장음표시 사용
221쪽
volebat non obtinuit, illud consequutum est, quod nes bat, ut Henricus Catharina relicta alteram sibi sceminam per summum lcelus ascisceret, simulque & se , & totum Regnum a fide Catholica, a Romanae Sedis obseruantia a
seiungeret. Nec vero Volsaeus tantorum malorum origo,
. tantum flagitium tulit impune. Nam paulo post Regis gratia, Cancellariae munere, altero etiam Episcopatu, &palatio, quod magnificentissime extruxerat,spoliatus,po-' stremo in magna nobilium Corona comprehendi a satellitum manu iussiis, dum in Londinensem arcem trahitur, in ipso itinere, tot miseriarum, totque calamitatum concursu oppressus animam exhalavit. Cuius etiam hoc dictum fertur, cum in eo capiendo clamarent satellites, teneri illum ob laesam Regiam Maiestatem, respondisse ipsum,ut i-inam non magis Diuinae Maiestatis I se reus essem. Nunc
autem dum Regi nimium seruio, & Deum offendi, & Regis gratiam perdidi. Ex hoc igitur tam funesto exemplo,
multa ad rem nostram clici possunt documenta, primum quot malorum causa esse soleat cupiditas Pontificatus, cum huic uni illius tantae Insulae perditio accepta referri
debeat: deinde quibus supplici js etiam in hac vita plecti
a Deo soleat, haec summae sedis ambitio. Postremo ut ista cupiditas a leuibus initi js in maiores errores,deinde qui-Buldam quasi gradibus in maxima scelera prςcipitet. Vt
enim, qui in mari nauigant, interdum ventis, & fluctibus paulatim in altum etiam noletes abripiuntur, sic qui huic desiderio velificari coeperint a modico affectu ad ardentiorem affectum , a minoribus culpis ad culpas grauiores prouehuntur, interdum imprudentes, interdum etiam
scientes, Sed nimirum non possunt obsistere, neque sei sos cum in cursu fuerint cohibere. Quare facienda est inutio medicina, omnisque aditus his cupiditatibus obstruen dus, quas ita extirpare oportet , ut quatenus fieri possit. cum Dei ope radicit extrahantur. 2mdo by Corale
222쪽
tinti H ectare deberi Cardinalis in es gendo
Summo Pontifice. ' Cap. . XXXI.
ELIQV VM est ex ominus Catilina. , lilium odia ijs id, quod splendore maxi-U-e, . mum, sia rei momento difficillimum,&vero etiam periculo grauissimum est, nimirum staragium serre in summototius Ecclesiae PQntifice creando. Cum igitur tant um, tamque arduum sit negocium , merito non oscitanter, aut remisse peragendum est, sed si quid est in , hac vita, quod attentionem, curam, meditationem , -- . . a nemque animi prouisionem requirat , hoc prosectis requirit. Ita enim S. Gregorius illud interpretatur quod sco- i In ruptum est in lium Regum de Samuele,qui & si ia antea Sau RU
Iem a Deo elactum norat, eumque ipse inunxerat, tamen, cum ad eum Regem renuntiandum ventum est, tanta usus est inquisitione, ut populum omnem per tribusn familias stare iusserit. deinde series miserit, postrena latentemini repererit; Quid ergo, inquit ,hoc facto signatur, nili quia Sancta Ecclinae Principes multa consideratione esse gendi sunt Z Egregie etiana OrGenes3 Auod D tu in min. c i. Leuitico iussit, ut in Pontifice ebnstituendo congregareis e . Leuititur omnis populi coetus, ita interpretatur ,'d sciant Ona nes, inquit, di certi sint, quia qui praestantior est ex omni populo, qui doestior, quisanetior;qui in omni sirtute emhῆnentior ille eligitur ad Potitificaturui. Hoc est aut quod 1.TH ,& Apostolus praecipit, in ordinatione Episcopi., dicem, Oportet autem illum,& testimonium habere bonum ah inqui soris sunt. Addit etiam alteram interpretationem non minus aptam huic loco, quod nimirum conuocaro mycium, hoc sit colligere omnes animi vututes i. Squu in. unum
223쪽
unum congregare,ut cum de Pontifice instituendo agitur, vigilent omnes animi virtutes, & intentae sint, ut nihil in eis sapientiar, nihil scientiae, nihil desit industriae, sed ad sit omnis muItitudo sensuum, adiit omnis congregatio sanctarum cogitationum , ut quid sit Pontis ex , quid unctio, quid indumenta eius, conferens intra sacrarium cordis sui possit aduertere. Quae cum ita sint, hoc primum apud se
decernere debent Cardinales omnes, ut in tanta re,quanta caecum eligere, qui omnium fidelium caput in terris faturus sit, qui totam Ecclesiam sit administraturus,omnem diligentiam, omnes ingenij prudentiae, iudicijque neruos intendant, ut eum cligunt, qui tanto oneri, tantaeque Prouinciae parsit: Quid cnim mostruosius, quam id, quod Epist. i. r. ait S. Augustinus, Ut praecipuus locus gubernaculorum ei tradatur, qui remum tenςre non nouit Sed hoc quidem
. at L monitrum in nulla alia re accidere videmus. Nam ut in ' ' i eodem simili maneamus. Si nauigandum sit, gubernan - dae.naula munus, non κ gratia, aut ex beneuolentia committitur, sed quaeritur idoneus aliquis, nec quisquam est, qui non cupiat habere quam peritissimum, & quam possit optimum. Ecclesia vero ipsa quoque quasi nauis quaedaest, & quidem onusta mercibus. Quae vero in ea merces ΘAnimae innumerabiles per se tam preciosae, sed preciosio-Α - res, ob infinitum pretium, quo emptae, & ob Dei sanguia . n Em, quo ablut lunt. Et quidem hac naui, ij etiam ipsi.
- vehuntur, qui suffragium ferunt. Quae ergo maior coecitas, quam ci clauum lcnendum mandare, qui ineptus, &imperitus sit, tanto periculo tamquc certo, tum aliorum ... iiii i omnium, tum etiam suo Et si Cnimina uis haec quantacunque i istent pericula, vel xuminum, vel fuctuum, nunquam obrui, aut mergi pQ pii, quoniam portae Inferi non praeualebunr aduersu eam, potest tam in asiligi, & veκari, i potest magna, di grauia incommoda pati. Nam ut ovium pastor, ii ue propter impςrixiam, siue propter malitiam ,
224쪽
gregem non curet, si son ducat ad pascua, si non a seris /arceat, tolum perdet: sie animarum pastor si non vigilati ac prouidet quacunq; causa id eueniat , aut quianesciata aut quia tiolit, idem necesse est sequi, ut Ecclesia multas accipiat plagas, qua, deindecum inueteratae haerint,nutrisu Siseliosis pastoras industrii a lanare queat. Haec autem detrimenta, non ab ipso tantum Pontifice qui peccat lueroda sunt, sed ab ij. etiam , qui c um elegerunt , Vt a causa remotiore damnoruin 3 praelertim vero ii non eam, qua Oportebat curam adh;bvere, aut si quod grauius eii,siunx potius in eo eligendo,commodum sunt sequuti s Ita'. que Gondi salutis bonus auctor, de doctus, hoc. etiam De Ca disserte alfirmati debere Cardinalςs totis viribus adniti' i'' siet enim ait ne in eius electione qui supra omnes consti tuitur,errentialioquin ipsis imputare quicquid electus maele administrando commi ttit,quoniam ipsistintincti MaVerum quod tenebras in hac re ossendit,&plerum inus Q. auersos agit hominum animos, quaedam .est specimn uti oilitatis, dum quisque quod sibi aptius eta existimat. vel ad amplitudinem,& honorem, vel ad diuitias augeodas ,
id sectatur; eoque inclinat.Quae autem maior peruersitas, quae turpior deformitas cogitari potest, quam eiusmodi rem adeo sanctam, temporali fine prophanare, Mi etiam
rem tam communem, non ex communibus commodiς,
sed priuatis S siuis metirRFingamus enim animo, id quod saepe euenire Iet, ut ciuitas Legationem aliquam decernat ad regem suum de negocio maximo, & in quo ciuita tis eiu S maxima utilitas, aut salus ipsa versetur , seligat oratores, eo Ique ad hoc ipsum ornet honoribus,augeat coenulatu,prosequatur amplissimo viatico. Si igitur isti, histomnibus acceptis, cum ad regem venerint, publicae utiliat iis obliti propriam quisque causam tractare coeperit, qui non eos clamet infideles,& communis boni prodit
225쪽
res esse Eodem modo Cardinales, qui ex omni hac nostra Christiana republica delecti, tanta dignitate,tantis facultatibus quasi splendido viatico instructi sunt,ut essent E
elesiae instrumenta, tum ad alia negocia, tum ad hoc omnium maximum ., si deinde ad priuata emolumenta . Meommoda conuertanturi fidem deserunt, produntque publicam causam,& depositum quodammodo fallunt.Quod etiam eo magis apparebit, si huius actionis, quae est, Pontificem Eligere natura consideretur. Nihil enim aliud est, nisi,ut antea attigimus,eligere Christi Vicarium in terris, ι quem Christus ipse confirmet in coelis, & cui claues regni e inruetradat, suam potestatem ramittat. Vt . n. ad quem' vis Principem pertinet, suis urbibus prς ficere quos velit,&ros maxime idoneos iudicet,ita in hoc Christi regno de gnatio Pontificis, qui eius partes quasi ipsis absente i neat , Christi propria est, eamq; exercuit omni u primus in Mite ic. Petro eligendo,cum ei dixit. Tibi dabo claues regni c lo
n. ar. xs, S iteru deinde. Pasce agnos meos. Nunc aute tantam hanc,tamq; diuinam potestatem comunicat et cum hominibus,id est,cu Cardinalibus, immo totam cis committit,& ratum habet, quicquid ipsi gesserint. Quanta igitur cufide,quanta etiam cum reuercntia & timore quo da, qua pietate, ac religione hoc suffragium tam sanctum, & de re tam sancta ferri oporteretΘQui vero id non faciat, sed rei sanctitate terrenis respectibus admixtis adulteret , quamis grauiter Deum offendetξDenique conuincamus eos si qu istiusmodi sunt ex suo ipsorum sensu. Etenim si domui sui Oeconomum cupiant, eiusque quaerendi curam alteri committant, qualem eum eligi velint λ quam fidelem,quam pori tuin,& scientem, quam accuratum, deniq; iomnibus artibus ad id negocij idoneum Θ Quod si is cui hoc mandassent, non ex ipsorum, sed ex suamet utilitate aliquem minus aptum deligeret, quantopere indignare a-
226쪽
tur Et merito. Sed si hale iusta cst causa indignandi in
Parua, ac leui, quanto iuitius ipsis Deus irascetur, in itanto maiore, & grauiori e Est enim Ecclesia Dei domus:& Dei familia ἰ quare nihil iniquius, quam huic familiae aliquem praeponere ipsi eius dom sno ingratum , di Odi,
His igitur ita positis illud manifeste de euidenter, sequitur, hanc omnibus Cardinalibus quasi regulam, ac so mulam huius electionis, semper ante oculos tenendam, Peum eligi oportere Pontificem, qui omnium optimus, &aptusimus ad hoc munus existimetur. I taque non lotum
graui se scelere obstringunt, si inepto sufflagi uin suum tri- i
buant, sed etiam si tribuant apto, praetermiso tamen aptiori, oportet enim ut dixi. ut eum eligans, qui praeter codiveros maxime aptus videatur. Docet hoc S. Antoninus, ν io 1 f.
qui hac ipsa quastione his ipsis verbis posita, an tenean. c./tur Cardinales e Iigere meliorem, in Pontificem, diserte , ac liquido aespondet, teneri, alioquin peccare mortaliter&cile perlonarum acceptionem. Quod autem a quibuse dam dicitur, satis esse si idoneus eligatur, meliori posthabito, ait falsum esse, nec valere in foro conscientiae. Paulo eciam post grauissmum esse dicit peti atum, si minus idoneus eligatur, vel propter pecuniam , vel etiam aliorum precibus, vel gratia, aut commendatione, vel denique P. . quia speretur commodus fore, & benevolus. Haec omnia, Antoninus. Hieronymus qstoque Mansredus in illo li cito. bello de Cardinalibus hoc optim/ in eligendo nouo Pontifice, quo citius, & sanctius possim, ni,horrentes ab omni muneruin corruptela, amore, spe, cupiditate,ine tu,&omni licitudine animi promiseRutu magna humilitate ad id munus accedant. Quod si secus fecerint, peccatum aeterna dignum poena admittunt, eiusque poenam luent corpore, & anima, Atquε dem et tam alio loco. Capis.
Ad eligendum Petri succostarem , Christi vitarium Cata Dd dinales
227쪽
dinales omnes integritate animi, & optima mente accedere debent, no autem precibus, aut pretio corrupti,amore, aut odio aliquo: sed tota cogitatione respiciant utilitatem Ecclesiae uniuersie, honorem Dei omnipotentis an te oculos habentcs. Si vero secus faciant, quoniam tamia potestate sibi concessi abutuntur, aeternos sibi cruciatus in alia vita acquirunt, in hac vero summum dedecus , atque infamiam contrahunt. Idem confirmat Albanus, cum ait Cardinales, vulnerare suas conscientias eligendo idoneum, quando magis idoneum eligere potuissent,& in eam sententiam, duos magnos affert testes Abbatem,&Decium. Idein etiam tradit S.Thomas docens, quicunq, potestatem habeat, vel eligendi,vel praesentandi peccare, nisi cum, qui maxime aptus sit, eligat. & quidem addit Caietanus obligari etiam ad contentionem, comparati nemque faciendam, ut ex ijs, qui ad manum sint, non modo bonum, sed etiam optimum sumat , alioquin enim esse acceptionem personarum; redditq; S. Thomas rationem, quoniam liuc Ecclesiae ministeria, non ad hominum remunerationem, sed ad ipsius Ecclesiae utilitatem instituta sunt; quare eo omnia esse reserenda. Haec ille de quouis Episcopatu . Quod si in cς teris valet, quanto magis in summo omnium Episcopatu Quo etiam pertinet illud Epist. is. S. Augustini in S. Iacobi sententiam, qua Apostolus ille personarum acceptionem in stando, vel sedendo condem nat . Si, inquit, hanc distantiain sedendi vel standi ad honores Ecclesiasticos referamus, non est putandum leue esse peccatum in personarum acceptione habere fidem Domini gloris . Quis enim ferat eligi diuitem ad Sedem honoris Ecclesiae, contempto paupere instructiore, & sanctiore ξ Quod ergo S. Augustinus dicit de diuit ijs idem intelligenduin est de alijs, cum vel amor ad aliquem indignum inclinat, vel ira, aut odium, ab aliquo digno reu cat , ct in summa cum aliquis humanus affectus, qui se interserat
228쪽
tesserat mentem a recto detorquet. Atque hoc etiam ipsius rationis lumen ,& naturae iudicium demonstrat. Nam qui alijs ideo praeponuntur, ut eos regant, & gube
nent, quantum eos gradu antecellunt, tantum etiam ante
cellere oportet sapientia, & virtute. Itaque in omnibus populis bene constitutis, cum de Rege legendo agitur nisi per vim, & per seditionem agatur, quod quidem no Regnum est, sed tyrannis semper is quaeritur, qui excellat: multo autem magis id fieri deberet in populis Christianis. Sic legimus Hierosolyma per sacrum illud insigne Tyriiud. bellum recepta, quod fuit anno MI C. cum inter Princi- 'l' pes, qui eo in uiri conuenerant de creando Rege consulta '''retur, coepisse inquisitionem feri de singulorum vita, &moribus: quin etiam ut cuiusq; merita magis constarent,
serunt iureiurando adactos familiares , di intimos quosq; ut candide, & simpliciter omnia expromerent. Quia i uestigatione adhibita, cum omnium vita patuisset Electus est Godefridus ille, cuius unum hoc crimen compertum est, quod nimis prolixas moras in templis traheret, quae familiam is dio assicerent, & cibos iam paratos insuauio res redderent. Quid igitur facere oporteret Ecclesiasticos electores Principis Ecclesiastici, si etiam laici homines in laico Principe instituendo hanc regulam tam accurate tenuerunt Qua de re superfluum est latius discere re, cum habeamus Concit. Trid. apertissimam auctorita . tem meliorem eligi iubcntis. Igitur cum hoc ita habeat, ut semper optimo cuiq; & dignissimo sufflagium tribuendum sit, duo tamen auctore S. Antonino, obseruanda sun r, quae rem hanc haud paulo faciliorem reddunt. Primum enim hoc ita intelligendum, si spes sit eum qui m lior, aut optimus i udicetur ad Pontificatum peruenire posse. Nam si desperetur, quia maior pars alio incliner, in hunc pauci, vel nullus, tum vero licebit alteri, etiam si minus bono, sed tamen bono, suffragari. vel quia aliter
229쪽
i etiam resconficietur. vel quia rectum est existimare illos qui plures sum melius sentire, ac plus videre; denique ad In illandam dis tionem . & adsensionem , quod omnino 'Mndlinus, ut quam maxime concordia teneatur seruet crus Stat iratae iligat Cardana ij, posse se eum, quem -aptiorem iudicat suci suffragio iuuare, S pr 'odere,quin yiam non desint alii, qui idem senriant, onmino ait S. An βψ unus suffragari deteriori , ct minus digno non licer. AElyerum deinde est, cum de viliori , siue aptiori loqui' cliuo T muri non euin intest vii, qui sanctior sit, magisque pietati,M , I ac religioni, deditu es qui melion huic negocio,. idest I gisi idoneus. gube uidς Ecclesiae. Quare rest nocadeo virtutibus persectus sit.si tamen ijs pntadiu orna' rus, quae ad reoendum conserunt, hic est et praeserendus. Haec vero praesidia nota sunt, prudentia in primis S soler tia, tum deinde peritia, a rerum usus, praeterea doctrinas ct eruditio, sine qua sine dubio fiuctuaret gubernatio in tanta praesertim rerum mole. Quare ex his omn-s se, vendum est iudicium , sic tamen , ut non desit tacitirtus . probitas, atque integritas, quae in greais dominici pasto' re desideratur . nam sine hac nulla sumceret sagacitra,vel perienti in . i. . o i ii A. , Postremo quoniam in hisomnibus ς stimandis, S diiuΑdicandis errari potest, & ispe erratur, operae pretium erit quasi praxim quandamothidere seruandam in eIigenda; si prius id dixerimus . quod .praeter reliquos stimulos ad tuam Frater carissime diligentiam in hoc genere excitan- dam magnopere conserere posse ex immo. Sic enim obse Matum est, qui inhoerando negocio uaruin potius utili tatum, quana divini insequii rationem habere voluerunn,Plcrumque ita a Deo, punitos esse , ut a quibus potissimo
omnia sperabant , ct quibus hac spe immerito tuffragari ierant, ab sis non modo Pital prim ij referrent, sed math etiam tractarentur. Iusto utique.Dei iudicio, ut & ipsi
230쪽
rer que . pecc arant plectetimur, & alij discerent eorum exemplo, ac tam euidenti, tamque praesen i poena dete Lerentur. Nam ut nihil de nostra aetate dicam, quod est cliosum, aperte hoet declaratum est Alex in dro VI. Pon-xisce, qui cum quorundam Cardinalium suffragatione Gam magis quam Eces estis vrilitarem spectantiu ad Pontificat tam prouectus esset, pro magnis commodis,qua sibi spoporadcrant, magnas cuncti ab eo calamitates acceperunt. Ita enim memorie proditum est, omnes, qui illi in lignitate adipiscenda fauerant, non mulio post alios alia
poenacluisse, partim exilio, partim tererrimo carcerC, partim ctiam capitc damnatos: quin etiam multoS Romanos Proceres, quorum propinqui Cardinales illum extulerant varijs ex causis, vel sublatos, vel bonis exutos. Sim Illa aut Cm multa commemorari possent. Verum ut ad praximillam rc deamus, hoc in primis tibi faciendum omnino est ut cum primum Pontificis obitu vacuam Sedem videris, novumque quatiendum Successorem, intelligas magnum tibi instare, negocium graue, ac periculolum, & in quo facile sit labi grauissime. Itaque iam tum tecum ita tuas, ac occernas, nihil te actere velle, quod Demn offendat, malle que omnia pcrdere, ac perpeti. Quare ut salua conscienna, ex hoc quasi euripo euadere pol sis, tum ipse te Deopi t cibuS commendare, eiusque opem, ac lumen implorare incipias, uim etiam cures ut alij,& preces, & missas proic,& pio alijs collegis osscrant, tribuas largiores eleemo-sb nas, denique nihil omittas quod ad diuinam maiesta-lcm conciliandam pertineat. Deinde semper quidem - , scd maxime in ipso Conclaui, cum electiom Opera datur,
Luc studeas, tuisque omni lius viribus coneris, Ut reor m id tua voluntate,& inclinatione exuas,ne ob alicuius an orem, aut ob priuatum commodum in aliquem propcdeas, aut contra ab aliquo abhorreas. I mirio vero ii quid eius -- modi in animo tuo inliae ulla tenteris, eijcias statun acria, ter,