장음표시 사용
201쪽
ad Corinthios E O , Cap. V. II abhorreat, cum eam ob causiam Apostolus a Christosiin in Evangelium ipsius pridem segregatus, ut nominis ipsius famam, longe lateq; praedicatam euulgem M
Sive enim mente excedimus Deo- e sobriq
Vox Excedere, in scriptura, nonnunquam pro stupo πα
re&pauore accipitur, quo hominis animus diuino at flatus spiritu ,in magnam quandam rei alicuius admirationem adductus, obstupescit In qua significatione, versiculum secundum Ps iis interpretatur D. Hieron. ubi dicit Regius Propheta: Ego dixi in excessu meo, id est, in stupore meo: consternatione positus, in tantis malis,protuli talem apud me sententiam. Aliquando verbum excedere pro mentis raptu,siue eleuatione, siue ec stasi sumitur, quo renidente illuminationis diuua ς radio illustrata mens, rationis metas egressa,aliquid plane diuinum proloquitur, is agnifica de coelestibus rebus arcana in medium prarier m hnium opinione adducit,quo pacto, Apostoli, diuersae nationis homines in stuporem die Pentecostes adduxerunt, Dei magnalia, nouis linguis loquentes. Aliquando mole ex inest, cuin animi tranquillitate aliquis feriatus a sensibus inplacida& dulci contemplatione versatur;quod primo parenti videtur accidisse,cum ei Deus imisit soporem. Dementis excessu, iuxta omnes fere significationesPaulus potest intelligi. Vox Sobrius, pro moderato, tenui, mediocri v-surpatur. Dicit ergo Apostolus: Si rationis limites egressi sublimiora,ac diuiniora de Deo loquimur, χο-cemus, iel etiam de nobis ipsis videmur aliquid sen-inc, DEO, hoc est, ad Dei honorem cuius gloriae
202쪽
18 a Comment inpiseriorem D. Pausinon nostrae totum tabuimus, id reuocamus, ne,& de ipsus doctrina,& de nobis eius ministris, vel abiectius Vel quam paresti vilius sentiatis Sive brijsumus, id est, siue humiliavi mediocria propter infirmiores,qui ardua, difficilia non capiunt ex nostro ingenio pro- e --m feruntur, vobis. id est, propter vos,in vestram capacitatis indigentiam, id facimus ingeni vestri modulo prout charitas exigit nos accommodantes:&hec omnia,adripiritualem vestram utilitatem. η--: sic t Ex quibus Euanetelici praeconis munus enitescit,
nempe; quod tam Dei gloriae, quam proximi utilitati, ante omnia seruire debet, iam rerum arduarum coelestium contemplationi, iam earundem ad infirmiorum neccssitatem, explicationi debere esse intentum e Sicut in priore ad Corinth se fecisse confirmat Apostolus, cum aliquibus lac potum dedisse, inter perfectos a tem apientiam elocutumsisse affirmat. Omnibus enim sedebitorem esse agnostebat, Graecis, Barbaris, Doctis, Indoctis; magnis paruis perfectis, imperfectis.
Charitas enim Chricti urget nos.
Aliam adducit rationem, cur tanto studio suo incommodo vero maxima, molestia, litae discrimine in proximi salutem incumbat, quia amor, inquit, quo Christus nos, psecutus est cogit, premit, pungit nos, imo stimulos addit, ardentes faces admouet, vehemente in cordibus nostris flammas excitat, ut eum reciproco a
Ex litatum Quidni enim Christi causa, hominum salutem ma- ι,--. In gno etiam periculo nostro promoueamus, pro quibus Δι,ω-- . anima insuamposuit7Si pro infirmis,pro imp ijs, pro peccatoribus, pro inimicis, pro crucifixorib Christus Dei
203쪽
ad Corinthios epistolam, Cap. 18 3 filius unigenitus, in qu pater sibi bene Omplacuit, in mor' Hautem sponte, non vulgari modo, sed in mortem crucis Mdedit, amorem inquam illum amore compensari vel ipsa aequitas naturei nostrae insita,nobis mandat atq; imperata Accepti siquidem benefici j obligatio, magis Vrget, quam ullius debiti contracti. quia plus urget amor quam lex de contractibus, prout in filijs parenti b. est
Videres, quos naturae insitus amor, longis interuallis magis urget, ad mutuo benefaciendum,quam ulla ponsit lex impellere. Leges quidem cogunt ed vera Charitas urget, perpetuo quodam, in diuullb, Macri stimulo ad opus impelliti quemadmodum in se ij facile experiuntur, qui Christi beneficium sentientes, illud per tapetua memoria recolunt. F. iusimodi autem in quibus π -' .aeterna vita est cordi, qui admittarum peccatorum gra': Ἀ- ι uitatem ponderantes, vel poenarum timent acerbitatem vel veniam,&condonationem desiderant&sperant,illos,in quam Christi Charitas, qua, propter delicta nostra mortuus est, ad redamandum urget. Ad quid autem charitas urgeat, subiungit.
M limantes hoc, quoniam si unuspro omnibus mortuus en, αδ omnes mortui sunt.
In ea plane sententia sumus, ae certo concludimus, ait, omnes,quos Christo charitas coniungit, ita affectos eme oportere, ut Christi causa, suam vitam debeant esse parati prodigere. Hoc enim amoris Vicissitudo postu' iaώοι, lat,quoties scilicet,Christi gloria, salus id requirit Euienim abnegauerit me coram homini-
bus, Crego abnegabo eum coram patre meo. Rursum, scom LMe. G.
204쪽
84 Comment lapisteriorem, Pauli1.- Vr , corator se simu si commorimur , conusuemus. Amectu igitur' voluntate, totaq; animi Spensione, si non ad corporale morte pro Christo subeunda, mors Christino Vrget, certe peccato, prauis affectibus,
seam, qua ilexit nos,eum essemus mortu/peccatis,conuiuificauit nos Chrino. Ergo omnes abj mortuisῖnt,ait,per peccatuscilicetAdami,aliter veru non esset,quod pro omnibus a. r. rs esset mortuus, propter peccata. Nam scut in Adam om- nos morian Ora est in Chri io Omnes vivificabuntur. Ei que- admodum perintus dei cyum, in omnes , in condemnationem: haper unius it sitiam n omnes homines,in iustificationem τι-ta, ut videlicet,ipsi mortui peccato in morte Christi, de resuscitati spiritu, in eius resurrectione, Vivant ipsi Domino, sertilentes illi,& ad gloriam eius Ideo subdit.
Vt is qui iuunt,iam nons ibi vivant, sed et,
qui pro ipsis mortuus ent,resurrexIt.
Hoc est qui per Christu a peccatis liberati sunt, non
Ree, sed Christi morem gerant voluntati:non carnis desideriabsed spiritus diuini consilia exequantur,no huic seculo nequam, sed imagini filii Dei conformentur ve existimemus, nos mortuos quide esse peccato,Viuentes autem Deo, in Christo unde B Petrus, rino in carne, r. a. Us,vρ ven patimini,mortificantes membra raria, quae sunt er terram, & tollentes crucem iam, nempe post
Christum Quia qui passus est in carne,de a peccatis, ut iam non desideriis hominui sed voluntati Dei, quod reliquum est temporis vivat: ad hoc enim,Christicharitas nos urget.
205쪽
adorinthis, solam, Cap. V. I 86SIbi porro, non Christo dicunturturiri qui omnem
ruam licitudinem in cibum,potum, Vestitum, volu ς----αptates, honores&diuitias conferunt Christo vivunt,no sibi, qui his omnib. vel contemptis,uel parce ac moderate utentes. Vtentes hoc mundo tanquam nosten tes juras suas& cogitationes omnes, in Dei gloriam, suam ac proximi salute conuertunt. ut qui cum c troparati suntChristi causa,ctinearcere,ctis mortem ire quia camem cu 2 viiijs crucifixerunt Qua autem ratione, moi tuos omnes fuisse asserat Paulus, edi sterit Augusti
Omnes inqui quiseum obstricti peccato, quod irituali ita
ammam expotiat,negant Chranum pro payuuta mortuum; ut eximas eos de numero mortuorum, de contagionepeccatorum,
quemadmodum, Tubiuncta itatim sententia rubin dicat,ut qui vivunt, iam sibi no vivant,sed ei, qui pro ipsis mortuusest& resurrexit.. Peccati nomine quod omnes morti reddidit obnoxios, labem illam, siue defectunt intclligitApoit. quilio '
minem natural via generationis .a primo parente de ἀπι- μ' iccnde litem pQ ς originis momento ita in qu sna cives 'tanquam Dei omenta, non modo eundem, Deo eX
sum, varijsq; huius vitae calamitatib. reddat subditum sed accelesti beatitate, nisi hiatur excludati Tob cau- - sam,ait alibi, nos omnesnaturas veprimo, oytus no ipria o I in cipis es bos irae,ctscripturam omni ubpeccato conclusi se PDLs . Quemadmodum ipse David, longe antea est confestus, cum dixit e in iniquitatib eonceptum ae in heccatis natum: Ideo omnespeccasse, e Deigloria dicit Apostolus indigere.. odsiD .virgine quilpia originis peccato fuisse con
taminata hui' authoritate loci conficiat quid D. Ansel orori. .ri rarespondeati patienter intestii Nat,mortuos dicino eo olum, V 'luimorte actu obeut Metiar mortisunt obnoxij, πρproinde quodam
206쪽
I 8 6 comment in posteriorem D. Paulicis,---ἡ dam mortis debito tenentur. t Gen. r. quoddixit nominineati eruia ad Adam, in quocunil enim die comederis ex eo; morte mori Νεν ia,non iam is siritualianimae morte intelligitur,quam satim actu incurrit, eum comedit sed etiam de morte corporis, cui statim carpi rei obnoxiu cad Rom. s. p. de omnibus homini b. etia qui adhuc vivunt, intelligimus illud, In omnes homines mors pertransit, quia omnesperpeccatum, incurrerunt debitum mortῶ Quomodo non diffitetur Orthodoxa veritas,B. virginem per peccatum fuisse mortua, id est,ex suae coceptionis modo, fuisse morti peccati obnoxiam, cincurrisse illius debitum dicet actu pisanimae mortem&pecCatum non incurrerit prestantissimus enim ille redemptionis modus est, quo quis a malo eripitur, quod quidem actu nec dum incurrit, sed quod alioqui de buferat in cuirere. Hinc Augustinus in commentario Pan s. circa versiculum illum eduxitii animam de inferno inferiori, petitis ex vi quotidiano exemplis, istat Oloquendi modo,hanc liberandi r tionem exponit Vis quis, inquit,habens causam insam, mittendus erat in carcerem, venit alius, defendit eum gratias agens, qui dicit 8Εmini animam meam de carcere, qua ratione, B. vi ope Chrinum redempta est, quia scilicet, propter Christi meritastura in quae Deus intuebatur,praeseruata diuinitusfuit a peccato Originis, in quod alioqui ex modosiua conceptionis, debuerat incidere.
Itas nos ex hoc, neminem nouimussecundum
Etsi cognouimussecundu carnem Chrictum: sed nunc iam non nouimus '
Varij, varie hunc locum exponunt, Graeci carnis nomine, carnales assectiones intelligunt, quasi Paulus dicat
207쪽
adorinthis episeolam CV V. I 2 diea tale Christum esurie, siti corporisq; infirmitatibus obnoxium qualis erat ante resurrectionem mini me nouisse. Christi enim corpus quod Dia erat ait Cyrillus, epistol. I ad Successum, omnia humana transcendit, quasi diceret Christum nunc non habere carinnem passibilem, iami, siti, iniuriae, mortique obnoxiam; sicuti dixit idem Apostolus, . Corinth. II. Caroe angus regnum Dei non possidebunt.Et ad Hebr. 1 Culindiebus carnissuae,preces, c=ς. Alij hoc modo exponunt: Neminem, secundum cadinem nouimus, id est,carnaliter circumcisum,&carnales caeremonias seruantem, nulliusque veterum imitamur exemplum; Et si cognouimus iecundum carnem, Christum,quando maledictum factus,cruce sustinuit, nunc autem non ita cognoscimus non enim iam pasnsurus est pro nobis: qui semelPro omnibus,&mortuus est,& resurrexit.
Alii in omnium Apostolorum per na, locutum
existimantes Apostolum, hunc faciunt sensum Licet Oi Vrs ιμ- Christo interris viventi adhaeserimus, secundum eo in ' - 'munem carnis assectionem, iam tamen succedente inai Sectionis huius locum, spiritu ancto, nihil quod carnem lapit, prosequimur. Eo enim aduenient Perfectiores evasuros Apostolos. Inde fit euidens, quod frequenter illis inculcabat expedire Domin', ut ipse, a ij separatus abiret: Quamuis enim Christo magistro, ut patre familiarissime uterentur quae familiaritas utilissima sanctissima erat Iam tamen in piritum conuertendos, oportebat ab omnibus carnis sensibus este diuulsos,&nsitam secun - , eum sensum, quam secundum spiritum Christum Do- Aa minuru
208쪽
18 8 Commentanpseriorem, pausi, minum noscere. Quod scorporalis Christi prςsentia. spirituali Apostolorum profectui erat impedimento,
quantum, diuitiarum honorum, cupiditatum praesen tia spiritualibus stud ijs nocebunt i Tales carniscon latores, iure onero suocat pa
tientissimus Iob;&terrenis delicijs nimium addidis, Vς minatur apudLuca Dominus,qui ciliceti tanquam animalia bruta depressi terram ita defixi pectant, ut vultus ad sydera tollere non possint. Cuiusmodi fuisso Iudeios, ex eo fit perspicuum qui cum in scripturis sanctis, Christu cognouissent, terreno,non spirituali modo, venturum exlpectabant,quod eius potentiam, virtutem dapientiam, in his inferioribus v. g. in regno, si Iudaico recuperando,positam esse arbitrarentur. Is genus cogitationes at Apostolus,abieci, quia sunt an inalas,carnem sapiunt,&ad veterem hominem perti
Si qua ergo in Chrino,noua creaturae vetera transierunt, ecce facta sunt omnia noua.
Christo,per baptismu iuncti, sic dicuntur renouam,
ut eius vetera nauseam moueant. Quemadmodum Levitici. 27. c. iussum erat, ut non superuenientibin, vetera proucerent. In qua sententiam, monet regeneratos Romanos Apostolus, urserviant in nouitates=iritus er non invet te liter ; quia qui in Christum credit, cum noua sit creatura, Veteris Vitς consuetudo illi displicere debet, nempe peccandi consuetudo, cupiditatum illece-hrae, carnis lenocinia, vitae superbia, c. Transfertur
enim,qui iustitiam recens adipiscitur, in alium a prioremae diuersum statum, ira ut actionca diuini ordinis supra,
209쪽
supra naturam exercere incipiat, ςternet vitet adipiscendae idoneas. Nam sicut ad prime creaturae, naturalis ici bis μ ιω- licet,Operationes concurrunt, veluti basis, quae est ipsa -ια - - hominis natura,omnium potentiarum acti numq im-tium, ita huic nou ς naturae aptillime respondet, diuina
qua dam qualitas, quae supernaturalium actionum est hypostasis,gratia scilicet siue fides, quς per charitatem operatur,per quam inseri ia Christo homines, iam diligi, a regenerari, a renouari dicuntur,eo quod nouam induant naturam,qua naturae diuinae fiunt consortes. Hinc est, quod iustitiarn recens adipiscentes, dicuntur creari, quasi antea, sine gratia nihil fuissent, quem V .'
admodum innuere videtur ApostoluS,I. Cor. c. II .sim tar--Ac -xero omniamsteria, dcc. Charitatem autem non habuero,nihil
. Ideo charitatis dono praeditum, Dei facturam a P . M. ι. pellat Apostolus, in Christo Iesu, in bonis operib. creatam, secundum qua creati , ne,dicit nos verbo veritatis ab ipὶ Deo voluiuari egenitos D. Iacob. qui scilicet, secundum priuientiamspiritus, sapere incipiunt; Quem,
qui in se sentiunt, certum renouationis sue sentiunt argumentum, ut qui vetustati peccati,&literae antiquitati nuncium remittant,a morte ad vitam translati.
Omnia autem ex Deo, qui nos reconciliauit
sibiper Chrictum s dedit nobis myste
rium reconciliationu. Non modo salutis aeternae opificem, sedin medi
rum ad salutem consequendam, authorem dicitAposti esse Deum,a quo est omne datum optimum,d omne donum perfectumMoc beneficiu toti hominu generi comune est,cum Deus velit omnes homine aluos Ieri,dc ad agnitio in Ane veritatis venire. Aliud est,q, soli Apost. corundemq; a a suc-
210쪽
19 Comment inpiseriorem D. Pausssuccetarum ordini conuenit, quod &Deus ad homi numice licitatem adhibet. Ad primum quod attinet, inexplicabile est, si viam&rationem spectes,quib. hominum genus, instarn gratiam redire Deus est dignatus. Quod, sicut hoc loco, ita ad Rom. cap. s. uberius eXplicat Paulus Cumari
huc inquit, insemi essemus sicundum tempus pro impiis moditum en Vix enimpro ius quis moritur. Nam pro bono forsan quis audeat morim Commendat autem charitarem suam Deus in nobis, quoniam cum adhu peccatores essemus, Chri ius prσnobis mortuus eu Vbi, diligenter Apostolus expendit, quod Christus non solum pro suis amicis qui tales futuri erant sed etiam pro inimicis quia tales inn;
vant animam suam posuit. D Hoc porro commune beneficium, multis nominibus commendasi dum nos inimicos, impios peccatores vocari Vt sic intelligeremus, a quot malis, Christus nos per siuam mortem liberauerit. Infirmi eramus, quia debiles&inualidi, ad omne opus super natu tales Im- -.--- ij ramus, quia diuinς Voluntati refractari j,& rebellesti m l. Viximus Peccatores eramus, quia contra rationis re- per Ch st m, gulam mentisq; rectitudinem peccaueramus. Inimici
cum Deo distatuta fuit. Addit etiam alio loco, quod etiam mortui eramus, Deo scilicet, ita ut Deo frui, vel secundum Deum vivere, nobis ex nobis plane emetim- possibile. Cu inquit, mortui ellemus in delictis nostris,.οις, conuiuificauit nos in Christo, cuius sci Iicet, gratia Mintuitu delicta condona uir. Erat enim Christus,saGT-Eιι- , risi e magnus, qui in diebussiis Deo placens, in tempore facius eureconcitarrio, adeo, Viri Da cum superis coniuncta,