장음표시 사용
111쪽
ad Corinthios pisolum C p. III. 43 deti&aliud non eme sub coelo nomen hominibus da
tum affirmet, in quo salutis sua spem exitii siolatium ponere debeat. Ea res ait minit tertim ei dignitatem, ita augetin passim commendat, ut doloris magnitudinem, quam in vestri parturitione passus eram, abundantia consolationis Ipiritualis, sat siti perq; compenset. Quemadmodum enim parturiens aliquando clama γρου. rν. bam cruciabar, ut parerem, donec in obis formaretur ria uta ex Christi grati et in vobis redundantis abundantia, tantum capio gaudij ubertatem , ut voluptatum torrente videar inebriari, cum vice Epistolat commendaticiar virtutes vestras, in nostri commendatione profero in lucem, Christumq; intimis animi vestri medullis, sic insculptum video,ut eis irata iugiteri corporeu provideaminigestare. Ex his, liquidum rit illud maioris, idna dignitatis, tum preti &utilitatis esse munus, quod obierunt Apostoli, vel Joyseos, Vel veterum Sacerdotum officio, quod veteres illi Prophetici viri, circa literam,Cςremonias, terena bona, terrores minas, figuras,&e. occuparentur; novi vero Testamenti ministri, circa spiritum, amorem,veritatem,Sacramenta efficacistima,& sempiterna bona versentur; Deniq; fit euidens, Ρauli doctrinae consentaneam esse Concilii Tri Ἀρ--τ α
dent. sententiam, impi si ustiricationem, n6 in bla pec- α secatorum remissione, sed in sanctificatione&interioris hominis renouatione,per voluntariam gratiae&donorum susceptionem constituentis. Quid enim illud est, quod spiritum Dei insculptum dicit Apostolus hominum mentibus, nisi tabulis cordis carnalibus spiritus sancti gratiam impressam, cuius virtute&directione. diuinis mandatis rite obseruandis apta idoneaq; redditur hominis voluntas ita ut a mortiferis sceleribi: Sabsti-
112쪽
ad Corinthios'episolam, Cap. III. renim, de vita ante acta, sibi optime esset conscius, promissis gratiae diuinae auxilio erectus, plurimos heroica rum virtutu fructus editos cupiebat,qualibus Dei gloria propagata, Corinthiorum salus sumeret optatum incrementum. Alia enim iustorum,alia peccatorum
fiducia&persuasio esse debet; quod empeccatores non Iat,prout dicebat Psalmo gr.Si 'exi iniquitatem in tacorde meo, non exaudiet Dominus; Timentium verUe voluntatemsemperfaciat, eorums deprecationibus exauditis, eoΩdem faciat salvos. Hanc vero iustorum spem, siue fiduciam, vehementer auget singularis, in Christi meritis& passione posita confidentia,quae causa est, quod per Christum se habere ad Deum hanc fiduciam audacter gloriatur Apostolus: Nam sui filiis in quo nosmati cauit, or in quo habemwremissionem peccatorum persanguinem Mitris,secundum diuitias gratiae eius qua superabundauit innobis, in omni sapientia , o prudentia non intercedente patrocmio memini quicquam largitur coelestis pater. Propterea toties monebat sui cultores Christus Dominus, ut, si quida patre impetratum vellent, id in suo no riso rimine, fusis precibus peterent quasi nihil non eo in. -- . Qterposito, imploraturi. Hinc Ecclesia Catholicae usin. - Obtinuit, ut nullae ab ea, preces ad Deum publice priuatimq; fundantur, nisi per Iesum Chrinum, tanquam C t peror
Dei&hominum media torem, patron umq; fuerint di is, rectae; quod, Deo gratissima sit eorum fiducia,qnae iiij
sui meritis nititur , cum enim filium suum dilectum in quos biiugiter complacet intuetui, statim placatur, iras contra genus nostrum deponis, ac per poenitentiam, ad meliore vitς frugem, conuersos, in gratiam recipit, ea ob causam, se viam ad coelum ostium in Ecclesia, iter ad patre, ad veritate viventis Dei cognitione, vitam ad
113쪽
8 3 Comment inposseriorem D. P. si aeternitatem, Verbum ea o sacrum se toties nominat, Vt si quid obtinendum est quod ad bene beateq; vivendum pertinet, in eius nomine petatur, cui nihil, cum
γω o. p O nobis semper interpellet vultui Dei negari potest.
μὰν -., . Qui hoc modo, de Dei bonitate, sibi cum Paulo, maxi-M--- naa pollicentur, dicuntur a Domino benedicti,ct quod aternum nonsint commouendi sicut econtra ridentur,qui nonposierunt Deum adiutore uum, ετ male dicuntur,qui
vel in homine, vel in multitudine diuitiarum suarum spem s/am posuere fures es latrones appenntur, quialiunde
quamper Chrinum Vein uile ovium penetraturos existimat: Pauli mens itaq; hq Cest, quod Dei fretus auxilio, multa, cogitatione&consilio suo consequi possit, quae ad iusti ricationis gratiam,& aeternae vitae meritum ac publicam proximi utilitatem, spiritualemq; profectu mi perfectionem pertinentri licet enim initium conuersionis, praeuia ad gratiam obtinendam dispositio, Dei singulari ope iatrocinio nitatur , humana tamen voluntatis concursus,gratiae simul diuinae cooperans, plurimum potest, si Christi meritis fulciatur, cum certa& in fallibilis sit D. Augustini regula, quod qui reauis te laete, non ius icabit sine te. Adeo, ut mirutait, ea esse mentis caecitate, nostri temporis Sectarios, qui liti manas actiones, virtutu exercitia bona opera, nullius esse ad salutem ponderis, ideo obganniunt,quod ea Dei cooperantis auxilio fulciri sit necessarium. Frustra alias, se aliorum commendatione non ideo indigere hic Apostolus diceret, quod iuuantem Eo, ea se praestitisse in adhuc posse praesta rosperet, quae commendationi sui suis' laudibus,magnum sterre pondus, praesidium posse existimet. Qui etenim propria virtute, gratiae diuina coniuncta
114쪽
ad Grinthios epistolam. p. III. Pnititur, aliquid se laude, praemio si dignum, conaturupraesium it in quem sensum dicebat Tobias, mapram V 22 T.
se duciam,coram Deo eleemosnam facientibin eam. Et Re R.m. s. gius vates, Retribuet mihiDominuscundum iusitiam mea. EtSapiens, In timoreDomin duciam sortitudiniponendam,&noster Apostolus, qui in sua bona conscientia, spem maximam tapillime collocat, sicut D. Ioannes, scornoserum non reprehenderisios,ai duciam habemus ad Deu, Quidni etenim spem,aliqua ratione, nostram,ini j Sre
bus ponere nobis liceat, quibus iure nostro, monemur salutem nostram procurare cas autem res este, lcriptura Prophetica frequentissime commemorat, bona Opera, quae diuino ac coelesti praesidio fuerint fulcitata, a th. si quicquid contra Lutherani obganniant,& menti an 'tur, cuiusmodi sunt oratio, ieiunium, eleemosyna, fides, timor, spes,&α
Non quod issicientes simus cogitare aliquid
Eius cogitationis, hic meminisse Apostolum Vulti. Da
Augustinus,quae ad pietate minuitam aeternam dian dest. in . a. taxat perimet. Cui synodus Arausicana subscribens a Hii Si quis per naturae vigorem,bonum aliquod ad alutem pertinens vitae aeternae cogitare,au eligereposse confirmat ab quei minatione se instrationesiritussancti, haeretico fastitars'irituri non integligens EDd,non quod idonei simus cogitare, cri. Fide si quidem certissimum est, hominis naturae n5 inesse facultatem, tuam iustificationem inchoandi: cueamentis cogitatio&conuersio in Deum, quae certo iustificationem conciliet, superioris ordinis, actionib' debeat constare:nempe, fide, spe, Domini timore, charitate,poenitentia,aut suntlibus, unde conuersionem
115쪽
so Comment.inposteriorem D. Pauli. ruet, ad gratiam, Psalmista Deo tribuit,cum dicit, Conuerte
inem I nos Deussalutaris nosse Idem Hierem. Conuerte nos Dom
ah mineo conuertemur. ad Phil. Deum dicit Apostolus esse, qui operatur in nobisve eoperseere Quam ob causam , hominem, qui iusti ricatur a Deo, cum luto in manu gusicomparat, quod etiam figulo praeparatur ad eam sermam, qua ipsi est inducenda;Item in ea, quae est ad j Galat. ua creatu= a,homo lustificatus appellatur, quo-ti . . . niam iustificationis initium est Deus; quemadmodum&apud D. Ioannem, videtur Veritas ipsa conmmasse,
cum dixit, rime, nihilpotesvfacere, quod de actioni, quae ad iustitiam valent, debet etiam intelligi: Nam,ibi sermo est de Ductu, si quem faciunt Christo insiti vi
Quorum prima inchoatio&vigor,est ab ipsi vite.
Vnde inter caeteros, praeclare D. Cyprian. De en ing Ib a epist. a.LI omne quodpossumus nisuiuimus, depo emus Ahi libro ad 2 turnium. Innu o,alagurrandum, quia nostrum nihil est,
nemo enimpotest quicquam accipere,nisi datum ei fuerit de caelo, M. otest maonio utiturAugustinus, lib. de praedest. Sanc2. c. 3. ad probandum praeuentri nos giatia diu illa, in acquirenda iustitia. Sanctissime igitur Concit Trident Patres, non ita pridem, cum anathemate ferierunt,qui dixisset, homine sine praeuenient sirin sanctiles ratione,arserus adiutorio credere clerare,aut diligere sicut oportet,posse, ut ei ires cationisgratia conferatur eq enirn naturae viribus, l&gis interuallis praestat donu menti, superioris ordinisi .. auxilijs non dispositae adiuta contingere potest. Cum erM,Omne datum optimum,o omne donumperfect desursus a patre luminum defendens, perspicuusit iusti ficationis originen a Deo debere proficisci, desisse res
116쪽
κὰ Corinthios epistolam, Cap. III. Irei natura videturia pride docuisse, ne perem nullam sese aut dirigerc, aut mouereturne, ad fine naturae suae limites excedente, nisi supera oris agentis vi,fuerit adiuta. Cuporro, humana mens, hac conuersione sua, supra naturae suae vigor ac potestate non possit sese emerre,
necesse est, Dei unius dono, id ipsa conseg. Relinquiς ergo,ut Deus, benedictionisus dulcedinis s. praeueniendo, alam ipsam disponat,ac prς paret, non ipsa se,aut dispo nere,aut pparare possit, nisi ab ipso Deo, dialiud gratiae
donumoueatum,licet vero se pescriptura, iotes mon at,vi eouertantur,s alibi cicat Sapi Es,hois esset parare a r Misse. γα nima,cte. respondet Augustiou liberinem Duersmibbiu Autisca a sement, comendarised ratiapraeuenient minime exclud, βρ quemadmodum in istis DConuerte nos Demsalutaris nosterior Iraeparatur volunta a Domino commendatur gratia prauo
Sic enim primi parentis praeuaricatione,humana naturat auersione a Deo,& conuersione ad creat ' in is inras, excaecatapturbataq; est, ut ad finis sui Vltimi tuCΟ- . , primuιgnitione,tu Psecutionem, prout necessitas exigebat ta se sibi lirelicta, nec dirigere, nec deducere possit. Vbi Gri . etcnim quaeda ad fine illum psequendum agenda, vel Omittenda occurrunt, se procliuitate quadam ad malia, fini illi vel medij fini illi consequendo idoneis, contraria sentit impediri adeo ut naturaliter in malumis propendere, sumaq; difficultate ac violentia appetere Bonum videatur, quem ob maximum deiecti ex siuo
statu anima itupore, utq;adeo necessaria Vlscoelestis da Timb.e,ssitas est h5i, ut ei Continuo dimicandu , meditandu,Vigilan a s sic t ρηεdumq; sit, contra Spensionem illa ad matu,&propriusui amorem. Quod cum moraliter esse impossibi , cum ratio, tum usu sin experientia quotidie dictitent.
117쪽
Comment in pseriorem D. Pauis. Dei unius gratiae adiumento nitendum est quo mens Deo subiecta,corporis sensibus imperare.&si collicioia. jια, suo prout pruTi ipsius conditio requirebat, fungipo L. ., C M. Ἀρή etenim hominem ipsumpraeditum, dicit August.
Maxima huma n Iriginta diuina inseparabiliter agaturi, ob naturae infirmi-- ratem ne dubio casurum,quanto magis de homine infideli, impio,&qui solis viribus nitatur vitiatae per peccatum naturae,idem sentiendum est i Ideo ideauthor, lib. de peccatorum meritis&remissione cap. L. IUitra praecepta, omni ex parte impor it,nosuo posse,nisadiuuemur a I ri ; quod ipsum cap. 8.eius, quae est ad Roman. docuit Apostolus,cum ritum vita,quem habemus a Deo per Chrisum iberasse nos a lege mortua rmauit, qui per gratiam lpiritus Lancti, legem implemus, quam pernaturae vires,&litera legis implere nunqua potuissemus, nisχp ta quemadmodum paulo post declarabimus Ex quibus, H, Pelagiisiecta facile conuincitur esse erronea; qui tantum hominis arbitrio tribuebat, ut eius unius operata, non uolum hominem rite Dei imperata facere doceret, sed&obuenientibus contrari j stentationibus, Vita liter posse, sine ulla aliaDei gratia, resistere existimaret; quasi homo secundum naturam sibi relictus,a malo δε- clinare. o bonumscerepasset Licet vero, sua sussicientia a Deo, in salutis sua operatione, fateatur Apostolus PςΠdςrς non tamen, ea est opinione, quasi se peni-
tus cellante, Ueus ea iaciem solus operaretur; quemad-ι AGAisri modum nequiter, scut& alia id genus loca, Lutherus Caluinus interpretantur,qui humanas liberae volu tati vires, Ita extenuant, Vel potius extinguunt, ut solis
natura viribus, nihil boni moralis fieri posses nec solusne auxilio speciali, sed etiam sine fide iustificante, iaqfiunt, esse peccata, qua sunt impudentia, mentiant.
118쪽
ad Corinthios pisolam, Cap. ΠLQuin etiam ovesaniae progressi sunt, vi iustorum quoque opera, peccata esse mordicus defendant, quieta, men fidei unius causa non imputentur:quod infidelib'
aiunt, non usu venire,quorum omne Sactiones,Vt peccati habere rationem, ita etiam imputari nugantur sua .r
itaq; scriptura,fideles ad credendum, sperandia,&χlli . . .gendum inuitat, ad peccata prouocat, jum homo credit, solus Deus, non homo credit,&cum petentibus Iudaeis, quid aciemus, ut operemur opera Deι, respondet I I. a. Dominus Hoc es opus Dei, ut credatis in eum, quem misit ille, tum Christus,sectariorum siententia,Vnus operatur
bonum ion ludaei aut si ipsos uiso operari cotin cM07. 1.gat, tum ipsos peccare,atq; eo ipso, a Christo, ad peccatum prouocari licet eis non imputeturi fit eorum opinione consequens. Sed Orthodoxa patria fides, Paulia .m. Ἀμὰ semper ita interpretata est, Ut cum quo veteri exuto, hominem nouum induant, dc ut cum dente.verari metu timorequesalutemseuam operentur,vesit operanti Deo homines iustos bonum cooperari. Frustra alias praecepta, persuasiones,consilia a Deo homines accepisset, si fas eisdem non esset, operanti gratiae diuina cooperari. Hinc B. Augustinus lib. de gratia&libero arbit. ca. Is . illud Apostoli Cor. cap. s. exponens: Non autem ego, sed gratia Dei mecum, cperhoe ala, nee gratia Deisti,nec ipsistasse ratia Dei cum illo Et idem Author, serm. I 3, de verbis ApostoIs prorsus hoc credite, dicit, Si vos agere bona voluntate; quia vultis, utique agitis: Non enim adiutor es ille, si nihilagitis; non enim cooperator est illi,s nihiloperamini: Eodem modo ratiocinatur D. Hieronymus, in Lucae Caput s. de filio prodigo, qui redeund acultatem, inquit,non babulset ni ius pater ei in occulto inspirasset.
119쪽
s Comment inposeriorem D. Pausi. Quibus verbis sic boni opera originem, & finem Deo asscribit, ut hominis illuminati, adiuti, ac corroborati, Deo cooperationem non excludaticum ea sit prouidentiae diuina suauitas, ut naturalia, immobiliter mouens ad agendum, libera libere ad suos fines dirigat. Unde subdit Apostolus.
Qui ct idoneos nosserit ministros noui testamenti, non litera,sedθpiritu.
Non priuatae salutis operationi tantum, sed publicis Ecclesiae munijs rite obeundis, impares hominis esse vires, ostendin, nisi Deo robur largiente, reddantur apta in idoneae q. d. Et si Deus sine ullis nostris ibis. ., ςriri , nos elegerit Apostolos,&sua gratia in Ecclea Gm. h. a. ias posuerit, ut eamus, eumquefructum asseramus, qui alemum duret nos tamen tanto ministerio exequendo; imo ad concipiendum quidem mente rei magnitudinem, nos non esse sufficientes libere confitemur m-sra sus cientia ex ipsis De es, cui placuit, ut nos tanto negotio apti idoneique essemus. Quae causa est, quod eius gratiae asscribimus, si quid utilitatis, aut fructus in eo administrando , nostra industria geritur. Sicut enim, Baptismi Sacramento, certa regeneratis gratiae praesidia suppeditantur, ut quae Christiani simus requirit, digne possint praestare: Sic cum solenni ritu ac caeremonia, ministeri j Ecclesiastici potestas alicui publi co ministro legitii me datur, quaedam coclitus auxilia simul conferuntur, ut, qua par est pietate, scientia, religione, ac prudentia, suo fungi quisque possit offi
Inde est, quod in ordinatis a se Timotheo ac Tito,
120쪽
aa Corinthios epipolam Cap. m. I teros Episcopos presbyteros hortetur Apostolus cm-
ne gratiam negligunt, qua ipsis datas per prophetiamst 'ia, .. .
postionem manuumpresbter': Admoneo te, inquit a libr, ---,am exsi is gratiam Dei,qua es in re, per impositionem ma nuum mearum. Ex quibus, perspicuum fit, hanc Uimiles Pauli sententias de Christianis omnibus non esse intelligendas quasi omnes sint Sacerdotes iublicim mistri ut volunt Lotherani, sed de solis Pastoribus, Euangelistis, Apostolis, Doctoribus, quos adconsum mes.
matione anctorum, in opus ministeri', in aedi rationem corporis Chrisi, Deusdedit donee occurramus omnes in reum perfectum Sicut enim, in uno corpore, multa membra habemus, omnia autem membra, eundem actum non habens,
ut author est noster Apostolus ua multι num corpus in Chrsossumus, habentes ait ibidem, donationes secundum gratiam,' datas ipsis disserentes ore. Quibus verbis, Apostolo de institutione diuina ministrorum diuersis-rum quae in Ecclesia, ad aedificationem ridelium pertinet, est sermo, sicut I. Corintho 4. se suique similes, o in tanquam Christi miniseros crmiseriorum Dei dispensat 4. Cinxiores existimatos cupit, qui ea , quae in Ecclesij desant corrigant, e consituant per ciuitates presbyteros, si atque vel hi t fideles prudentia praediti serui super Domini a Le. miliam constituti,quisuo tempore,Iritici uissubditis men Tu...
suram dividant panemque petentibus EccIesiae fili
Enimuero ministeri guangeIici publico aIim quo munere imitari maximi rem esse momenti magnaeque dissicultatis declarat illa Chris si pro Apostolis , ad patrem fusa oratio, qua Ioan IX. petebat , ut eos sanctificaret , hoc est, segregaretin