장음표시 사용
81쪽
s comment.in poseriorem D. Pauli ex memorabili fratris delicto, fuissetis compuncti. D. Thomas, duplicem tristitiam distinguensi nam quae non modo mentem debilitet, sed totam obruat, quam infra, mortem operari Apostolus,& in sapientem non cadere dicitPhilosephus; alteram, ex parte,tantum homminis affligentem animum cuiusmodi commotum , ait, fuisse Apostolum Iunc sensum reddit; quasi dicae Apostolus, a mentem, nimia doloris Vehementia minime oppresiam, Ged gaudio simul etiam, alias ob causas, perfusam fuisses nempe ob bonorum, de hoc
flagitio, maximam anxietatem, i praeuaricatoris poenitudinem, &tempestiuum, ad melioris vita frugem, reditum; quasi dicat; Dolorem, suo sceler attulit mihi fornicarius sed non ita me conturbauit, quin simul de vestra virtute, constantia&ςquitate laetarer a
gaudio gestirem ex malo siquidem poenae, licet aliquid gaudij concipere, quando ex eius, qui punitur poena& emendatione, magnum aliquod virtutis bonum se
Susscit isti qui eiusmodient, obiurgatio haec ,
quasit a pluribus ita ut e contrario ma-gudonetu sconsolemini; neforte abuna
dantiori tristitia absorbeatur qui elusi
s. l. Vt prudens medicus,eigrotantis Vires prius explorat, quam in morbi curationem adhibitis remedijs, incumbat: ita animorum qgritudinibus,poenas. quae vitiorusalutaria sunt antidota debet adhibere medici spiritua-Mη μαρον- les,quae laborantem sanent, non vero interimant. Nam,
82쪽
nem esselabendam ratus Apostolus, sat poenarum dedisse fornicarium dicit, quod salutarius sit, in errantes lenitatis 1piritu,ad correctionem animaduertere,quam inhumana austeritate ad eorum desperatione uti, quia obiurgatio, aitSapiens,o iniuriae,annusiabuωub antiam. Cui itaq; Corinthius ille a reliquo fidelium coetu,persium-mam Infamiam, ad tempus exularit, aitApostolus, cum publice ab ipsisEcclesiae primorib.asperrima reprehensione correptusin mira seueritate obiurgatus fuerit Cum deniq; Sathanae traditus, mirum in modu,hinc inde iactatus,vexatus,cruciatus' sit, sufficit ei haec poena. Vos itaq; hanc ei noxam condonate, a conuitiis in eum abstinete: Varia eidem charitatis argumenta ostendite, ne plus nimio, post mutatam in melius vitam, contemptus,desperet. Nihil n. tam validu est, ad amoris fraterni declaratione, quam mutuae in eum charitatis ostensio, quam compassio,quam con latio.Id vero consblationis genus, huic instituto maxime est accommodatum, this,qui descelerumpropitiat unlisapauidi, quasi cum impio Cain sentire videantur,maiorem essesuam iniquita
tem,q mutveniam mereantur eorum inquam, i mode
ratae formidini,diuinae promissiones in primis obiicie sdesint,qui b. ad saniorem mentem redeuntibus, paterna beneuolentia,imo obuius coelestis paretis c5plexus, & prioris stolae deperditae restitutio, promittitur Adhibenda sunt exempla, quibus sera etiade peccatis poenitudo no ingrataDeo probetur fuisse,quei ex imis cordis visceribus fuerit profecta. Quidn.aliud hςc sibi volunt,
Venite adme omnes, qui laboratu, &c. Vivo ego,nolo mortem -- .ra.
peccatoris, &c. Ex quibus,Dei ad miserandu proeliuita, deduci potest;qui licet iustitiet partes no negligat, inmisericordii tam e multis argumetis se magis,ppedere se
83쪽
, comment.in poseriorem D. Pauliquenter testatues ut qui Dauidi peccatum confitenti, Petro lachrymas profundenti, latronis iam moriturin iam seri prςcationi,&c. se promptissimu&benignissimu exhi- raris.minatis, uitiAd haec, diuinae charitatis commendatio, pondus Nimum asseret,qua mortalium genus, ita complexus est,ut filium suum unigenitu,in crucis mortem turpissimam,daret. Cuius diuinς benignitatis,minime ignarus Gentiu Doctor, ita alibi corripiendos inquietos Volebat,ut pusillanimis,qui peccassent,collation5 deesset. Unde in eaque est ad Galatas, spiritualcs monet, tqui eiusmodi unt, id est,in culpa sunt lapsi seiritu lenitatu instruant,consederantes, ne est UtententurAEc in ea,quam Ephesijs scripsit,ad eum modum peccantibus, noxam donari vult, quo Deus quotidie nostra debita liberali Dsime dimittit. Huc spectat, quod futurum Apostoloruprincipem monebat Sestuareor,vta uando conuersu, ratre uos usuris peccatorii laborantes, scilicet,confranaren&,ut infe fratri suo septuagiessepties peccati,noxa remitteret. Vnde fiatres delinquetes, novi hostes, odio proseque- dos sed ut fratres, corripiendos volebatApostolus, sicut hoc loco, Corinthiu, licet peccatore,omni charitatis Scamoris officio prosequendum cupit, ut quam diuino rum mandatorum de integro viam ingressus est, maiori alacritate possit usq; ad extremum decurrere.Viderint proinde nimis morosi, in aliorum defectus Aristarchi, qui nunquam non semel admissos proximorum errores refricant, corripiunt,4 in memoriam, eX vindictis cupiditate, reuocant.
Ideo enim seripsi vobis, et cognoscam experimentum e trum an in . omnibus
84쪽
ad Corinthios epistolam, Cap. I. IQuia, ut author estAugustinus, in praecepto obedia ι'. tu. νοentia commendatur, quae omnium virtutum custos se mater
s. ideo plurimum intererat, ut Corinthiorum obedientiam, haberet Apostolu perspectam Cum itaq; primum Corinthijs mandasset,ne facinoris authorem abire sinerent impunem, sed durioribus verbis increpatum, ad tempus proscriberent, nunc contrarium plane iubet, ut scilicet, ingratiam tristinum locum restitutum, gratis stud ijs eundem prosequantur, Ideo se, ait iussisse, quo animos ipsorum exploretian in po/sterum sint eius imperatis, morem expedite gestum: promptae siquidem subditi voluntatis, periculum fieri melius non potest, quam iustitia interim ordine teruato repugnantia eodem fere tempore,eidem Iuben clo ieri ab eo,qui praecipiendi pollet a uua oritate. Cuid enim subditus, non suo, sed superioris iudicio nititur, nec rationem curiosius clisquirit curiam hoc inlicitis, honestis 4 indisserentibus rebus iam illi penitus contrarium est faciendum, talem ad omnem honestam vita actionem esse confirmatum, lene nauiterque Obedientem esse oportet, haec nimirum caeca illa est
obedientia, a sanctis patribus tantopere commendata,
qua subditus superioris authoritate non suo arbitratu, se regi patitur, quam in eo maxime consistere putat
Hierony. ut non de maiorum sententia iudicet cuius in
fletum es obedire est implere quae iussasiunt, dicente Moy se,
, ιδθωlctrare, siue obserua, ut facias. Eandem prae meron epist.
cepisse videtar Apostolus, in ea quam Hebraeis scrip i/ς- sit, cum dixit, Obedit raepositis vobis sublatote illis R ipsi enimperuigilant anquam rationem redit tri pro anima 4.., . λbus vestris, quasi dicat, pertinere ad superiores VtcΟ - . s. gitent, eaque curent diligenter, quae subditorum utili-H tati
85쪽
s Comment in poseriorem D ausi. tati, ossicio,&saluti conueniant, atque adeo eorum quae praeceperunt subditis , rationem extremo iud cij die reddituros. Quam eisdem subditis obedien- - - ί, tiam D. Gregorius inculcatam Volens,eam, ait, προ - βω m. ceptorum intentionem Hycutere, nee praecepta discernere. quia qui omne vitae suae iudicium maioris arbitrio subdidit, in hoc solo gaudet, si quod sibi praecipitur, ope ratur. Nescit enim iudicare quisquisperfecte didicerit obedire. In quam sententiam, noster Apostolus, iam hoc, iam illud Corinthijs praecipiebat, ut sibi , de eorum,oluntat quid posset promittere, exploratum haberet Quod in religiosorum exercitijs ad retinendam disciplinam,&obedientiae meriti incrementum in usu semper fuisse, diuersia austerioris vitae testatum faciunt instituta.
Cui autem aliquid donastis V ego. Nam ego quod donaui,siquid donaui, propter vos in persona Christi: ut non circumueniamur a Sathana Non enim ignoramus cogitationes eIus.
Eam exulanti Corinthio mentemin intellectum attulerat vexati ut lubens, erroris non modo sui poenas daret, sed & ea omnia quae Paulus cum toto fidelis populi Corinthiscoetu imperasset, effectui tam propto animo mandabat, ut ciuium suorum in se misericordiam ultro prouocaret. Qua adeo vehemeter commmoti fuerant, qui antea grauiter erant orgiensi, ut ipsi Paulo supplicarent, de poenae seueritate, vellet aliquid
86쪽
adcirinthios epistolam, Cap. II. gyremittere, quod poenae mitigationein venia, illum
ess ignum, iam ipsi met inter se iudicatsent. Quorum precibus , locum daturus Apostolus, quatuor insinuare videtur conditiones, quibus non
minus honestam, quam aequitati consentaneam esse . Thaanώώ- hanc condonationem probat Ac primum naturarie in '
g hanc deberi dicit, quae errantis publicam consesnsionem, poenae loco solet aestimare. Cum enim tota cum suo Episcopo, fuisset ab eo Ecclesia ostensa, iustuerat ut illi simul suo modo poenam condonarent, quae
ad fidelium satisfactionem, fuerat eidem imposita, postea quod ignos vere poenitudinis fructus ediderat. Videbat etiam Apostolusfacilem, poenae huius relaxationem Ecclesia incredibilem fructum allaturam; quod austeruate disciplinae permansuetudinem temperata, facilius Christiani ciues ad obedientiam prouocari seleant, quemadmodum hoc loco, insinuat Apostolus, quando dicitpropter vos. Si etenim fusis hominum precibus, Numinis vindicta saepe flectitur, ne supplicium de aliquorum sceleribus sumat, quidni iudices irasati conciuium deprecationibus ad lenitatem prouocemur, ne rigore iuris summo in sontes viantur λVerum ad eam rem, authoritate etiam opus esse subiungit, quando summam huius moderandae poenae authoritatem lad Christum reuocat, cuius nomme , tanquam qui eius vices gerat, una cum Ecclesia Corinthia eandem inflixisset Quamobrem huius condona mori r
tionem non suae ipsius, sed Christi personae dicit niti, a qua princeps peccata remittendi potestas, ad eius vicarios est derivata.
87쪽
6 Comment in poseriorem D. Pauli Huius denique remissionis poenae necessitatem. non exiguam esse exprimit, eam communis hostis es.se vafriciem, versutiam& malignitatem subiungens, ut quos diuinae misericordia exaggeratione, adie candi impunitatem dicentiam pellicere non potest, incussio austerioris correptionis metu ac formidine, in
se desperationem extreme praecipi tet.
HincSapies sapieter eos qui praesunt, hortaturneiussi Chr μ' T, is esse velint, hoc est, ne curiosa quadam minimo . . o,. rum defectuum inquis one , notent aut reprenen- coicatu 'μ dant subditos ut qui ad compatiendum, quam punica
z. .is; dum proniores esse debebant.
Ex quibus perspicuum fit, non esse sati x comprobaturo municato, si ad saniorem mentem redierit, nisi in Ec- ιος- ε' μέ clesiae con ritum receptus, ab ipsa spiritualis exili pς .stis, e Isama fuerit absolutus, unde huius loci praesidio S. Pa- - tres,& D. Indulgentiarum authoritatem toti Ecelesiae concessam semper docuerunt quasi ad Pauli imitationem, possit Ecclesia, poenam iudicio diuino debitam, dimissa iam culpa, Christi freta aut horitate, donare ac remittere, quod nihil aliud est, quam indulgentiam conferendi, potestatem accepisse. Licet vero, hanc poenam Ecclesiae iudicio, ad aliorum aedificationem, disciplinae duntaxat causa, debitam condonasse hic Apostolum, mentiantur Lutherani quorumina cura est Ecclesiae authoritatem infirmare)quod iam Corinthius ille, satis magnam inini Vtar ternae poenitentiae gnificationem dedisset, qua re,
νώ- his , l. . cclesiae fatisfecisse videbatur: Attamen, cum in Chri- vocano. sti per na, se poenam condonasse affirmet ApostoIus, satis illam diuino iudicio fuisse debitam ostendit, que- admodum Antelmus hunc locum exponens, ut imu
88쪽
ad Corinthios epistotim Cap. II. σι inquit, ei, mi donauit, osenderet, apud Deum , qui ait,
quorum remiserit speccata remittuntur eis. Quam explicationem, veritati consentaneam esse, faciunt eorum
patrum documenta testatum qui ex hoc ipso loco co-tra Nouatianos probant infallabilem eme in Ecclesia, remittendi peccata potestatem, post baptismum, quo, dicitur homo persecte in ciris mori a Christo
traditam, Ioan ro Clarum autem est, quod nullam peccati culpam remiserit hic Apostolus, quam antea uno unius poenitentiae remedio impetrauerat Corinthius. Quem modum extra sacramentum, peccata, quoad poenam, tantum remittendi, iam ab Apostolorum temporibus, in usu semper fuisse, testes sunt Doctores Scholastici, qui de Indulgentijs, ingentibus voluminibus, adveritatis doctrinam confirmanda, con- ua sceleratos huius temporis sectarios, conscriptis, Christi sanctorum meritis, tanquam communis Ecclesiae thesauro niti, sanctissimorum Ecclesiae patrum authoritate comprobarunt.
Cum venissem autem Troadepropter Euan.
gelium Christi, eostium mihi apertum esset in Domino non habui requiemspiritui meo: eo quod non inuenerim Ti-
Iumfratrem meum sed valefaciens eis profectussumi, tacedoniam.
Ea fide&diligentia magnificum munus, Momelum exequebatur Apostolus, quod a Deo sibi tradi. tum acceperat, ut non in angulis, non priuatis in locis, aut conuenticulis, sed in Emporiis celebrioribus, cla-
89쪽
Comment inposteriorem D. Pauli fimis urbibus, in maxima omnis generis,in status hominum frequentia Christi fidemina uangeli veritatem constantissime praedicaret, quemadmodum hoc Ioco, testatum facit, cum se Troadem praedicationis
Qua inr discipulus magistrum rite imitabatur, quipalam mu-o, hoc est, in synagogi si publicis locis
adeo libere, sine timorein occultatione loquebatur,
vi nihil in occulto sibi putaret esse pronuntiandum quod ad sui aduentus dilpensationem &hominum salutem pertinere, fuisset arbitratus.
Sciebat nempe a Christo se resse tale electum Α- , . postolus ad eam rem esse missum , vi nominis ipsius fimam coram Regibus se principibus portans onge lateque extenderet
Eriit autem Troas, Asiae minoris regio, quam Ptolomeus minorem Phrygiam appellat, quae Pliniot Desiri ri. n. ste, Hellesponso adiacet, quam alij Mysae attribuunt, quae ad Occidentem subiacet, tota mari exposita: cuius fines, Homerus ab Esapo usque ad Cayci fluminis ostia produxit:cuius ciuitates nobiliores,erantDardanus, Simoentis fluminis ostia, Antandrus Smyrna, Gla Zomene,&c. In ea region magnam messem ni est, eorum frequentiam incredibilem a se repertam
dicit, qui Christianae disciplinae imbibendae , admodum erant capaces: hoc est: quod saepe inculcat, quando sibi ostium fuisse apertum Commemorat, addensis Domino, ut conuersionis ad fidem meliorem vitam , opus diuinum est innuat , sine quo , nil spirituali utilitate dignum , qui siquam mortalium vel cogitatione concipere , vel opere potest effice-Nam
90쪽
ad Corinthios epistolam, Cip. II. ONam, Deus es, qui operatur in nobis velle est perficere
pro sua voluntat cum, ut author est Augustinus, ut velimus operetur incipiens, qui volentibus cooperatur per- eiens . dam, ut velimustubiunglit, idem Doctoi eno G Draraobis operatur: Cum autem volumus, sese volumus, triacia ρ ' mus , nobiscum cooperatur. Licet enim gratiae pre sidi quibus mentes praeparantur, conuersionis stili causa, praeparationis tamen, & facilitatis, author est Deus. Quod si Pelagius haereticus cognouisset, aliter de ho misisti minis imbecillitate&infirmis vrribus iudicas et nem e AEA
pe , ut paulo post dicetur ivit ae adipiscenda mi is , .am Utiu, Deo prquenienti non homini tantum deberi. Quae H Q sic re Colonenses vehementer precabatur, pro se ut vel lent Deum deprecari, ut Ueriat, inquit, nobis Uium sermonis, adloquendum myserium Chrisi, quasi diceret, ad hominum Conuersionem sibi gratia inprimis di. uina esse opus, quasi Dei verbum, si ue sermo Euangelicus quae ex eius corde, per os egrediebantur, nihil habitura essent ponderis aut mometi si Dei praesidio non fuissent vel directa, vel adiuta roborata, quo sensu referebat ipse Paulus& Barnabas, quomodo Deus aperus stet sium deuentibus Tametsi vero Troade faciebat ' Apostolus uberrimum in Evangeli j cursi, progressum, Obvrgentem tamen Titi absentisne Cessitatem si a se satisfacere voluntati non potuisse, queritur, Ad eam
autem rem , Titi Operam sibi itidem futuram fuisse subiungit. Vbi sciendum est, tum alicuius spiritum quisceredum eius voluntati omnia respondent, sicut caro qui colori ,, Letem dicitur adepta, cum suis cupiditatibus satia tuta caturrista desiderib suis affluit qua ratione , quiescebat '