ali-
179쪽
aliquorum tutium pendet intellechis: & in prachmca etiam , circa interpretationem maioratuum,
rescriptorum, & aliarum rerum , quae aliquando latinis verbis concipiuntur , quandoque proderit, ad H is num enim eloquium nihil iuuaDit, quiano habemus diistionem, quae huic specialiter ςquia ualeat. De qua tamen pene axioma est , esse di- stionem ampliatiuam : quod ex Pauli res inse in I. si quis ita. ff. de auro,& argent. legat. doctorcs astruunt; Ubi ita interpretatur Barto. & ipse idem in l. si is qui ducenta . s. virum. F. de Icta dub.& in rub. C. de nauicular. lib. ii. C umquo alij plures doctores id secure attestantur. At mihi lege illa non probatur, neque de natura illius dictionis, siue, aut, seu , esse concedendum est. t Primo namque in d. l. si quis ita. ut non alternatiuam, iuxta eius naturam, dictionem iudicaret Paulus; sive verius eam , etsi disiunctivam , non alternatiue distribuere, ut responderet , illud
suasit: quod ibi non fuit interposita disiunctio inter res legatas, sed inter demonstrationem , quae neque falsa, nedum incerta, aliquid noceret. Cum igitur non cadat inter res legatas, nillil mirum, si debeatur omne illud, quod legatum est; cum, ut
inquit Paul. dictio illa, ampliandi gratia , interposita sit' quod si esset de sua natura, non ex CO, quod ibi ampliandi gratia interposita decideret.
180쪽
a dictione, ut vere alternatiua , uti saepissume Iurisconsultos, probatur planὸ in l. i. si blata. ff. ad S.C. Trebell. & melius in l. generaliter. C. de instit. & substitui. in cuius inteli chi nos infra in c. 33. latius immorabimur. At quod ad nos attinet, dictione siue , ut dis luctiva, uti Iustinianum sat fuerit monuisse : dum est , &ipse, vel ipsa liberos sustulerit, siue nuptias co traxerit, siue testamentum fecerit 1, quid enim ibi ampliandi causa posuisse I inperatorem fatebimur, cum disiunctive disse,nat 3 Probatur id demum
in l. Iulianus verum debitorem. ff. de condieti debit. Ibi, siue nauis ex Asia venerit, siue non venerit :t esse enim eam disiunctionem, ipsius a gumenti ratio siladet, ex his, quae supra in c. I annotauimus. Quare mihi recipiendum non videtur, quod de hac dictione B art. generaliter as. serit ; de in ulto minus quod N icta. V alla, de reladub. tractatu. I . nume. s. cum Alexandro , ab
Alexandro libr. Σ. dier. Seniat. C. F. probat, cum quis fundum, seu aedes filiae legat, omnia deberi. Tunc enim cum dictio, seu, inter res te. gatas sit posita, iuxta naturam sitam, disiunctive erit interpretanda. Namque dicta l. si quis ita.
aliter, ut diximus, intelligenda, nihil est quod in