장음표시 사용
331쪽
υ Comment inposeriorem D. Pauli. libera voluntate praeelegit, hoc est cum summam poteμstatem haberet, parum, aut multum velle dare. Vox desinare, qua utitur Apostolus hoc loco, liberi voluntatis motus, propria est, idem significans, quod proponere aliquid, quod in sua est potestate,ad faciendum Sunt autem Deo, quae ex liberali& spontanea voluntate proficiscuntur, acceptissima; sicut non semel testa tui Psalis ogra plius, Vosuntarie, ait sacri cabo tibi, confitebor nomini tuo Domine, hoc est, hilari gaudenti, munifico animo os Seram, quae vovero tibi, cum quadam spontaneamentis libe alitate, tibi tribua, quae sciuero esse accepta, quia melius est confiteri&psallere nomini tuo, quam immolatio sacrificij. Quare Ecclesiasticus monet, ut in dando hilarissi vultus, id est, non deiectus vel austerus, vel tristis, qualis est eorum qui eo modo Eleemosynas erogant, sicut qui necessitate, vi tempestatum coacti, merces in mare prosundum inijciunt, capiunt tristitiam. Cui subscribens Apostolus, ad Rom. a. uimiseretur in hilaritate Nam, ut ait Glossa, Auidat,iteareat taedio interpe atis, non ut
reficiat viscera inrigentis os, ct meritum perdit.
tirem enim datorem diligit Deus.
Ideo recte monet Augustinus aeuicquid boni, inquit, facis,cum hilaritaresae, o tunc benefacis, si autem curristitiastis, i de te, non tu facis. Qui si quidem, cum voluntate alijς, aut officiosius seruiunt, aut sua, cum a lacritate largiuntur, aut quacumque ratione, deproximo bene mereri exanimo student, suavem& benignum, diu inqui dentur imitari prouidentia modum: Nam secundumpropositum voluntatis βιae, in laudem gloria gratiame, nulla autem coactus neeessitate, hominum sal
332쪽
ad Corinthios epistolam CVIa a salutem operans, eis ultro praescat illa , quae ad bene
beateque vivendum sunt ijs necessaria addo eum, cofuse hominum versari, delicias reputare : Votintari enim gignit nos verbo veritatis , vi simus initium aliquodcreatu ra eius, dando nobis scilicet potestate lios De fieri, ut inter eius creaturas, principatum obtineamus. Hinc eos qui sua alacriter vicissim Deo orserunt, tantopere celabrat scriptura. Respexit ad Abel, se ad munera eius, ea scilice approbando acceptando, remunerando, dignaque iudicando compensatione. Nihil est, quod ita celebratur ac insignis Abraha- mi, ad relinquendam patriam ob Dei amorem,promptitudo : nihil magis proponitur imitandum, quam eiusdem ad immolandum filium, obedientia, & hospitalis in excipiendis peregrinis, alacritas Ideo frequenter hortatur fideles psalmographus , ut non ex anxietate, tristitia,&seruili solicitudine, Dominose uiant, sed cum laetitia, mentisqueeXUltatione, tanqualiberi piissimorum parentum, qui filios suos amant. scientes Deo iubilationem & gaudium placere,quib. alacrem exhibeant seruitutem Qui enim angustioris in hoc genere sunt animi,a Deo diligi non possunt, cuDei in largiendo, iuuando,&miserendo facilitatem&liberalitatem imitari nolint, tametsi missi o, amicitiae&dilectionis sit causa. Nam Deus ultro,&liberaliter oririscissum solemsuper bonos is malos, omnes vliro ditigit, nihilque eorum odit, qua fecit, libenterque
se, tanquam summum bonum, creaturae rationali c5-
municat . di mundit,in impertitur. Quare monet Apostolus, ut quotquot fili j Dei esse volunt, beneficem riacteommunionis nolint obliuisci, quod talibus hos spromereatur Deus. ac enim ratione , Deum obtinuit Oo Abra-
333쪽
υν Comment inposeriorem D. Pauli Abraham, cum obuios hospites, Angelos excepit, eos rogans, Vt ad se diuerterent. Non enim exspectabae ut ab ijs rogaretur Quod ipsum faciebat Loth Gen. 9.&Tobias, ut in eius historia, cap. I. legitur, Per Angulos dies discurrebat pauperes quaerens, quibus Eleemo- nam sacerem, quos imitandos,proponit D. Gregorius hom. a 3. in Evangelia, explicans illud Lucae: eo
Totenses autem Deus , omnem gratiam abundare facere in vobis, tin omnibus
semper omnem Iu cientiam habentes,
Sicut eo animo, terrae sementem, ultro, libem ter mandant agricolae, ut multiplicem fructum recipiant sic danti Christiano Eleemosynam pauperi, non tam se dare, quam accipere beneficium, in mentem Cnire debet. multum enim, ait D. Greg. lib. Σ. Moralium cap. Iq. adedomandam dantis superbiam valet, si cum te
rena tribuit, verba solicite magi i caelestispenset, qui ait;
Facit vo bis amicos de Mammona iniquitaris, ut cum feceritis , recipiant vos in aeterna tabernacula Sidamus eorum amicitys, aeterna tabernacula acquirimus dantes proculdubiopensare debemus, quiapro nobispotius munera osserimus quam egenis dona largiamur. DI ingratus est non potest, nec ullum rei familiaris detrimentum ijs metuendum est, qui sua Dei cultoribus, tam libenter, quam liberaliter erogant, ait Apostolus Qui, cum Deo nihil sitimo ossibile faciti me continget, Vt cum fauore, ea compensata recipiat, quae fuerant his miniis
334쪽
adcorinthis, solam Cap. m. et ετ
minimis, id est, suis membris porrecta quemadm dum ipse Dominus pollicetur, apud Luc. cap. 6 cum ait Date is dabitur vobis, me uram nempe bonam, se comfertam, coagitatam,osuperess uentem dabunt infimum e. rum. Quibus verbis, m omni genere Eleemosynae, plenissimam fore retributionem promittit, quae etiam superabundabit, quia &in hac vita, omnia potest De-M , facere superabundanter, quam petimus, in alte H ra vita, supra condignum: non en sunt condignae passones huius temporis, adfuturam gloriam. Qiud autem est mensura bona , nisi fortunae bona,quid mensura conferta, nisi naturae bona, sidcoagitata,nisi gratiae dona, quid mensura superfluens, nisi aeternae gloriae bona , quae largientem Eleemosynam manent 8 Deus enim obliui Osus non est, qui cum in promissis verax sit, pleniss- me, quod pollicitus fuerit, praestabit, quia sine difficultate o aia facit, V uiusmisat nihils, quod possir Uer , Et cum per Sapientem , eap. 3 dicat De primit tys frugum tuarum dapaveribus, ct replebuntur horrea tua aturitate, nemini dubium est , quin suo nomine, profusa temporalia, cum foenore sit compensatu
Quod ipsum, facile ostenditur exemplo viduae
Sareptanae . Reg. cap. 7. Retributionem spiritualem promittens in hae vita lapiens , ait Conclude Elemosynam in sim pauperis, est haec orat pro te a Domitum: Et de aeterna, loquitur striptura, Daniel ca. 4. Eccles 3. Prouerb. I 6 Esai 38. Math. 6. ε 21.
Nam Deus , qui dat iumentis escam ipsorum , ,
pusiis eoruorum inuocantibus eum , inui ultro etiam
non petentibus, omesa bona asiluenter suppeditae
335쪽
υ Comment inposeriorem D. Pauli. nec improperat, quomodo ad benefaciendum prouocatus, ex quadam decentia,&quasi honestate non
retribue. Si vos et mali nostis bona dare fili, vestris, ait beneficus magister quanto magis pater vestir, qui inealis es, dabit piritum bonum, petentibusse.
Sicut siriptum es Dis si dedit pauperiabus iustitia eius manet in seculum staculi.
υ. Inter caeteras viri iusti, beati ac Deum timentis conditiones, hanc etiam Psalmista expressit, nempe quod ea, quae de manu Domini accepit, misericordiae
operibus impendat, non sibi scilicet, in terris dunta-Xat thesaurizet,led in caeso potius, dum sua in pauperum inopum subuentionem distrahit, miseris sua liberaliter elargitur. Atque huius, ait, iustitiae, Virtutisque meritum, permanebit aeternum ante Dominia. Tametsi enim contingat dispergendo, .largiendo cessare nonnunquam aeternum miserendi Opus Vtpo te, cum ulterius non suppetunt facultates meritum tamen virtutis in praecedentium operationum iusti hominis,semper manet, dum pro bonis temporalibus Christi causa, in indigos erogatis, aeternam accipit a Deo bonorum aeternorum remunerationem. Uemadmodum e contrario impiorum iniustitia , semper apud Deum dicitur manere, ratione punitionis sempiternae, etiamsi actiones ipsae, in sese transierint. Vbi notandum est, nomen pro Eleemosyna&misericordia, ab Hebraeis laepenumero usurpari , qua insignificatione, videtur is filiam Math. cap. s. accepi sic
Dominus,cum dixit: Attendite, ne iustitiam vestiam
336쪽
a Corinthio, solam Cap. m. δυfaciatis coram hominibus Et Regius vates Misericordia autem Domini ab aeterno, que in aeternumsuper timetes eum, o iusitia eius insilio Eoru jsquiseruantie me utum eius: Ex repetitione enim eiusdem sententiae, perspicuum est, quod oriori loco,misericordia dicitur,posteriori vero, iisi iam appellari. Ex voce autem dis
persit collegere Theologi praestare, multis aliquid, quam paucis multum dare ac distribuere, sicut alibi scriptura videtur insinuare ut Isai. 8. Frange esurientia ἡ--ἡapanem tuum. l. Cor. II. Si di ribuero in cibos pauperu, -- nessacultates meas. Ad quem modum,&Tobias quotidie pergebat per omnem cognatione suam, diuidebatq; singulis, prout poterat ex facultatibus suis. In qua sententiam, invita Paulae D. Hier Solent, inquit,pleraeque matronae, in paucos Iargitate profusa manum a caeteris retrahere, quo aula omnino carebat vitio. Ita enim singulis suam pecuniam diuidebat, ut singulis neces larium erat non ad luxuriam, sed ad necellitatem. Nam hoc pacto,pluribus mileriam&egestaternpatientibus occurritur, pluresque orant pro eo, qui
eleemosynam facit,& ipse facilius inanem gloriam declinat, qui sua profundit. Sed alia Iex, hac in re Eleemosynaria praescribi melior, aut certior non potest, quam est ipsa pia charitas, si verae prudentiae fueriti ua-
sui autem administrat menseminanti,45'panem ad manducandum prolabit, smultiplicabit semen vestrum,s V hit incrementastrium iustitia vestra.
337쪽
so Comment inposteriorem D. Patafruges, in aruis sparsae sic illae, in pauperibus erogatae multiplicemur; quemadmodum verba citati psalmi. insinuanta, dispersi dedit pauperibus, id est , Vir iustus inauit , liberaliter pauperibus erogatas facultates equia diminutis, per Eleemosynam,alicuius facultatibus, iustitia&misericordia augetur. Ideo verbo di
pretis, verbum contrarium, manet, opposuit,quod sicut diuitiae corporales, per Eleemosynam, distra n-tur, ita iustitia spiritualis, per eandem Eleemosyna in radicata, stabiliaturin crescat, ut manere possit, taculum seculi.
Viderint proinde Lutherani, quid Paulo & Regio vati sint responsuri, iustos, cum operibus iustificari,
sue iniustitia crestere homines, non minus audacter, quam impudenter negant, & a bonorurn tam spiritatualium, quam temporalium mercedet, in caelis reci-Pienda, tantopere abhorrent, cum tamen alibi scria Ptum scianta me verearis et que admonem tulisseam, sicut supra cap. 7. dictum est, emundemus nos abomminquin mento carnis se spiritus, perficientesiancti rationem in t
more Domini. Et Apocalyp. vlt tartissus es, iusti cetur
Nams diuinis mandatis, obedire hominem poΩse, hic ait Apostolus, quidni per operum bonorum
incrementum , iustitiae poteris obtinere auctionem r&si hominem, Iecundum opera, Vere opera perari, quae nullo vitio polluta sunt, posse asseruit Apostolus, cur viique per opera iusta, iustitiam suam non poterit multiplicando augere Quod sane, stupidi haere lici negare non possunt, nis uod hic incrementastu rvm iustitiae, quae omnem complectitur virtutem, appellat Paulus,illi iniquitatem vocent, prouentum
338쪽
ad Corinthiose istolam,CU IT. DP honorum spiritualium, per quae in sanctitate iustitia iugiter crescitur, peccata esse nequiter&stulte existiment: Nam, sicut DEUS, arua serentibus agri colis, semen Mannonam, nutriendo corpori largiter suppeditat sic iis , quorum in caelo conuersatio est, &animo caelestibus edulijs enutriendo, incum hunt spirituale semen negaturus non est, qui longis
interuallis, hominum beneficentiam superant, ut de virtute, in virtutem gradiente , benefici homines, meliores efficiantur, donec Deum Deorum, in caelest Sion, Oculo ad Oculum,contueantur.
Et in omnibus locupletati , abunde tis in omnem simplicitatem, quae
operatur per nos gratiarum actionem Deo.
Simplicitas, rectam intentionem , qua misclico diae opera facienda sunt, significat, sicut alibi scriptum est, Si oculus tuus , hoc est, intentio tua, fuerit plex rotum corpus tuum lucidum erit. Ita hoc loco,insignem candorem, & liberalem largiendi voluntatem,per in
plieitatem, intelligit Apostolus, ex qua Eleemosynarum porrectio, debet proficisci, quia haec, iam eo
grata esse solet. Quare August. tract ista in Epist. Ioan. citans illa verba Math. 6. Cumfacis Eoemosynam, noli tuba canere, o nesciat sinis, tua , quid facias dextera tua. Domini sententiam , ad intentionem facientis Eleemosynam reuocans, prohiberi vult, ne humani fauoris intentio , vitae aeternae intentioni.
se admisceat , quia talis simplicitas , siue candor, liberalis animi promptitudo, non i
339쪽
so Comment in pseriorem D. Pauli solum, ait Apostolus, aut inopum necessitatem tetrat, aut sanctorum occurrit egestat, sedin stimulum addit vehementem Christianis, ut Deo gratias agant ingentes,Deumque laudibus prosequantur. Singularem enim beneuolentiam conciliataleemosyna multoruqui non solum pro benefactoribus Deum precantur, eisque, vel gratiam conuersionis, vel donum perseue. rantiae, Vel incrementum gratiae' gloriae impetrant; sed&Deo gratias agulserui Dei&religiosi, profusis piorum largitionibus, per hoc,quod procurandi corpora lis victus necessaria distrahente solicitudine cura, molestia, hac ratione, liberentur.
cuoniam ministerium huius o cii, non solumsupplet ea, quae sunt sanctis, sed
etiam abundat per multas gratiarum actiones in Domino, per probationem
Initio huius capitis, insery vocem , necessaria fidelibus largiendi, diximus vocari os esum. O cij porro vocabulum, Graeci Atriam appellant, hoc est, sacrificium. Omne enim , quod DII unius intuitu, amore fieri consueuit, cultusvi sacrificiirationem ha
Ideo in ea, quam Hebraeis scripsit Apostolus,
beneficentiam,incommunionem , hostiam appellat, quibus placaturo promeretur Deus, eiusque gratia, fauor donaque tam naturalia , quam supernaturalia comparantur, quemadmodum Tobias . cap. Videtur insinuasse, dicens : Eleemosynam ab omni peccato,
340쪽
ad Corinthios epistolam, Cap. IX. os era morte liberare o non pati animam ire in tenebras. Et Dominus: Facite vobis amicos de mammona iniquitatis, in eum defeceritis, recipiant vos in aeterna tabernacula. Cui simile est illud Ecclesiastici cap. 3. Sicut aqua extinguit ignem, Ita Eleemosyna extinguit peccatum, tanquam oblatio scilicet, pro eo facta Nam qui iustos, suis fleemosynis fouent, non solum participes eorundem fiunt meritorum quemadmodum Lucae 6 scriptum est: Ρι recipit usum in nomine tum mercedem iusti accipiet, sed δ aeternae gloria comparandae occasionem nanciscuntur.
Quod enim seruis,& sanctis DEI, hoc nomine offertur, ait Catharinus, pro quo, Mipsi gratias agunt, ipsi DEO Orferri intelligitur, lacceptatur a Deo, sicut ait Dominus iudicans bonos .malos, apud Math a s. Quod ni ex his minimis fecistis, mihi fecistis.
Nam per gratiarum illarum actiones , maxime probatur a Deo hominum inserium, quia, DE Sper eos glorificatur. Nec porrecta eleemosynaeduntaxat iustis, vel fructum afferunt, vel gratias agendi DEO materiam suppeditant sedin impios ad iustitiae adipiscendae gratiam, singulariter disponunt si ab ijs fiant, qui peccatorum poenitudine, duci iam
incceperint,in maxime, si ex motione diuina auxilioque speciali proficiscantur quemadmodum Prouerb. Is Videtur sapiens doculisse, cum dicit 'Eleem unis es de Ae icta purgari. Et Dominus ipse Luc. II. Date Eleemo'nam est omnia munda sunt vobis.