장음표시 사용
291쪽
ad Corinthios visolam Cap. VII. asgotio innocentes, sed tum imput .contaminati eratis, dum nullo sceleris admissi sensu commoti, eun de fauore&gratia prosequebamini, dum impune&boneste moechus ille inter vos versabatur. Qui enim alterius morbum non curat cum possit, & debeat, homicida est i correctionis enim fraternacitanta vis est, vi qui proximi spirituale bonum negligit, seipsum c5ficiat eum unicuique deproximos seuere fit mandatum. 2U Iotium appellat, incaestum illius, qui patris sui x rem tenebat, cuius in priore Epistola est frequens me-
Igitur, etsi cripsi vobis, non propter eum qui
fecit iniuriam, nec propter eum,quipa
sui est sed ad manifestanda olicitudinem nostram,quam habemus pro vobis
Vox igitur ostensionem, non illationem,hic significat: quasi diceret Paulus; ex dictis est euidens vos omni culpa, ait, Vacasse Quod ego autem de negotio illo acrius scribens, vos omnes iniquitatis, negligentiae, segnitiei c. visus sum insimulasses, non me poenite imo nec obiurgationis illius seueritas, mihi dilplicet; quς, licet ad unum duntaxat pertinere videbatur, omnes tamen complexa tangebat, ut vos excitatos, ossicismonerem, quo manifestaretis vestru studium, quod habetis de nobis, in his; quae ad nos pertinent:Εt hoc coraDeo,hoc est,ut videret hoc facto D Zelu vestrusumendet de grauioribus flagiti j svindictaei Nam inscripturis, ea quasi nescire dicitur Deus, quae inermectum non exeunt unde, tentare dicitur san
292쪽
rs Comment inmiseriorem D. Pauli. Apostolus suum studium, Muigilantiam,circa gregem sibi commissium, ut rationem de eo esse sibi reddenda declaret Seire mos volo, ait, in ea, quae est ad Colossenses, quasem solicitudinem habeampro vobis Ideo, qui sicut
oves, in Ecclesia videntur errantes, merito pastorum suorum monitis, debent ab erroribus, ad veritatis disciplinam, a viiijs, ad virtutem, aequo animo,in magna patientia conuerti. Sicut enim Christus,totum mu- dum oriens ex asto visitauit, utilauesceret his qui in ten briso in umbra mortissedebant, ita singulares suas Ecclesias, o mcij sui frequenter monebant Apostoli, ne unius, aut alterius delinquentium occasione, totum pateretur alicuius Ecclesiae corpus detrimentum, Parumn. fermenti totam massam corrumpit. Quare, graues subditis videri non debent communes leges , quae paucorum delinquentium feruntur intuitu sicut una vel alterata, domo peste infecta, molestum non accidit Ciuitati, simiane s-- diligentiae moneantur, ne contagione per magistratus RV negligentiam, latius serpente Omnes In faciantur. Aliqui, voces, coram Deo, a me uerantis,&iuramenti vim habere existimant, quasi Deum, his verbis, vocare in testem voluerit Apostolus, quem nihil fugit, aut latet,in cui 'oculis,&Ipiritu, suntosa nuda&aperta.
Ideo consolatijumus, in consolatione autem
nostra,abundantius magis gavisi humus super gaudio Titi, quia refectus est θι-
Sensus est: Quia spem, quam de vobis maximam conceperam, non fefellistis, sed alacri promtitudine, ad morem dictis meis gerendum, eandem multis modis
293쪽
ad Corinthios epistolam Cap.VI adsdis superastis incredibile est, quantam sumpserim ex
eo consolationem. Ad huius magnitudinem consola tionis, insignem accessionem fecit ingens gaudium, quo Titum ardenti vestro studio,in ad meliorem vitam redeundi replestis festinatione. Vbi nota, quod duobus comparativismetis& abundantius, laetitia suae ubertatem hebraea phrasi, voluerit exaggerare postolus, quia Hebraei superlativiscarent: Quasi diceret, dolorem de errore eorum conceptum, narratione corum, quae Titus apud ipsos legatione fungens, experientia cladicerat, non modo in gaudiidulcedinem λῖse commutatum, sed longis interuallis, superatum. Titi siquidem spiritu, vestra pietate, obsequio, religione, beneuolentia, praeteritorum poenitentia, refecto, inquit,& meus supra modum spiritus erectus est,&ie- uixit: Sicut enim cibo&potu, corporis inedia, famenque leuata , prorogata hominis Vita confirmatur ita subditorum spirituali profectu, reficiuntur optimor anastor u spirit adeo, ut tu noua sibi viuere vita incipe -
re videantur . Incrementum siquidem iustitiae, Picta Me striam fltis, obedientiae, religionis, castitatis, iustorum homi Me ni farti
num sunt cibus, potus,in alimenta: cum Charitatis spiritus, alienatalicitate magis pascatur,quam inuidiae tabe spiritus inde marcescat. --is rat, iis suppleuerunt attin priore Epistola,refecerunt etenim lpiritum meum iestrum, qua ratione& a Philemone petit, refici
294쪽
asi Comment inposteriorem, D. Pausi
DFquidapud illum, de vobis gloriatussium nonsism confusius sed*ut omnia vobis
in veritate locuti sumus, ita fgloriatio nostra quasvit ad Titum, veritas
Si quid amicisnarramus de aliorum amicorumVita, Virtute, fama,existimatione, opinione, ijs gratissimum tunc accidit,sivi ipi,' experientia cognouerint esse vera, quae ex verborum nostrorum auditione conceperant:Sic eunti Corinthum Tito, de fide- Iium ibidem fide, constantia, probitate plurima ac praeclara quaeque depraedicarat Apostolus,eorundem in Domino parens, quae postea reipsa fuisse verissima Titus ipse cognouit, cum iis aliquandiu fuisset familiariter usus. Gloriatur itaq; Desici eventu, Corinthios Opinioni comendationiq; suae apud Titum,respondisse. Ex quo, fit euidens,recte gloriam, ex benefactis captari, quorum factorum Originem, Deum;& Dei nos co- adiutores, seu instrumenta fuisse, agnoscimus& fate-mul Hicest verus sensus verborum Pauli, quibus se nec verecundiae, nec confusionis habere causam dicit ex eorum commendatione sed gaudij potius &gloriae
Et miscera ejus abundantius in obissunt.
Viscerum nomine, verum, solidum, intimum, purum,flagrantem, non vanum,instabilem, simulatum, fictum, inanem affectum amorem,scriptura passim intelligit. Hinc Lucas a. cap. Dicit, per viscera miserico diae Dei nosti id est, permaximam&intimam Dei miscricordiam,hominibus peccata remittendi scientiam
295쪽
ad Corinthios episoLm,op. VII. as ad Ioanne tradendam. Intimus amor, Viscera sunt, quae communicari possunt. Venter anima patientia est, cuius interrora sunt pietas compassio, quae non solum cibos ministrare, sed & faeces, id est proximoruimperfectiones, iniurias, moIestiasque sibi ab ipsis tu Iatas portare non dedignantur. Hinc Philippensibus M. Lscribit,siqua viseera miserationis, isnpselegandium meum, ut idem sepiatis scin Philemoni, Viserasnctoram re- 'rexerunt per te, refice viscera mea in Chrso.
Remmiscentis omnium vestrum obedientiam quomodo cum timorestremore excepia
Sensus estaucundavestri OCorinthij, recordatio, iugem Tito Voluptatem assert: Cum n memoria repetitiqua reuerentia, pietate di beralitate fuerit a vobis exceptus, gaudio gestit incredibili, sibique gratulatur de spe vestri profectus, i concepta iugi in boni Θυ,--s
Operibus, perseuerantia Neque enim simulatis Chari ,,--4.etio, talis officiis eum excepistis, cum ei gestu corporis,fMDAP eiq;& vultus alacritate , intimum cordis auectum de
clararetis sed eius dictis morem vos esse paratos gerere, significaretis. Timor hic ad animum, qui proprie fῆ-liorum obedirentiae est, referri debet Tremor exteris nam corporis habitudinem innuit, secundum quam vultus,&gestus compositio, intimam procliuitatem mentis declarant,ad obsequendum risis enim dentium,
Luxi a sapientem, annuntiant de eo. Plurimus in hac Titi descriptione,videtur esse Paulus, ut amorem promi iacuum, trinque conciliet. Cum enim duplicem,ipsis inesse virtutem restatur dilestionem scilicet, erga parentem,& metum in praepositum,ut ne charitas,timoris expers deficia ieci
296쪽
υν Comment in poseriorem D. Pauli. timora dilectione seiunctus,iniucundus sit atque adeo ingratu , tum ea utrinque amoris media adducit, ut nodissic ulier unus alterum diligat.
Gaudeo quod in omnibus confido in vo
Ex his, ait, bene de vobis speransti occasionem a eepi,in gaudeo plurimum, quod in posterum , sine
metu, aut formidine,Vestras virtutes possum tuto prae
dicare, &mihi maiora, de vestra fide, constantia, honitate queo polliceri Praeterita si quidem, futuroru esse videntur praenuntia, quae honorum futurorum spem&fiduciam, non mediocriter firmantin fulci-
I colam autem facimus vobis,fratres ra- uiam Dei, qua data est in Ecclesiis Macedonia.
Quia Deus, authore D. Augustino, lib. de libero arbitrio cap. II. operatur incipiens, ut velimus, qui volentibus cooperaturierficiens operatureia imiuxta S. Paulia, ad Philip. cap. a. in nobis velle est perficere,pro bona voluntat6 ideo,ciam liberalem, pontaneamque largitionem eleemosynarum, qua Macedoniensis Ecclesia, fratres necessitate parientes, refecerat, tum in ferendis Christi cause, persecutionibus constantiam Dei gratiam, appellat. Scripturae si quidem familiaris est loquendi modus, ut bona opera Deo amante, patratagnitia Deique dona vocentur; quod Deus sine ipsis operaturos quidem vocando praeueniat, licet illi sequantur,
297쪽
non tamen sine eius auxilio, eius vocationi assenti edo eis ιῶκare Sicut enim spiritus sanctus, iis dari dicitur, quibus e
iuldemaona&charitimata communicantur, sic saluta isti Ieripis .
res fidelis populi actiones, ad beatitudinem ordinatae, diuini ordini spatiae nomini solent exprimi Talem Macedonibus, a Deo datam esse, hoc loco amplificat Apostolus: Cum enim I matis, iuxta Ecclesiasticum,c. 3 resistat Eleemos na, se Deus eius, ait idem prospector,qu reddit gratiam, beati vero praedicentura Domino, quo propter iustitiam persecutionem patiuntur,eos singulari fauore beneuolentia prosequi dicitur Deus, quibus has cogitationes eosdem simul excitando, immittit, excitatos iuuat, adiutos comitatur, Vtin ex charitate, proximo sua largite erogent, fortiter aduersia, propter Christum, sustineant. Hanc itaq; fratribus Achaicis, gratiam, singulari artificio commendans patefacit, ut Corinthiorum voluntates, adsimilem profusarum Eleemosynarum erogationem saria erga Christianos,charitatis officia inustet.
22ιod in multo experimento tribulationis, abundantiagaudii ipserumsuit, es altis
a paupertas eorum abundauit in diuitiassimplicitatis eorum.
Dei gratiam, efficaciter in Macedonibus Christianis, operatam fuisse, comendat ex eo; quod non modo tribulationibus4 angustijs, non potuerinta tum tia& pietatis officio dimoueri, sed quo magis afflicti fu
erant, eo fortiores euaserint.
Sicut enim bellicosi milites, non solum, non pug nam
298쪽
patriam possit, in hac vita peregrinusin aduena, pe tingere, simplex est quia talicitatis sua: praesidia, necandi uitijs, nec in voluptatibus, nec inhonoribus hi ius vitae ponens, si Mum es amictu implicem habet, hises contentus Scit enim esse verum nihiltotius muniaposses onem asserre cuiquam emolumenti s animaeflua detrimentum, quispatiatur. Hanc animi simplicitatem, siue rectam intentionem, saepe dilaudat scriptura siccun Mikώιι. dum enim eam, beneficia in proximum collata meri ι.---tur DDUS, ad eam magis attendendo, quam ra
piam munerum oblatorum valorem Dei voces hae sunt, Si ambulaueris coram me, sicut ambulauit pater uin, in simplicitate cordis ponam thronum regni tuisqer Israel, insempiternum. Item prouerb. cap. ii Simplicitas iusti-rum, diriget eos Ideo, prioris Epistolis, cap. 9 monet Apostolus ut in amnibus Iocupletati, abundent in omnem pluuatem. Hinc ait Augustinus,quo tenues insub a ria, diuites in dando fuerint Macedones, quia pura conscientia, ex charitate scilicet sunt operati.
Γ uia secundum virtutem testimonium illis reddo. s supra vim tutem voluntarii fuerunt cum multa exhortatione obsecrantes nos gratiam, incommunicatio
nem ministerii, quod fit in san
ctos. Tria percenset quae Macedonum liberalitatem,vel charitatem potiua in pauperes, maxime commenda
299쪽
a Comment inposeriorem D. Pauli. o. Ahi,1 bant Primum, quod sponte,' non coacte suae roga morum christι rent deinde, quod sua, precibus abApostolo incom- ηρ munem pauperum usum recipi efflagitarent, denique
. quod supra vires&substantiam suam, hoc enim is tus hoc loco , significat facultates suas, in gratiam, hoc est, beneficium societatem minister ij, quae est inter sanctos, vellet suscipere: Miram sane dilectionis vim arguit, in misericordiae operibus aliquem ita esse prodigum, ut sibi quis nihil retineat. Hoc autem apud homines iustos, confidentia in Deum operatum, quod sciant, iuxta Ecclesiasticum, cap. II. non esse docile in oculis Domini,subit honestare pauperem. Scriptum est enim uenefacius es inuen, is retributionem magnam Rogasse,in fere coegisse pe-ota regrinos, Vc ad se diuerterent, commemorantur Abraham, .Loth. Ad quorum imitationem, duo illi discipuli concedentes Emauntem,s mrCrisi specie, Christum una ambulantem fere ad hospitium secum compulere, Ut author est, Lucas cap. 24. Vbi, dicit Gregorius, non modo inuitandos sed rogandos, ct oeendos
ρais seriisori VcVμρ ashq picium Licet Vero Oblas, cap. . prete-ι --ο- ceperit siro filio, vismustum Egifuisset,abundanter tribue-- et Macedones tamen supererogabant sua tam inpauperum Christianorum communitatem, quana in to
tum fidelis populi collegium, qui Hiero lymis, fidei
causa, necessitatem patiebantur cita ut non attenta
propria indigentia, se commoditatibus quibusdam, ad vitae sustentationem faciliorem spectantibus , fraudarent. Et licet politicae liberalitatis virtus his termi-inis definita sit, secundum Ethicos ut facultates fias, secundum potentiam' mediocritatem metiatur:
300쪽
Hos tamen fines, liberalitas, quae a Deo fidelibus in stinguitur, Certam medietatis portionem non semper ad amussim, respicit&obseruat; sed ipsis etiam necessarijs, sese subinde abdicat quando propter Deum, sua indigenti non aliter impertitur, ac abstinentia, siue moderatio cibi&potus, non solum, quae carnem per voluptatem oblectant, resecat prout congruam corporis valetudinem , ad rationis normam, defendit&conseruat sed & ulterius progressa, carnis petulantiam comprimit, corpusque ipsum extenuat , ne menti spiritui per temulentiam Possi
Et non sicut perauimus, si e metipseos dederunt, primum Domino , deinde nobis
Sensius est superauit Macedonum charitas χ-bedientia, nostram exspectationem. Quis enim, ab egenis&afflictissimis hominibus, qui suarum λrtunarum iacturam , fidei causa , fuerant passi, tantum fuisset ausus sperares Suis enim fortunis , propriae indigentiae, non habita ratione, alterius leuare inopiam , Christianae dilectionis indicium tantum est, ut sit, quodammodo incredibile, antea inauditum aeum alioqui charitatis Lex , a seipsi ortum soleat habere: At, Deo sese deuouere Deique loco praesatis praepositis, 'ectoribus Ecclesarum, qui
curam animarum gerunt cita se consecrare, suaque erogare ut ad ipsorum nutum tuas, ab eorum voluntate , in omnibus vitae actionibus, dependeas, li-