장음표시 사용
181쪽
mul Irpe causae incidunt discordiarum, ex negociorum varietate', ac magnitudine, quae a Cardinalibus tractari solent : in quibus i laepe accidit, ut non idem omnes semtiant, vela non idem expediat omnibus, aut contra, Ut idem pluribus. commodum sit, quod tamen non possint plures adipisci: deinde ex honorum contention C, qua
nulla est maior pestis ad oppugnandam charitatem. Nam quid ego dicam de illo perenni fonte dissidiorum, de more, inquam illo, qui iam adeo increbuit, ut quicunque unius Pontificis partus sunt, ij quasi factionem suam constituunt ex quo sectae quodammodo oriuntur, & partes,
ut unus ordo in tot membra diuisus, &dissectus esse videatur. Et quidem membra , quae non ut in corpore animantis mutuo sibi serviant, sed laepe pugnent inter se, atque decertent Θ Atque hoc quidem illud esse videtur , quod Paulus in Corinthiis reprehendit, quod inter eos essent schismata, cum alius diceret. Ego lum Pauli, alius autem Apollo, alius Cephae. Quamobrem in hoc etiam cadit illa eius obiurgatio. Diutius est Christus e Nam si omnes Christo domino seruire, seque Christi esse vellent,nimirum facile omnes escnt charitatis vinculo colligati. Igitur tum haec radix dissensionis, tum omnes aliae. Ollends, euellendaeque radicitus . illudque omnino te nendum , ut se inter se diligant ex animo, seque mutuis proscquantur Oisc ijs, non in speciem simulatis, sed veris,
ct solidis. & denique ut sit. inter Omnes quoad eius fieti potest, quam maxi a Voluntaxum, studiorum, sentcntiarumque conscrino i Quod ut melius, di verius faciant, istud suo Nntiquam grauia damna, quamque magna delitis .imentalicori necesseisit, non dico si aperia suerint, inter eos dissidia, sed etiamsi amulata. neb Occulis, ac d cnique si minus inter se se contentiant. Vr enim cum multi inissens aliquod pondus humeris deserunt, vel manibus trais dium, tantum videlicet Promouubum, quatenu S unum
182쪽
Inter se omnes essiciunt, atque conspirant. quod si paululum aliquis dissidear, aut in diuersum declinet, potius alio I impediet, quam adiuvabit: ita in hoc praeclarismmo munere Ecclesiae ad mihi strandς, quod est proprium Cardinalium munus, si aliqua inter eos obrepat disco dia, ut aIius alio trahat, se se inuicem turbabunt atque Ecclesiae, eiulque utilitatibus oberunt, & maximas ei plagas imponent. Quare si ij sunt. qui esse debent fideles
Dei, Ecclesiaeq; ministri, etiam si aliquae interdum occurrant causae, pacis concordiaque soluendς,meminerint tamen eommvnom utilitatem lius utilitatibus anteferreo,
seque vincant, & suas imurias reipubIicae donent. Postremo illud etiam pro maguo qnodam praesidio ad tuendameharitatem accipiant , ut idem sit omnibus propositum, nempe publicum bonum, & unius Dei honor, atque obse quium. Nam si quisque quod sibi utile, aut commodum est spectabit, omnes quidem ad se se rem trahent, exquo necesse est nasci magnas varietates, voluntatum, & opi nionum dissimilitudines, quae cum aliquandiu, fronte, &vultu occultatae merint, tandem necesse est, ut prodeant, atque erumpant, & offensiones grauiores pariunt, quae in dies nouis occasionibus recrudescant. Contra vero si ominnes suis commodis ut debent, pos habitis, unum Sanctae Ecdlesiae commodum cogitabunt, nulla erit dissemiendi causa, nulla mat cria, quoniam omnibus idem erit animus eadem voluptas, Quare huic ctiam rei, tam salubri, tamque necessariae v tile
est studium illud, de quo supra egismus, ut omnibus cupiditatum radicibus euulsis Cardinalium mens ad so-
183쪽
um DE CARDINALI siguomodo Cardinalis debeat se gerere erga Summum Pontificem. Cap. XXVII.
E STAT ut videamus quales esse,& quid
facere oporteat Cardinales erga Nummum Pontificemi quod melius intelligetur, si videamus quam cum illo ha
beant coniunctionem . Tantam vero
habent, ut vix maior esse possir, Vid 2 . , mus enim in sacris Canonibus eos filios vocari. Nam & si . . '' fideles omnes Pontificis filii dicuntur, quoniam videlicet
eius locum tener,qui communis est Omnium pater,iam ei praecipuo quodam modo id Cardinalibus conuenit, , merito,cum praecipua sint pars Ecclesiae. Quin etiam quod maximum est, eiusdem Pontificis membra vocantur, unaque cum ipso corpus efficiunt. Sic enim tum ali laum Andreas Barbatius in eo libro, quem inscripsit de praestantia a.ναε q. r a Cardinalium. Quae autem maior, arctiorque cogitari potest coniunctio ξ bunt praeterea adiutores Pontificis,quod, nobis abunae supra est demonstratum,& in quodam Caeci pervene none ab Innocentio Tertio indicatur, ubi eos vocat suostilia qui' coadiutoreS in exequutione Sacerdotalis officit. His io fili, sine tur positis facile est videre , quid ii debeant uniueris Eeis
VP clesiae praesidi suoque ipsorum capiti,ac parenti. Primum Iri ethania enim ait Hostiensis, obligari eo. Vt plus quam alii omnesiiq de pri- eum diligant, & observent, eique obedientiam praestem. -k additq; nisi id faciant grauiu peccare quam alios. Quod autem nic ait de hac praecipua obedientia, idem confir-Lib i. de mat Iacobatius Cardinalis qui ita eos docet subditos, at- ς' l .. que ut ipse loquitur, in uiscera os esse Pontifici, ut sine is ''' eius facultate non possint loco se mutare. lnavio vero addit quod in alus etiam Scriptoribus legimus id veteri instituto
184쪽
instituto obseruatum esse, ut Pontificis iniussu non liceret eis vigente morbo sanguinem mittere, quod etiam confirmat auctoritate ei uidem Holliensis alio quodam Ioco . Ine Ex quo uno argumento constare potest quanta esset olim, ' S quae semper esse debeat Cardinalium obseruantia , &obedientia in Summum Pontificem. Arque hanc quoq; ob caulam. debent cius curiae perpetuo assistere, neque ex ea exire eis licet, nisi facta a Pontifice potestate, idque tradii celeberrimus ille inter Doctores canoni stas Ioannes Andreas. Addit Gondissaluus non debere Pontificem Inconcedere, ut absint a curia, nisi ex causa necessaria o , &ad Ecclosiae utilitatem pertinente. Haec autem ratio est auctore Martino Laudensi cur Cardinales etiam si aliqui , ,Αbus si uantur benefici js, quae alioquin residentiam requi- Card q. s. rerent, ipsi tamen excusentur, qui I, inquit, cum Papar as sistant, S utilitatibus totius Ecclesiae ierviant, censentur
etiam seruire singulis Ecclasjs, quoniam Romana Ecclesia omnium mater es, & magistra. Cauerum quam de inde fideles esse debeari Dei Vicario summoque omnia P. stori, O si res psa indicat, tamen illud etiam argumcnto est, quod vetus erat consuetudo, ut Episcopi cum crearentur Sat ramento fidelitatis adigerentur Pontifici,Cardinales non item, nisi ipsi etiam essent Episcopi, idque propter Episcopatum, redditque rationem Gondissaluus, De C r quia sunt inquir, ipsius membra, atque ut nemo a se inta' i' ' seipsum promissionem ullam exigit, sic neque Pontifex a suis membris. Postea tamen, idque non ita pridem, hoc etiam more receptum est, ut ipsi quoque Cardinales hanc fidelitatem intei posito Sacramento profiteantur. Quod iam in usu esse videmus. Ex quo intelligi potest quantum etiam haec adaucta sit obligatio,duplicato iam vinculo cx romiisone iurara. Quamobrem bene etiam de hoc ip . Hieronymus Manfredus. Debent, inquit, quam coniun
ctissimi esse cum Summo Pontifice , eique in omnibus lu- 2 ' bincii
185쪽
biecti esse, & parere, ut membra capiti suo, nec proterde
ei contradicere, temeritate, aut superbia, aut studio con tradicendi, maiori enim nexu cum illo coniuncti sunt, quam quilibet alius cuiuscunque geoeris. Quare debent continue ei assistere, consilium dare, opem ferre, affectim 'bus spoliari, veritatem solam prae oculis habere. Igitur si omnia breui colligere volumus duplex esse inueniemus Cardinalis officium aduersus Pontificem, alterum quod in animo confistit, nimirum in amore, in pietate, in reue . rentia quadam germana, atque sincera. alterum quod etiam ad facta pertinet. quae in summa illuc omnia spectant , ut Pontificem in tanto onere subleuent. Nam si verum est quod paulo ante attigimus, & alibi uberius confirmauimus. Cardinales esse adiutores Pontificis quid
sequitur,nisi ut omnem eius curam, suam etiam curam esese existiment Itaqi ut Pontificis, sic etiam ipsorum par tes sunt vigilare pro grege Domini, excubare animo pro uidete praesentia, ac futura Ecclesiς, vel singularum eius partium incommoda, & plagas, ijsque remedium salubrect aptum excogitare. Sed hoc interest quod haec dijudicare, & exequi ad Pontificem pertinet, cui gubernatio,&potestas commilla est, ipsorum autem est monere, suggem -rere, referre, quae Opportuna videantur, denique ea facinre quae S. Bernardus in Epistola quada ad uniuersum Cardinalium Collegium, monet & urget, ut faciant aduersus Eugenium. Vestra interest inquit , carissimi, vestris se
uentibus stud ijs, fidelibusque obsequi js solicite confovere, quod manibus vestris constat claboratum . Si qua ergo consolatio in vobis, si qua virtus eliaritatis in Domino siqua compassionis Viscera, assistite, & colla norate illi in opere, ad quod per VOS assumptus est a Domino. Quaecumque lunt Vera, quaecunque pudica, quaecunque iusta, quecunque sancta, quaecunque amabilia, quacunque binnae laniae, hλc ei iuggerite, hac suadete, luc agite, &DeuS
186쪽
Deus pacis erit vobiscum. Sapienter Bernardus duo h e Cardinales monet, ut Pontifici proponan tum quae iusta, & sancta sunt, tum etiam q uae bonae famae: Hoc enim est boni Consiliarij ossicium, idque etiam docet S. Gregorius 1 ik -- cum ita ait. Qui assistunt iudicibus, & sinceris erga eos epistodi lectionibus obstringuntur, illa eis suadere debent, atq;
suggerere, quae & animam saluent;& opinioni eorum non derogent. Quare utrunque sane curandum,& studendum Cardinali, 1 ed si aliquid aliquando contingar in quo alterutrum teneri non possit. illud praeferri debet, quod tanto interuallo maius est, ut potius saluti seruiat, quam hominum existimationia Sed in hac re multi omnino lapsus occurrunt. Sunt enim interdum qui cum Potu rificis animum in aliquam partem 'inclinatum vident, ob metum offensionis non audent loqui quae sentiunt potius. '.'
que praetextus aliquos inducunt ad eius iudicium approbandum, qua simulatione nihil potest esse deterius. Nam η etiam in quovis homine P tibsa. esset, multo vero turpior.& iniustior in ijs quos pro suo ossicio, ac munere veritatε profiteri oportet. Itaque Aluarus quidem tum in alij, ait peccare posse Cardinalem, tum hoc primo loco coma tu ecclesmemorat. Cum inquit, Vel gratia Papae, vel timore, aut ' spe alicuius rei consequendae, non dant ei vera, delibera consilia, sed fraudulenta, & periculosa tum ipsis, tum alijs, & omnino contra conscientiam. Neq; hqc tantum Theologorum est sententia, sed etiam iurisperi rorun . Sic enim Mansredus idem. de quo paulo ante. Cardina- Tr ' las, inquit, libere Pontifici consilium dare debent, eumqι ς' - admonere de cunctis utilibus, ct necessarijs neuociis San- tae Ecclesiae, quantum in ipsis est veritatem inquirendi ,
iustitiam, aequitatemque continue prae oeulis habentes, amota omni adulatione, tanquam vere cardines. Ecclesiae
Deo accepti. Quare si Pontis iapplaudunt, non est pro lecto e dignitate , atque Ossicio eorum, S periuri statim
187쪽
haberi debent, immemoresque eorum,quae polliciti suntἐD. ci a .euma tanta dignitatem eliguntur .. Gondissaluus veri 1. '' ira, tum hoe idem confirmar, tum etiam addit, ipsam quo- . que imprudentiam in Cardinali non esse sine culpa, nem- ' i pe ut in Medico , aut in Iurisconsulto inscitiam eius artis quam prolirentur. Eim verba Maesunt. Debent,inquid
cauere, ne male consulendo Papam errare faciant, quia
ita delinquit consulans, ut iaciens: idque non solum si scienter, sed etiam si per inscitiam male consuleret, quia admittendo hoc bifidium, quod principaliter versatus in consilio dando, videntur profiteri se esse peritos, & suificientes ad illud ia Vnde fit, ut merito eis imputetur,si aliqquid postea per imperitiam facianz. Denique hoc etiam eorum officium recte describitur in sacro quodam Can ς- sundamε ne his ipsis verbis. Decet ipsiRomano Pontifici per fia- .. .i : tres sitos Sacrosanctae Romans Ecclesiae Cardinales, qui, M sibi in executione offici, Sacetaotalis coadiutores assistud
libera prouenire consilia . Vt fratres ipsos nullus saecul ris potestatis metus exterreat,nullus temporalis fauor ab'
sorbeat, nihil eos a veri consilij soliditate remoueat, qui aecum per i psum Romanum Pontificem in quibuscunque negocijs eontingeret eorum peti consilia, in consulendo per omnia liberi, in omnibus quae pr' tempore imminent, libere consulant, & assistant Hae sunt igitur partes boni,& veri Cardinalis, his illeossicin inuigilare, his delecta .ri, atque ea, di rei, & honori, & vitae ipsi praeponere de- Lib. 4. de hei. Hi etiam sunt optimi colores, quibus S. Bernardus Cardinales describit, cum Eu genium P r. ita optantem, S ita loquentem inducit. O si viderem in vita mea Ec-oesiam Dei talibus innixam columnis. O si Domini mei
sponsam cernerem tanti; commissam fidei, tantae creditam puritati. Quid me bearius, quidue securius, cum eiusmodi circa me vitae meae,&custodes spectarem,& testes Quibus omnia mea secreta iecure committerem, commu-- nicarem
188쪽
niearem consilia, quibus me totum refunderem tanquaia alteri mihi. Qui si vellem aliquatenus deuiare,non sine rent, frenarent pryrcipitem, dormitantem excitarentia , Quorum me reuerentia, & libertas extollentem reprime, ret, excedentem corrigeret. inorum me constantia, &Drtitudo nutantem firmaret, erigeret diffidentem. Quorum me fides, & sanctitas, ad quaeque sancta, ad quaeque honesta prouocaret. Haec S. Bernardus, quae breuissme ,
sed prudentissime dicta suum cuique Cardinali officium berga Pontificem ante. oculos ponunt , ut nQn solium it , cum eo charitate, de familiaritate coniuncti sint, ut arx. na quaevis credere eis udeat , sed eam quoque liberiaita ac sinceritatem exerceant, ut si quando velit a recto de-ίectere non sinanti si quando negligenter, ac remisse se gerat, excitenς έ si nimia praecipitatiqne seratur, retineat; vi in summa in omni re, & omni te Ne opportuno b πω se, & ingenuos, ac fidele moritoro praestent.
De sententia tu Consi floris dicenda.
Τ si eκ his quae dicta sunt de fide ,&li
berta te a Cardinalibus prς standa in priuatis consilijs, satis intelligi potest, ea dem etiam praestandam in consiliis publicis, tamen de hoc quoque aliquid sep
. . ratim dicendum putauimus. Sciet enim an hoc etiam esse multo maior difficultas, quoniam cun priuatim agitur cum Pontifice, solus eius respectus imp dire potest . cum autem publice sententia di cenda est, ta hic ipse respectus multo magis valet, tum deinde muli trum etiam aliorum ratio haberi solet , ut Principum .vel caeterorum Cardinalium, ne offendantur. Quare Y a hac
189쪽
hac etiam ex parte muniendum est Cardinalis pessiis. Nunitur autem, & quodammodo armatur iis virtutibus . qitas supra descriptimus, di in primis fortitudine, despicientia virum C mnit m humanarum, tum Dei amore, Scilla recta mente, atque intentione. de cuiuS nec ebsitate- , S splondore multi disseri imus. Atque ut haec ascistenda, sic illa fugienda sunt. quae animum occupare , rectumque iudicivm eucri ere sol cnt, ut lamor, odium , cupiditas h
hcndi, di in primi, an bitio, quq plane Omnem cripit libertatem. Qui vero nihil cupiat , m hilque aliud velit, nisi Deo placete , di vitam ς ternam, cuius causa Gmncscidati sumus, adipisci, illex ullo labole semper cohstantia quam debet in dicendo tuebitur. Sed tamen ut certius, ct clatius constet, quid in hoc genere salua conscientia fieri possit, aut non possiti a Cardinali, libet hanc omnem materiam quibusdam quasi pronunciatis explicare. Primum igitur hoc sit. Cum nullum impendet malum, nec est ratio timendi ullum ab ullo incommodum, tum quidem debet Cardinalis dicere quod sentit, nec aliter ei fas est. Atque hoc conflat inter omnes, nec ab ullo incontrouersiam vocatur. Alterum deinde est paulo durius. Quicquid mali, quicquid incommodi instare vidcatur, nunquam licet falsum dicere, aut aliter quam quisque sentiat,hoc est probando quod probandum non putet,aut
contra improbando, quoci rectum esse iudicet. Atque hoc quidem ita intelligitur, Vt nec a pelte , nec tacite liceat , tacite approbatur aliquid assurgendo , aut aliquo et ulmodi signo exhibendo, quod communiter ita accipi soleat. Hoc igitur nunquam licet. 4ertiosi malum, quod sibi Cardinalis timeat graue sit,malum quod pro vcritate iacenda Ecclesiet impendeat, leue, potest Caidinalis ita se getere, ut neque assentiat, neque dissentiat, nimirum utendo verbis ambiguis, sic tamen ut non intelligatur Pi avare. Hoc enim paulo ante diximus non permitti vn
190쪽
quam, ut quispiam loqua ur, secus ac lentit. Atque hoc etiam tempore liceret lane continere se domi, nec in Eoa sistorium venire, aliquo quaesito piς textu. Quartum ac Postremum . in quo rei cardo consistit, illud est. Cum graue Ecclesiae damnum imminet, tum vero quodcunqueniatum subcundum sit, semper expromenda est sua cuique lintentia. Itaque in huiusmodi rebus nullus est dissimum Iationi locus, non tacendo non dubie loquendo, non fugiendo Consistorium. Sed clare, & libere, cum ea ramen qua decet modestia, ac reuerentia, repugnandum cst. Atque huiu, rei ratio ea est, quoniam hoc differt officium charitatis ab officio iustitiae, quod illud omitti potest cum proprium damnum timetur, aut nullus fructus speratur, vi in staterna correctione. Qui vero insuper ex iustitia obligatur etiam cum proprio deti imento, etiam nulla spe
fructus, tamen debet officio fungi, neque id potest omi tei e item ut F piscopus in moliendis,aut corripiendis sub ditis. Tale est igitur officium conliliarii, & talis praese tim consiliarii, qualis est Cardinatis,cuiuS muneri tantae merces, tantum stipcndium honoris, diuitiarum , & omnium commoditatum propositum est, cui Ecclesia uniuersa hanc quasi vigiliam imposuit. Vere igitur de hoc ipso D. Condissaluus. Quando, inquit, vident aliquid tendere ' s
in perniciem Ecclesiae, vel alias esse iniustum, tacere non debent, sed expresεc contradicere alioquin peccant. Nam cum ad hoc assumpti sint,vi recte consulant, tacentes hoc casti censentur approbare, id quod agitur,& error,cui nunresistitur, approbatur. Tractat etiam accurare hanc ipsam quaestionem Hieronymus Albanus, & quidem ratio D. C. nes primum affert in contrariam partem, pretesertim cum 'maior pars contra sensisset, quia fiustra iam dissentiatur. . Itaque valere hic illud dictum fiustra niti, & odium quae Iet e dementia magna est. Pr terea posse serrasse etiam