장음표시 사용
141쪽
i Mantiam & colorem , quamquam substantia minus fibrosa hirundini , si per digitorum attritum expersementum capias , quod sic attritum repraesentabit u eum mucilagineum , si dicere liceat , amarenarum i. e. acidorum cerasorum, saccharo condiorum. Cum quo concremento per incisam cauda effusius ichor famguinem colore referens , sed dilutior , qui maculata ex guttulis manu ipsissimum posset referre puerorum sanguinem. Non adversa etiam corpuscula minimorupiscium, ova reserentia, quae meo judicio a denes sunt, non alii, neq; aliter apparentes, quam in lumbrico te re. Interna dixit is,omnia continuo ductu producta&indistincta distincta nos facimus & nerveos dictos funiculos, &intestinum, quod loco ventriculi est, usque ad caudam productum ; in qua non conspicuus anus, sed
caecus visus, unde non improbabilis est conjectura,eructari excrementum per incompertos transvers S meatus in vacuitatem, quae disiecta reddidit cruorem memoratum, quod alimenti loco reservatur ad usus vitae necessarios. Omnino enim cum succu alliciat tenuem, sicut ex victitandi more, qui per succum est,credenduvidetur non discretus animali exitus excrementi necessarius fuit ut urticis & stellis Marinis, insectis, Loophytisve accidit. Hactenus de re piscium. Quid dicam autem, si circa bestiolas & insecta pia ceat inquisitionem flectere 3 Unde sit scilicet vel bom Sombycis hyci, & seribus sylvestribus, vel materia extendendi fi
li, vel araneae, a quo scilicet osculo, superiori vel infe- di ratio. ri0ris nam video etiam a doctis addubitatum. Nos jam comperimus, hombycem quidem ano fundere tenacem illum liquorem , ore vero contexere. Sed
142쪽
araneus,licet aliqui voluerint, ore fili ten acitatem emit. tere , similiter ano compertus materiam egerere, quaa digitis subinde contorquet & sibi adaptat in usus. Similiter&cum admirabile sit, quod potu utentes aves Asas bibam & humido victu lotium non reddant: Nam nulla qui 'stum με dem est ea ratio, quod in pennas abit humor & insetii. ' ' biliter excutitur volatu : Enim vero multae ex his non volant & similiter quadrupedis abire urina debuisset in pilos. Poteris avium Anato me diligenti monstrare serosum ipsarum excrementum, eum ductu proprio anum attingente, quae vesicae & Urinae respondent. Sed non pauco etiam & artis & mortalium cossi i sis,. . modo uerit, ad venenorum rationem indies eruea ii p.ra ori dam belluas exhibitis ossis captare ; & vel viventes immiν - noxia vi passas internecare ; vel jam vita functas exta ' terare Sic & antipathiam veneni adversus peculiaressi aliquam partem,Vim, actionem,noXam, noxa que m0 dum, interimendi rationem , tempus, quo finitura ctio, symptomata atque alia quae de re ista solent requiri atque sunt abdita.Quapropter & multa per haec pro blemata & controversias expedire facile poterimus. Atque haec quidem problemata pauca recensita exempli causa sunto : Plurima sese prodent legenda iaea, quae inter postrema proponetur historia, interiae non abs re fuerit, permulta hujusmodi alia, quae ad anj mantia pertinent, proferantur. Sed abunde sic, ut neque, quae citra necessariam dissectionem sunt, praetereantur uberioris doctrinae gratia.
143쪽
π Elphino cur innumeri fere venarum arteriarumque ramuli ad testes pertingunt i Rondelet.dePisci. has pari. a. p. 34. Equis, bobus , asinis, ferisque animantibus , dc r spirantibus, piscibus cur penis oblongior quam in caetetist Rondet. ibidem ..yrinaceus terrestris cur citissime coit 7Matthiolus in Dioscor. c. de Erinaceo. Membrana carnosa cur musculosa fere brutis 3 Ambr. Ρaraeus in suo opere anatomico.
Quadrupedis cur oculi oblique positi ad frontem A caput 'principium cibi capessendi quare ad caput 8 Anquiainhac parte sensoria omnia, itaque & lingua ξQuamquam quid de his,quae lingua carent tQua ratione gallinae & aves omnes , quae vario ciborum genere delectantur, objecta statum sint neone ad pastum commoda , dignoscunt ZAribus& ranis palpebra superior mobilis cur 3 piscibus cur nullus circa cor adeps f Rondelet.l. 3.depis c. Ι4. Cur brutis panniculus totus carnosus seu musculosus sub cute obtigit 8 Paraeus anat. I. u. c. .Ego Vero; ad subigendos, cum voluntas exigit, pilos, aCuleos, pen
nas, atque arma hujusmodi , carnosa illa portio loco
144쪽
Cur & qui sitspensae tanquam & irn mobiles aves
maneant in aere ρ Galen. a. de motu musc. c. 4.
Cur avium pectori supposita caro plurima y An . quod volitantibus, & in aere sese agitantibuspro saburra est moles illa λ An quod haec conflandis servit m stulis , unde agitenturata rSublatio pedis alterius posterioris cani, qui mei inde Respondetur a pene osseo. Ululatus felis stamina ,dum mas insilit, unde. Respob hujus penem asperum . Forina secum in herbivoris quadrupedibus undet Quidest, quod piscibus cartilaginosis non mollibus hepar in oleum dis luitur ; lien vero duriusculus est Cur duplex caecum voracibus7Docet Gal. 4. de Us
pari. c. I 8. Pernimium enim cum devorent, cibus nolldistribuitur, sed incoctus elabitur ad caecum.
Habent molles pisces omnes caput intervent m& pedes situm. Cur. 8 Rondet. L IJ. cap. I. p. 498. Cur simiae & quadrupedibus recti abdominis inu. sculi excurrunt adusque claviculam,in homine vero ad medium sternum consistunt 8 A. Laurent. 1 3. Quae causa est quod eancris balamis, scarabbrisaestu idinibus & omnibus animantibus , quae careant capit cervicibus longis natura Cculos imposuerit i TagiiDCotius i. I. Curi. chir. c. a. praef. 46.
Cur pellis animantibus sanguineis carne laxior quam homini Z An per multipliciores motus conVersionesque, qui brutis serviu sat. Εquidem ad alios cutis usus, quos Anatomici excogitarunt, etiam inhuman0 corpore Illud addo, ut serviant ad laxandorum motuum in membris commoditatem, argumendo, quod
145쪽
cicatrix circa articulos amplior incommodat sempernotuivoluntario.
Quid est quod collotenus prehensi per manum amseres non suffocantur j An quod circulatis undique cartilaginibus, atque adeo se comprimi non permitatentibus cognoscat idem guttur i
CId certiori de anima contemplationi quantumcidh0ρ genus observationis conferet , cognoscitur, qudicum animae facultates, quot Sc quae sint, ubi sede- alli,&cujus sint principatus, anatomica primum in speciebus multis inspectio docuerit i quod habentis de ii bit0 nonnulla sit significatio: profecto non in singulari forma, sed in generibus aliis facienda haec Conjectura videtur. Itaque recte Gala. a. de Plae. Hipp.& PLc- 3- pylari a scripsi principatus igitur, ut ipsi iidem Volunt, animae an A. exundetissensus Semotus, qui per appetitionem fla,existit ex quo fit,ut qui cor in se eundem principatum habere conetur dem onstrare, non aliunde probare debeat quam exeo,qui omnis, quς per appetionem fit, moti0nis origo in reliqua omnia animantium membra exc0rde emanet, atque in id sensus omnis redeat ac refle- statur. Quod unde evidentius constare quam ex disse-stionibus possit, non video. Nam sit cor membris generatim omnibus & sensus motus facultatem suppediat, ex eo conceptaculum aliquod ac meatus exoriatur necesse est qua distributio illa fieri possit. Quare ex vi ara 2 tionem
146쪽
tioneq; demonstrandijam patet utilius esse, ut dissectis animalibus ibi primum exploremus,quaenam sint ea tiquot numero partes, quae a corde exeant ac reliquis membris dispensationem illam procurent. Deinde si tales ac tot esse constiterit,Videamus,qua sensius vel motus, sive utriq; simul,quaque aliud quid traducant: atq; ita demum quarum in animalibus cor facultatum seps existat, pro comperto habeamus. Quodcunque Verdextra hanc viam inciderit, Se supervacaneum & alie num a proposito existimari debet. Dixi de unius principatu per hanc rationem inue. niendo atquid non memini primi omnium format02,h-,. ris, cujus unius ulla vel minima persensio sic venata, ep.s- au affectataGaleno , ut hanc inter omnia maxime perem di μαρ. Hsse, non dico visus , sed professus fuerit. Retrusi igitur haec & cymmeriis antris obscurior. Verum
enimvero si fieri humano poss1t studio Scindustria, ut emergat quandoque illa, qua demum potiore via fio mersura, quam nostra. Porro si per effectus & post ipsos, quasi post vestigia venari possiamus causas : 8ique
Deum opt. Max. rebus omnibus latentibus latentio. rem per posteriora pernovit Moses, similiter per vari0s fabrefactionis modos, substantia, magnitudine, forma, figura connexis, facultatibus, passionibus, situ, temp0. pore, habitu discretos & nos utique fabrum agnosce
In omnem animae comprehensionem conferre, speculationis nostrae usum tam vere credidit Pompejui
Caimus, disciplinarum physicarum scientissimus, ut illud pro indubitabili supposuerit ac statuerit in vesti' hulo sui operis, hoc est in prooemio de humano ingenio
147쪽
alo per haec,quae ex Italico autoris eloquio immutan- iamlvolui.Ηorabasti in questo proposito dire,che rarte Medica ajutata dariguardianatomici, di cui se sem-ptegran contoAristotele, e quella, che penetra a ri- consscere te viscere principalmente ministre,e serventi delp anima, che cogite piu di tuite y attre scienZe ilvero di questo quesito, Chesecondola dispositione de membri maggiormente considerabili raccogite la qualita de gli ingegni. &c. proximus autem ei, quam de anima speculationem proposui , physiognomiae fructus est, quem nonae 'obscure scriptum reliquit Galenusin 6. de Adm. anat. m, atris I. virtutem Lootomes aperiri sectoribus per haeC ver-mst ba e Tali quidem cognitione fiet,ut intuitus quodCumque animal antea non visum praenoscas, quale m nam sub cute structuram habeat, ac frequenter hoc ego indicavi, non aliunde, ut dixi, ejus cognitionem peritiamque adeptus, quam ex firma persuasione, quod sim gula animantia corporis structuram animi moribus facultatibusque propriam obtinerentiNullum itaque muraculum est,cujusque animantis internam compositionem ex figura exteriore clare conspecta praenoscere, multo magis, si1 functionem obire ipsum Videas, quemadmodum nuper dixi, de his, quae recte gradiuntuta. Quin etiam voce animantis audita de illius instrumentis conjecturam sumere poteris , non ex magnitudine tantum, sed alia quo que specie. Verum de hoc manifestius agetur, cum ad vocis instrumentorum consectio
Sicut autem dixi de physiognomia morum,quI P-ρρωρεν-quuntur animarum affectionem naturalems ita etiam Q. 3 -Zoo me.
148쪽
de propria cujusque generis secundum corpus nate nonnulla nobis aperit LGotomia. Quam ob sausam re fert Hipp. in epistola adDamagetum , Democritum in. saniae causias quaerentem multas in sylvis animantes dii .
secuisse, in quibus pro bilis modo delinquentem reperisse se dicebat. Quorum quidem notitiam perspecta: fuisse Democrito vel alio nomine fit probabile, quoi si ex solo extorum habitu & colore prospectis reruni
quas terra procreat , ubertatem tenuitatemque aerii, qui nos ambit, salubritatem ac pestilentiam significa vit Cicerone autore a. de Divinat. quis non eorundenpecudum temperaturam & crasin conjecerit' Qua quidem imitatione Democritaea defunctorum a rabie corpora brutorum, quantum quidem curiosum , tan. tundem utile fuerit inspicere viscerum eorum statum, haec etiamsi fieri possit cum congeneribus, sed integro Corpore conferendo , vel ne rabiant, dum catuli suat, praecavere subtrahendo vermiculos,quorum me minit Plinius in 19. &de quibus nos egimus in c. de paueticulis animantium omnium ad medendum utilibus inveniendis. Quam sectionis assuetudinem pariter illatiis retinendo quae vel diversis venenis vel m orbis qui busque insignibus occubuere , sic & de pathologiastaetiologia bene mereri poterim q. Quibus utriusq; usibi jam constantibus neq; tertius deerit,qui est ad simioti, Cam, si multa, quae ex resperationis & pulsus generesimi, ex sectis arte viventibus deprehendi meminer,mus. Ad sumnam igitur,omnes,aut vix aliqua exclusa medicinae partes ab una Lootome beneficium orna mentum sentiunt
149쪽
Erroribus inscientia naturae tollendis, pro
explodendis animantium fabulis, E legitimis horum historiis rite comprobandis atque expediendis-CAPvT VII. uot quantasve universa capit historia naturalis
scribentium ambiguitates, errata, prolatas temer opiniones' sed has omnes vel superat, vel solvit,vel ioblitunaZootome, tanquam haec ipsa faxsit, qua cunctas in Anatome tenebras discutias atque dispellas. Mubt0s hic igitur auctorum lapsus atque obscuras naturae rationes in Cipiam enarrare: quarum has ad examen revocare, illos eximere aut castigare uno nixus Z00tomes adminiculo possis. Primum igitur animadvertimus in Herodotum, qui. Aristotele referente Herodotus L. 3. Hist animal., pisces ore coire dixerat.Id quod e
iam credidi Divus Hieronymus ad Basilium dis viperti'in t & ibidas &corvos rostris coire prodidit Anaxagoras a- ' pud Aristotelem L 3.de Gen.an.c. 6. Deinde redarguetur Timisui. ei idem Philosophus, qui sinistrum cordis Ventriculust tuit frigidissimum: quem convincit Galen. 2.de Temp. experientia, in vivente animali facta,&addidit, si in secto vivo animali digitum in sinistrum cordis ventriculum intrudas, non dextra tantum, Verum etiam qualubet parte corporis hunc senties calidiorem, quod i- de repetiit pergamenus homo lib. de Inaeq. intep. za. 4. Tertio repreheditur idem Philosophus, qui septum a tribuit penatis 5. deΗ1st. animal c.2.Quod falsum comprobat autopsia, & luculenter redarguit Hieronymus Fabricius, in lib. de ovo & Pullo. c. I. & praeterea renes homi
150쪽
Zoo TOMIAE PARTIs S Rcu NDAE hominis bubulis similes dixit neque vidit. Hos ex mul
eis & exiguis quasi renibus compositos, humanos vero aequabiles esse. Praeterquam quod idem vir propo,
fuit,avibus quibusdam carunculas pro renibus inessela. tiusculas, quae speciem renum prae se ferant,quarum tumen ne vestigium quidem ullum urinariae vesicae cer. ni, ipsasque carunculas nequaquam renum ossicio fusi. gi constat, ut ab Eustachio animadversum est in lib. t Renum ossicio, cap an pag. 9a. & de Renum structuri c.3.p.33. Deinde, quod dextrum renem in omnibusaai ratis, mantibus minus pinguetudinis habere proposuit, quoi falsitatis convincit autopsia, idemq; Bartholomaeus eo. dem opere c. s. Arguitur etia a Realdo Columbo in .1. Tei Analec.14. pag.62. idem Philosophus,cum quo &3 ptistaeorta est,Phytognom. c.2. quod leonum ossa soli, da nec medullam intus continetia dixerit, ut incredibi, Ie horum animantium robur hoc argumento probe
rei. Etenim Florentiae in publicis leonum, qui inibi aliconsueverunt,sepulchris,effossa ossa cava,&ad medill -
la excipiendam conparmata perhibet idm Realdus,cui
Viro assentitur Philip. Ingramas in prooemio Comenta rii de ossibus. Sed quid opus auctoru testimoniis Neay. nos leonis,quem in Ferario stabulo excellent. Tiberies Carrata Bisidiani Princeps aluerat, ossia confracta & cava, ut caeterorum, Sc medullosa vidimus. Reprehendi insuper graviter potest idem Philosophus I .de Gen.all. 3 4. qui professus est, pene & testibus carere angues, quibus pedes no sint,&c.Has porro partes inesse his ast mantibus couincit aVtopsia, quae monstrat etiam inesse cerebru mollibus & polypo, quod proportionale duo taxat fecerat,ide, 1.HIM.animal c.I6.Erasse quoq;Philo