장음표시 사용
391쪽
3. Comment in pseriorem, D. Pauli seruire, atque ab externis stipendia accipiendo , sine
ullo gravamine, Corinthiis, quae felicitatis sunt,ostendere Nocte enim manibus operans Paulus, quod in lucro ponebat, de die praedicando, insumebat, quemadmodum Actor. cap. ao,&in ijs,quq sunt ad Thesialonicenses, uberius testatur: Cum autem quod offerebatur, non suffice ret, ab aliis Ecclesis ultris Elee mosynis sibi liberaliter oblatis utebatur, ne quenquam Onerosus, grauaret Quod prolixius commemorando, si-hi fas a Corinthiis fuisse mercedem exigere,conuincit, ac quodammodo exprobrat: Si enim ab alijs, ut Philippensibus, quemadmodum cap. 4 eius quae est ad ipsos scripta commemorat, ab ijstsem etiam Corinthijs quorum causa laborabat mercedem repetere
Notat vero Theophylactus, quod pulchre addideriti uaM. Ne existimarent, inquit,Corinthii,quoahaec dixerit, ut in posterum accipiat ab ipsis quasi diceret Seruaui enim me in adhuc seruabo deinceps citra gravamen accipere, Hoc est , constanter, sicut hactenus feci, Euangeli Zabo, sed ea ratione, ne qui Dpiam me etiam inposterum redarguat, quod alicui, ve I grauis, acrius reprehendendo, vel severius corrigendo, Vel onerosus, siue cupidus, vestra studiose accipiendo fuerim. Quod ipsum, Ach a O repetens ait Argentum , se aurum, o semisu ius comupivi; Opacto, innocentiam suam&aequitatem Moyses,
Num. Is Domino comprobabat Tuscis, quod nec a lum quidem acceperim ab eis. Ita etiam Samuel I. Regura Q. Loquiminiis me conim Domino, est coram Christo eius mirum bou cui quam tulerim , aut asinum, siquempiam
392쪽
mousaee icte. Nam licet ordinauerit Dominus his, qui Etrangelium annuntiant, de Euangelio vivere: non ussumus ait in priore Epistola cap. s. hae ordinaria one, omnia sustinuimus, ne quod enriculum daremus angelio Chr i. Ubi notanter dicit vivere de Euangelio.&, non diuitijs affluere , luxu minime diffluere .sicue nec crapulari' aut amicos secundum carnem χοα- sanguineos ditare &c. Cuiusmodi, Hierem. s. 23. Isai. 6. ΕZech. II. 34. Malach a multi leguntur eo I omine, reprehensi bonorum Eeclesiae iniqui dissipatores; quae bona , in usum tum Ecclesiae, tum pauperum erant distrahenda. Sed de his alias fortasse plu
Epitritas Christi in me, quoniam hacgloria
alio non infringetur in me,in regionibus Achaia.
Quia Christi fidem c quam promissa praestando
seruat,imitari conabatur Apostolus, quasi ramento quodam , per infallibilem veritatem Christi, sibi omnia suggerentem, & in se quodammodo loquentem, lenunquam passurum, confirmat, ut a sentetiadi moueatur, hoc est, ut praedicationis Euangelicae nomine, grauiores sumptus, aut aliud quippiam, quod mercedis speciem prae se ferat, accipiat sed uti antea coepit, gratis omnibus tradat , quod a Deo gratis accepit Cum porro dicit Apostolus, in se, CHRISTI fuisse veritatem, non ita intelligendum est , quasi vel eam videret, aut ipsam sentiret in se subsistentem, quae est Christuso sed in quadam eius, quasi imagine: Omnis siquidem veritas, Christ uXca reprae-
393쪽
aso Comment inposeriorem D. Pauli. repraesentat, test Deus, qui Veritas increata, incommutabilis, iubsistens nam ut homo, veritatis exemplar est, ut qui neminem decipiens, diligenter praestet&exhibeat, quae fuerat antea pollicitus Neque enim ipsam aeternam, incommutabilem veritatem, videria quoquam, ait S. Augustin. lib. I a Conses cap. ascum aliquod verum cognoscimus db ambo, inquit, videmus,verum est quod dic, ubi quaeso id idemus que ego utique in te, neque tu in me,sed ambo in i 2 qua supra mentes nostra es, incommutabili veritate. Cum ergo de ipsa Domini Deinostri luce, non contendamus, cur de proximi cogitatione contendimus, quam sic videre non possumus sicut nec videtur incommutabilis veritas Gratuitam ergo Euangelij praedicationem, vocat gloriationem suam, quod ea,in Christi maiorem gloriam redundaret. , --α Quae enim perfectio Christiana, supra Dei man- corum data suggerit consilia Dei honorem eximie amplificant, spiritualem hominis utilitatem mirifice promouet imam, qui amando Deum, plus facit, quam Deus praecipit, Deum maiori honore obseruantiaque prosequi censendus est, quam, qui Dei imperata duntaxat facit Quicquid tandem consiliorum Euangelicorum o re Lutherani evomant, qui Dei mandata,adseruandum hominibus impossibilia mentiuntur, ut piaculum esse existiment, si quis, ijs aliquid maius, supererogare praelamata Cum tamen in omni re naturali, duplicem esse perfectionem videamus unam, ad esse necessariam; alteram ad bene esse: nam, sine qua rei natura perfecta non est; alteram fine qua, non est ornata; ut homo; si V. G. habeat animamin corpus, perfectus est,.
394쪽
adorinthios epistolam Cap. XI. Drquod ad naturam ipsius attinet, etiamsi aliquis deformis& imperitus sit, atque improbus At cum est elegaris, politus, formosus, probus aliquam aliam habet supra naturalem pei sectionem. Eadem ratione, homo Christianus, duplicem habere perfectionem potest, nam ad eme, necessariam, hoc est, per quam sit vere filius Dei &haerescies estis regni, quae in praeceptorum obseruatione consistit, alteram necessariam ad bene esse, quae in consiliis est sta,in hac perfectione praeditus Apostolus erat, qui licet accipere ex aperta Domini lege, necessaria ad victum posset, Euangeli agendo praeconem Deatamen sciens&prudens negligebat, ut pluribus ex charitate, ad Dei uberiorem gloriam,hac ratione prodes.set Sciebat enim praeter vitam aeternam, diuinae legis obseruatoribus promissam, certa praemia , certasque coronas, singulares honores ijs esse repositos, qui non solum Dei legem obseruant, sed etiam virtutes heroicas ostendunt. Vnde I Cory dicit, sibi melius
esse mori, quam Ut gloriam stram quis evacuet Quam
in partibus Achaia maxime extendi cupiebat, quod ibidem , ob negotiatoresin mercimonia, nempe in locis maritimis, auaritiae plurimos esse deditos existimaret, ut author est D. Thomas. Et ut Pseudoapostolis occasionem tolleret gloriandi, si sibi similes fuissent reperti: tum,ne si fuissent gloriati, se gratis etiam Euangeli Zare, in hoc, Paulo essent praestantiores, qui& ipse gratis docens, famem , inediam, &necessitatem saepe maximam patiebatur.
395쪽
Anare e quia non diligo vos e Deus sit.
Uuod autemfacio faciam ut amputem occasionem eorum , qui volunt occasionem, ut in quoesoriantur, inue niantursicut enos.
Quia alienationis animi ab amico, non obscurum esse indicium videtur, amicorum munera vltro res Puere, nihil a ijs velle, vel sperare, vel exspectare, officiosamq; mutuorum Iaborum compensationem negligere: cum sicut author est Seneca, mel muscae, lupi cadauera praedam sequatur turba hominum; sed
occasionem quaerat, qui vult ab amico recedere. Explicat
Gentium Doctor, quo animo promiserit, se nihil Euangelicet praedicationis causa, ab Achaicis statuisse accipere nempe ex amore, quo, nec illos in ullo laesios , nec illis esse offendiculo cuperet Quo pacto, cap. I. ad Philippens dicit: sis mihi es Deus, quomodo cupiam vos omnes, in viseeribus Iesu Chris se.Rem,ut
omnem occasionem detrahendi amputet ijs, qui quaestum,&pecuniam,ex Euangeli ministerio duntaxae quaerunt: Vt quia gloriabantur, de suo Apostolatu, etiam videant, anne ea ferre, quae ipse Paulus ferebat, scilicet ita inculpate imo gloriose coram Deo sese habere, AEuangelicam praedicationem honorare ponsent cvtinquogloriantur Hoc tripliciter legit D. Thomas, Vno modo sic, tinueniantur tales; supple, sicut&nos, non accipiendo, sicut nec nos accipimus, Oetconsequens , a praedicatione cessando, In quo se scilicet esse tales, sicut&nos, gloriantur et Contendebant
396쪽
adcorinthios epistoliam, Cap. n. sεnim , se esse similes, si non similiores, veris Ap
stolis. Secundo modo sic, ut in eo, in quo gloriantur, sciaiicet accipiendo, quia hoc solum quaerebant, inueniamturseu σnos, id est, similes nobis, cessando scilicet, abstinendo ab acceptione , ut nobis assimilentur. Tertio modo sic. In quogloriantur: stillicet in non accipiendo, dicunt enim se nihil accipere, inueniantur μcutor nos , id est, non meliores nobis,ne in hoc se nobis possint praeferre.
Nam et nodi Psseudoapostoli, siunt operarii' ubdoli, transfigurantes eis e postolos ChristL
Ηypocritae, iuxta suum nomen dicuntur, quia alia persona cum sint aliam tamen mentiuntur, , fingunt, ut author est Augustinus 3 In quihus, vera selidaeque virtutis cum nihil sit , quicquid tamen M
gunt , simulationem , laruam, tragoediamque en
ditant Et magis speciari , dicique iusti, quam solidam sequi virtutem cupiunt, aliosque sui spectat res, magis, quam ipsum Deum desiderant quod
humanam duntaxat, non eam, quae olo Deo es, laucrem aucupentur. Eiusmodi in sanctissimo D DIPopulo, Pauli tempore, iam succre sicere coeperant simulatores , qui omnem mouebant lapidem , ut vel electos Dei, in fieri posset, tum euerterent, tum perderent Ideo, toties ardentissimis verbis, doles obtestabantur Christi imitatores , Apostoli, vel sana doctrina, in Christiana religione perseuerarenta Erit enim tempus scribebat Timotheo θ'
397쪽
x Commentcinpeseriorem D. Pauscum sanam doctrinam non justinebunt, sed ad ua desideria
coaceruabunt. Erc. Sic in ea, quae est ad Romanos cap. I 6. Rogo autem vosfratres, ut observetis eos, qui di sessiones se ossendicula praeter doctrinam, quam vos didicistis, faciunt, est declinat ab ,s, qui ubdolisintvi fraudulenti, qui clam, perniciosas haereses, sub pietatis specie, moliuntur introducere.
Quasi nimirum Christi gloriam,&utilitatem quaerant; cum interim proprium quaestum sectentur, author Apostolorum principe exercitatum cor auaritia, hoc est, rapinis, imposturis, fraudibus, duriis habentes, nihil non faciant dicantue, priuati compen dij gratia, aduersus veritatem Euangelium. Eius generis erant olim scribeteri Pharitat, qui Oratione longa,&smulatis ieiunijs facies suas exterminantes, viduarum domos comedebant. Ad quorum imitationem, simulatae religionis aucupio, falsi prophetae, simpliciorum captantque emunguntque opes, ac facultates; propter quod suo tempore motu accepturi sunt, ait Dominus, iudicium: Sic enim omnia in falsis Prophetis sunt composita, ut ex eorum fucatis operibus, non statim nosci possint eorum doctrinain incomparabilis cupiditas, cum Opera interna sub hominum aspectum non cadant, externa vero, probisin improbis hominibus sint communiari Quae causa est, quod Pseudoapostolorum consilia atque opera, a Domino
vestimentis ovium quibus lupi rapaces quoque se contegunt similia esse dicantur. Nam,cum ex operibus, doctrina decerni non possit, quod saepe mali bona doceant, 'uia dum ex naturae bono peccator operariar, bonus videtur prop-
398쪽
ad Corinthios epistolam. Cap. XI. 3sspropterea monuit nos Dominus is quae dicut,faciamus, secundum autem operai orum, non faciamus : Quanquam
de fructibus doctrinae falsorum Prophetarum, non semper sit dissicile iudicium facere; quod lana doctrina, veritatem, obedientiam,Virtutem,pacem, animo rum concordiam pariat, Sectariorum vero, errorum dissensionum,pertinaciae, impunitatis, maiorum Contemptionis&hςrese5 sit mater, sicut postLutheri mo- strum natum, Germania testis oculata esse potest, tota fere Europa.
Et non mirum: ipse enim Sathanas transfgurat se in Angelum lucis.
Haereticos, Hypocritas,& Sectarios omnes, viro sam esse Sathanae progeniem,aperte testatum hic facit Apostolus, cum minime mirandum esse ait, sit seudoapostoli, malis artibus, incautos decipiant: hoc n. , ait, a Sathana patre: magistro suo didicerunt, qui subinde angeli coelestis speciem siue spiritus boni figuram indutus,suas errorum tenebras, ementitis lucis coloribus, fucatis veritatis imaginibus, adeo subtiliter exornat, ludificatq; Vt aput veritate,& simplici virtutis candore, nihil distare videatur dum innoce-tes, non satis circumspectos fallere sagaci molimi
Simulationis enim arte homicida dictus est a Do-m in o ut se ab initio, , liti ius inuidiae sensu,ti fraude ,
mors introierit in orbem terrarum. Cum enim, a veritate, siue averacitate,ad mendacium se conuertens,primos parentes laruatis verborum lenocini j decipereo, dicereici, nequaquam moriemini, quamuis mentem,dGIis instructam gerens,aliter sentiret recte dicit Domi nus,in eo non esse, nec fuisse veritatem, quasi hypo-
399쪽
crisin,simulationem, mendacia,&summam nequitia, agere omnia iam inde a principio mundi conditi,c5sueuerit: Qua de causa in veteri scriptura , inter alia nomina, hoc etiam sortitus est, Isiritus mendax vocaretur: Cum enim loquitur mendacium, ait Dominus, Da ex propriss loquitur, quia mendax so pater eius. Nam sic uescriptoris est scribere,& DoctoIis, docere: amendacis&vaniloqui est mentiri. Haeretici enim, cum mentiuntur, a Iieno utuntur, nempe patris sui inuento,&daemonis proprio. ideo, ipse Diabolus, cum mentitur, ex proprijs loquitur,2 amendax est, propter consuetudineri officium; pater Vero propter inuentionem,& primam mendacirca sam. Cum ergo, res ita se habeat, recte probari iubet D. Ioannes spiritus, ansint ex Deo, omnemq; spiritus mansuetudinem adhiberi prohibet acredetium multitudine, ne decipiantur, quando noua doctrina ve-ditione, inusitati ruus, noua dogmata, peregrina traditiones, proponuntur,diuersaq; vivendi agendique ratio, a maiorum instituti solegi bus abhorrens introia ducitur, a priuatis hominibus, magistratus a uilioritatem nequiter aspernantibus. Quia Pseudoapostoli. Sathana magustro, introducuntsiectassu hareses, perditionis, ait Petrus, clam scilicet&non palam sanaricrrinae immisendo'erniciose haereses, dogmata a veritate Canonica aliena callide persuadent. Nam siniqui, aieD Gregorius, apertὸ mali essent a bonis recipi omnino non
possent seMumunt aliquid devi ne bonorum, ut dum boni
recipiunt exeris=eciem , quam amantu permixtum sumant Nisus, quodvitant. Nam, quos perfectos a lamellifluus Bernardus, boni amarores, etiam nouerit. matam es ub
400쪽
ad Corinthios epimiam, Cap. I. I s'etidio mediocru e refecti boni uadere conatur, ut du
Proponit enim laudabilia,ut ad illicita pertrahat, scut ipsi Christo, Sathanam proposuiste, Matthaeus, in tentationis ipsiushistoria,prolixenarrati, cum Esse Manώ. . ni, siue religiosi cuius tam viri habitu, alba scilicet veste,capillo&barba promissis, sordibus oppletus, permodubene consulentis, peramanter oc blande Christum,sicut olim per mulierem, Adamum, est aggreΩsus. Quandoquidem illim Dei es, ait, ne famem patiaris, sed quia potes,& aliunde non suppetii cibus,dicivi lapidest panessiam: Suae enim Calliditatio veritiae,
sciebat conuenire, ita tentare, Vt non tam tentare,qua
bene consulere penuriam doegestatem patienti videretur, quo deceptum illaquearet, Virus mortiferum, pietatis specie cooperiens, quemadmodum hypocri tis, est familiare.
Non ectergo magnumsi ministri eius trans Aurentur, velut ministri iustitiae: quorum is erit, secundum opera ipso
rum. Re tit, quod proxime dixerat minime mirandum esse, si Sectarijsanctitatem simulent, cum eleratissimisint; si veritatem profiteantur, cum impiorum errorum densa caligine sini occaecati si DLUM quaerere, eiusq; causa laborare, videantur, cum idola sua, hoc est,diuitias, voluptates,& inanem gloriam sectentur quamuis terum Patrum vitam cinsigne
religionem venera oq; imitari videantur, tametsi nihil minus faciant Y a Quae