장음표시 사용
321쪽
184 menta poserioren D.Pansi, ni plura apud eos, Verba faceret,quos admisericordiae opera, antea procIiues, paratissimosque sciret. Vox enim anMos huius loci, idem quod superuacane tam,&vltra quam satis est,significat.
Scio enim promptum araim m vestrum pro quo,de vobisglorior apud Macedones.
Monitione non indigetis,ait, Corinthij, in hoc honorum operia genere,cu perspecta mihi sint viseerarnisericordiae vestrae, infideles ope vestra sume indigetes:Sic enim liberalem vestram voluntatem habeo cognitam,ut non modo verbis amplissimis, ea apud Maacedones depraedicem,sed etiam in ea maXimum gloriae me umulum,apud omnes no reponam. Familiare enim fueratApostolo,ex unius particularis Ecclesia comendatione, caeteras offici monere, adsimilem vitae perfectione,maiore is Charicatis pro- Mentum incitando. Ideo,totius Ecclesie Achaicς cuius
erat Corinthus metropolis insigne liberalitate, maximis laudibus extollit, uti pis Corinthios doceat, promisi esse constantes,ne sal saac inania de ipsis prς- dicame,a externis reprehendatur si miniis ad largiendum prompti,suo tempore millent reperti:sςpe eniimvsu venit, ut audito rccenter prudentis monitoris sermone,ad sua pauperibus eroganda,quida protinus is -- ri, Calescant,qui temporis decuri sensim reddatur, tum
-- Dioidio reuu parciores. Quod exemplo aegroru sedidicisti narrauit mihi clarist quida medicus Diti homines aegrotant,nihil no Medicis pollicentur, si eorta opera possint iuuari atquo medici compensatio dif-
322쪽
fertur diutius, eo magis ea decrescit, meoria nempe tu aegritudinis, tum laboris,& industria Medici,deficiem te. Hinc de ipsisse gloriari apud Macedones dicit,quos etiam hac ratione, ad pietatis di munificentie Corinthia imitationem inuitare tacito artificio, conicdit.
Et vestra aemulatio prouocauit plurimos.
Facta dictis evicaciora tapesunn,sicut exempIa, doctrinis ad persuadendum, maiorem frequenteresficaciam habent. Ideo, Corinthiorum exemplo, ceu magisterio, ad pietatis officia: bonorum operum exercitationem,fuisse Macedones adductos,hoc loco,aia firmat Paulus 'ut tanquam discipuli, preiceptoribus ob eoru ome, vice referetes, pis in misericordie. operibus,non aliter ac filij, parentes imitabantur, Christi scit. documento imbuti,qui vitae sanctimoniam, in no minis sui cultoribus, lurem appellans, in Apostolis,atq; adeo in Apostolorum discipulis, volebat coram hominisba ducere,Crvideant, inquit, opera vestra bona,ctitor centpatrem vestrum,qui in caelis es. Quo sensu,B. Petrus, prioris suae epistolae, cap. r. Christianos bene viventes, gentibus praelucere voluit, conuersatione vestra inter gentes,ait,habist Mnam, in eo quoddetractant de vobis,tanquam demalefactoribus,mbonis operibus vos considerantes, glorifcent Deum in die via sitationis quae causa est, quod in Apostolis, credentes comparantur lucerna, quae sicut e animo accenditur, ut ab omnibus videatur ita ad fidem, Christiani ideo se accessisse testentur, ut eam bonis actionibus longe lateq; exprimant;quas,ad omnis generis virtutes, facem Praeferentes.
323쪽
Fructum siquidem maximum adducit proximis honesta, exemplaris: sancta conuersatio; quae id veritatis capessendam cognitionem, infideles facilius tin- pellit,vi nominis diuini gloriam magis magisque extendit Sicut e diuersis, Asphemare Domini nomenii di-euntur facere, qui Christianam religionem, sermone duntaxat inani profitentur, qua actis negant. Cuiusmodi Chiristianos; infidelibin esse deteriores affirmat ali- eis.u bi Paulus, quasi Vita&moribus sint,Vesutas Sn ins aut
Misimus autem fratres, ut nequodgloriamur de vobis, evacuetur in hacparte: qui quemadmodum dix parati sitis.
ne cum venerint Vacedones mecum, sinuenerint vos imparatos, erube
samus nos, ut non dicamus vos in hac si antia..
Quia hilari animo, omne studium,ad operar sanctorum necessitatibus nauandam , Tito,ac caeteriva Paulo missis collectae causa, Corinthi j promiserant, quemadmodum cap. p. dictum est' profusus fuerat eorum beneficentiae&liberalitatis laudator Apostolus quiveritus,ne non eorum facta, sua cor hendationi responderent, hortatur Corinthios quos forte par-eiores magis auaros sciebat ut adipis una cum venientibus Macedonum legatis ta se ad liberalem erogationem componant, ne; ipse si Brdidiores fuerint reperti,confusus erubescat,in mendaci Paulus redarguatur,quasi plura in ipsorum comendationem,
iactastet, quam ipsi reipsa praestitissent. Ex quo, si pe
324쪽
ad Corinthios pisotim. p. m. 2 grriorum, Rectorumquedignitatis, ubique diligentetionem esse subditis habendam, fit euidens Honesti siquidem grauis viri est, bona existimationis suae,
iacturam, ob inanem dicacitatem verborum lenocinia,quae assentationis referre speciem possent, exti- meicere.Unde,quasi de turpi actione rubore suffusi merito verecundamur, quando nostris amplissimis pollicitationibus acta minime respondent: Cum pollicitis diues quilibet esse queat. Hinc ait, ne erubesam--μυlantia d est,de hoc genere gloriationis, quo glO. tiati sumus, de vestra in sanctos beneficentia.Voxsub-mnti hypostasin hoc loco significasi quae ut author est Gagna: us,etiam pro animi audacia confidentiaque accipitur,quod significatum,ait huic loco,non male Conuenire,ut sit sensius: Ne erubescamus, quod tam confidenter de vobis in hac parte gloriati sumus, si videli Cer,ad vos venietibuslegatis,eleemos*nς primu colligi,&quasi ab inuitis,auaris,parcioribus, tardisque manibus, emungi , extorquerique primum debeant,
cum tamen,qui cito dat,bis dare existimetur
Necessarium ergo existimauir arefratres,
utprauemant ad vos, spraeparent repromissam benedictionem hanc parata esse quasi benedictionem,non tanqua
Fratres illos, quos a Paulo praemitti necesse fuit, ad Corinthiam Ecclesiam legatos aliqui Lucam, aliqui Barnabam,aliqui Silam, vel Iudam fuisse colligunt Nam ad Apostolicam perficiendam legationem, Silas ex Con Hierosolymitano, una cum Iuda, quod
325쪽
288 comment inpos Horem D. Pauli primi essent eodem Luca teste, in fratribus,delecti suerant.Εleemosynam aute,qua larga&alacrimanu porrigi cupiebat,benedicionem vocat. ubertatem enim copiam inscriptura sacra, saepe admodum benedictio significat, sicut Gen. cap. 27. Ecce odor i mei cui Odor agri pleni cui benedixitDominus. Aggaei a ex dies benedica, id
est, copiose multiplicabo.&lud. c. 7. Da mihi ridi nem,quia terram arente dedi mihi. Inde Luc. I. Benedictatu in mulieribus, hoc est, faecundimima,vno partu faecundioriquam caeterς multis, quomodo dicit quidam. Nec genetricet faecundior vltiparentum, Tot bonasterpartus, qua dedit una duos. Benedictioni auaritiam Charitatis studio contrariam,
Opponit Apostolus, cuius opinionem,uix Corinthii effugietis ait, si tristes, inuiti austeriore vultu, illam erogaueritis, Prietera , quod ex ea, exileet,aut nulla fere mercede, Deo olim estis reportaturi, queadmodu trito,&ipsis agricolis notissimo, probat exemplo.
Hoc autem dico, quiparcesminat, parce s metet.
Singulari artificio, quod vel propter abundantia,
vel propter collectionem vocaverat benedictionem, hic semen appellauit;vi eiusdem largioris compensationis expectatione elargitores erigat, quasi porrectae eleemosynae,multiplex fructus certo debeat sinerari; no secus, quaa semente, quam qui taciunt, utilitatis fiducia adducti, nec laboribus franguntur, nec extemporis m-terposita mora, ulla capiunt molestia;quod hac copio 'messis firma spes, licet diutina iuxta tritu proverbiu, spes alit agricolam temporis intercapedinem, absque
omni taedio, minime grauem faciat:qui enim in corde
326쪽
ad Corinthios epistolam, IX. ais
bonost optimo stultentes verbum Dei retiuent,fructum afferunt inpatientia,hoc est,Operum uorum mercedem, suo tempore patienter exspectant,quq iam debet isse λαλ, qui arat,arare,ct qui trituratsens rumspercipiendi. Siquidem ,homines etiam sanctissimi,ad largiendum, spiritualis foenoris&lucri spiritualis odore, vehementer incitantur. Quod optime callens Dominus, vel aquaestigidae calicem vitii mimo homini, suo nomine propinati, mercedem pollicebatur Seminanitenim tu Lriam, ut est in prouerbi js, merces delis. Alij enim diui A dunt propria, &ditiores sunt,ali rapiunt non sua &semper in egestate vivunt Anima quae benedicit impinguabitur, sequi inebriat, ipsi quoque inebriabitur:
Ideo qui in hac mortali vita,esurientes pauertit, benedictipatris Domino vocati, propter misericordiae opera, torrente voluptatis bonorum aeternorum,replebuntur, fructumque centuplum, Deo incrementum dante exspectant;donec in eius requiem ingressi, regnum percipian ipsis a constitutione mundi pr.
Est enim hete messis, quam seminantibus promittit Apostolus, adeptio beatitudinis, de qua nimirum David, psal. Iae s. ueseminant in lacrymis, in exultatione metent. Item Apocal. 4. Et nemo,inquit, poterat dicere canticum nisi illa centum quadraginta quatuor mi lia. Vbi Ioannes indicat, virgines de quibus loquitur ibi singulare quoddam a caeteris reportare priemium: Non etenim idem omnium promiscue fui rumpraemium insinuat Apostolus, cum dicit, quidirres/ni id arcemrim Adverbium enim parce inaequalitatem designat; quasi pro ratione meritorum, alij alijs, perfectiorem visionem ac fruitionem diuinam
327쪽
aso comment inposeriorem,D. Pauli sint habituri, quemadmodum praecinuisse videtur Isaias cap. .mibus dabo inquit, in domo mea, Ammo n. a. nomen melius a lita liabus. Qiuod idem Saluator, eo ipso, videtur confirmasse, quod dixit Sedere autem ad
Eextram, velsinistram meam, non eis meum dare obissed
quibus,paratum es apatre meo. Sessio n. ad dextram & ad sinistram, significat inaequalitatem beatitudinis , pro
inaequalibus meritis, Deo paratam, ut recte D.Hieron .hΚ2. Contra Iovinianuargumentatur: que Iouinianuamitati Lutherant,omnes in beatitudine pares, rea aris futuros, contra manifestissimas scripturas, sunt, ut so-
emementiti: Eo enim vesaniae illud orbis monstrum.
iure meis Lutherus adductus est,ut blasphema, sed exstindenda
lingua assereret,omnes credentes,aeque,propter Christi merita, esse sanctos & consequenter equefuturos beatos,atque est ipsa Dei mater. Cum tamen Ioan . cap.
I 4. dicat ipsa veritas in domosulpuris,multas sema nessicut noster Apostolus, L. Cor. 13. ducta similitudine se uidem confirmat, quae maiori minori claritate inter se disserunt. Cum enim Omnium non eadem sint merita, neque eaedem V. G.Εleemosynae, non pariter,ces eade beatitudine metetzsed maiore vel minore prout magis, ve minus,ad beatitudinem erunt ordinati per gratiam merita. Fruentur quidem secundum communem rationem,eadem beatitudine, siue summo bono, quod est Deus, nihilomnius tamen unus alio perfectius;cum ipse Deus nicuique rediaturust se- ut m a cundum per ua. Nam pro diuersitate luminis gloriae in quod quisque maius vel minus participabit iuxta charitatis proportionem, quam habuerit in hac vita, pulchr expressit Apostolus, unumquemque propriam Mercedem accepturum, iuxta tum laborem. Q iid qua Qest
328쪽
ad Corinthios Moiam, Cap. IX. . Mestsecundum laborem, nisi qui plus dedit,' plus laborauit, maiorem; qui minus, minorem recipiat: Quemadmodum in ea, quae est ad Gai scriptum est: ars s-minauerit homo, hac o metet. Id enim apud Mathaeum. cap. O. expressit saluator, Cum ait Eui recipit Prophetam in nomine Prophetae, mercedem Propheta accipiet, qui recipit usum, in nomine iusti mercedem ius accipiet; Quasi dicereti quemadmodum recte obseruauit Clemens Alexandrinus moneandem , eum qui Prophetam, & eum qui quemblibet hominem iustum exce- Perit, mercedem recepturum: Sicut nec eandem ipsi Propheta&iunus sunt mercedem recepturi.Si n. Christo seminante, verbi diuini semel quod cecidit in terram bonam, & dabat fructum, aliud centesimum, ali ad sexagesimum, aliud tricesimum at Serebat, quomodo, vel fructus a fidein verbo Dei pro manantes, sunt aequales vel quomodo bonis operibus, aeternam
uuam, non meremur Nam fructus, non lotum terrae d. h. H. D.-.
qualitati sed etiam colentis industriae respondet Im mmonte mmo secundum gratiam diuinam, inquit Augustinus, 'VO' 'unusquisque seipsum, vel bonam, vel malam terram potest facere.
Et quiseminat in benedictionibus, de benedictionibus smetet.
Quemadmodum, qui copiosam sementem in bonam terram spargentes , uberiorem messem exspectant; sic qui temporalia, Dei intuitu largiter iberὰ profundunt, spiritualium bonorum maiorem prouentum accipient. Apto sene eminais verbo, usus est
Apostolus, quia sicut qui seminat, ad tempus rei suae possessione caret, ut plus tempore messis, fructus reci-
329쪽
GI Comment inposteriorem D. Pau&piat, non ut eam amittat ita, qui Eleemosynas er gat, re sua in hac vita, se abdicat, ut eandem, vel sinas.lem, hoc,vel Riuro saeculo, incentuplo recipiat. c..'UM Vbi tamen notandum, non tam operis magnitus G meo dinem Eleemosynae valorem, opu&, pretium, ae-zz-.' stimationem Ipectanda, quam persona dantis intentionem , charitatem conditionemri quemadmodum luculenter apud Marci cap. Ia declarauit, in illa paupere vidua, Dominus; qua duo minuta in gazephy&rium miserat Amen dico vobis, ait, quoniam vidua haec
pauper plus omnibus misit, qui miserunt in gazophytitium
Omnes enim ex eo, quodabundabant, miserunt, haec ter de penuriassa, omnia quaehabuit, ubi animaduersione opus est, non eos Viruperari, qui magnam templo pecuniam offerebant, sed viduam, illis minorem omerentem pecuniam, propter maiorem charitatem, anteferri, neque improbari sed a Christo laudari oblationes eas, aleemosynas ut qui magis animum quam censium ponderat in ministerium ornatumque templorum dicatas , licet lacrilegi Lutherani, easdem furto per rapinam, auferri impune doceant, suisque Ecclesiasticos, bonis spolient Singulariten
tamen Eleemosynae, benedictio messiis conuenit, tu quod, qui eam accipit, benedicatur, id est augeatur.&cumuletur, Iob. I9. cap. tum quod, qui eam largitur, a Domino benedicatur m laudetur Plat. 23..
tum quod ab Eleemosynam accipientibus, largitores singulariterin praedicentur in benedicata tur Prouerb. 2 2. Auitronus es admisericordiam. ben
330쪽
ad Grinthios epistolam Cap.ra a
Vnussusque prout destinauit in corde
suo non ex tristitia, aut ex nec L
iate. Licet caeteris paribus, semper maior Eleemosyna, Deo acceptior&gratior censeatur, quo plura, vel preociosiora dantur, quia donum,quod est ab lute&simpliciter maius, maxime si fuerit ab eo profectum, qui iustus,&Deo acceptus est, eo maioris ab eo, qui illud accipit, aestimatur poni teris Illud tamen non minus existimatur, quod ex maiori animi promptitudine&feruore fuerit tributum. Quia in ea quidem promptitudine, videtur inclusa voluntas plurai maiora tribuendi, casu, quo facultas maior suppeteret:quae facultas, potissimum inter Eleemosynaeconditiones o, tinet locum, ut de vidua, paulo ante dictum est. Unde Cyprian. lib. . ad Quirinum, cap. 2. In opere , inquit, est Eleemos is,siper mediocritatem minus fiat, ipsa voluntassatis es. Cui subscribens Ambros lib. de viduis, liberalitas, inquit, non cumulo patrimonidi, sed largitatiseensetur sectu. Vnde Augustan in psal rari illud explicans, Tunc repletum estgaudio os nostrum ore si manum ait, porrigas , T in corde miserearis, etiamsi non habeas,
quodporrigas manu , acceptat Deus Eleemosynam tuam ex
teriora squidem no i domino quamlibet parua se muniuior namque, est non sub antiam penseat. ii,sponte vult eri Apostolus , bona operara nam ex assectibus , is auctor est serm. r. de quadrages pura senignitatis mensura taxatur Ideo monet Apostolusci ut unusquisque libenter tribuat id , quod destinauit in corde suo, id est, quod Oo a libera