Zootomia democritaea, id est anatome generalis totius animantium opificii : libris quinque distincta, quorum seriem sequens facies delineabit

191쪽

dentium partem , non quod oculi fides fallatur, quae falli non potest , conditionibus suis usa, sed quod quaedam diverso quodam modo tradantur; quaedam ali l ter intellecta accipiantur. Quaedam, cum pauxillum quid distent, longissime protracta distare videntur. Sasetis est semel me summis unguibus fili totius caput arreptum tenuisse, ut protrahere deinde longissime posissim. Atque hoc non solum in interioribus partibus, sed etiam in iis tentatum , quae foris sponte se sua nobis ipsas visendas semper exhibent, cujusmodi omnino nonnulla sun t , illud tamen maximum de pede, quem mi ho Hs

animantium omnium m imum corporis totius . qui proportione, tributum esse a natura homini 1Cr1- proponione

puerit Galenus. Vere, sed pedem intelligens dubio pro- μέ in cui partem , quae solo tantum nixa ac terram tangens, pis. Quia corpus reliquum in animalibus omnibus sustineta. At illi suffragines nescio quas eodem additas arcersunt, ut longiorem in canibus faciant. Haec mihi fateor primium suspicionem fecere, ne pleraque sic accepta rerum hujusmodi dissidia pepererint. Tu Vero , inquit, Varine, aliter ne acCepturus es pedis significatum sic prolati, ut protulisse Galenus videtur. Perge vero, inquam : Illud tamen , inquit, de pede prius erismum; ut enim demus canum ac similium suffragines eas accessionem facere pedi, nondum tamen Vixerint, ut majorem propterea animantium reliquarum quam humanum pedem credamus. Siquidem recta consideretur staturae cujusque ratio, quae hoc casu Vere Tecta, nimirum erecta esse debeat, non autem, quod imeptissimum foret, quantum a terra distet dorsum, tantum mensuremus. Longissimum nam. ac maximum

Y apud

192쪽

apud Bragadam , serpentem eum fuisse referunt histruriae, corpoream non crassitiem, sed longitudinem ορι nor mensae, quae justissima sit locorum sursum ac deorusum differentiae ratio. Jam, inquam, venit mihi ita mentem, Aristotelem, idque cum partium usum tractaret in animantibus, quadrupedibus auriculas videri posse supra oculos positas dixisse, revera autem Ada esse, quod propterea fit, quia cum se arrecta tolluat

quasi coetu suspicientia, superiores statim auriculis ipsis oculi fiant, quasi justa ea partium positura sit, qua ita

longum protenta erectaque animalia metimur. Vel si nullus, inquit Aristoteles, admoneat, quoties destri, mantium magnitudine mentio fit, in eam semper, quam dixi, significationem accipiendum este,cum usus ipse receptissimus rerum harum magister docet, illae Medicoru etiam nostrorum authoritas accedit: ut cum Hippocrates corporis in juventa magnitudinem c0M- mendavit, nihil aliud Galeni etiam ipsius testimonio, quam longitudinem intelligens. Qua plane rati0pe ac modo neque enim inire aliam rectam magis possim mus) si quadrupedes omnes metiam Ur,protensa ab eI- tremis posteriorem pedum unguibus ad ultimas usque nares, aut summum etiam capitis verticem perd0r sum, linea, prope confido verissimum a nobis repertum iri adhuc Galenum,qui inita cum corpore una re liquo proportione, maximum esse humanum pedem pronunciarit, metiamur aliquando, & videbimus. At

ego quoniam vere mihi dicere videbaturin certi stimo, inquam, scio, hoc pacto longe excedere pedem humanum reliquorum omnium partes eas, quae in cani

bus a calce, ad locum eum, unde quasi digitulus qui dam

193쪽

dam cum ungue prodit , & in equis ad suffragines primas illas tendit, ut non opus futurum sit, metiri, si quis paulo modo attentius rerum inter se harum omnium proportionem primo etiam aspectu collatam animas verterit. Sed ne forte superiores illae adhuc, i n quadrupedibus pedis partes intelligantur,quae pro genu potius ipsius loco habendae sint. Hoc, inquit, si intelligunt, jam per me Omnia Vicerint, non haec solum, quae esse mihi paulo suspecta dicebam, tum in quibus majore omnino cum otio sit insistendum. Nobis autem Medicum hoc loco instituentibus satis esse videbitur, si necessaria tantum ad hoc capiamus, largiamur autem illis libenter, quaecunque extra usum omnino hunc inve tab nulla ex parte institu tionem hanc attingunt: & ej usmodi praeterea sunt, a quibus puerilis aetas, quam primo quoque tempore imbui his volumus, ut hoc veluti lucrifaciat, maxime refugiat. Itaque si de dissecantibbus aliis simias intererit puer, quod facere absque abominatione poterit , dc ipse aliquando domi suae dissecet diligenter per se eorum,que disiecta ab aliis viderit imi tatione , non erit periculum, quin hoc pacto edoctus institutusque satis allaturus sit Anatomes ad relia quum, quod erit in Medicina statuendum atque erigendum. Nisi si feret aliquando anim',ut oculos interdum applicare ad hominis sectionem possit, idque rorum tantum aliarum cognoscendarum, non medicae utilitatis ergo i Quanquam, quarum rerum quino Quarum vero, inquam ego, annon ut nullus penitus medicus usus insit, naturae, hoc maxime pacto secreta rimamur, summique illius Opificis maiestatem in his perspectam intuemur, artificiumque notamus, quod Y a Lantoia

194쪽

tantopere de cancemus , naturae nusquam feriantis, d. mniaque ad usum semper aliquem conferenetis. VNa.Γ ub=u rissimum, inquit Curtius, sed hujusmodi artificium ommantri quamvis minus omnino nobili in materia , non mina misisse tibis tamen expressum intuere licet in elephanto, in equo, minus os in camelo, reliquisque animantibus omnibus. Naci& ibi habitant Dii, juxta Heraclitum, ut in rerum it eum quam hoc quaerendo Aristoteles Philosophus tantus ac dili. gens inprimis horum omnium investigatori scrutat05 inventor,homini tamen,quod dicebamus, parcendum esse censuerit, & in simillimis brutorum tantum labo. randum, in quibus tamen ipsis minutissima illa rimati non attineat ad rem hanc, satisque sit insignia illa ad maxime spectanda memorandaque animadvertisti. Nam singula ad minimas usque partes dissecta perscrutari qui liceat' aut quorsum 8 Ut satis omnino esse vi

datur , ad diligentem rerum naturae inquisitionem , ex ternas internasq; animalium differentias, notatu quas

que dignas considerasse. Ad usum vero medicum, cum alia quaedam animalia, tum vero simias inprimis, quod eae iisdem fere, quibus homo ipse, motibus praeditae videantur, dissecuisse. Prope Ut natura , quae ni hil temere aut in cassum agat, animal hoc fecisse videri possit , non tam quidem, ut ridicule imitaretur hominem quanquam & hoc quidem fortasse) quam ut animal esset, quod ita hominem referret, uti satis esse ad rem hanc posset, parceremus autem interea homini, A is,hώ ςVJu gratia reliqua omnia facta esse constaret, manus. Us bhua que abstineremus ab humana structura demolienda m ηδ dis homines ipsi atque humani, extrinsecus autem admira remur terreni Dei similitudinem quandam, emgiζm que

195쪽

que homini datam propriam maxime ac peculiarem a nullique alteri communem , in qua coeleste demirari artificium liceret. Si qua autem ars esset ad hominis ipsius usum inventa, cui addistendae necessaria foret interanearum partium inspectio, jam occurreret nobis animal, ubi nos in re hac exercere, minime prophanatis humanae interea structurae aditis possemus, cujus potissimum causa ista ipsa quaerenda nobis estant. F,

eeremus autem id nec usu, nec commoditate minore , ac longe majore semper cum voluptate. Η1c turris

ego quoniam aliquid omnino mihi persuasionis faci

bant haec, neque tamen, Ut verum fatear, admitter

proclus videbantur mihi aures, animuSVe paradoxum hoc magna, inquam, molestia liberatum me esse gauderem, non attrectandi tam prope infeliCiter hum nos artus, nisi tanto omnium applausu ubique jam locorum recepta humani corporis Anatome aliter mihi

persuaderet. Et ille vultu jam serio magis: At mihi, inquit, illud quoque inprimis fidem facere posse videtur, quod cum maxima atqUe una prope Anatomes Anaram totius exercendae causa sit, functionum, quae in usu zm' aliquem tendant, cognitio, quas hoc demum pacto I vestigare optime liceat, certissime sciam, nullas esse in homine actiones, quae non eaedem ab aliquo uno reluquorum animantium edantur, propter quas quidem dissecare corpora necessum sit. Quid, inquam, ratiocinantia nobis atque intelligentia caetera animalia facies 7 Seis, inquit ille, facultates intelligendi ac ratiocinandi hujusmodi sive temperamento quodam Constent, sive hoc instrumenti potius cujusdam vice utamtur, a Medico semper eatenus tantum considerari, qua-

196쪽

tenus cum temperamento commercii aliquid habent, quod ipsum visu per Anatomen minime deprehenda tur, itaque illam ad rem hanc necessario quidem nosi accersemus. Quod si aliquis contenderet, cerebrua cerebrique ventriculos, contentosque una spiritus cidem Instrumentumque , ac quoddam quasi vehica lum esse animae, jam nihil horum fuerit, quod nota

idem spectare in animantibus aliis quoque posti Bos ipse tam stupidum animal ad hominem e uncta tibi

haec expressa reseret, idem oculi structuram exhibebit simillimam nostrae; Reliquas partes omnes animallte reliquae, suas quaeque privatim, singulas autem singula. a prope simia : Nec sane mirum , quoniam qui essi

h -- . ceteras functiones Om nes praeter principes eas,quas mo do retulimus, & in quas inquiri per Anatomen non liceat , cum communes genus humanum cum reliqeis animalibus plurimis sortitum sit, cunctas tamen ast, mal unum simia caeteris omnibus magis Veluti in usum comprehensas obtineat, animales, Vitales, naturales, ut

non dissimiles omnino partes esse debere existimemus, quaerunctiones eaSdem edant. Quarum si par,um remperamentum quaerimus, & quicquid oculisse nostris subtrahit, non ost endet sectio ; sin figuram intsitum , tum quaecunque aspectui sese nostro offerunt videnda, ad usum medicum , ea non tam diversa in simia erunt, ut diversam propterea facturi simus homini Medicinam, quod quidem ad ista attineat. Nisi vero, ut in extorum inspectione prodigiosa contigisse aliquando legimus transposita in sinistram prorsus partem migrans abierit jecur mutatis sedibus, atque

huic tanquam loco cedens in dextram se conserat liem Nam

197쪽

Nam quantum ad motrieem facultatem attinet, quod aliquatenus diversa notetur in his , atque illis instrumentorum ratio motui destinatorum , quoniam pa cula omnino quaedam sunt , neque ea prorsus tamen a Galeno neglecta bona ex parte atque ex functionum

quoque ipsarum diversitate inspecta deprethenduntur,

usumque hac in parte medicum attingunt , tunc tantum, cum continuitate sua soluta afficiuntur, nihil praeterea,quo tempore eadem tamen semper adhibe tur curatio , non est profecto, non est causia haec tam sontica, quamobrem camarinam hanc movere in corpore humano debeamus, inque hoc ea quaeramus cum

insigni animi molestia, quorum alibi non sine voluptate ingenti bonam, imo multo maXimam, maximeque cum ad usum medicum, tum ad reliquam rerum harum cognitionem necessariam , diligenter inspectam partem intueri fas sit dam tempus erit,inquam, ergo, ut ad Pithecusas mittamus pro simiis. Nam hic pishoms- quidem, ac longe fortasse minus in Galliis & Germaniis non tanta est simiarum copia, quam hominum fortaD se, quos dissecare liceat. Non solum, inquit Curtius, sed ad insulas quoq; illas,quas nuper repertas es Te plenas simiarum dicunt. Rides autem i. Atqui cum tanta esset Galeni tempestate non dico hominum, sed mancipiorum ac servorum vilium copia, qui in potestate domunoru suorum esset, atque ille interim tamen firmarum potius dissectarum meminerit, nonne certissimo esse hoc argumento potest, non viguisse morem illis temporibus dissecandorum, quos multos ad manus habe

bant, hominum : Idque pietatem credamus & horrorem tractandi negotii quendam, ne in mor tunc poneretur,

198쪽

neretur, prohibuisse. Atque hoc erat i quod ego eu voluptate potius quadam ac lusu puerili haec aetati tracdenda esse per manus admonebam, ut antiquitus finconsueverati

Hactenus haec Iulius Alexandrinus Jc nos de ma

xima Zootomes ad Medicinam utilitate , deq; non mi nori ad eandem necessitate. Cui sent1ae non parum et

iam suffragantur ea , quae scripsit Io. Baptista Cortesius Professi Messianensin operis miscellaneis Dec. I. videli

cet humanorum cadaverum inspectionem na turaeiam maxime adversantem, nedum invisam esse, ut frequenti reru istarum conspecta tractatione & conssiderati0M affectus quidam nativi caloris hebetator inducatur,qui vitae periodum imminuere atque interimere queat; eve loque esse Vestalium ac Fallopium , qui acri vigil,

questudio in tractandis hominum anatomiis versalix, tam stibi quam brevissim a fecere. Verum enimvero d0ctorum opinionib' intermissis si pretii tam multi,quam tum ante descripsimus, est Lootome , quid est,qille , quod hac omnino spreta privatim exercetur Andranato me vulgo atque hac ita contenti sunt Profectres , ut religio prope sit, aliud aliquando genus accipere, ei Contradiο- quasi famae timeant, aut Pythagoraei sint; sic abstinentu ο ἄρη arii in antium dissectione. Equidem hujus reinsaniscis fias.= las conjicio causifi, neque effugiunt quocunque modo Anatomen Andranatome addicti, ut non arguendi sint aliquotia . . . nominibusu primo, quia esst neglectae occupationis am suasuri plissimae philosophicae, que dictat, ex universa natura precipue sentienti colligendam esse scientiam,quare in. genii modiciatq; angusti, ne dicam inertis sint oportet, qui solis contenti suntAnatomes humane finib8.Secum

199쪽

da & proxima causa est, quod nostra hac aetate obliti di- sciplinarum elegantiae splendorisq; Videntur, tantummodo Captant utilia semper, & vile lucrum habent in pretio. Hoc sibi tota vitae usura proponunt f hoc sibi faciunt universarum actionum scopum ; hujus igitur

gratia, cum rem medicam addiscant, solam Andranatomen , quae peculiarem ejus materiam considerat,

unice suscipit&suscipitur. Tertia causa est ignavia, p. m. qua cavent occupari in pluribus , illud aliquando attexentes , quod a philosopho vulgatum est, frustra tentari rem per plura , quae possit obtineri per pauciora. Sed nihilominus ipsi majora commoda, quae Lootome secum profert, & quae jam ostendimus,neque inspiciunt, neque vident. Quarta & postrema causa est, quod An- ' dranatome permultum exculta sentitur, multisqu authorum voluminibus pertractata atque producta: Haec voce, scripto, picturis exposita est; illa modis omnibus silet. Quare vel philosophandi injuria , vel

Medicinae nimium studium, vel inertia, vel Zootomiae obscuritas faciunt , ut singularis his sit amor Andran.

tomes disciplinae. Quas nos causas cum minime n cessarias cognoscamus, minimeque industrio homine dignas, his nos occurrere hoc nostro scripto nun

pjguit. CApuae XVII IIumani corporis opificium , quamvis equidem cum doctorum hominum patrocinio fecerim re- T liquis,

200쪽

Z oo TOMIAE PARTIs spou N liquis animantibus maxime simile, ostensurus ex haere, non in humana solum Anatome consistendum, belluinam aliquando & succedere ejusdem loco, lassessicere posse; nihilominus ejusdem sententiae confidi mandae studio haud patiar ita me trahi, ut dissimulem supprimamque omnia discrimina, per quae differt paptium hominis fabricatio ab ea, quae inest belluis. Verumenimvero pari philosophandi ingenuitate, quam libertate, atque ut intelligantur omnibus modis discirentiae, has ita enarrabo sincere, u i in similitudini bes feci. Atque ut ab omni culpa atque suspicione sem0. tus sim, decrevi semel eadem discrimina ex alioruα, reeitatione producere, atque ab his ipsis, qui ex professo studiose adversus contrariae factionis homines displi. tavore. Ex his autem unum legimus Johannem Ri0lanum, Utrum me hercules eruditissimum, qui I. Amιώ- .... xbrop. lj b. scripta reliquit haec: Fatentur omnes huma.

his isti ' num corpus, quoad figuram externam a brutorum conferentia corporibus diversum este, sed interiores partes cum ibi. et 'nobis esse communes ac pene consimiles: Cum e.

Momo. nim par sit nutritionis & vitae ratio, sic naturalium divitatium organorum non est dissimilis structura. Sed quam illi misere decipiantur, & toto coelo aberreno , brevi partium internarum enaratione patefaciam, ac proinde illos prorsus ineptire, qui viscerum human0rum structuram ex brutorum inspectione aeque c0gnosci censent. Nam oportebat praestantioris anima domicilii cameras, & in his conclusa organa distinguia brutorum structura, ut non tantum decus & discrimen in externis, verum etiam in partibus internis ap-Pareret. Quippe natura cuiq; animanti corpus animi affecti