장음표시 사용
261쪽
2 22 Comment inpos eriorem D. Pauli Vos autem angusti estis. Sunt hae clauii verba, gaudi j amoris in animo conceptorum, nec se contine re valentium,quin emundantur, signita cantia. Tum n. patere os dicitur, cum ea quae animo compressa retinebantur, in luce adminiculo linguae libere emittuntur: δει. . Sic dicitur Iob aperuisse os suum. Sic ChristusMath. s. ω a. dicebat, ex abundantia cord os loqui queadmodu
profundiora mysteria docturus Apostolus aperire Eeec ββ dicebatur os suum. Underi de Prophetis, apud EZech. ex D ni sententia, quaedam prolocuturis dicitur. In diei opustulabit ornu domui Israel, est tibi dabo venum Osinooia-ὸ δ.. mein eorμm, disient,quis ego Dominus. In quem sensium, μι scriptura dicitur Ecles I . quod in medio Ecclesie,aperuit Dominus os eius, id est,coram omni b', ct in consecra Regum loquetur, se non confundetur. Ne vero, ta auram popularem, qua Corinthioru utilitatem sectari videretur, hah sui amoris testificatione, adiunxit aduos,ut omnia sua interiora&exteriora, eorum saluti militare siqnificet. uomodo autem ardebat,ait August. eum dicere os nosra, cte,ardebat agrabat charitate, stibat in eos, ut incende--ἀλ- - - , si quia sicut saccus, quo magis repletur, dilam. - tatur magis: Sic animus Pauli, coelestium arcanorum plenissimus, cor constrictum retinere non poterat, Possuum in tertium coelum raptus aperiens, piritum attraxerat, quia exaltatio oculorum dilatatio est cordis. Vnde&sbbdit, Orsium esse dilatatu, quia euacuatis terrenis, aeterna capacissimo animo complectens, cum Propheta dicebat, Concaluit cor meum intra me,ctis meditatione mea exarde
262쪽
ad Corinthios pisolam,Cap. V 223
Non anguntia mini in nobisci angustiamini
Corinthios,ad mutuum in se amorem prouocans, dicit eosdem angusto non esse loco, in suo corde sed toto potius pectore comprehensos ita concludi, ut animum suum totum occupent. Aliquo siquidem loco an gustiari, sic comprimi est,ut euadendi nullus sit relictus locus. In Paulum vero, ita videbantur aflecti Corinthi j,ὰ veritatis hostibus,&Apostoli aduersarijs, decepti qui V. G. legis ceremonias,promiscua connu-hia,&c docebat,ut angustiari potius in eo qua ipsum prosequi viderentur amore; non aliter ac filij, qui ob patrem ignobilem,&discipuli, ob magistrum imperitum,&contemptui habitum,angustiantur. Et eriti quasi dicat, de se querendi non habereCorinthioso casionem, si tam fidei traditae doctrinam spectent, quam virtutis exhibitae exempla, altius considerent. adeo ut ipsi, tum angustae mentis, tum remissioris amoris sint occasio,non ipse Paulus, qui tam erudita , tam docta,tam spiritualia docuerat, quae ipsod eo calumniabantur, quia non intelligebant. Sicut D. Hieronymus, de quibusdam dicit, sww-- plurimorumclusimulante inuidia,consequi non valent δε- sticiunt, paulo post: legatprius,opseadficiat, ne videantur modo ex iudicio, ede Odij p semptione gnorata dam
263쪽
ν, Comment Dpseriorem D. Pauli
Eandem autem habentes remunerationem,
sensus est, id unum vobis contendo, ut vestri4naantillimum, reciproco amore redam elis Rem arduam, difficilem inerosam a vobis non exigo ; xigo Pater uitlijs, sui patris imitationem , ut eius charizatem, charitate compensent, quod pietatis officiu, ab illis iure exigit Nam, cum eandem mecum, o Corinthij, quos in Christo genui idem patrimonium, qandem haereditatem exlpectetis, ubi enim est pater, ibi deberent esse&iiij. mitisamini, hoc est cor latum habentes, coelestium Maeternorum bonorum spe concepta, gaudio mecum gestite. Tunc demum liberieritis, nec ullis angusti jsco- stringemini, si terrenis contemptis Christum ante oculos habentes, sic in eum exardes alis, ut eius causa, risμνiabare, pati sine difficultate, malari discrimina sitis parati, si Tunc enim spei certitudo cor dilatabit , firmumd;,
inlisimo constans, ac stabile eniciet, si magnum.&liberum,
ρς spiritus libertate . quae fidei Christiana propria est
Nolite ivum ducere cum insidelibus
Pleriq; Latinorum, ad sola connubia , hanc P hibitionem Apostolicam reuocaui Graeci verisimi hus, eadem, omnem fidelibus cum infidelibus sΛ- cietatem, caueri existimant Quod, ut planius fiat sciendum est, ait D. Thomas, quod iugum, dicitur omne illud, quo plures, ad aliquod opus efficiendum, colliga-
264쪽
ad Corinthios epipolam, Cap. VI. 22 colligantur. Quemadmodum vero nonnulli conueniunt. ut aliquid boni conficiant&ad Deum pCrtinet, Misirim sicut aliqui, ut quippiam mali exequantur; Et ad Diabolum spectat,conspirant Sic unum iugum dicitur ' 'Dei,alterum Diaboli. Est autem uagum Dei, ipsi charitas, quae hominem ad obsequia diuina conitringit, quod Matth. ii. a suis cultoribus, tolli iubet Saluator, Diaboli porro iugum, est ipsa iniquitas, quae prauas
hominum voluntates ad malum unitas colligat, cunis hic Paulus meminit,&Is alas c. vaeanquit,qui trahit iniquitatem in uniculivanitatis: quali di ceret, nolii tiri, O, i, communicare in operibus infidelitatis, cum infideli e- - - bus; fit hoc propter duo quia aliqui erant inter eos,
municabant,ali cum Iudatis, in leniorum traditioni η bus conuersantes, Christi legibus derogabant. Vult itaq; , ne Christiani cum Iudebs, in traditionibus legis,cum gentibus, in idolorum cultu communi-eent, quemadmodum in prioreEpistola inhiben ,- , α ι, ιvos,ait erisocios daemoniorum. conpotesta bibere cancem 56. Domini se Daemoniorum: Et in ea, quae est ad Ephesib- lite communicare operibus inseuctuos tenebrarum , Vbi omnem plane consuetudinem cum infidelibus, ut ii fideles sunt, damnat. Ideo huius loci authoritate, D. Cyprianus lib. . ad Quirinum, D. Hieronymus lib. contra Ioviniantim matrimoniai a damnant,quae ali M Mes'. qui detis,cum aliqua infideli non baptidia, contraxerit: ριγο. Ter L quae&Ecclesiae consuetudo, ut omnino nulla, i r ,- .ritauit, sicut diligenter notarunt scholae rem. Theologa,4.sent dist. 39. quaest.
265쪽
22s Comment inposterior D. Pauli
Ana enim participatio iustitia, cum iniquitate eo ut qua societas laci ad tene
Loco per narum ,res ipsas, siue repugnantes qualitates, ad rei maiorem exaggeratione a posuit, Vt cum increduli sit, qui Christo nomina dederant, in posterum conmescere vertariq; desinerent: Quia inquit, omnis in fietis ex eo iniquus merito debet censeri, Φdaemoni, per furia am impietatem quod veri Dei proprium est, tribuat, o veritatem in iniuBitia detineat: Vos vero Christianos, ipse iustitiae ratio, ad verum, Veri Dei cultum compellit quaecum inter se coalescero nequaquam possint nulla, vel societas, vel consuetudo inter nos cillos esse debet. N.ι,3 Quae enim communio est sancti, ad canem; aut Merem. D quae pars bona diuiti, ad pauperem. Et quid paleis adtriticum 'Nunquidsens ait D. Iacobus, Leod rami ne emanat dulcem se amaram aquam Non ergo congrua est Christianorum, qui lux,ob mysteriorum diuinorum cognitionem dicuntur, cum infidelibus societas, si per diuinarurerum ignorationem densissimae sunt
tenebrae Diui me nim Deus statim in prima mundi conditione lucem a tenebris: Quia igitur, impiorum via , tenebrosa est, se iustirum semita lucis plenissimi, ni hilini cum altero potest esse commune., - , Ideo dicit D. Ida tan Ddixerimus, nonia ocietatem habemm cum eo se tu tenebris
266쪽
ad Corinthios epistolam Cap. VI. a
Ex discordia dominorum, idem probat, quia infidelium Dominus, vel potius tyrannus, est Belial; credentium autem Christus, Dominus benignissimus,cuius iugum siuaue est,es onus admodum leue. Vocabulum Belial in scriptura, usitatum est,quod
Hieron. idem valere docet, quod apud nos, Valetp uaricatorer poEata: Sigirificat etiam hoc nomen, iugum Dei abi j cientem, ac potissimum Diabolum, quia seculo iugum confregit&dixit, nserviam. Quomodo Iudiau 9 accipitur./--t ciuitatis i ius iij Belial nestentes Dominum, nes of scium eius ad populum. 2 Reg. 6. Egredere vi anguinum, vir Belial. Ita 3 Reg. Et adductis duobus iras, sdiaboli eceruntsidere e
traeum. Et stitim. Attigi, scilicet viridiabolici dixerunt contra eum testimonium, in Hebr. habetur viri Belial, ideit, homines apostatae, hoc est,a Dei lege recedentes, abi cientes eam.
Ex quibus facile intelligimus; pietati, ad impie tatem nilail esse commune. Quasi diceret Apostolus; Quae conuentio Christi, qui obediensfuit patri adni ortem, ad Belial, id est, absq; iugo, siue ad inobedientia ongissime abest a Christo,quicunq; inobedic sest: Cum ergo credentes, Christi corpus sint, Diaboli vero membra, infideles; monstrum horrendum, ingens,in terribile erit, si in unum coaluerint. Princeps mundi est Belial, in Chrisso non habet quicquam bat Socij Belial clamant, quid nobis o tibi Iesu ιDeilvosthaeante tempus torquere nos V ergo
267쪽
aas Comment inposeriorem D. Pauli. nulla est inter Dominos, ita inter horum diuersorum Dominor u seruos, nulla debet,audpsit esse conuentio.
Aut qua parffideli, cum in tu e
Dei cum diaboli filijs, in unam coire familiam non N. MD ,- pos , ex diu er sol aere ei talis a de an da iure com p bat,
fu/- ς , cum' quare,eos ut filios,improborum comercia deuitare cu ἡ Δ An Piri qui X p patrem rite Voluerint imitari. Nam , ancillas liscum liberaesbole, haeredes esse non possunt. Dicit n.
scriptura, Ebe anci am, o lium eius: Qua Gen e seo, authoritate probat Apostolus, non modo infidelesia Iudaeos, qua Ethnicos, sed omnes homines, Christum tam verbis& signis, quam factis non confitentes,ad e- , L, iusta miliam non pertinere, nec regno Dei potituros: Verba Pauli sitan, Nescitis,ait,quo iniqui regnum Dei non 3 idebunt De diuerso regius Uates, in perina iustorudicebat, Dominus parshaereditatu meae,ocali mei, tu es restrues haereditatem meam mihi Hinc de iniquis legitimi apud Iephte, haeredes aiunt, in domo patris mei es se non potestis, quia de adultera nati estis. Nobis auteper Christum, in libertatem assertis,haec irs contigit, ut Deus eordis nostri infrapars in aeteratum Vestra autepars,o infidelesvi sectari j,reposita est cum hypocritis, nempe ignis,sulphur&Spiritus procellarum, pars inquam calicis iniquorum.
Qui autem consensus templo Dei cum idolis'
Ex Religionis probat disparitate, cane peiusvia imgue , fugiendos fidelibus Christiani nominis hostes.
Quia, inquit, sicut Ecclesiae Catholicae sacra, in simula. Crorum adytis recondenda, non sunt, quae gentibus maximo sunt ludibrio, ita profanorum idololatrarum cultum
268쪽
ad Grinthis epi .lam, Cap. VII. 'scultum in nostras ac raria admitti non posse leges ipsi,
docent. Suid enim communicabit cacabus adosiam Spem suam, impiae gentes, in suis simulachris collocant, gesautem Christiana, in Domino confidit, qui apost ea iis,qui confugiunt ad eum, quia extemplo seruat eos ab omni periculo incolumes,eosd; in omni adueisitat protegit. Ex quo fit euidens, recte phiberi Catholicis, ne cum haereticis consuescant, sicut sanis cum leprosis uiuer etiam interdicitur. Haereticorum siquidem sermo, semper,ut cancer serpit.
Vos n. sis templum ei tui sicut dicit Deus:
Vuonia inhabitabo in istis sinambulabo inter eos ero istorum Deus Et
Regeneratos, esse Dei templa, Levitici confirmat authoritate, ubi sciri vulgatam editione, ita scribitur, ιν,αPonam taberna ulum meum,in medio vestri, frambulabo in medio fri,cteroveser Deus: Cui dissimile non est, apud Hierem. c. 7. legit Ut,bona acite vias e as,osu-dia estra,cthabitabo vobiscum in loco so quasi singularia qua da loca dc vasa sint sacris, si bus de putata, Chii stiani;qui Diio,tu demia,aediscant domu,'n anima uaab omni inquinameto carnuosliritus emundantes, Laut stat u& impollutu in se Deo domicilium p parant. De quo alibi Paulus dicis, risiu habitare per de in cordibus no- 'is Vbi fide intelligit, q per charitate Operatur, Ut ipse in epistola, ad Gal. est interpretat',&inea quς est ad
Corvuli. prior,templumDeisanctum es,quodsis vos. Pu-ran. esse anima nostra, ab amore terrestrium, dc nulla
Irabere idolum debeti quae domus Dei est.
269쪽
ad Corinthios epistolam Cap. VI. 23 I
Propter quod,exite de medio eorum Sstparamini,dicit Dominus: Et immundum
D. Augustinus, lih contra Donati stas, cap. 8. Minhreui collat. lettiae diei, Paulum postfica iam de triu- phante Ecclesia, sic loqui arbitratur Verba vero Isai aer Recedite, ite,oc de separation quae moribus Manimo fieri debet, no autem de corporali disicessione ab infidelium templo, sacris &commerciis exponit Cyrillus vero, secundum mysticum sensum,vult Esaiam a Paulo huc adduci de Christianis loquentem, qui post baptismum, separari debent ali infidelium coetibus, templis, sacrifici js, coniugi j si caeteris rebus, quae quoquo modo, ad religionem spectant. Non quod omni commercio cum Christianis, peccatoribus interdicat cum Ecclesia ex perfectis cim perfectis constet, sed cum fidelibus; quibuscum, tanqua λι. . cum operibus infructuosis tenebrarum, in ea, quae est ad L-pheseos, vetat communicare.
Ideo in priore Epistola nolebat suos Corinthios, menia Domini se Daemoniorum esse participes Apostolus, quia veret fidei maiestas, religionis nostrae dignitas, tanta ac talis est, ut eam sit existimandum violari, non modo cum contraria religio asseritur ex animo, sed etiam, cum id fit externo signo. Hinc dudum in 'ohi
ueterata Ecclesiae consuetudo, sanctorum Patriam au Go. δευμ thoritate, firmata est, ut matrimonia fidelium cum υπ-r
infidelibus, contracta essent nulla, irrita inualida rQuemadmodum prioris ad eosdem Corinthios c. p. latius a nobis est dictum.
Vnde cum fideles, ceu Dei templa , cupit Apo-Ff 3 stolus
270쪽
a 32 Comment inposeriorem D. P.:usi stolus exir peccandi sublatas occasiones omnino desiderat, quas malorum saepe contubernia, etiam ipsis factis hoibus quemadmodum usus&consuetudo do
cet,aiicrum. Regi sane Vatis sente ita nota est,C cum lecto, electus eris,drcumperverso peruerteris,qui &psa l. l.
dicit, ad beatitudine n linere, peccatorum fuga,inflagitiosa peccatorum consilia vitares, quibus a vero Q premi numinis cultu honesta vivendi ratione, pij homines facile seducuntur. Quo sensu Hieremias, cedite, inquit, e medio Babylonis, se deterra Chaldaeorum egredimini: Et hoc,quiapeccatum, morbus est contagiosius, quo, per Iepram si ni fi caro prae capi cosis,ut leprosii ebriantur extra castra, n ulliq;fas si, ijs familiariter iii χ- Num.1s. estparari,respondere videtur, q, eodem i. psal dicit Psalmographus B.vir, quinon abiit in confido impiori , cst in vispeccatorum nonsistit. Cum n ab ij separamur, nec in via, nec in cosilio illo ruisit inuis, sed rectu vitae cursim retinem'. Quod porro monet, Dema undum tanganaus, congressu,amines.. citiam, Miaequentem consuetudine hominum di- malorum torum inhibet. Vonsidi, dicebat Propheta,eum consilio 's' unitatis,o cum iniqua agentibus non in toroibo. Odiui Eccle- . . ., sia. bgΠantium,secum impiis nonsedebo. Quae causa est, --εμ in Moyses, tanto studio, festinare suum populum o , ἔς Mi leba ut recederent a tabernacusis hominum impioru,d prohibebat,ne Μicqua tangerent,quodadeos pertineres Nam,qui tangispice inquinabitur ab ea. Nesn quipereat tantu edo peccanti consensupraebet, poenae'; culpaeq, Pauli senten, ita,reus iudicatur, qui nihil aliud a Corinthi j exigit, quam ut declinatis peccati occasionibus, mentis&corporis seruent puritatem,&Ha